Η αναπόδραστη τύχη των μνημονιακών δυνάμεων
Του Σπύρου Παναγιώτου
Δεν είναι ελλαδικό φαινόμενο. Σε Πορτογαλία, Ισπανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ελλάδα (4 φορές εδώ), η τύχη όσων κυβερνήσεων εφάρμοσαν μνημόνια ήταν κοινή. Απαξίωση και λήθη. Αποτελεί δίκαιη λαϊκή τιμωρία αντίστοιχη της οικονομικής και κοινωνικής καταστροφή που έφεραν στις χώρες τους. Αποτελεί παράλληλα δραματική επιβεβαίωση, που δεν πρέπει να ξεχνιέται, ότι το πολιτικό προσωπικό θεωρείται αναλώσιμο – πρώτα και κύρια από το ίδιο το ευρωπαϊκό ιερατείο, παρά τις όσες υποκύψεις υποχρεωθεί να κάνει στις βουλές του.
Το ΠΑΣΟΚ δεν αποτελεί εξαίρεση. Το επιβεβαιώνει ο Κ. Σημίτης. «Τα μηνύματα, τα πρόσωπα, οι δράσεις του κόμματος προκαλούν ελάχιστη προσοχή, ούτε καν περιέργεια πια. Τα στελέχη προσπαθούν να αναδειχθούν αλλά μένουν σταθερά στο δεύτερο πλάνο, λίγο πιο σημαντικοί από τους ασήμαντους». (Το Βήμα 24/5, Συνέδριο. Για ποιον σκοπό). Η διαπίστωση προφανής, δεν ξενίζει κανέναν.
Δεν ξενίζει, βέβαια, ούτε προδικάζει καλύτερη πορεία, η διερεύνηση των αιτιών που έφερε το ΠΑΣΟΚ στην απαξίωση. «Από τη στιγμή που εκδηλώθηκε το 2010 η κρίση χρέους (…) το ΠΑΣΟΚ αυτοχαρακτηρίστηκε θύμα, μάλιστα “θύμα των κυβερνήσεων των τελευταία 30 ετών”, δηλαδή και των δικών του κυβερνήσεων. Αποσιώπησε στην κυριολεξία τη δική του σημαντική προσφορά (…) Ταύτισε τις κυβερνήσεις του με εκείνες της Νέας Δημοκρατίας που προκάλεσαν την καταστροφή», αναφέρει στο ίδιο άρθρο ο πρώην πρωθυπουργός.
Στο ΠΑΣΟΚ ούτε θέλουν ούτε μπορούν να αντιληφθούν ότι η μοναδική τους προσφορά, στα χρόνια της πλασματικής «ανάπτυξης», ήταν η ανατίναξη κάθε παραγωγικής δυνατότητας, ο εκφυλισμός της οικονομίας σε θέση μεταπρατικής-υπεργολαβικής εκπροσώπησης μεγάλων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών ομίλων, η αντικατάσταση της εργασίας με την «απασχολησιμότητα», ο εκμαυλισμός με καταναλωτικά δάνεια, μίζες και φαυλότητα. Το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη υπήρξε το κορυφαίο δράμα μιας μεγάλης πορείας που οδήγησε στη μνημονιακή καταστροφή.
Αυτή η ηθελημένη αδυναμία κατανόησης του παρελθόντος οδηγεί σε νέα αδιέξοδα. Έτσι, η λύση που προτείνεται θυμίζει ό,τι μας έφερε ώς εδώ: «Εθνικολαϊκισμός, πελατειακή και συντεχνιακή πολιτική, δημαγωγία και υποσχέσεις δεν συνιστούν μια βιώσιμη πολιτική. Ούτε αποτελεί πολιτική η συνεχής καταγγελία κατά των εταίρων μας στην Ένωση ότι μας απειλούν “με ασφυξία” ή ότι πραγματοποιούν “κοινωνική γενοκτονία”». Δεν ισχύουν αυτά για τον Κ. Σημίτη. Έτσι υποστηρίζει ότι «η καλλιεργούμενη απομόνωση δεν (…) θα επιτρέψει την αντιμετώπιση των συνεπειών της παρακμής του κράτους-έθνους λόγω της παγκοσμιοποίησης».
Παρά τα καταγγελλόμενα, ο ίδιος φροντίζει να πλασάρει τους ανθρώπους του στη νέα κατάσταση, κρατώντας ανοικτές θέσεις για κάθε ενδεχόμενο. Η προσπάθεια κεντροαριστερής μετάλλαξης της ιστορικής ευκαιρίας που παρουσιάστηκε στη χώρα παραμένει ενεργή και αναζητούνται νέα σχήματα που θα την υπηρετήσουν.
Τι απομένει μέχρι τότε; Η αγωνία διάσωσης. Διατυπωμένη γλαφυρά από τον Ευ. Βενιζέλο: «Θα μείνω στη Βουλή γιατί θεωρώ ότι είναι χρήσιμη η παρουσία μου εκεί για λόγους που υπερβαίνουν τα κομματικά όρια του ΠΑΣΟΚ». Και οι ψευδαισθήσεις βέβαια: «Δεν θέλω να υποδυθώ τον Κινγκινάτο και να περιμένω να με φωνάξουν να σώσω την πατρίδα».
Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία.
