Φωτ: Από το ντοκιμαντέρ Η δεύτερη ευκαιρία του Μενέλαου Καραμαγγιώλη
Πλούσιο σε συγκινήσεις και το φετινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Της Μυρσίνης Αθανασιάδου
Άρχισε πάλι το αγαπημένο στους Θεσσαλονικείς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ από την Παρασκευή, 11 Μαρτίου, και συνεχίζεται μέχρι την Κυριακή στις 20 με πολύ καλές ταινίες και πλήθος κόσμου σε όλες τις αίθουσες του «Ολύμπιον» και του λιμανιού.
Πολλοί απορούν με αυτόν τον κόσμο που δεν βλέπεις στις εβδομαδιαίες προβολές. Αλλά αυτό έχει την εξήγησή του. Καταρχήν είναι ο κόσμος των κινηματογραφόφιλων, που ακολουθούν όλες τις καλές κινηματογραφικές επιλογές και όχι μόνον του φεστιβάλ.
Έπειτα είναι μία άλλη κατηγορία συμπολιτών μας, που μπορεί να μην αγαπά τόσο τα φιλμ μυθοπλασίας, αλλά συναρπάζεται από το ντοκιμαντέρ ως ένα είδος ενημέρωσης και γνώσης. Και, βέβαια, είναι το πλήθος των νέων, που επιθυμεί τις νέες ταινίες να τις βλέπει στο σπίτι με «κατέβασμα» από το Internet, αλλά στα Φεστιβάλ είναι πάντα παρόντες για να δουν θέματα που δεν βρίσκει κανείς εύκολα στο Διαδίκτυο. Άλλωστε, είναι και πολλές οι προσφορές του φεστιβάλ για τους νέους και τους ανέργους.
Κάνει εντύπωση, επίσης, που και από τις γειτονικές πόλεις οι κινηματογραφόφιλοι εκμεταλλεύονται τα σαββατοκύριακα των αργιών, για να το παρακολουθήσουν, ή εγκαθίστανται στα σπίτια των παιδιών τους που φοιτούν στη Θεσσαλονίκη, αλλά έρχονται φυσικά και οι Αθηναίοι φαν των κινηματογραφιστών, για να δουν φιλμ αλλά και να χαρούν την ωραία Θεσσαλονίκη.
Και, βέβαια, πάνω από όλα είναι οι ταινίες, που πραγματικά είναι για όλα τα γούστα και φέτος ειδικά αφορούν σε καυτά προβλήματα της χώρας και του κόσμου. Εκτός από τα δύο πολύ καλά αφιερώματα στον Δανό Γιον Μπανκ Κάρλσεν και τον Ιρλανδό Μαρκ Κάζινς, που τιμώνται δικαίως με αρκετά ενδιαφέροντα έργα τους, είναι και το αφιέρωμα στο Προσφυγικό, από τα πιο καυτά και άλυτα προβλήματα της εποχής μας, που είναι επόμενο να συγκεντρώνει το ενδιαφέρον του κόσμου.
Για όλα τα γούστα
Αξιοπρόσεκτες είναι οι ταινίες με πολιτικό ενδιαφέρον, όπως η Σκιά ενός ήρωα του Λόριτς Πέτερσεν, για έναν Δανό καλλιτέχνη που εντάχθηκε στις Διεθνείς Ταξιαρχίες κατά τον Εμφύλιο Ισπανικό Πόλεμο, το Μία μέρα με τον Έβο Μοράλες του Ιάσονα Πιπίνη, το Κάτω από την Ελιά της Σταυρούλας Τόσκα, που αναφέρεται στις εξόριστες του Εμφυλίου στο Τρίκερι, το Lundlow: Οι Έλληνες στους πολέμους του άνθρακα, του Λεωνίδα Βαρδαρού, ακόμη και το Πέρα από τον παππού μου, τον Αλιέντε, που έχει και αυτό φυσικά τις πολιτικές του αναφορές. Και είναι και το Γεια σας και καλή αντάμωση, ως νικητές, του δικού μας Νίκου Νούλα και συντρόφων του, που ενθουσίασε τον κόσμο της Αριστεράς, με το πορτρέτο του αγωνιστή του ΔΣΕ Ηλία Μεταλλίδη, που με τη στάση του τιμά τους αγωνιστές της Αντίστασης και παρακινεί σε νέους αγώνες. Και είναι χαρακτηριστικό ότι στη δεύτερη προβολή του έργου ο γηραιός ήρωας συμπαρέσυρε τους θεατές να τραγουδήσουν μαζί του τον ύμνο του ΕΑΜ.
Οικολογική, αλλά με πολιτικό χαρακτήρα, ήταν και το αμερικανικό φιλμ Ένα Διαφορετικό Αμερικάνικο Όνειρο, που παρέπεμπε στις Σκουριές, με πολιτική διάσταση ήταν και το Solitaire ou Solidaire? των Θεσσαλονικιών Άκη Κερσανίδη και Χρύσας Τζελέπη για το Κοινωνικό Ιατρείο Θεσσαλονίκης, ειδικά όταν δύο εκ των πρωτεργατών του έλεγαν ότι για να λυθούν τα αδιέξοδα στο μεγάλο πρόβλημα της Υγείας χρειάζεται να κρατικοποιηθούν οι ιδιωτικές κλινικές ή ότι τα μνημόνια, η λιτότητα και ο καπιταλισμός γενικά ευθύνονται για την κατάρρευση του συστήματος Υγείας. Πολιτική, εντέλει, ήταν και το Επόμενος σταθμός: Ουτοπία, του δικού μας και πάλι Απόστολου Καρακάση, για το θέμα της ΒΙΟΜΕ και τη λύση που προτείνουν οι μαχητικοί εργαζόμενοι για τα εργοστάσια που κλείνουν.
Είδαμε και πολύ καλές ταινίες εκπαιδευτικού χαρακτήρα , όπως το Παιχνίδι στη Φύση του Ντάνιελ Στίλιγκ, τη Δεύτερη Ευκαιρία του Μενέλαου Καραμαγγιώλη, που έθιγε και το δικαστικό σύστημα της χώρας, την Ορχήστρα της ανακύκλωσης, ταινία έναρξης του Φεστιβάλ, των Μπραντ Άλγκουντ και Γκράχαμ Τάουνλι, που πρόβαλλε την τεράστια προσπάθεια των παιδιών της πιο υποβαθμισμένης περιοχής της Παραγουάης να ακολουθήσουν το όνειρό τους, τη μουσική.
Την τέχνη σε όλες της τις διαστάσεις προβάλλουν πολλά φιλμ, όπως Τα μάτια της πόλης των Μπινούρ Καραεβλί και Φατίχ Καϊμάκ για τον μεγάλο φωτογράφο καλλιτέχνη της Κωνσταντινούπολης, τον Αρά Γκιουλέρ, το Μπγιορκ της Τίτα φον Χάρντενμπεργκ για την πολύπλευρη μουσικό, οι νορβηγικές Βαριτσέλα και Μάικο για την αγάπη για το μπαλέτο.
Και, βέβαια, το φεστιβάλ είχε πολλές ταινίες γνώσης και πληροφόρησης για πολλά θέματα που αφορούν τον πλανήτη, όπως η πυρηνική ενέργεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η θανατική ποινή ή και τη χώρα, όπως οι νεόπτωχοι ή το Προσφυγικό.
*Η Μυρσίνη Αθανασιάδου είναι εκπαιδευτικός
