Ώρα για ενιαία στρατηγική αντιμετώπισης των προβλημάτων και των κινδύνων. Του Γιώργου Τοζίδη
Σ’ αυτό το σχήμα που ξεβάφει αίμα και δάκρυ
δεν έχεις τίποτ’ ακριβό να παραδώσεις
μόν’ τη φλογίτσα που τσιρίζει στις κλειδώσεις
και κάνα φράγκο στο κουτί που ‘ναι στην άκρη.
***
Δεν είν’ οικόπεδο που το καταπατούνε
είναι η Κύπρος που οι κουφάλες τη μισούνε.
Δ. Σαββόπουλος
Για την Κύπρο
1 Το βροντερό «όχι» της κυπριακής Βουλής και του κυπριακού λαού δεν ήταν τυχαίο. Αποτελεί έναν ακόμη κρίκο στην αλυσίδα των ενεργειών αντίστασης του κυπριακού λαού που από τη δεκαετία του ’50 δίνει συνέχεια μαθήματα αντίστασης και άρνησης υποταγής. Μόλις 9 χρόνια πριν, οι ίδιες δυνάμεις που στήριξαν το τωρινό «όχι» είχαν στηρίξει τον αγώνα ενάντια στο Σχέδιο Ανάν που υποδούλωνε και την ελεύθερη Κύπρο στον τουρκικό επεκτατισμό. Δυστυχώς το «όχι» του κυπριακού λαού ανέλαβαν να διαχειρισθούν οι ίδιες δυνάμεις που στήριξαν, σε πολλές περιπτώσεις με το αζημίωτο, το Σχέδιο Ανάν με αποτέλεσμα να οδηγήσουν, με τις αποφάσεις τους, την Κύπρο στην εθνική, οικονομική και κοινωνική καταστροφή.
2 Για την αιτιολόγηση των μέτρων που πάρθηκαν, πολλοί εντός και εκτός Κύπρου (μεταξύ των οποίων και ελάχιστοι αριστεροί, ριζοσπάστες και μη), αναφέρθηκαν στη μη βιωσιμότητα του κυπριακού οικονομικού υποδείγματος. «Ξεχνούν» όλοι αυτοί ότι η Κύπρος το 1974 απώλεσε το 37% των εδαφών της (που εξακολουθούν και σήμερα να βρίσκονται υπό κατοχή), το 65% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, το 70% του ορυκτού πλούτου, το 70% της μεταποίησης και το 80% των τουριστικών εγκαταστάσεων. Ότι το 1974 στην Κύπρο υπήρξαν 200.000 πρόσφυγες, 4.000 νεκροί και 1.619 αγνοούμενοι. Ασκούν κριτική στο οικονομικό υπόδειγμα της Κύπρου οι αριστεροί Ελλαδίτες που «αποδέχονται» το παρασιτικό ελλαδικό οικονομικό υπόδειγμα (που στηρίζεται στον τουρισμό, τα δημόσια έργα, την παραοικονομία και τον, στηριγμένο με δανεικά, υπερκαταναλωτισμό) και οι Γερμανοί αφέντες της Ευρώπης που «αποδέχονται» το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα και το Μονακό και βαρύνονται με τις δωροδοκίες από τις μεγάλες γερμανικές εταιρίες και τις ατασθαλίες των μεγάλων γερμανικών τραπεζών (σκάνδαλο LIBOR).
3 Το οικονομικό υπόδειγμα της Κύπρου αποτέλεσε το πρόσχημα για την επίθεση που εξαπέλυσε εναντίον της η γερμανοκρατούμενη Ευρωζώνη. Η Κύπρος είχε το ίδιο οικονομικό υπόδειγμα και το 2004 που εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το 2008 που εντάχθηκε στην Ευρωζώνη. Οι δύο τράπεζες είχαν κριθεί με βάση τα stress tests της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής και δεν αντιμετώπιζαν προβλήματα ανακεφαλαιοποίησης ακόμη και στο δυσμενές σενάριο. Τα προβλήματα των δύο τραπεζών δημιουργήθηκαν από το μεγάλο «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων (ζημία 4,6 δισ. ευρώ) αλλά και από την υπερέκθεσή τους στην ελληνική τραπεζική αγορά («μη εξυπηρετούμενα δάνεια») λόγω του ότι λειτουργούσαν στην Ελλάδα ως υποκαταστήματα και όχι ως θυγατρικές. Αντιθέτως, τα δημοσιονομικά στοιχεία της Κύπρου (δημοσιονομικό έλλειμμα, δημόσιο χρέος) δεν προσφέρονταν ως αιτίες για την επίθεση και έτσι επιλέχθηκαν οι τράπεζες. Σε ανάλογη περίπτωση (Ισπανία) οι τράπεζες ανακεφαλαιοποιήθηκαν χωρίς την υπογραφή Μνημονίου.
4 Όσα παρατίθενται πιο πάνω δεν σημαίνουν, σε καμιά περίπτωση, ότι ο γράφων υπερασπίζεται το οικονομικό υπόδειγμα της Κύπρου. Μία χώρα που εξαρτάται από τις υπηρεσίες και δεν έχει τη δυνατότητα να ικανοποιήσει τις βασικές ανάγκες (κύρια τις διατροφικές) του πληθυσμού της έχει μειωμένες δυνατότητες αντίστασης ιδιαίτερα όταν έχει απέναντί της δυνάμεις όπως η Γερμανία της Α. Μέρκελ. Η αλλαγή του κυπριακού οικονομικού υποδείγματος αφορά, όμως, πρώτα και κύρια το λαό του νησιού που είναι ο μόνος αρμόδιος να κάνει τη σχετική επιλογή. Άλλωστε η επίθεση δεν έγινε για να βελτιωθεί το οικονομικό υπόδειγμα της Κύπρου, αλλά για να καταστραφεί ολοσχερώς.
5 Ο ρόλος της γεωπολιτικής στην εξήγηση των όσων συμβαίνουν στην Κύπρο είναι καθοριστικός. Η κρίση στη Συρία, οι αραβικές εξεγέρσεις, η προετοιμαζόμενη επέμβαση στο Ιράν αλλά, πάνω από όλα, η ανακάλυψη τεράστιων ενεργειακών πόρων έχουν μετατρέψει την περιοχή σε κέντρο ανταγωνισμού για μεγάλες αλλά και περιφερειακές δυνάμεις. Την ίδια περίοδο με την επίθεση στην Κύπρο είχαμε:
α. Τη δημόσια συγγνώμη, με την παρουσία και την προτροπή Ομπάμα, του Ισραήλ προς την Τουρκία για την επίθεση στο Μαβί Μαρμαρά και τη δολοφονία 9 Τούρκων πολιτών. Αμέσως μετά αναζωπυρώθηκαν τα σενάρια για τη δημιουργία αγωγού που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο του Ισραήλ στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας.
β. Τις δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας, Βεστερβέλε, ότι ελπίζει να ανοίξουν σύντομα νέα κεφάλαια στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις Τουρκίας-Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παράλληλα ανακοινώθηκε η άρση του βέτο της Γαλλίας για το άνοιγμα ενός από τα πέντε κεφάλαια των διαπραγματεύσεων που παραμένουν κλειστά.
γ. Την, για μια ακόμη φορά, παύση των εχθροπραξιών με τους Κούρδους αντάρτες του ΡΚΚ στην Τουρκία, μετά από προτροπή του ίδιου του Οτσαλάν.
δ. Την επανάκαμψη του ρωσικού στόλου στη Ν.Α. Μεσόγειο που μετά την επικείμενη απώλεια της βάσης στη Συρία βρίσκεται σε αναζήτηση αγκυροβολίου και βάσης ανεφοδιασμού.
ε. Τις νέες απειλές της Τουρκίας για τη μη αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου από την Κυπριακή Δημοκρατία, παρ’ όλο που η κυβέρνηση Ερντογάν αναγνωρίζει δύο κράτη στην Κύπρο. Αλλά η Τουρκία αμφισβητεί το ίδιο δικαίωμα και στην Ελλάδα οπότε…
Όλες οι παραπάνω εξελίξεις ενισχύουν το ρόλο της Κύπρου. Το «αβύθιστο αεροπλανοφόρο» γίνεται και πάλι μήλον της έριδος, καθώς τώρα η στρατηγική θέση του συνδυάζεται και με την επιβεβαιωμένη ύπαρξη ενεργειακών πόρων. Πρέπει, όμως, πρώτα να εξουθενωθεί ο ανυπάκουος πληθυσμός της και να καταστραφεί η οικονομία της ώστε η εκμετάλλευση της γεωστρατηγικής θέσης και των ενεργειακών πόρων της να γίνει «έναντι πινακίου φακής».
6 Η κυπριακή κρίση έφερε στην επιφάνεια τις ευθύνες του ΑΚΕΛ και του πρώην προέδρου Δ. Χριστόφια. Η μη κατάρτιση αξιόπιστου εναλλακτικού σχεδίου για την έξοδο από την κρίση, η μη δημιουργία μηχανισμών άμυνας απέναντι στην κρίση, ο μη έλεγχος του τραπεζικού συστήματος που είχε ως αποτέλεσμα την υπερδιόγκωσή του, η μη εναντίωσή του στο «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων και η μη διεκδίκηση ευρωπαϊκών πόρων για την ανακεφαλαιοποίηση των κυπριακών τραπεζών όπως έγινε με τις ελλαδικές ή τις ισπανικές, είναι εγκλήματα που σήμερα καλείται να πληρώσει ο κυπριακός ελληνισμός.
Ακόμη, ο πρώην πρόεδρος της Κύπρου βαρύνεται με τις απαράδεκτες υποχωρήσεις που έκανε στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τους Τουρκοκύπριους αποδεχόμενος, π.χ., την παγκόσμια πρωτοτυπία της ανισότητας της ψήφου και της μη εφαρμογής του κοινοτικού κεκτημένου σε ολόκληρο το νησί. Η διακυβέρνηση Χριστόφια πρέπει να μελετηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ και να αποτελέσει παράδειγμα προς αποφυγήν.
7 Το «κούρεμα» των καταθέσεων στην Κύπρο θα ακολουθηθεί από την υπογραφή Μνημονίου και δανειακής σύμβασης που θα έχει ως αποτέλεσμα την κατάρρευση της οικονομίας της πολύ πιο σύντομα από ό,τι συνέβη στην Ελλάδα. Η ανεργία θα εξαναγκάσει την κυπριακή νεολαία (που εκπαιδεύτηκε για να εργασθεί σε υπηρεσίες σχετικές με το χρηματοπιστωτικό σύστημα) στη μετανάστευση.
Αν, όμως, η Κύπρος απολέσει το πιο δυναμικό κομμάτι της θα γίνει ακόμη δυσχερέστερη η αντίστασή της στα νέα Σχέδια Ανάν που είναι ήδη έτοιμα.
8 Τα δύο κράτη του ελληνισμού αντιμετωπίζουν σήμερα τους ίδιους κινδύνους και τις ίδιες προκλήσεις.
Η αποτίναξη των μνημονίων και η διατύπωση αξιόπιστων εναλλακτικών σχεδίων για την έξοδο από την κρίση που θα στηρίζονται στην παραγωγική ανασυγκρότηση, την εμβάθυνση της δημοκρατίας και την πολιτιστική αναγέννηση είναι κοινά ζητούμενα.
Ήρθε ο καιρός να εγκαταλειφθεί το δόγμα-φύλλο συκής των ευθυνών του ελλαδικού ελληνισμού ότι η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται και να συναποφασισθεί ενιαία στρατηγική αντιμετώπισης των προβλημάτων και των κινδύνων. Τουλάχιστον ως πρώτο βήμα…