Με πολλές αφορμές, έχουμε διατυπώσει από τις στήλες του Δρόμου την παρακάτω διπλή εκτίμηση: Η κοινωνία, σαν τέτοια, είναι στο στόχαστρο. Πρώτον, με την αποσάθρωση όλων των στοιχείων που τη συνέχουν, που της δίνουν νόημα, που την ενεργοποιούν, που την απαρτίζουν. Η υπαρκτή συγκρότηση και θέσμιση των κοινωνιών όπως αυτές προέκυψαν μέσα στην ιστορική διαδικασία, και η αποτύπωση σε αυτές των συσχετισμών δυνάμεων, αποτελούν σήμερα μία ακόμα τροχοπέδη με την οποία πρέπει να ξεμπερδεύουμε. Έχουμε λοιπόν συστηματικές απόπειρες να ανατιναχθεί η οικογένεια, όλα μπαίνουν στο μπλέντερ, ενώ οι εργασιακές σχέσεις ρευστοποιούνται. Αλλά και δεύτερον, μαζί χτυπιούνται ή συρρικνώνονται κοινωνικοί χώροι και θεσμοί, όπως τα σχολεία, που αποκτούν έτσι αποκλειστικά χαρακτηριστικά «υπηρεσίας».
Τι σχέση έχει αυτή η βασική θέση με την πρόθεση της κυβέρνησης να διευρύνει το ωράριο σε Νηπιαγωγεία και Δημοτικά, στο όνομα της στήριξης της οικογένειας» αλλά και της «δημιουργικής απασχόλησης» των παιδιών; Αλλά και τι σχέση έχουν με το είδος της αντιπολίτευσης που ασκείται στο υπουργείο Παιδείας; Μεγάλη.
Γιατί αν η συζήτηση μείνει στο το εάν και πόσα σχολικά γεύματα χρειαζόμαστε και για το εάν φτάνουν ή όχι οι εκπαιδευτικοί και οι υποδομές, τότε η παραπάνω κεντρική θέση αδυνατίζει και, κατά μία έννοια, καταπίνουμε αμάσητη όλη την εν λόγω «φιλολογία». Κάτι ανάλογο, με την αποδοχή καταρχήν του «ψηφιακού σχολείου», και με τις ενστάσεις να περιορίζονται στο «φέρτε μας τον κατάλληλο εξοπλισμό» (που παρεμπιπτόντως μας τον φέρνει όντως η Κεραμέως).
Είναι αστείο να πιστεύει κανείς, την ώρα που το δημόσιο σχολείο δουλεύει στα όρια, ότι αυτό που θα προσφέρεται θα είναι κάτι ουσιαστικό για τους μαθητές
Θα ήταν λοιπόν πολύ πιο χρήσιμο να εστιάσει κανείς σε όλον αυτόν τον ιδρυματισμό που επιχειρείται. Στο παρκάρισμα των παιδιών σε χώρους που σήμερα είναι παντελώς ακατάλληλοι, αλλά που ίσως αύριο συμφέρει να «φρεσκαριστούν». Γιατί όχι και να προσληφθούν αρκετοί χιλιάδες δάσκαλοι ή «δάσκαλοι», με τρίωρες π.χ. συμβάσεις, ώστε να είναι δυνατή η υπηρεσία της απασχόλησης βλ. παιδοφύλαξης. Γιατί είναι αστείο να πιστεύει κανείς, την ώρα που το δημόσιο σχολείο δουλεύει στα όρια, ότι αυτό που θα προσφέρεται θα είναι κάτι ουσιαστικό για τους μαθητές.
Μάλλον λοιπόν θεωρείται δεδομένο, ότι όσο περνούν τα χρόνια, αποκλείεται οι γονείς να εργάζονται σαν άνθρωποι ώστε να έχουν και κάποιο χρόνο με τα παιδιά τους. Αυτό το κριτήριο / ανάγκη έχει ρουφηχτεί από τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, απολύτως ξεχειλωμένης για να επιτρέψει μια, ας πούμε, κανονική και αξιοπρεπή, οικογενειακή ζωή. Και μαζί με αυτό, μπαχαλεύεται κι ένα μοτίβο καθημερινότητας, κοινωνικότητας και ανατροφής που σε αυτές τις συνθήκες είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει ακόμα περισσότερο σε μια κοινωνία-χυλό.
Το Δημογραφικό ως ωρολογιακή βόμβα…
Στις 8 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε συνέδριο με θέμα «Δημογραφικό 2022, η Μεγάλη Πρόκληση» στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία. Ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης στην ομιλία του ανακοίνωσε και ορισμένα μέτρα (γενικά «ασπιρίνες» και ειδικά μέτρα με έντονο επιχειρηματικό χαρακτήρα). Χαιρέτησε το συνέδριο και η κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία απευθύνθηκε στους συνέδρους μέσω video link. Γενικός χορηγός του συνεδρίου ήταν η Eurobank (πλατινένιος χορηγός) για ακολουθήσουν οι Παπαστράτος και Accenture (ασημένιοι χορηγοί) και ΑΔΜΗΕ, ΟΤΕ, ΔΕΛΤΑ (απλοί χορηγοί).
Στο συνέδριο παρουσιάστηκε η Νέα Μελέτη του ΙΟΒΕ για το Δημογραφικό και στη συνέχεια έγιναν τρία «τραπέζια» συζητήσεων με θέματα: «Δημογραφικές Προκλήσεις και Δημοσιονομικές Προτεραιότητες», «Κοινωνικές Πολιτικές και Δημογραφική Βιωσιμότητα», «Δημογραφικές Τάσεις – Εκπαίδευση και Ανθρώπινο Κεφάλαιο».
Επειδή το ζήτημα είναι πολύ σοβαρό και μεγάλης σημασίας για τον τόπο, ο Δρόμος θα αναφερθεί σε αυτό αναλυτικότερα στο επόμενο φύλλο.