Διαψεύστηκαν παταγωδώς όσοι προέβλεπαν αναδίπλωση Ερντογάν μετά το δημοψήφισμα
Του Μιχάλη Σιάχου
Όσοι υποστήριζαν ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Τουρκία ήταν μια «πύρρειος νίκη» του Ερντογάν και ότι ο διχασμός του εκλογικού σώματος θα σημάνει μια αναδίπλωση του Τούρκου προέδρου σε Συρία και Αιγαίο, έπεσαν τραγικά έξω.
Το πρόβλημα θα ήταν μικρό αν η διάψευση αφορούσε τις αναλύσεις και τις εκτιμήσεις των ειδικών.
Η διάψευση ήταν επώδυνη, καθώς αφορούσε κυρίως τις επιθυμίες και τους σχεδιασμούς της ελληνικής κυβέρνησης για το τοπίο μετά το δημοψήφισμα. Η κυβερνητική πεποίθηση ότι η τουρκική προκλητικότητα αφορούσε τις εσωτερικές διαμάχες στην Τουρκία και ότι θα είχε ημερομηνία λήξης το δημοψήφισμα, ήταν πιο τραγική, καθώς άφηνε και αφήνει τελείως απροετοίμαστη την ελληνική πλευρά μπροστά στην κλιμακούμενη τουρκική επιθετικότητα.
Τα γεγονότα είναι λίγο πολύ γνωστά. Τρεις αξιωματούχοι της Τουρκίας, οι υπουργοί Άμυνας, Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και το υπουργείο Εξωτερικών, μια βδομάδα μετά το δημοψήφισμα ανακοίνωσαν διαδοχικά ότι το Αγαθονήσι είναι τουρκικό έδαφος και κατά συνέπεια η παρουσία του Έλληνα υπουργού, Π. Καμμένου εκεί τις ημέρες του Πάσχα ήταν παράνομη και προκλητική.
Είναι πρώτη φορά που από επίσημα κυβερνητικά χείλη και όχι μέσω διαρροών ή δηλώσεων βουλευτών ή εφημερίδων, αμφισβητείται επίσημα η κυριότητα ενός κατοικημένου νησιού του συμπλέγματος των Δωδεκανήσων. Είναι η πρώτη επίσημη αμφισβήτηση της Διεθνούς Συμφωνίας των Παρισίων του 1947, της Συνθήκης Ειρήνης, σύμφωνα με την οποία η Ιταλία παραχώρησε «κατά πλήρη κυριότητα» τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα. Να σημειωθεί ότι στη Συνθήκη Ειρήνης δεν συμμετείχε η Τουρκία, καθώς αφορούσε αποκλειστικά τις χώρες που αντιπαρατέθηκαν στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ακριβώς 70 χρόνια μετά, Τούρκοι υπουργοί, αρνούνται μια Διεθνή Συνθήκη που καθορίζει, μεταξύ άλλων, τα σύνορα του Αιγαίου και δηλώνουν καθαρά ότι η Άγκυρα «δεν πρόκειται να αποδεχτεί τετελεσμένα» σε ό,τι αφορά την ελληνική κυριαρχία στην περιοχή.
Το Αγαθονήσι δεν είναι το μοναδικό κατοικημένο νησί την κυριότητα του οποίου αμφισβητεί η Τουρκία. Βρίσκεται σε μια μεγάλη λίστα ανάμεσα στις Οινούσσες, το Φαρμακονήσι, το Γαϊδουρονήσι, το Κουφονήσι αλλά και τη Γαύδο και ένα δίκτυο μικρότερων νησίδων που συμπληρώσουν τις «γκρίζες ζώνες» των τουρκικών διεκδικήσεων στο Αιγαίο.
Κλιμάκωση σε όλο το Αιγαίο και την Κύπρο
Η επίσημη προκλητική αμφισβήτηση των συνόρων στο Αιγαίο συνοδεύτηκε με ένα μπαράζ παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά πολεμικά αεροπλάνα. Μόνο σε μια μέρα καταγράφηκαν 71 παραβιάσεις εντός του FIR Αθηνών.
Παράλληλα, η Τουρκία εξέδωσε NOTAM (οδηγία προς ναυτιλλομένους) με την οποία αμφισβητεί την ελληνική αρμοδιότητα για έρευνα και διάσωση εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων. Η ανακοίνωση αυτή έγινε τη στιγμή που βρισκόταν σε εξέλιξη επιχείρηση διάσωσης ενός ναυαγίου με δεκάδες πρόσφυγες στο Βόρειο Αιγαίο. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της τουρκικής πλευράς, η επιχείρηση έπρεπε να σταματήσει, καθώς «οι επιχειρήσεις εμπίπτουν στην τουρκική περιοχή έρευνας και διάσωσης και θα πρέπει να συντονίζονται από τις αρμόδιες τουρκικές Αρχές».
Και ενώ στο Αιγαίο έχουμε κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων, η Άγκυρα έστειλε το ερευνητικό σκάφος Μπαρμπαρός στα χωρικά ύδατα της Κύπρου για να πραγματοποιήσει έρευνες σε μια περιοχή που ήδη έχει παραχωρηθεί για δοκιμαστική άντληση υδρογονανθράκων. Το ερευνητικό σκάφος συνοδεύει πολεμικό πλοίο στο οποίο επιβαίνει ο αρχηγός του πολεμικού ναυτικού της Τουρκίας για να δώσει ένα συμπληρωματικό σήμα της αμφισβήτησης της Τουρκίας στα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. Την ίδια στιγμή και ενώ η Τουρκία έχει δυναμιτίσει τις συνομιλίες για το Κυπριακό εγείροντας όλο και πιο προκλητικές απαιτήσεις, ο σύμβουλος του προέδρου Ερντογάν χαρακτήρισε την κατεχόμενη Κύπρο «υπερπόντια επαρχία της Τουρκίας» αποκαλύπτοντας έτσι τα όρια της τουρκικής πολιτικής στο νησί.
Σε προηγούμενο σημείωμα του Δρόμου είχαμε σημειώσει ότι η εποχή μετά το δημοψήφισμα θα κάνει τον Ερντογάν πιο επιθετικό, πιο απρόβλεπτο και πιο αποφασισμένο από πριν. Δυστυχώς οι τελευταίες εξελίξεις κινούνται σε αυτή τη ρότα.
Και βέβαια, μπροστά σε αυτό το ενδεχόμενο, οι αντιδράσεις της ελληνικής κυβέρνησης, δηλαδή η γενικόλογη καταγγελία της προκλητικότητας της Τουρκίας και η ανά μήνα συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, μόνο γέλια προκαλούν στην τουρκική πλευρά. Και η σιωπή της Ε.Ε. και των ΗΠΑ απέναντι στην ελληνική διπλωματική πρωτοβουλία πιστοποιούν ότι μάλλον έχουν δίκιο…
