Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Η έλλειψη πρασίνου και ο τρόπος δόμησης στις πόλεις εγκλωβίζουν τη θερμότητα και κάνουν τη ζέστη αφόρητη.
«Στενοί δρόμοι, όπου έχουμε πάει και έχουμε αναγείρει, πενταόροφες και εξαόροφες πολυκατοικίες, κατοικίες, κτίρια γραφείων, οικοδομές, γενικότερα, που σημαίνει ότι η κυκλοφορία του αέρα ανάμεσα σε αυτό το λαβύρινθο, οδικό και αστικό, είναι εξαιρετικά δύσκολη» εξήγησε στο MEGA ο Χρήστος Καραβίτης, κοσμήτορας Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
«Τα ρεύματα του αέρα πηγαίνουν προφανέστατα στα υψηλότερα σημεία και εγκλωβίζεται όλος ο θερμότερος στα χαμηλότερα στρώματα».
«Όλα τα υλικά που έχουμε χρησιμοποιήσει στην Αθήνα, και όχι μόνο στην Αθήνα, αλλά και σε άλλες ελληνικές πόλεις, όλα αυτά είναι κακοί αγωγή της θερμότητας, που στην κυριολεξία αργούν να ζεσταθούν, αλλά όταν ζεσταθούν αντανακλούν ή αποδίδουν τη θερμότητά τους πάρα πολύ δύσκολα».
Όπως εξήγησε ο ίδιος, οι κατασκευές από τσιμέντο ακτινοβολούν πίσω τη θερμοκρασία στη διάρκεια της νύχτας. Για τον λόγο αυτό η θερμοκρασία ανεβαίνει κατακόρυφα στο κέντρο της πόλης, ενώ σε περιοχές εκτός της Αθήνας η διαφορά θερμοκρασίας είναι αισθητή.
Μπλόκο Τραμπ στην πράσινη ενέργεια
Μετωπική επίθεση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κάνει ο Αμερικανός πρόεδρος, τη στιγμή μάλιστα που η τεχνητή νοημοσύνη αυξάνει τη ζήτηση σε ηλεκτρική ισχύ.
Σύμφωνα με το Clean Economy Tracker της Atlas Public Policy, μέσα στο 2025 ακυρώθηκαν πράσινα έργα αξίας 18,6 δισ. δολαρίων.
Παράλληλα, οι ανακοινώσεις νέων επενδύσεων μειώθηκαν σχεδόν 20%, δείχνοντας ότι οι επενδυτές απομακρύνονται από την αγορά. Την ίδια στιγμή, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει ακυρώσει τις περισσότερες φοροαπαλλαγές και επιδοτήσεις που είχε θεσπίσει η προηγούμενη κυβέρνηση. Επιπλέον, δυσκολεύει την αδειοδότηση έργων αιολικής και ηλιακής ενέργειας, ενώ περιορίζει εταιρείες με κινεζική παρουσία στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Έντεκα εταιρείες ανανεώσιμων έχουν καταθέσει αίτηση πτώχευσης από τις αρχές του έτους. Η TPI Composites, κατασκευάστρια πτερυγίων ανεμογεννητριών, κατέρρευσε τον Αύγουστο, με τον διευθύνοντα σύμβουλο να δηλώνει ότι «η εκτελεστική εξουσία εργάζεται συστηματικά για την κατάργηση ουσιαστικών κινήτρων», αναφέρουν οι Financial Times.
Τράπεζες και επενδυτές δείχνουν διστακτικοί, με τον δανέζικο κολοσσό Ørsted να αναγκάζεται να προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου 9,4 δισ. δολαρίων για να καλύψει απώλειες.
Σε πολιτειακό επίπεδο, το ένα τρίτο των νομοσχεδίων που κατατέθηκαν το 2025 αφορούσαν περιορισμούς στις ΑΠΕ. Ελάχιστα όμως υλοποιήθηκαν λόγω κομματικών ισορροπιών και της ισχυρής κοινωνικής στήριξης προς την πράσινη ενέργεια. Ωστόσο, η Ουάσιγκτον εντείνει τους ελέγχους: ο υπουργός Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ ανακοίνωσε ότι όλα τα μεγάλα έργα θα υπόκεινται σε «ενισχυμένη εξέταση».
Δεδομένα από το BloombergNEF δείχνουν ότι μέχρι το 2030 οι νέες εγκαταστάσεις αιολικής ενέργειας στις ΗΠΑ θα είναι 50% λιγότερες σε σχέση με τα προηγούμενα σενάρια.
Πηγή: ΟΤ.gr
Σε ιστορικό ρεκόρ οι πυρκαγιές στην Ε.Ε.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ζει φέτος τις χειρότερες πυρκαγιές από τότε που ξεκίνησε η επίσημη τήρηση αρχείων πριν από 20 χρόνια. Από το 2006 που ξεκίνησαν οι μετρήσεις του EFFS (Ευρωπαϊκό Σύστημα Μετρήσεων), το 2025 είναι το πρώτο έτος στο οποίο ο απολογισμός υπερβαίνει τα 10 εκατ. στρέμματα – αριθμός που αναπόφευκτα θα αυξηθεί, δεδομένου ότι η αντιπυρική περίοδος δεν έχει λήξει. Το προηγούμενο ρεκόρ είχε καταγραφεί το 2017 με 9,88 εκατ. στρέμματα.
Η Ισπανία έχει το φετινό ρεκόρ με 4 εκατομμύρια στρέμματα, το μεγαλύτερο νούμερο από το 1994. Στην Πορτογαλία οι φλόγες έκαψαν 2,7 εκατομμύρια στρέμματα, περίπου το 3% της συνολικής έκτασης της χώρας. Και οι δύο χώρες χτυπήθηκαν από κύματα καύσωνα τις τελευταίες εβδομάδες, ωστόσο ειδικοί αποδίδουν τις φετινές πυρκαγιές κυρίως στη φυτική ύλη που συσσωρεύεται σε εγκαταλειμμένες εκτάσεις, καθώς και στην αποτυχία των αρχών να εφαρμόσουν αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης.
Για την Ελλάδα, το 2025 είναι η πέμπτη χειρότερη χρονιά όσον αφορά τις πυρκαγιές, ανέφερε ο Κώστας Λαγουβάρδος, μετεωρολόγος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Μέχρι τις 19 Αυγούστου είχαν καεί στη χώρα περισσότερα από 450.000 στρέμματα, δήλωσε, επικαλούμενος δεδομένα του EFFS.
Πρώτη επιτυχημένη δοκιμή για το Starship του Έλον Μασκ
Σπάζοντας ένα σερί αποτυχημένων προσπαθειών, η SpaceX εκτόξευσε το νέο σκάφος Starship στην 10η δοκιμαστική του πτήση, με την επιτυχημένη αποστολή να ενισχύει την κυριαρχία του Έλον Μασκ στις εμπορικές διαστημικές πτήσεις.
Ο πύραυλος βαρέως τύπου, ύψους 120 μέτρων, εκτοξεύτηκε από το Starbase στο Νότιο Τέξας, με το σκάφος Starship να αποσυνδέεται και να αναπτύσσει οκτώ εικονικούς δορυφόρους Starlink σε τροχιά.
Το Starship, το μεγαλύτερο πυραυλικό σύστημα που κατασκευάστηκε ποτέ, είναι καθοριστικό για τις φιλοδοξίες του Μασκ να κερδίσει περισσότερα συμβόλαια από τη διαστημική υπηρεσία της NASA και να μεταφέρει ανθρώπους στη Σελήνη και τον Άρη.
Με δυνατότητα μεταφοράς έως και 250 τόνων, η χωρητικότητά του είναι επίσης απαραίτητη για την ανάπτυξη του δικτύου Starlink της SpaceX, που αποτελείται από 8.000 ευρυζωνικούς δορυφόρους, με τις νεότερες εκδόσεις να είναι πολύ μεγαλύτερες από αυτές που έχουν αναπτυχθεί σήμερα.
Ο πύραυλος έφτασε για πρώτη φορά στο διάστημα στα τέλη του 2023 και τράβηξε την προσοχή του κοινού όταν ο επαναχρησιμοποιήσιμος υπερβαρύς προωστήρας πιάστηκε με γιγάντιους ρομποτικούς βραχίονες «Mechazilla» κατά την επιστροφή του στη Γη τον Οκτώβριο.
Έκτοτε, η SpaceX έχει υποστεί πολλαπλές αποτυχίες που έθεσαν υπό αμφισβήτηση τη βιωσιμότητα του έργου.
Τον Ιούνιο, ο πύραυλος εξερράγη στην εξέδρα εκτόξευσης λόγω «σοβαρής ανωμαλίας». Δύο προηγούμενες πτήσεις είχαν επίσης καταλήξει με τον πύραυλο να περιστρέφεται εκτός ελέγχου
Η 10η πτήση ήταν αρχικά προγραμματισμένη για την Κυριακή, αλλά αναβλήθηκε αρχικά λόγω διαρροής υγρού οξυγόνου και στη συνέχεια λόγω κακοκαιρίας.
Η SpaceX έχει χτίσει τη φήμη της για την επιθετική της προσέγγιση στην ανάπτυξη, χάνοντας τουλάχιστον δώδεκα πυραύλους στην πορεία της για την εκτόξευση συνολικά περισσότερων από 500.
Η Falcon και η οικονομική επιτυχία της επιχείρησης Starlink ώθησαν την SpaceX να επιδιώξει μια αποτίμηση 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην τελευταία πώληση μετοχών των εργαζομένων της, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times τον περασμένο μήνα.
Πηγή: ΟΤ.gr
Η πρόοδος της μακροζωίας κόλλησε στον χρόνο
Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής που χαρακτήρισε τον 20ό αιώνα δείχνει να έχει φτάσει στα όριά της. Νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι τα εντυπωσιακά κέρδη μακροζωίας που κατέγραψαν οι προηγούμενες γενιές έχουν πλέον επιβραδυνθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα καμία γενιά που γεννήθηκε μετά το 1939 να μην αναμένεται να φτάσει τα 100 χρόνια κατά μέσο όρο.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PNAS, ανέλυσε τις τάσεις στο προσδόκιμο ζωής σε 23 χώρες με υψηλά εισοδήματα και χαμηλά ποσοστά θνησιμότητας, χρησιμοποιώντας δεδομένα από τη Human Mortality Database και έξι διαφορετικές μεθόδους πρόβλεψης θνησιμότητας. Το συμπέρασμα ήταν ότι καμία γενιά που γεννήθηκε μετά το 1939 δεν είναι πιθανό να φτάσει τα 100 χρόνια κατά μέσο όρο.
«Η άνευ προηγουμένου αύξηση στο προσδόκιμο ζωής που επιτύχαμε στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα φαίνεται να είναι ένα φαινόμενο που δύσκολα θα επαναληφθεί στο προσεχές μέλλον», δήλωσε ο Héctor Pifarré i Arolas από το Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν-Μάντισον στις ΗΠΑ, συν-συγγραφέας της μελέτης στον Independent.
Μεταξύ 1900 και 1938, το προσδόκιμο ζωής αυξανόταν κατά σχεδόν πέντεμισι μήνες με κάθε νέα γενιά.
Ενώ το μέσο προσδόκιμο ζωής για ένα άτομο που γεννήθηκε σε χώρα με υψηλό εισόδημα το 1900 ήταν τα 62 χρόνια, για κάποιον που γεννήθηκε μόλις 38 χρόνια αργότερα είχε φτάσει τα 80.
Η άνοδος αυτή επιβραδύνθηκε σε περίπου τρεις μήνες για τις επόμενες γενιές που γεννήθηκαν μεταξύ 1939 και 2000. «Προβλέπουμε ότι όσοι γεννήθηκαν το 1980 δεν θα ζήσουν κατά μέσο όρο μέχρι τα 100 και καμία από τις ομάδες που εξετάσαμε δεν θα φτάσει αυτό το ορόσημο», δήλωσε ο José Andrade από το Ινστιτούτο Δημογραφικής Έρευνας Max Planck, επίσης συν-συγγραφέας της μελέτης. «Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι προηγούμενες αυξήσεις στη μακροζωία οφείλονταν σε εντυπωσιακές βελτιώσεις στην επιβίωση σε πολύ μικρές ηλικίες».
