Λόγια του αέρα τα περί αποκατάστασης των αδικιών
Του Απόστολου Αποστολόπουλου
Η κυβέρνηση στηρίζεται σε ένα πολύ απλό επιχείρημα: Ξέρω, λέει, ότι τα μέτρα είναι πολύ σκληρά και άδικα. Αλλά είμαστε υποχρεωμένοι να τα εφαρμόσουμε. Ωστόσο, επειδή είμαστε κυβέρνηση της Αριστεράς, θα διορθώσουμε τις αδικίες μόλις ελαφρύνουμε το χρέος και εισπράξουμε από δω κι από κει διάφορα ποσά. Θα περισσέψουν λεφτά και θα τα μοιράσουμε στους αδικημένους.
Η σκέψη φαίνεται πολύ ωραία και προπαντός «αριστερή». Έστω, όμως, ότι οι δανειστές ειλικρινά πιστεύουν ότι μόνο με σκληρή λιτότητα θα φτάσουμε στην ανάπτυξη. Γιατί θα επιτρέψουν στην κυβέρνηση να τους χαλάσει το ωραίο σχέδιο δίνοντας πλαγίως αυξήσεις; Αν ήθελαν λιγότερη λιτότητα μπορούσαν, εξαρχής, να επιβάλουν λιγότερο σκληρά μέτρα. Αφήνω στην άκρη την άποψη ότι οι δανειστές θέλουν την Ελλάδα και τον κόσμο στα γόνατα για να πάρουν τον πλούτο της χώρας για μια πεντάρα. Και στις δυο περιπτώσεις τα περί αποκατάστασης των αδικιών είναι αέρας κοπανιστός.
Στην κυβέρνηση ξέρουν, φυσικά, το άλυτο πρόβλημα και, σύμφωνα με τα ΜΜΕ, ετοιμάζονται να πάρουν μέτρα υπέρ της φοροδιαφυγής, μειώνοντας τα πρόστιμα για τους φοροφυγάδες. Από τη μια θα κυνηγάει τους φοροφυγάδες κι από την άλλη θα τους διευκολύνει, γιατί αλλιώς θα κλείσουν και τα υπόλοιπα μαγαζιά και επιχειρήσεις. Και οι κυβερνώντες δεν θα ξέρουν, τότε, πού να κρυφτούν. Φυσικά, θα συνεχιστεί η ασυδοσία αλλά ας μη μας τρώνε οι λεπτομέρειες.
Αν πάλι τους στριμώξουν οι Θεσμοί και δεν τους επιτρέψουν τέτοιες «δημιουργικές ασάφειες», θα αντιμετωπίσουν σύντομα κατακραυγή πολύ πιο έντονη από τον πετροπόλεμο στα σπίτια τους ή τις έντονες αποδοκιμασίες σε υπουργό που πήγε (στα Εξάρχεια) να πιει ένα ποτήρι μετά τον κάματο της ημέρας – επενέβη, λένε, η αστυνομία.
Κι όλα αυτά, για μια νεοφιλελεύθερη σαχλαμάρα, ότι η παραοικονομία βλάπτει την οικονομία και τη χώρα. Ο Ξενοφών Ζολώτας, οικονομολόγος παγκόσμιου κύρους, έλεγε –στη Φωτεινή Πιπιλή και σ’ εμένα– όταν ήταν πρωθυπουργός, μου εντυπώθηκε κατά λέξη: «Από την παραοικονομία ζούμε αλλά πρέπει κι εμείς, το κράτος, να εισπράττουμε κάτι». Χαλινάρι στην παραοικονομία και όχι εξάλειψή της. Παραοικονομία υπάρχει σε όλες τις χώρες με διάφορες μορφές, από τη μη απόδοση του ΦΠΑ έως το μαύρο χρήμα από μίζες κ.λπ. Η διαφορά, όμως, από το 1989-’90, είναι ότι τότε ένα σημαντικό μέρος της παραοικονομίας πήγαινε πράγματι στην κατανάλωση (διάχυση του πλούτου) ενώ τώρα μπαίνει σε θησαυροφυλάκια και εξωχώριες εταιρίες. Συνεπώς, ακόμα και αν αφήσει παράθυρα στη φοροδιαφυγή, είναι πολύ ισχνή η πιθανότητα να αναζωογονήσει η κυβέρνηση την οικονομία, να κρατήσει στη ζωή τους μικρομεσαίους και να ανασυγκροτήσει έναν κοινωνικό χώρο οπαδών που θα ονομαστεί Κεντροαριστερά. Για να πέσει χρήμα στην αγορά χρειάζεται εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, εμπιστοσύνη στο πολιτικό και οικονομικό κλίμα. Η κυβέρνηση έπληξε θανάσιμα την εμπιστοσύνη του κόσμου μόλις κατάργησε τη λαϊκή εντολή του δημοψηφίσματος. Τώρα η ανοχή και η υπομονή εξαντλούνται με ταχύτητα φωτός.
Η άλλη υπόσχεση της κυβέρνησης είναι ότι θα χτυπήσει τη διαφθορά και τη διαπλοκή. Και πάλι το ερώτημα είναι απλό: Πώς θα το κάνει αυτό όταν οι άξιοι λόγου διαπλεκόμενοι σχετίζονται άμεσα, εξαρτώνται και προστατεύονται από τους δανειστές; Ο Χριστοφοράκος είναι ο πιο γνωστός. Οι εγχώριοι διαπλεκόμενοι είναι οι επ’ αμοιβή ιμάντες μεταβίβασης του εισαγόμενου χρήματος και των σχετικών επενδύσεων, ό,τι και αν ήταν αυτές. Τι μένει; Μένει ότι από τους αξιόλογους διαπλεκόμενους θα την πληρώσουν όσοι δεν έχουν πια προστασία, οι ξεπεσμένοι. Ζήτω τα νέα τζάκια!
Με τη διαπλοκή ισχύει ό,τι και με την παραοικονομία, είναι στενοί συγγενείς. Δεν είναι δυνατόν να καταργηθεί διότι είναι οργανικό παράγωγο του κάθε συστήματος καθώς ριζώνει και στην πλεονεξία των ανθρώπων. Η διαφθορά/διαπλοκή προϋπήρχαν του ιμπεριαλισμού, μια ματιά στην Ιστορία αρκεί, από την αρχαιότητα ώς τον «υπαρκτό». Μακάρι να καταργηθούν στο άγνωστο μέλλον σε μια κοινωνία ανθρώπων μεταλλαγμένων σε αγγέλους.
Αυτό που μπορεί να γίνει είναι ο έλεγχος τέτοιων φαινομένων, με πειθώ ή/και εξαναγκασμό, ώστε οι εκτροπές από τη νομιμότητα να μην κωλύουν τους σκοπούς της κοινωνίας που υπηρετεί η ηγεσία του τόπου. Π.χ. οι ΗΠΑ επιδιώκουν την παγκόσμια κυριαρχία και οι Γερμανοί διαφθείρουν τους πάντες ώστε να κυριαρχήσουν στην Ε.Ε., τουλάχιστον. Ενώ άλλες χώρες, όπως οι BRICS, αγωνίζονται για την εθνική τους ανεξαρτησία και κάποιες άλλες για την ίδια την υπόστασή τους, όπως η Συρία. Όποιος υπόσχεται γενικώς εξάλειψη της παραοικονομίας/διαπλοκής εξαπατά. Όποιος εφαρμόζει ελέγχους, κάτι προσπαθεί να κάνει.
Τελευταίο, αλλά όχι έσχατο, είναι το κουβεντολόι που αντιπαραθέτει τον ταξικό αγώνα στο μέτωπο για την εθνική ανεξαρτησία. Απλώς απεραντολογούμε. Τι σόι ταξικό αγώνα θα έκαναν π.χ. οι αγωνιστές στην Κατοχή εναντίον του κατακτητή; Θα ήταν με τον Στίνα που έβλεπε τους Γερμανούς στρατιώτες ως ταξικούς αδελφούς; Οι συνθήκες καθορίζουν τη μορφή του κάθε αγώνα. Το ερώτημα δεν είναι: μέτωπο ή τάξη (εναντίον τάξης), αλλά ποιος είναι ο στόχος, ποιοι οι αντιμαχόμενοι (φίλος-εχθρός) και ποια η πολιτική γραμμή. Σε κάθε περίπτωση, χωρίς την πλειοψηφία του κόσμου η αποτυχία παραμονεύει και υπονομεύει, με υπομονή. Η αστική τάξη ξέρει, από αιώνες, πώς να ηγηθεί του λαού στον αγώνα της για την εξουσία. Είναι η σειρά της Αριστεράς να το μάθει.
