Ποιοι αποκόμισαν τα οφέλη από τη μείωση της φορολογίας
Η φορολογική μεταρρύθμιση Μητσοτάκη-Σταϊκούρα τέθηκε σε εφαρμογή. Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι πήραν τα ψίχουλα που τους αναλογούσαν από το παντεσπάνι που θα φάνε οι ολίγοι και εκλεκτοί κυβέρνησης και δανειστών.
Γράφαμε (Δρόμος, φ. 478, 7/12/2019) ότι τα οικονομικά οφέλη από τις αλλαγές στο φορολογία «στο μεγαλύτερο μέρος τους αφορούν το μεγάλο κεφάλαιο και τα πολύ υψηλά εισοδήματα. Τα όποια μέτρα για τα λαϊκά εισοδήματα αποφέρουν ελάχιστα ψίχουλα.» Το συνολικό όφελος όπως είχε υπολογιστεί από τη μείωση της φορολογίας φυσικών προσώπων ήταν της τάξης των 280 εκατ. ευρώ. Τα πρόσφατα εκκαθαριστικά μισθών και συντάξεων το επιβεβαιώνουν την εκτίμηση για τα εισοδήματα μισθωτών-συνταξιούχων. Τα οικονομικά οφέλη είναι της τάξης των μερικών ευρώ. Οι περισσότεροι είδαν μηνιαία βελτιώσεις από ποσά μικρότερα του ευρώ έως τα πέντε ευρώ. Μόνο όσοι έχουν πολύ υψηλό εισόδημα ως μισθωτοί, ουσιαστικά τα μεγαλοστελέχη επιχειρήσεων, είδαν μεγαλύτερες βελτιώσεις αλλά για αυτή την εισοδηματική κατηγορία τα ποσά αυτά ούτε που λαμβάνονται υπόψη.
Κερδισμένοι είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες καθώς φορολογούνται από το πρώτο ευρώ (για αυτούς δεν υπάρχει αφορολόγητο) και συνεπώς η μείωση του αρχικού συντελεστή από 22% σε 9% για τις πρώτες 10.000 ευρώ σημαίνει μείωση φόρου 1.300 ευρώ ετησίως ήτοι 108 ευρώ το μήνα. Όμως όλα αυτά δεν θα τους μείνουν ως όφελος καθώς ήδη φρόντισε η κυβέρνηση με το νέο νομοσχέδιο για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση να τους πάρει ένα σημαντικό μέρος πίσω. Οι ελάχιστες εισφορές για τους ελεύθερους επαγγελματίες αυξάνονται, από 1/1/2020, μηνιαία κατά 35 ευρώ τουλάχιστον.
Φυσικά από την ασφαλιστική μεταρρύθμιση υπάρχουν και οι μεγάλοι κερδισμένοι. Είναι οι μεγάλες επιχειρήσεις (νομικά πρόσωπα) και οι μέτοχοι αυτών. Το ποσό που μοιράζονται φτάνει συνολικά τα 900 εκατ. ευρώ και πάει σε πολύ λίγους. Εδώ τα οφέλη αφορούν μείωση κατά τέσσερις μονάδες του συντελεστή φορολογίας νομικών προσώπων, ειδική φορολογική αντιμετώπιση (ασυλία) για κάποιες κατηγορίες από αυτές καθώς και μείωση κατά 50% της φορολογίας μερισμάτων. Μόνο από τη μείωση του συντελεστή φορολογίας μερισμάτων από 10% σε 5% οι μέτοχοι, κυρίως οι μεγαλομέτοχοι έχουν τεράστια οικονομικά οφέλη. Να θυμίσουμε ότι ισοδύναμο «δωράκι» είχε κάνει και ο ΣΥΡΙΖΑ με τη μείωση του συντελεστή από το 15% στο 10% το 2018.
Ας πάρουμε το παράδειγμα της Motor Oil της οποίας είναι γνωστοί οι μεγαλομέτοχοι. Τα μερίσματα που έλαβαν όλοι οι μέτοχοι για τα αποτελέσματα χρήσης 2018 ήταν 150 εκατ. ευρώ. Αν υποθέσουμε ότι θα είναι τα ίδια και για το 2019 (το 2018 αυξήθηκαν έναντι του 2017 κατά 40 εκατ.) τότε το άμεσο φορολογικό όφελος θα είναι 27,5 εκατ. ευρώ.
Να σημειώσουμε εδώ ότι για μισθωτούς και συνταξιούχους οι νέοι συντελεστές φορολογίας εφαρμόζονται για τα εισοδήματα από 1/1/2020. Αντίθετα για τα κέρδη των επιχειρήσεων και τα μερίσματα υπάρχει πρόβλεψη ώστε η μειωμένη φορολογία να ισχύσει και για τα μερίσματα-κέρδη του 2019.
Παράλληλα υπάρχουν οι φορολογικές παγίδες για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα μισθωτών και συνταξιούχων και οι ξεκάθαροι κανόνες απαλλαγής για τα πολύ υψηλά εισοδήματα. Από το 2020 το αφορολόγητο χτίζεται με ηλεκτρονικές δαπάνες στο 30% του εισοδήματος στο οποίο περιλαμβάνονται εκτός από μισθούς και συντάξεις και τα ενοίκια. Όποιος δεν το συμπληρώσει φορολογείται για τη διαφορά με ποσοστό 22%. Αυτό όμως δεν ισχύει για τα εισοδήματα από μερίσματα. Αυτά δεν συμπεριλαμβάνονται στις ηλεκτρονικές δαπάνες!
Συνεπώς οι μισθωτοί συνταξιούχοι «βολεύονται» με τη φορολογική μείωση Μητσοτάκη-Σταϊκούρα με αύξηση στα εισοδήματά τους κατά 12-65 ευρώ ετήσια και οι μεγαλομέτοχοι επιχειρήσεων με αύξηση μερικών εκατομμυρίων. Μετά δε από αυτές τις «δίκαιες» κατανομές αναζητούνται οι αιτίες για το πως δημιουργούνται-αυξάνονται οι τεράστιες οικονομικές και εισοδηματικές ανισότητες.
Περί ανισοτήτων και φτώχειας
Ο ΣΕΒ σε πρόσφατο δελτίο του δημοσίευσε στοιχεία από τον ΟΟΣΑ σχετικά με τις οικονομικές ανισότητες στην ελληνική κοινωνία. Το συμπέρασμα ήταν ότι η Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ των χωρών με τις μεγαλύτερες ανισότητες. Όμως πέρα από το γενικό της περιγραφής υπάρχει η οδυνηρή πραγματικότητα που βιώνουν εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες πολίτες καθημερινά. Κατάσταση η οποία οξύνθηκε στο έπακρο από τα μνημόνια που επέβαλαν οι δανειστές και το ελληνικό πολιτικό σύστημα και σήμερα στη «εποχή μετά τα μνημόνια» η κατάσταση παραμένει ίδια με οριακά φτιασιδώματα όπως είδαμε και στο παραπάνω άρθρο.
Οι βασικές ανισότητες που καταγράφονται: α) Το υψηλότερο 20% του πληθυσμού έχει 5,5 φορές μεγαλύτερο διαθέσιμο εισόδημα από το χαμηλότερο 20%. β) Το 10% του πληθυσμού κατέχει το 42% του καθαρού πλούτου. Μπορεί εδώ να «υστερούμε» έναντι άλλων αναπτυγμένων κρατών (στον ΟΟΣΑ το σχετικό ποσοστό είναι 52%) αυτό όμως οφείλεται στο μεγάλο ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ελλάδα. Αυτή τη «στρέβλωση» προφανώς προσπαθούν να «διορθώσουν» δανειστές, κυβέρνηση και τράπεζες με τις διαδικασίες μαζικών πλειστηριασμών ακόμα και της πρώτης κατοικίας, η οποία μόνο κατ’ ευφημισμό προστατεύεται.
Στον τομέα των στερήσεων και της απειλής από τη φτώχεια τα πράγματα είναι ακόμα πιο ζοφερά, ανεξάρτητα από τις ενστάσεις που μπορεί να έχει κάποιος σχετικά με τον τρόπο μέτρησης της «φτώχειας» ειδικά στην περίπτωση της μνημονιακής Ελλάδας. Ειδικότερα:
- Το 63,8% του πληθυσμού ζει κοντά ή εντός του ορίου της φτώχειας.
- Το 12,9% του πληθυσμού έχει εισόδημα κάτω από το όριο φτώχειας (έναντι 11,5% στον ΟΟΣΑ).
- Το 55,4% του πληθυσμού θεωρείται οικονομικά ευάλωτο (έναντι 38,9% στον ΟΟΣΑ), δηλαδή βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο να πέσει κάτω από το όριο της φτώχειας αν χάσει την εργασία του καθώς δεν έχει με τη μορφή των αποταμιεύσεων το αναγκαίο ποσό συντήρησης για 3 μήνες. Ουσιαστικά δηλαδή δεν έχουν «στην άκρη» 1.000 ευρώ.
Με τα παραπάνω δεδομένα, σχεδόν 7 στους 10 Έλληνες βρίσκονται σε δεινή οικονομική κατάσταση με αποτέλεσμα η Ελλάδα να βρίσκεται στη δεύτερη θέση (μετά τη Λετονία 78,4%), μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, σε ποσοστό πολιτών που αδυνατούν να ζήσουν αξιοπρεπώς.
Έναντι αυτών των οδυνηρών καταστάσεων η προηγούμενη κυβέρνηση «εφηύρε την ασπιρίνη για να νικήσει τον καρκίνο» με τα επιδόματα-ψίχουλα από τα υπερπλεονάσματα και η παρούσα συνεχίζει τη λογική με τα ψίχουλα σε νεότερες εκδόσεις…