Υπάρχουν δύο -αντιφατικά εκ πρώτης όψεως- μηνύματα που εκπέμπουν οι ελληνικές τράπεζες. Από τη μια πανηγυρίζουν για την άφθονη ρευστότητα που αντλούν από τις εγγυήσεις του ελληνικού Δημοσίου και της ΕΚΤ. Και επομένως εμφανίζονται ως οι βασικοί αποδέκτες των ωφελημάτων που αντλούν οι πιστωτές της χώρας, εγχώριοι και ξένοι, από τον δανεισμό ΔΝΤ- Ε.Ε. και τα μέτρα του Μνημονίου. Ταυτόχρονα, όμως, εμφανίζονται ψοφοδεείς απέναντι στα σενάρια χρεοκοπίας της Ελλάδας που επανέρχονται δριμύτερα.
Και ο λόγος είναι απλός: στο μεγάλο παιχνίδι συγκέντρωσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος στην Ευρώπη, με άξονα την ελληνική χρεοκοπία και την «εξυγίανση» της Ευρωζώνης, τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα είναι, προφανώς, οι αδύναμοι κρίκοι. Σε περίπτωση μιας αναδιάρθρωσης του χρέους (με το λεγόμενο «κούρεμά» του έως 40%) και πολύ περισσότερο σε περίπτωση κανονικής χρεοκοπίας, τα ίδια κεφάλαιά τους, δεσμευμένα σε μεγάλο βαθμό σε κρατικά ομόλογα, θα εξαχνωθούν. Αυτός είναι, άλλωστε, κι ο λόγος που οι ελληνικές τράπεζες παραμένουν αποκλεισμένες από τη διεθνή διατραπεζική αγορά δανεισμού.
Πώς αντιδρούν στο διπλό κίνδυνο που αντιμετωπίζουν -να σκάσει, δηλαδή, στα χέρια τους είτε το κρατικό είτε το δικό τους, τραπεζικό χρέος; Η μία δυνατότητα που έχουν είναι να συνεχίσουν να αντλούν χρήμα από το «πουγκί» του κράτους. Η άλλη δυνατότητα είναι να προσφύγουν σε αυξήσεις κεφαλαίων, δηλαδή να αντλήσουν χρήματα, κυρίως από τους μετόχους τους. Φαίνεται ότι σε τέτοιο προγραμματισμό έχουν μπει, λίγο-πολύ, όλες οι τράπεζες, αλλά ήταν η Εθνική που έκανε πρώτη το βήμα, με τις ανακοινώσεις για άντληση 2,8 δισ. ευρώ από έκδοση νέων μετοχών, έκδοση ομολογιών μετατρέψιμων σε μετοχές και από πώληση του 20% της τουρκικής θυγατρικής Finansbank. Η τρίτη δυνατότητα είναι να βελτιώσουν τη λογιστική τους εικόνα μέσα από εξαγορές και συγχωνεύσεις. Σ’ αυτή την προοπτική εντάσσονται οι αμφίβολης έκβασης διεργασίες μεταξύ Alpha και Eurobank και οι επικείμενες κυβερνητικές αποφάσεις για το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, την Αγροτική (επονομαζόμενη και «σαπάκι») αλλά και για το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Η κίνηση της Εθνικής να «προλάβει» τους ανταγωνιστές της στις αυξήσεις κεφαλαίου είναι απίθανο να μην είχε κυβερνητική έγκριση και προδίδει τη σπουδή της να έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην επιχειρούμενη αναδιάρθρωση (δηλαδή: μεγαλύτερη μονοπώληση) του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ταυτόχρονα, είναι μια προληπτική κίνηση απορρόφησης των ζημιών στην περίπτωση που επιβεβαιωθεί το σενάριο χρεοκοπίας. Έτσι, η κρατική χρεοκοπία μπορεί να μη συνοδευτεί αναγκαστικά και από τραπεζικές.
Το ερώτημα είναι, ωστόσο, από πού αντλούν οι τράπεζες την αισιοδοξία ότι οι μέτοχοι έχουν χρήματα για να συμμετάσχουν στις αυξήσεις κεφαλαίων; Ο λαϊκός καπιταλισμός μάς τελείωσε και οι ραντιέρηδες του χρηματιστηρίου είναι απίθανο να θυσιάσουν τα κέρδη από τα μικρά θερινά «ράλι» των τραπεζικών μετοχών. Η απάντηση στο ερώτημα βρίσκεται στις ξένες τράπεζες και στα επενδυτικά κεφάλαια (για αραβικά κυρίως μιλούν οι πληροφορίες) που μπορεί να μην πιστεύουν ιδιαίτερα τις κυβερνητικές φανφάρες περί «φωτός στην άκρη του τούνελ», αλλά ενδιαφέρονται για τον έλεγχο του ελληνικού πιστωτικού συστήματος ακόμη και σε μια χρεοκοπημένη Ελλάδα. Οσονούπω, μέτοχέ μου…
Πώς αντιδρούν στο διπλό κίνδυνο που αντιμετωπίζουν -να σκάσει, δηλαδή, στα χέρια τους είτε το κρατικό είτε το δικό τους, τραπεζικό χρέος; Η μία δυνατότητα που έχουν είναι να συνεχίσουν να αντλούν χρήμα από το «πουγκί» του κράτους. Η άλλη δυνατότητα είναι να προσφύγουν σε αυξήσεις κεφαλαίων, δηλαδή να αντλήσουν χρήματα, κυρίως από τους μετόχους τους. Φαίνεται ότι σε τέτοιο προγραμματισμό έχουν μπει, λίγο-πολύ, όλες οι τράπεζες, αλλά ήταν η Εθνική που έκανε πρώτη το βήμα, με τις ανακοινώσεις για άντληση 2,8 δισ. ευρώ από έκδοση νέων μετοχών, έκδοση ομολογιών μετατρέψιμων σε μετοχές και από πώληση του 20% της τουρκικής θυγατρικής Finansbank. Η τρίτη δυνατότητα είναι να βελτιώσουν τη λογιστική τους εικόνα μέσα από εξαγορές και συγχωνεύσεις. Σ’ αυτή την προοπτική εντάσσονται οι αμφίβολης έκβασης διεργασίες μεταξύ Alpha και Eurobank και οι επικείμενες κυβερνητικές αποφάσεις για το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, την Αγροτική (επονομαζόμενη και «σαπάκι») αλλά και για το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Η κίνηση της Εθνικής να «προλάβει» τους ανταγωνιστές της στις αυξήσεις κεφαλαίου είναι απίθανο να μην είχε κυβερνητική έγκριση και προδίδει τη σπουδή της να έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην επιχειρούμενη αναδιάρθρωση (δηλαδή: μεγαλύτερη μονοπώληση) του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ταυτόχρονα, είναι μια προληπτική κίνηση απορρόφησης των ζημιών στην περίπτωση που επιβεβαιωθεί το σενάριο χρεοκοπίας. Έτσι, η κρατική χρεοκοπία μπορεί να μη συνοδευτεί αναγκαστικά και από τραπεζικές.
Το ερώτημα είναι, ωστόσο, από πού αντλούν οι τράπεζες την αισιοδοξία ότι οι μέτοχοι έχουν χρήματα για να συμμετάσχουν στις αυξήσεις κεφαλαίων; Ο λαϊκός καπιταλισμός μάς τελείωσε και οι ραντιέρηδες του χρηματιστηρίου είναι απίθανο να θυσιάσουν τα κέρδη από τα μικρά θερινά «ράλι» των τραπεζικών μετοχών. Η απάντηση στο ερώτημα βρίσκεται στις ξένες τράπεζες και στα επενδυτικά κεφάλαια (για αραβικά κυρίως μιλούν οι πληροφορίες) που μπορεί να μην πιστεύουν ιδιαίτερα τις κυβερνητικές φανφάρες περί «φωτός στην άκρη του τούνελ», αλλά ενδιαφέρονται για τον έλεγχο του ελληνικού πιστωτικού συστήματος ακόμη και σε μια χρεοκοπημένη Ελλάδα. Οσονούπω, μέτοχέ μου…
Σάιλοκ
Σχόλια
