Παρά το περίεργο προεκλογικό κλίμα στις σχολές –υποτονικότητα γύρω από τις πολιτικές και συλλογικές διαδικασίες και με τις παρατάξεις της Ν.Δ. (ΔΑΠ), του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ (ΠΑΣΠ) και του ΣΥΡΙΖΑ (BLOCO) να μην κάνουν επί της ουσίας προεκλογική καμπάνια– μετά από τρία χρόνια έγιναν φοιτητικές εκλογές και συγκέντρωσαν 52.000 φοιτητές στις διαδικασίες τους. Μια συμμετοχή σαφώς μειωμένη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια που έγιναν εκλογές – το 2017, το 2018 και το 2019 η συμμετοχή κατά μέσο όρο κυμάνθηκε στους 62.000 φοιτητές. Οι αλλαγές στον ακαδημαϊκού χάρτη και η μείωση των εισακτέων στα πανεπιστημιακά τμήματα δεν μπορούν από μόνες τους να εξηγήσουν τη μείωση της συμμετοχής που μάλλον οφείλεται στην μεταπανδημική πραγματικότητα, στην απουσία πολιτικού κλίματος μέσα στην σχολές αλλά και στην απόσταση της μεγάλης μάζας των φοιτητών από τις παρατάξεις και τις συλλογικές διαδικασίες.
Σύμφωνα με την ΠΚΣ (την παράταξη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ) τα αποτελέσματα των φοιτητικών εκλογών διαμορφώθηκαν ως εξής: Ψήφισαν 51.890, Έγκυρα 49.914, Άκυρα 1.976, Λευκά 1.266. Έλαβαν επί των εγκύρων: ΠΚΣ (ΚΚΕ) 16.684 (33,43%), ΔΑΠ (Ν.Δ.) 13.807 (27,66%), ΠΑΣΠ (ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ) 5.056 (10,13%), ΕΑΑΚ-ΑΡΕΝ (οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς) 4.992 (10%), ΕΑΑΚ (οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς) 2.642 (5,29%) BLOCO (ΣΥΡΙΖΑ) 1.267 (2,54%), Λοιπά 4.200 (8,41%). Σημειώνουμε ότι παραπάνω αποτελέσματα είναι μάλλον τα πιο κοντινά στην πραγματικότητα αλλά δεν είναι ακριβή αφού σε διάφορες σχολές λειτουργούν δύο φοιτητικοί σύλλογοι με διαφορετικές κάλπες με αποτέλεσμα οι φοιτητικές παρατάξεις να δίνουν διαφορετικά αποτελέσματα. Τα συμπεράσματα δικά σας…
Με βάση τα παραπάνω μπορούμε να πούμε ότι έχουν ένα μήνυμα οι φετινές φοιτητικές εκλογές; Ίσως. Για δύο χρόνια λόγω της πανδημίας τα πανεπιστήμια υπολειτούργησαν. Μαζί με το πανεπιστημιακό λοκντάουν κατέρρευσε σε μεγάλο βαθμό και ο πελατειακός μηχανισμός κυρίως της ΔΑΠ (αλλά και της ΠΑΣΠ) που στηρίζεται στις σημειώσεις για τα μαθήματα, στα πάρτι και τις εκδρομές. Την ίδια στιγμή πρέπει να τονιστεί και η απονομιμοποίηση της Ν.Δ. μέσα στους νεολαιίστικους χώρους ιδιαίτερα λόγω των ζητημάτων που έχουν να κάνουν με την καταστολή, την πανεπιστημιακή αστυνομία, την πρόσκαιρη εργασία κ.ο.κ. Όπως πρέπει να ληφθεί υπόψη και η ιδιότυπη απόσυρση μερίδας της ΔΑΠ σε μια σειρά από σχολές, είτε ως πολιτική επιλογή απαξίωσης του φοιτητικού συνδικαλισμού συνολικά, είτε ως «εκλογική απεργία» μερίδων της Ν.Δ. που θέλουν να στείλουν εσωκομματικά μηνύματα με εμφανή τα αποτελέσματα αυτής της πρακτικής πάνω στα συνολικά ποσοστά της ΔΑΠ. Έτσι πρακτικά η ΔΑΠ ήταν ανύπαρκτη τα τελευταία δύο χρόνια, χωρίς καμία καμπάνια πριν τις εκλογές, με σοβαρά εσωτερικά προβλήματα και κατέγραψε μια σημαντική πτώση. Ίσως, τα παραπάνω να είναι και εκδήλωση μια φθοράς της Ν.Δ. γενικά στην κοινωνία – κάτι που αποτυπώνεται και μερικώς στις δημοσκοπήσεις.
Όλα αυτά οδήγησαν σε μια αύξηση των εκλογικών δυνάμεων των αριστερών παρατάξεων ΠΚΣ, ΕΑΑΚ-ΑΡΕΝ, ΕΑΑΚ. Ο λόγος βέβαια είναι προφανής. Γιατί είχαν κάποια παρουσία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και κυριαρχούνται από τον αντικυβερνητικό λόγο.
Την ίδια στιγμή όλο και περισσότερο το πανεπιστήμιο μετασχηματίζεται σε κάτι που όλο και λιγότερο θυμίζει τον μαζικό κοινωνικό χώρο του παρελθόντος με τον αντίστοιχο ακαδημαϊκό, πολιτικό και πολιτιστικό αντίκτυπο σε ολόκληρη την κοινωνία. Σε έναν χώρο με τους φοιτητές να κυνηγούν προσόντα για ένα αβέβαιο μέλλον και τη γνώση να συνθλίβεται κάτω από την ηγεμονία των λεγόμενων προτζεκτάκηδων, δηλαδή των καθηγητών με ικανότητα να απορροφούν ευρωπαϊκά κονδύλια και να χτίζουν δημόσιες σχέσεις με την κυβέρνηση και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις. Απέναντι σε αυτό το προωθούμενο μέλλον, δεν φαίνεται να υπάρχουν ουσιαστικές αντιστάσεις πόσο μάλλον εναλλακτικές, παρά τα υπαρκτά αλλά αποσπασματικά ξεσπάσματα των τελευταίων χρόνων κυρίως απέναντι στην παρουσία της αστυνομίας μέσα στις σχολές.
Παρόλα αυτά οι αριστερές παρατάξεις εμφανίζονται μεθυσμένες από την επιτυχία τους και μιλούν για πρωτιές και «αυτοδυναμίες» της μίας ή της άλλης δύναμης σε διάφορες σχολές. Αυτό όμως που φαίνεται να μην απασχολεί, για ακόμα μία χρονιά, είναι ότι η μεγάλη μάζα των φοιτητών –είτε αυτών που ψήφισαν είτε αυτών που δεν ψήφισαν– κρατά αποστάσεις, όχι μόνο από τις παρατάξεις αλλά και τις πολιτικές και συλλογικές διαδικασίες μέσα στις σχολές και έχει άλλους ρυθμούς ζωής, σπουδών, εργασίας, προβλημάτων κ.λπ. Όμως χωρίς την κινητοποίηση αυτής της μεγάλης μάζας δεν πρόκειται να αλλάξουν τα πράγματα στα ελληνικά πανεπιστήμια.
Νίκος Ταυρής