Ο «ειδικών αποστολών» Αμερικανός πρέσβης δεν χάνει χρόνο
του Γιώργου Πατέλη
Περιφερειάρχες, Δημάρχους, τοπικούς παράγοντες, ιερείς, Κινέζους, επενδυτές και συνδικάτα, απ’ όλα είχε το… μενού του Τζ. Πάιατ στις θερινές του εξορμήσεις στην Ελλάδα. Ο Αμερικανός πρέσβης, γνωστός ως άνθρωπος «ειδικών αποστολών» από τη θητεία του στην Ουκρανία και τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας, όπως είχαμε γράψει στην εφημερίδας μας όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του, ήταν ιδιαίτερα δραστήριος καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Στις αρχές Αυγούστου υπήρξε συνάντηση με το… δεξί χέρι του Αλ. Τσίπρα, τον Αλέκο Φλαμπουράρη, στο Μέγαρο Μαξίμου, ενώ αργότερα επισκέφθηκε το νησί της Σύρου, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το διαφαινόμενο «deal» Έλληνα επιχειρηματία – με ανοιχτή υποστήριξη από τις ΗΠΑ – για το ναυπηγείο του Νεωρίου, καθώς και για το λιμάνι του νησιού. Στο ίδιο μήκος κύματος, που φανερώνει το αναβαθμισμένο ενδιαφέρων της αμερικανικής πλευράς για το Αιγαίο, ήταν και η επίσκεψη του αμερικανού πρέσβη στη Ρόδο την περασμένη Τετάρτη. Αυτή η κινητικότητα θα μπορούσε να έχει άμεση σύνδεση με την διαφαινόμενη αγορά από πλευράς της Τουρκίας του αντιαεροπορικού-αντιπυραυλικού συστήματος S-400 από την Ρωσία καθώς και με τα σχέδια των ΗΠΑ για την βάση της Σούδας.
Η συνάντηση Φλαμπουράρη-Πάιατ
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Ο υπουργός Επικρατείας συναντήθηκε στο πρωθυπουργικό Μέγαρο με τον Τζ. Πάιατ στις 9 Αυγούστου. Σύμφωνα με το υπουργείο συζητήθηκαν θέματα που αφορούν τις αμερικανικές επενδύσεις, τις κινήσεις της ελληνικής πλευράς στο ενεργειακό ζήτημα, καθώς και οι σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας. Ο πρέσβης φέρεται να επιβεβαίωσε το ενδιαφέρον εταιρειών της χώρας του για επενδύσεις, ιδιαίτερα στο Ελληνικό και τα ναυπηγεία. Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα της εφημερίδας Βήμα, όπου φιλοξενούνται εκτιμήσεις ανώτατων στρατιωτικών και διπλωματικών επιτελών, δεν αποκλείεται να υπήρξαν διαπραγματεύσεις και για τους στρατιωτικούς-πολεμικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς από διάφορες πηγές φαίνεται η Υπερδύναμη να βρίσκεται σε έντονη αναζήτηση νέων στρατηγικών θέσεων, μετά την αναβαθμισμένη παρουσία του Ρωσικού παράγοντα στην ευρύτερη περιοχή.
Την ίδια μέρα ο Αλ. Φλαμπουράρης είχε συνάντηση και με τον Κινέζο πρέσβη, ενώ την προηγούμενη ο Τζ. Πάιατ είχε επισκεφθεί τον ΟΛΠ και περιηγήθηκε στο λιμάνι του Πειραιά. Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουμε, οι ΗΠΑ έχουν συμφωνήσει να τυγχάνουν προνομιακής μεταχείρισης από την κοινοπραξία που αγόρασε το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Άρα δεν είναι διόλου απίθανο να έχει κλειστεί αντίστοιχη συμφωνία και με τους Κινέζους, με το δεξί χέρι του πρωθυπουργού να «σπρώχνει» προς αυτή την κατεύθυνση. Σίγουρο, πάντως, είναι ότι Φλαμπουράρης και Πάιατ δεν σχεδίαζαν τις… καλοκαιρινές διακοπές του Αμερικανού πρέσβη…
Επισκέψεις Πάιατ σε Σύρο και Ρόδο
Αυτή η υπόθεση επιβεβαιώνεται με τα πρόσφατα ταξίδια του Αμερικανού πρέσβη σε Σύρο και Ρόδο. Στο πρώτο νησί, μετά από συναντήσεις με τοπικούς και περιφερειακούς παράγοντες, ο Τζ. Πάιατ τόνισε ότι το ναυπηγείο και το λιμάνι της Σύρου έχουν στρατηγική και πρωτεύουσα σημασία για την Αμερικανική πλευρά. Όπως προείπαμε για την αγορά του ναυπηγείου υπάρχει έντονο ενδιαφέρον από «αμερικανοκίνητο» Έλληνα επιχειρηματία. Για όσους, όμως, γνωρίζουν την κατάσταση που επικρατεί στο Νεώριο, το οποίο έχει αρκετά χρόνια να λειτουργήσει, ο μοναδικός θάλαμος ναυπήγησης που υπάρχει είναι ουσιαστικά αχρηστευμένος, οπότε εγείρονται εύλογα ερωτηματικά για το ξαφνικό έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον. Ειδικά για το αν πρόκειται για σχέδια μόνο οικονομικού ή και στρατιωτικού χαρακτήρα για την «στρατηγικής σημασίας» τοποθεσία του νησιού.
Στη Ρόδο, τώρα, η παρουσία του Πάιατ συνδυάστηκε με ραντεβού με τον περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου Γιώργο Χατζημάρκο, τον κατάπλου του πολεμικού πλοίου των ΗΠΑ «USS Carter Hall» και την επίσκεψη σε άλλο ένα σημείο επενδυτικού ενδιαφέροντος στο νησί για ελληνοαμερικανικά κεφάλαια.
Οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας
Φαίνεται ότι οι ΗΠΑ ανησυχούν για τα μεγαλόπνοα πολιτικά και στρατηγικά σχέδια του Ερντογάν. Όπως έχουμε πει επανειλημμένα, ο «Σουλτάνος» προσανατολίζεται στο να παίξει ένα κυριαρχικό και αυτόνομο ρόλο στην περιοχή, κάτι που έχει διαταράξει τις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών. Η συμφωνία με τους Ρώσους για τους S-400 ενοχλεί ακόμα περισσότερο την Ουάσιγκτον. Αφού αρχικά υπήρξε η υπόθεση από πλευράς Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι οι Τούρκοι μπορεί να το κάνουν μόνο για λόγους τακτικής και ότι τελικά δεν θα προχωρούσαν, με την σχεδόν οριστικοποίησή της συμφωνίας φαίνεται να χρειάζονται μία άμεση απάντηση για την επικυριαρχία τους στην περιοχή. Φυσικά στους νέους αυτούς σχεδιασμούς επιζητεί αναβαθμισμένο ρόλο υποτακτικού η ελληνική κυβέρνηση. Με τον υπουργό Άμυνας Πάνο Καμμένο, γνωστό για τα ακραιφνώς φιλοαμερικανικά αισθήματά του, να είναι έτοιμος να προσφέρει «γη και ύδωρ», φυσικά και με την συγκατάθεση του ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να μας προτιμήσουν οι ΗΠΑ…
Φημολογείται, μάλιστα, ότι έχουν υπάρξει ιδέες για μετακίνηση των αμερικανικών δυνάμεων που βρίσκονται σήμερα στη βάση του Ιντσιρλίκ, στη Νοτιοανατολική Τουρκία. Στη βάση αυτή υπάρχουν και πυρηνικές κεφαλές, που όμως οι Αμερικανοί προσανατολίζονται να τις μεταφέρουν στη Μέση Ανατολή (π.χ. Ιορδανία). Για το λοιπό οπλοστάσιο και τις δυνάμεις που έχει η βάση η Αθήνα θα ήθελε, όπως φαίνεται, να γίνει η μετακίνησή τους στην Ελλάδα.
Ο ρόλος της βάσης της Σούδας
Η βάση της Σούδας ως γνωστόν αποτελεί στρατηγικής σημασίας ορμητήριο για τις πολεμικές επιχειρήσεις ΗΠΑ και ΝΑΤΟ στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Ο Π. Καμμένος καθώς και το ΓΕΕΘΑ επιθυμούν να την επεκτείνουν και να την αναβαθμίσουν με πρόσχημα την «εξισορρόπηση» του ελληνικού οπλοστασίου έναντι της Τουρκίας. Μάλιστα ο αρχηγός των ΑΝΕΛ είχε προτείνει την πενταετή ανανέωση της σύμβασης που υπογράφεται κάθε χρόνο μεταξύ του ελληνικού ΥΠΕΞ και της αμερικανικής πρεσβείας για την παραχώρηση της Σούδας. Η σύμβαση, τελικώς, ανανεώθηκε, ως είθισται τα τελευταία 27 χρόνια, για ένα ακόμη έτος, αφού για χρονικό διάστημα πέραν αυτού θα έπρεπε να υπάρξει έγκριση της Βουλής.
Αυτή η εξέλιξη δεν αποκλείει το περαιτέρω παζάρεμα που είναι διατεθειμένες και οι δύο πλευρές να κάνουν. Από τα συμφραζόμενα καταλαβαίνει κανείς ότι, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, οι επισκέψεις, ιδιαίτερα αυτή στην Σύρο, του Τζ. Πάιατ δεν είναι αμιγώς οικονομικού επενδυτικού ενδιαφέροντος, καθώς μεταξύ άλλων το δημοσίευμα του Βήματος αναφέρει και μία υπόθεση για ένταξη της Ελλάδας σε ένα πρόγραμμα κατασκευής αμερικανικών πολεμικών πλοίων.
