του Ειδικού Ανταποκριτή
Στις δύο εβδομάδες που μεσολάβησαν από την προηγούμενη ανταπόκριση η κατάσταση έγινε εδώ ακόμη πιο δραματική. Πλέον στα όλο και περισσότερο θύματα της πανδημίας μετράμε και δικούς μας ανθρώπους… Κατά τα άλλα, όσα γράφαμε τότε εξακολουθούν –δυστυχώς– να ισχύουν. Το δημόσιο σύστημα υγείας αδυνατεί να ανταποκριθεί, πληγωμένο βαριά από τις άγριες περικοπές των τελευταίων δεκαετιών, τις οποίες επέβαλε η ευρωκρατία και υλοποίησαν όλες οι κυβερνήσεις. Όσο μεγάλη κι αν είναι η αυταπάρνηση όλων όσοι πολεμούν πάντα με πείσμα, παρά την εξάντλησή τους, στην πρώτη γραμμή αυτής της άνισης μάχης, δεν αρκεί για να βουλώσει τις τρύπες που άνοιξε ο ακραίος φιλελευθερισμός.
Για να γίνει κατανοητή η ζημιά που έλαβε χώρα, ας θυμίσουμε ότι το 1981 το δημόσιο σύστημα υγείας της Ιταλίας διέθετε 530.000 κλίνες. Το 2017 είχαν κατρακυλήσει στις 190.000! Η μοναδική αλλαγή σε σχέση με δύο εβδομάδες πριν είναι ότι εξέλιπε πλέον η υποτίμηση του προβλήματος. Η κάθετη εκτόξευση του αριθμού των κρουσμάτων και των θανάτων (που στην πραγματικότητα είναι περισσότεροι από τον επίσημο αριθμό, καθώς δεν καταμετρώνται κυρίως υπερήλικες που «φεύγουν» σιωπηρά στα σπίτια τους, σε γηροκομεία κ.λπ.) δεν επιτρέπει πια εύκολες προσεγγίσεις και απλοϊκές συγκρίσεις…
Ο αειθαλής Μπερλουσκόνι μας λέει διαρκώς πόσο αγαπά την πατρίδα του και πόσο μοιράζεται τον πόνο των Ιταλών: τόσο πολύ που, καλού-κακού, αναζήτησε καταφύγιο στη Γαλλία, στη βίλα της κόρης του στην Κυανή Ακτή!
Τα αυταρχικά όνειρα των δήθεν πατριωτών
Από την άλλη, έχει αυξηθεί η ένταση του φαινομένου που ήδη θίγαμε στην προηγούμενη ανταπόκριση: η προπαγάνδιση δηλαδή από την πολιτική και κοινωνική Δεξιά της «ανάγκης για κυβέρνηση εθνικής ενότητας», με πρωθυπουργό τον… επιτυχημένο Ντράγκι! Πίσω κρύβεται ο βαθύς πυρήνας της αντιδραστικής σκέψης: η αναζήτηση ενός νέου «ισχυρού» άνδρα, ή/και η επιθυμία να δουν τον στρατό «να βάζει τάξη στο χάος». Το όραμα της αυταρχικής διακυβέρνησης και της στρατιωτικοποίησης δεν φεύγει από το νου των αντιδραστικών και των ελίτ.
Πρωτοστατούν στη διάδοσή του, ως παλιού ιού που επανεμφανίζεται, οι ακροδεξιοί, οι μπερλουσκονικοί και οι σαλβινικοί, αλλά και «καθώς πρέπει» τμήματα της Κεντροαριστεράς – από στελέχη του κυβερνώντος Δημοκρατικού Κόμματος έως τον πρώην επικεφαλής του, τον Ρέντσι, που έχει φτιάξει το δικό του κόμμα. Τώρα όλοι μαζί παριστάνουν τους υπερπατριώτες και ζητούν ακόμη πιο αυστηρά μέτρα, ενώ δεν πέρασε ούτε μήνας που «δεν έβλεπαν τον λόγο για υπερβολές». Πρώτος-πρώτος ο αειθαλής Μπερλουσκόνι, που μας λέει διαρκώς πόσο αγαπά την πατρίδα του και πόσο μοιράζεται τον πόνο των Ιταλών: τόσο πολύ που, καλού-κακού, αναζήτησε καταφύγιο στη Γαλλία, στη βίλα της κόρης του στην Κυανή Ακτή!
Μονόφθαλμος μεταξύ τυφλών ο πρωθυπουργός Κόντε
Έτσι δεν είναι να απορεί κανείς που οι περισσότεροι Ιταλοί δεν δίνουν πολύ σημασία στους επίδοξους εκπροσώπους ενός νέου αυταρχισμού. Αν και ίσως θα έπρεπε: το βαθύ κράτος εκμεταλλεύεται την επιδημία για να κάνει μια πρόβα τζενεράλε, με στόχο τη μονιμοποίηση μέτρων που περιορίζουν τις ελευθερίες και τα δικαιώματα. Εξ ου και η φρασεολογία περί «αποφάσεων που απαιτούνται διότι βρισκόμαστε σε πόλεμο», λες και η επιδημία δικαιολογεί μια μόνιμη αναστολή συνταγματικών εγγυήσεων. Οι ίδιοι αντιδραστικοί δυσφορούν και με τη βοήθεια που στέλνουν στην Ιταλία οι «εχθροί»: η Κούβα, η Κίνα, η Ρωσία… Λογική δυσφορία: είναι συντριπτικές οι συγκρίσεις που κάνει ο απλός κόσμος σε σχέση με την αναίσθητη, έως και εγκληματική στάση των ιταλικών και γενικότερα των δυτικών ελίτ.
Ο μοναδικός που διασώζεται, σε σύγκριση πάντα με τους υπόλοιπους, είναι ο πρωθυπουργός Κόντε: ελίσσεται, κάνει παραχωρήσεις στην Κονφιντούστρια ή τους περιφερειάρχες αλλά δεν τα δίνει όλα, φαίνεται να έχει μια σταθερή γραμμή πλεύσης και απέναντι στην ευρωκρατία ενώ οι υπόλοιποι πολιτικοί αντιδρούν σπασμωδικά και αντιφατικά. Επιπλέον, απειλώντας με επίταξη τις ιδιωτικές δομές υγείας, πέτυχε τουλάχιστον τη μερική έστω ενεργοποίησή τους: ο δημόσιος τομέας εξακολουθεί να σηκώνει το μεγάλο βάρος, αλλά πλέον στη μάχη συμμετέχουν και τα ιδιωτικά νοσοκομεία. Απρόθυμα και όσο λιγότερο μπορούν, αλλά συμμετέχουν. «Κάτι είναι κι αυτό», λέει ο μέσος Ιταλός. Κάπως έτσι, ως μικρότερο κακό ίσως, ο Κόντε είναι ο μοναδικός που διατηρεί υψηλή δημοφιλία.
Το έγκλημα του δυτικού φιλελευθερισμού
Τα επίσημα στοιχεία ίσως είναι ελλιπή, αλλά οπωσδήποτε αποτυπώνουν τις δραματικές αλλαγές των τελευταίων δύο εβδομάδων. Οι ΗΠΑ «κατάφεραν» να ξεπεράσουν την Κίνα σε αριθμό κρουσμάτων, αναρριχώμενες στην πρώτη θέση της παγκόσμιας κατάταξης (από την 8η που είχαν πριν ένα δεκαπενθήμερο). Οι προοπτικές είναι δυσοίωνες για το πλουσιότερο κράτος του κόσμου, που όμως δεν διαθέτει ουσιαστικά εθνικό σύστημα υγείας και παρουσιάζει αβυσσαλέες κοινωνικές ανισότητες. Η Κίνα και, σε μικρότερο βαθμό, η Ν. Κορέα (δύο ασιατικές χώρες που αντιμετώπισαν την επιδημία με εντελώς διαφορετικό τρόπο από τα κράτη της Δύσης) είναι οι μοναδικές περιπτώσεις όπου η επιδημία τίθεται υπό έλεγχο. Το Ιράν, αντίθετα, χάρη στη «συμβολή» του απάνθρωπου εμπάργκο των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, μπορεί να έχει κατέβει τρεις θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη, αλλά εξακολουθεί να δίνει εκατόμβες…
Από εκεί και πέρα, τα πιο ανεπτυγμένα και πλούσια κράτη της Δύσης λυγίζουν. Η Ισπανία ακολουθεί κατά πόδας την μαρτυρική Ιταλία, έχοντας ήδη ξεπεράσει κατά πολύ σε νεκρούς την Κίνα, και η Γαλλία παίρνει σειρά… Τώρα πληρώνεται η εγκληματική καθυστέρηση στη λήψη μέτρων από τις αντίστοιχες κυβερνήσεις, «προοδευτικές» και μη, η ατολμία επίταξης του υπερδιογκωμένου (σε σχέση με τις αποψιλωμένες δημόσιες δομές υγείας) ιδιωτικού τομέα, και φυσικά η πλήρης έλλειψη αλληλεγγύης από τους «εταίρους». Το προχθεσινό άρπαγμα στην τηλε-σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. μεταξύ των ηγετών που ζητούν τη λήψη έκτακτων μέτρων μεγάλης κλίμακας, και του Βερολίνου που εμμένει στην «τήρηση των κανόνων», σαν να μην συμβαίνει τίποτα, αποτέλεσε άλλη μια επιβεβαίωση της ουσιαστικής ανυπαρξίας μιας ενωμένης Ευρώπης.
Η τηλεδιάσκεψη έκανε σαφές ότι η γραμμή είναι «ο σώζων εαυτόν σωθήτω». Το υποτιθέμενο ευρωπαϊκό όραμα θάβεται μαζί με τις δεκάδες χιλιάδες –πλέον– νεκρών που προκαλεί η επιδημία και η αδυναμία του αποσαθρωμένου (χάρη στη γραμμή της Ε.Ε.) δημόσιου τομέα να την αντιμετωπίσει. Τα εθνικά κράτη επανέρχονται στο προσκήνιο, αφοπλισμένα όμως από την ευρωκρατία και, σε ορισμένες περιπτώσεις, από την κυριαρχία απάνθρωπων δογμάτων της αντιδραστικής «ευγονικής επιστήμης». Κυριαρχία που φθίνει σταδιακά και στις χώρες που την επέλεξαν ως μέθοδο «διαχείρισης» της επιδημίας, αλλά ήδη έκανε τη ζημιά της. Και είναι… υπερκομματική: η Βρετανία των Συντηρητικών έχει ακούσει τα περισσότερα (πολλοί θεωρούν τη μόλυνση και του ίδιου του πρωθυπουργού Τζόνσον ως θεία δίκη…), αλλά μένει στο απυρόβλητο π.χ. η ανυπαρξία λήψης μέτρων από την τάχα «κοκκινοπράσινη» κυβέρνηση της Σουηδίας. Της χώρας δηλαδή όπου η ευγονική εφαρμοζόταν σιωπηρά από την πεφωτισμένη σοσιαλδημοκρατία μέχρι και τη δεκαετία του 1970, και τώρα ξαναδοκιμάζεται…
Γ.Α.
