«Μπορεί ένας αστυνομικός συγγραφέας ν’ αναλύσει καλύτερα από έναν ποινικολόγο ή εγκληματολόγο τη δομή και λειτουργία του οργανωμένου εγκλήματος, τη διαπλοκή με το πολιτικό σύστημα και τη τρομοκρατία»; Αναρωτιέται ανάμεσα σε άλλα ο Γιάννης Πανούσης και απαντά θετικά,
φέρνοντας ως παράδειγμα την «Οργάνωση» του Γρηγόρη Αζαριάδη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Bell.
Πράγματι μέσα από αυτό το σκοτεινό νουάρ μυθιστόρημα ο συγγραφέας μας οδηγεί στα άδυτα του οργανωμένου εγκλήματος, παραπέμποντας σαφέστατα και σε πραγματικά γεγονότα που απασχόλησαν την επικαιρότητα.
Με εξαιρετική γραφή και σασπένς, αλλά και πολύ έντονη την κοινωνική και πολιτική διάσταση του θέματος που διαπραγματεύεται, δεν διστάζει να «θέσει τον δάκτυλον εις τον τύπον των ήλων». Δεν ωραιοποιεί καταστάσεις και δεν χαϊδεύει αυτιά.
Η ηρωίδα του η αστυνόμος Τρύπη με την ομάδα της, τα βάζουν με μάλλον ανίκητους αντιπάλους, παίζοντας με σημαδεμένη τράπουλα.
Όμως το μήνυμα δεν είναι η παραίτηση, αλλά ο συνεχής αγώνας. Κι ας μοιάζει να κυνηγούν ανεμόμυλους…
Υπήρξε κάποιο γεγονός ή γεγονότα που σου έδωσαν το έναυσμα για να γράψεις την «Οργάνωση»;
Χρειάζεται τίποτα περισσότερο από την παρατήρηση της σύγχρονης κοινωνίας, τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό; Η παρουσία του «οργανωμένου εγκλήματος» είναι προφανής σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας μας. Από τους εκβιασμούς στις καφετέριες για προστασία, τα ναρκωτικά που πουλιούνται ελεύθερα στους δρόμους και στα σχολεία, μέχρι τις «συνεργασίες» με πρόσωπα του πολιτικού χώρου και τις δολοφονίες ενοχλητικών τύπων, συμπεριλαμβανόμενων ανταγωνιστών στις «επιχειρήσεις», ακόμα και δημοσιογράφων. Όπου στρέψεις το βλέμμα, θα δεις τη μεγαλειώδη κυριαρχία της διαφθοράς και της διαπλοκής σε όλα τα επίπεδα.
Περιγράφεις με ανατριχιαστική ακρίβεια τα όσα υποψιαζόμαστε πως κρύβονται πίσω από διάφορα γεγονότα. Ποιες είναι οι πηγές σου;
Πέρα από την προσωπική εμπειρία λόγω της επίμονης και μακρόχρονης μελέτης των φαινομένων διαφθοράς και διαπλοκής, έχω κάνει πολλές συζητήσεις με εκπροσώπους της Αστυνομίας, καθώς και ευτυχώς να λέμε, υπάρχουν αρκετοί ακόμα έντιμοι και αδιάφθοροι αστυνομικοί, που αντιμάχονται το οργανωμένο έγκλημα. Βέβαια, για να μπορέσω να αποδώσω το «έπος του οργανωμένου εγκλήματος», που θεωρώ ότι είναι η «Οργάνωση», χρειάστηκε να μιλήσω και με άτομα, που κινούνται στις γκρίζες περιοχές, στις παρυφές παρανόμων δραστηριοτήτων.
Θεωρώ ότι το καπιταλιστικό σύστημα έχει κάνει καλή δουλειά, καθώς έχει κατορθώσει να μας απομονώσει και να μας περάσει το μήνυμα ότι η εποχή της κοινωνικής αλληλεγγύης έχει παρέλθει και τώρα το μόνο που ισχύει είναι ο ατομικός αγώνας για επιβίωση, μέσα σε συνθήκες έντονης κρίσης
Πώς θα μπορούσε να σταματήσει ο φαύλος κύκλος της διαφθοράς και της διαπλοκής; Είναι κάτι σαν Λερναία Ύδρα;
Δεν μπορώ να πω ότι είμαι αισιόδοξος τύπος. Άλλωστε η ενασχόληση μου με τα κοινωνικά θέματα της εποχής μας δεν μου επιτρέπει καμιά αισιοδοξία. Δεν βλέπω κανένα καλό λόγο να σταματήσει ο φαύλος κύκλος της διαφθοράς και της διαπλοκής στη χώρα μας. Πρώτον, γιατί δεν βλέπω καμιά τέτοια βούληση από τον πολιτικό κόσμο της χώρας. Και δεύτερον, γιατί όσο αναπτύσσουν τις τεχνικές τους οι διωκτικές αρχές, το οργανωμένο έγκλημα αναπτύσσεται με ακόμα ταχύτερους τρόπους και μεθόδους. Η Λερναία Ύδρα σε αυτή την περίπτωση πετάει καινούργια κεφάλια πριν καν κοπούν τα προηγούμενα… Βλέπω τα επόμενα χρόνια τυλιγμένα σε ένα ζοφερό πέπλο.
Όσο για την ατομική πρωτοβουλία και τη συγκρότηση κοινωνικών ομάδων, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ανασχετικό παράγοντα, δεν μπορώ να είμαι επίσης αισιόδοξος. Θεωρώ ότι το καπιταλιστικό σύστημα έχει κάνει καλή δουλειά κι εδώ, καθώς έχει κατορθώσει να μας απομονώσει και να μας περάσει το μήνυμα ότι η εποχή της κοινωνικής αλληλεγγύης έχει παρέλθει και τώρα το μόνο που ισχύει είναι ο ατομικός αγώνας για επιβίωση, μέσα σε συνθήκες έντονης κρίσης. «Κοίταζε μόνο τον εαυτό σου και την οικογένεια σου. Επιβίωσε». Και ξέχνα το τι συμβαίνει γύρω σου.
«Παίζεις» με τον Τρωικό Πόλεμο και τη σκανδιναβική μυθολογία στα ονόματα αρκετών πρωταγωνιστών της ιστορίας σου. Γιατί αυτή η επιλογή;
Η επιλογή των ονομάτων είναι πάντα ένα ιδιαίτερο κομμάτι στα βιβλία μου. Η χρήση χιουμοριστικών ονομάτων αποτελεί ένα ιδιαίτερο κώδικα επικοινωνίας με τους αναγνώστες μου, ένα πονηρό κλείσιμο του ματιού σε κάποιον φίλο. Ο Τρωικός Πόλεμος αποτελεί αγαπημένο μου θέμα. Σκέφτομαι μάλιστα κάποια στιγμή ένα ιερόσυλο βιβλίο με θέμα τη χιουμοριστική απεικόνιση του πολέμου, μια καυστική μαύρη σάτιρα για τις περιπέτειες των Ελλήνων στην Τροία. Το ίδιο αγαπημένο θέμα είναι και η παρέα του Όντιν και των λοιπών σκανδιναβικών θεοτήτων. Πιστεύω ότι η συγκεκριμένη θεματολογία παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με την σύγχρονη εποχή.
Το αστυνομικό μυθιστόρημα στην Ελλάδα. Πιστεύεις πως βρίσκεται σε καλό δρόμο;
Θεωρώ ότι το σύγχρονο ελληνικό αστυνομικό μυθιστόρημα βρίσκεται στο τέλος μιας μεταβατικής φάσης. Μετά τον Μαρή και ιδιαίτερα τον Μάρκαρη, που έβαλαν στις ράγες το τραίνο της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας, έχει αναπτυχθεί μια γενιά σοβαρών και σημαντικών Ελλήνων αστυνομικών συγγραφέων, που δείχνει ικανή να περάσει τα σύνορα της χώρας μας και να διεκδικήσει μια ισχυρή παρουσία στο εξωτερικό. Βλέπουμε πολλούς νεότερους συγγραφείς να γράφουν πολύ καλά αστυνομικά μυθιστορήματα, που περιέχουν δυνατό κοινωνικό σχόλιο, αυτό που αποκαλώ «κοινωνικοαστυνομικό» μυθιστόρημα.
Εδώ και χρόνια υποστηρίζω ότι το ελληνικό αστυνομικό μυθιστόρημα δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από το αντίστοιχο των ξένων ομότεχνων. Προκαλώ τους αναγνώστες να ξεκινήσουν να διαβάζουν ένα έργο Έλληνα συγγραφέα, έχοντας καλύψει το όνομα στο εξώφυλλο. Κι όταν τελειώσουν την ανάγνωση, πριν δουν το όνομα, να αναρωτηθούν ποιος το έχει γράψει. Έλληνας ή ξένος ; Πιστέψτε με, η απάντηση θα είναι πολύ δύσκολη.
Τι είναι αυτό που σε έλκει εσένα σε σχέση με άλλα είδη λογοτεχνίας;
Το πιο ελκυστικό στοιχείο κατά τη προσωπική μου γνώμη είναι η ενσωμάτωση του κοινωνικού σχολίου, η κριτική ματιά πάνω στα σύγχρονα κοινωνικά θέματα. Από την οικονομική κρίση και τις συνέπειες της, τα ναρκωτικά, το τράφικινγκ, την κακοποιητική συμπεριφορά απέναντι στις γυναίκες, τον ρατσισμό, μέχρι τις τρομακτικές δραστηριότητες του οργανωμένου εγκλήματος και την κυριαρχία της διαφθοράς και της διαπλοκής που αγγίζει τα ανώτερα επίπεδα της κρατικής μηχανής. Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα το σύγχρονο αστυνομικό μυθιστόρημα να είναι το κοινωνικό μυθιστόρημα της εποχής μας και για τον λόγο αυτό το χαρακτηρίζω με μια λέξη ως «κοινωνικοαστυνομικό» μυθιστόρημα.
Κι αυτό είναι κάτι που δεν έλκει μόνο εμένα βέβαια, αλλά και πολλούς περισσότερους αναγνώστες. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη διεύρυνση της βάσης του αναγνωστικού κοινού, που πλέον συμπεριλαμβάνει σε ολοένα αυξανόμενο ποσοστό νεότερες ηλικίες και πολλές γυναίκες, που διακρίνονται για την ευαισθησία τους στα θέματα της σύγχρονης κοινωνίας.
