Με πλήρη σεβασμό προς τους συνανθρώπους μας που χάθηκαν μέσα στην πανδημία, προς τους συνανθρώπους που αρρώστησαν και πέρασαν μια μεγάλη δοκιμασία, προς όλους τους συνανθρώπους που ζουν με τον φόβο μην αρρωστήσουν, αλλά και όσους έχασαν φίλους, συγγενείς, συναδέλφους κ.λπ. μέσα στην πανδημία, θα προχωρήσω σε ορισμένες επισημάνσεις. Τέτοιες που απαιτούν έναν βαθμό νηφαλιότητας και μιας πολιτικής εκτίμησης-κατανόησης του τι ακριβώς συμβαίνει.
Η πραγματικότητα της πανδημίας – Ορισμένα στοιχεία
► Μέχρι χθες 183.526.684 άνθρωποι είχαν προσβληθεί από τον Covid-19 σε όλη τη Γη. Από αυτούς, απεβίωσαν 3.973.586 άνθρωποι. Ξεπεράστηκε δηλαδή κατά πολύ ο αριθμός θανάτων από την κοινή γρίπη, με την οποία αρκετοί έκαναν συγκρίσεις στην αρχή (500-700 χιλιάδες κάθε χρόνο).
► Έχουν ήδη ιαθεί, δηλαδή πέρασαν ελαφρά την ασθένεια ή έγιναν καλά, 168.007.195 άνθρωποι. Επομένως έχουμε 171.980.781 περαιωμένες, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, περιπτώσεις: το 98% ιάθηκε και το 2% έχασε τη ζωή του.
► Αυτή τη στιγμή, με βάση τα επίσημα πάντα στοιχεία, εκτιμάται πως έχουμε περίπου 11,6 εκατομμύρια ενεργά κρούσματα στον κόσμο, από τα οποία το 99,3% είναι χαμηλής και μέσης έντασης (ελαφριά ή αντιμετωπίσιμα), και το 0,7% σοβαρά ή οριακά μεταξύ ζωής και θανάτου.
Όταν ξεκίνησε η πανδημία, και ενώ υπήρχαν πολλές προειδοποιήσεις ότι θα έρχονταν πανδημίες, τα μόνα όπλα που είχαμε ήταν η αποστασιοποίηση, η μάσκα και η υγιεινή (πλύσιμο καλά των χεριών κ.λπ.). Τώρα υπάρχουν τα εμβόλια και τα μονοκλωνικά αντισώματα. Δηλαδή περισσότερα και αποτελεσματικά όπλα. Παρουσιάζονται βέβαια και οι μεταλλάξεις (που κι αυτές επιστημονικά ήταν προβλέψιμες), και θα ακολουθήσει μια προσαρμογή των εμβολιασμών ώστε να αντιμετωπίζουν και αυτές.
Επομένως, χωρίς πολλές τυμπανοκρουσίες θα έπρεπε να εκπέμπεται ένα μήνυμα αισιοδοξίας και θετικής αντιμετώπισης της πανδημίας με όσα μέσα υπάρχουν και διαθέτουμε. Αντ’ αυτού, καλλιεργείται συστηματικά ένα τεράστιο κύμα φόβου και ανασφάλειας. Ένας επιστήμονας έκανε λόγο για «πανδημία των ΜΜΕ», όχι για να μειώσει το πρόβλημα του κορωνοϊού, αλλά για να τονίσει την καθημερινή έγχυση φόβου και τρομοκρατίας στον παγκόσμιο πληθυσμό από τα ΜΜΕ.
Η διαχείριση της πανδημίας από τις ελίτ που κυβερνούν τον κόσμο
Εδώ τα πράγματα περιπλέκονται. Το ενδιαφέρον των ελίτ δεν ήταν η υγεία των πληθυσμών, αλλά εν γένει η κερδοφορία και η οικονομία. Επίσης, όσο θα προχωρά ο χρόνος, θα γίνονται όλο και πιο αποκαλυπτικά τα στοιχεία που δείχνουν ότι η τεράστια διόγκωση του θέματος της πανδημίας, και τα ειδικά μέτρα που πάρθηκαν και όπως πάρθηκαν, συνδέονται με την αντιμετώπιση μιας τεράστιας χρηματιστηριακής κρίσης, πολύ μεγαλύτερης αυτής του 2008. Το σταμάτημα της παραγωγής και της οικονομικής δραστηριότητας σε διάφορους τομείς επέτρεψε να παρθούν τέτοια μέτρα που να μην φανεί η οικονομική κατάρρευση, και να φανούν οι επιπτώσεις απλά σαν αποτέλεσμα των υγειονομικών μέτρων που έπρεπε να ληφθούν.
Πέρα από αυτό, η πανδημία λειτούργησε μια χαρά σαν επιταχυντής αναδιαρθρώσεων στην εργασία, στην παραγωγή, στις κοινωνικές σχέσεις, στην εκπαίδευση. Επιπλέον, τα εκτεταμένα λοκντάουν, ο έλεγχος που θα ενταθεί, ο διαχωρισμός των πολιτών σε διάφορες κατηγορίες, ο έλεγχος όλων των μετακινήσεων, δεν έχουν κανένα υγειονομικό χαρακτήρα. Θέτουν νέους όρους επάλληλων απαρτχάιντ και περιορισμών μέσα στην κοινωνία.
Στην παρούσα φάση τεχνολογικής και παραγωγικής εξέλιξης για τη διαιώνιση των καπιταλιστικών σχέσεων (μετά από μια θεαματική απόρριψη ζωντανής εργασίας που έγινε) δεν είναι αρκετή μια πολιτική «δυαδικής κοινωνίας» ή «κοινωνίας των 2/3», όπως λέγονταν – δεν αρκεί δηλαδή η δημιουργία εκτεταμένων ζωνών αποκλεισμένων από την «κοινωνία». Τώρα είναι αναγκαίος ένας πιο μεγάλος και διαρκής έλεγχος/αποκλεισμός μέσα στα πλαίσια της «κοινωνίας», πέρα από τις εκτεταμένες ζώνες εγκατάλειψης.
Η συντριπτική πλειοψηφία του πλανήτη –ακόμα και μεγάλο μέρος του λεγόμενου προηγμένου κόσμου– δεν θα έχει πρόσβαση στο εμβόλιο. Μια μερίδα του παγκόσμιου πληθυσμού θα εμβολιάζεται κάθε τόσο, και μια άλλη θα παραμένει σε καθεστώς απαρτχάιντ…
Γι’ αυτό κάνει λάθος όποιος νομίζει ότι ενωμένη όσο ποτέ η ανθρωπότητα, υπό τις ελίτ και μαζί με αυτές, δίνει την μάχη για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Η επιβίωση του ανθρώπινου είδους στον πλανήτη περνά μέσα από την κατάκτηση άλλων κοινωνικών σχέσεων, που να επιτρέπουν τον μεταβολισμό κοινωνίας και φύσης και όχι να τον αποτρέπουν για το υπερκυνηγητό του κέρδους.
Να σημειώσουμε ότι μέσα στην κρίση και στην πανδημία τμήματα του κεφαλαίου έχουν κάνει χρυσές δουλειές, ενώ καταστρέφονται πολλές ενδιάμεσες κοινωνικές κατηγορίες. Για παράδειγμα, οι Big Pharma (πολύ μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες) και οι υπηρεσίες τηλεμπορίου είδαν τρελά κέρδη. Το ψηφιακό κράτος, η τηλεργασία, η τηλεκπαίδευση θα θέσουν άλλους όρους στην κοινωνική οργάνωση. Το πριν και το μετά την πανδημία θα είναι πολύ διαφορετικά.
Μήπως είναι υπερβολικό το «δικτατορία των ελίτ»;
Πάλι νηφάλια πρέπει να σκεφτούμε. Το σλόγκαν «μόνο μας όπλο το εμβόλιο» μπορεί να οδηγήσει μέχρι και στη χρήση που του γίνεται από τις ελίτ: όποιος δεν εμβολιάζεται είναι «εχθρός της κοινωνίας» και πρέπει να αποκλείεται από πολλές δραστηριότητες του δημόσιου χώρου. Το εμβόλιο δεν είναι «υποχρεωτικό», αλλά θα υπάρχει ο νόμος και τα έκτακτα μέτρα για όσους δεν το κάνουν.
Εδώ προκύπτουν ερωτήματα. Πρώτο: Γιατί ο κόσμος είναι επιφυλακτικός απέναντι στα εμβόλια; Τι έκταση έχουν οι παρενέργειες; Πόσο διαρκεί η ανοσία; Για όσους δεν εμβολιαστούν παρά τη θέλησή τους (π.χ. άνθρωποι ευαίσθητοι σε διάφορα φάρμακα κ.ο.κ.), τι θα ισχύει; Και ούτω καθεξής.
Στην Ευρώπη ένα 60% του πληθυσμού δεν έχει εμβολιαστεί ακόμα. Το τείχος ανοσίας αργεί. Οι ελίτ αποφαίνονται: είναι ατομική ευθύνη.
Ο πληθυσμός της Γης τριπλασιάστηκε από το 1950 και δώθε. Από 2,7 δισεκατομμύρια ανθρώπους φθάσαμε, σε πολύ σύντομο διάστημα, τα 7,8 δισεκατομμύρια. Ερώτημα: υπάρχει παραγωγική δυνατότητα –σήμερα– για να καλυφθεί αυτός ο αριθμός με εμβόλια κατά του Covid-19;
Η συντριπτική πλειοψηφία του πλανήτη –ακόμα και μεγάλο μέρος του λεγόμενου προηγμένου κόσμου– δεν θα έχει πρόσβαση στο εμβόλιο. Μια μερίδα του παγκόσμιου πληθυσμού θα εμβολιάζεται κάθε τόσο, και μια άλλη θα παραμένει σε καθεστώς απαρτχάιντ. Αυτό θα ονομάζεται «σωτηρία των υγιών ελίτ». Ή δικτατορία των ελίτ.
Οι 5μηνες καραντίνες, οι απίθανοι περιορισμοί κυκλοφορίας από τις 9 το βράδυ και τα παρεμφερή «μέτρα» θα επιχειρηθεί να αντικατασταθούν από διαρκείς ελέγχους και ζώνες στις οποίες θα έχουν πρόσβαση μόνο οι «υγιείς». Έτσι κι επίσημα θα υπάρχουν πλέον δύο κατηγορίες πολιτών.
Τα μέτρα που εξάγγειλε η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι σε αυτήν την τροχιά, και στοχεύουν στο να εθιστούμε στην κατάσταση αυτή. Δεν έχει σημασία πώς θα εφαρμοστούν (γιατί υπάρχει κι αυτό το ζήτημα). Προς το παρόν, σημασία έχει ότι ήδη έβαλαν να την «πέφτουν» τύποι σαν τον Πορτοσάλτε με ιδέες του τύπου «όποιος είναι ανεμβολίαστος να πληρώνει το κόστος της ΜΕΘ που θα χρειαστεί». Η υγεία ως δημόσιο αγαθό και υποχρέωση της πολιτείας προς την κοινωνία έχει πάει στο διάολο. Στήνεται σκηνικό αρένας και κοινωνικής ζούγκλας…