Συνέντευξη στη Μαρία Γασπαρινάτου.
Ραγδαίες προδιαγράφονται οι εξελίξεις στον τραπεζικό χώρο με όχημα τις κινήσεις των τραπεζιτών και τις απαιτήσεις της τρόικας. Η Φρύνη Διαλέτη, μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Εργαζομένων στην ΑΤΕ (με την Αυτόνομη Δημοκρατική Συσπείρωση) και μέλος του Γ.Σ. της ΟΤΟΕ, μίλησε στο Δρόμο για το εργασιακό σκηνικό που επιχειρείται να στηθεί και στις τράπεζες.
Κλείσιμο καταστημάτων της Citibank, αναδιάρθρωση στην Αγροτική, πρόγραμμα μείωσης προσωπικού στην Πειραιώς, σενάρια για συγχωνεύσεις και απολύσεις… Τι εκτιμάτε ότι προδιαγράφεται στον τραπεζικό χώρο;
Η άποψή μας είναι ότι πάμε για ένα ριζικά καινούριο τοπίο στις τράπεζες. Οι τράπεζες, σε ό,τι αφορά τις εργασιακές σχέσεις, δεν θα είναι όπως ξέραμε ως τώρα, δηλαδή ένας σχετικά «κλειστός» χώρος εργασίας με συγκεκριμένες δομές και εργασιακό καθεστώς. Όλοι οι τραπεζικοί όμιλοι κάνουν νέους σχεδιασμούς. Η Citibank, για παράδειγμα, σκέφτεται τη συρρίκνωσή της στην Ελλάδα και την επέκτασή της σε άλλες αναδυόμενες αγορές. Η Πειραιώς, λόγω διοίκησης Σάλλα και των σχέσεών του με το πολιτικό προσωπικό, λειτουργεί συνήθως σαν προπομπός στις εξελίξεις. Το σχέδιο Sabbatical (προσωρινή αργία) ανοίγει το δρόμο και στους άλλους τραπεζίτες. Είναι σαφές ότι ο βασικός στόχος τους είναι το χαμηλότερο εργασιακό κόστος, οι «κινέζικες σχέσεις» εργασίας ώστε να έχουν λυμένα τα χέρια τους για να αυξήσουν τα κέρδη τους. Στην Ελλάδα, ακριβώς επειδή είναι μια χώρα χωρίς ουσιαστική παραγωγή, οι εξελίξεις είναι πιο βίαιες και πιο ραγδαίες. Οι συγχωνεύσεις μάλλον θα αποτελέσουν την τελευταία λύση, αν οι τραπεζίτες δεν καταφέρουν να σωθούν «κατά μόνας» και πάντως η μείωση του κόστους εργασίας τις διευκολύνει.
Το ενδεχόμενο πώλησης της ΑΤΕ μετά από μια πορεία «αναδιάρθρωσης» φαίνεται πλέον το πιο πιθανό. Υπάρχει όμως και μια διαδρομή, ανεξάρτητη της κρίσης, που οδήγησε ως εδώ.
Για να μην πάμε πολύ παλιά… Η διοίκηση Μηλιάκου (επί Ν.Δ.) προχώρησε στις αγορές των περίφημων δομημένων ομολόγων. Τα τοξικά αυτά ομόλογα γράφουν σήμερα έντονες υποαξίες. Με τη σημερινή διοίκηση Πανταλάκη, επιταχύνθηκε η προσπάθεια απαξίωσης της ΑΤΕ. Κατ’ αρχάς, άρχισε να αφαιρεί προϊόντα από τα καταστήματα. Είχαμε τα μικρότερα επιτόκια καταθέσεων και, πρακτικά, σταματήσαμε τις χορηγήσεις ακόμα και για τους συνεπείς πελάτες. Ουσιαστικά διώχτηκαν οι πελάτες προς άλλες τράπεζες. Συρρικνώθηκαν τα μεγέθη, χάσαμε μερίδια. Έπειτα, η διοίκηση ενέγραψε υπερβολικές προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις, ενώ κανένας νόμος δεν της επέβαλλε να το κάνει. Έρχονται, λοιπόν, και τα stress tests που, κατά πολλούς, μας στοχοποιούν. Τα ερωτήματα και τα απαιτούμενα μεγέθη ήταν τέτοια, ώστε να οδηγήσουν στην αποτυχία και να επιταχυνθούν οι εξελίξεις. Έρχεται και η πρόταση Σάλλα για εξαγορά της ΑΤΕ και του Τ.Τ. και ξεκινάει ένα απίστευτο γαϊτανάκι φημών για την τύχη της. Λεγόταν ότι, εντάξει, δεν θα την αγοράσει ο Σάλλας, αλλά κάτι πρέπει να γίνει, δεδομένου ότι η τρόικα θεωρεί ότι είναι μολυσμένη και πρέπει να κλείσει.
Το τελευταίο δίμηνο αυτό που ακούγαμε συνέχεια, ήταν ότι πρέπει να γίνει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, αλλιώς η ΑΤΕ δεν επιβιώνει ούτε μια μέρα, αλλά, για να ξεφύγει η τράπεζα από το σκόπελο της τρόικας και της άρνησής της να συμμετάσχει το Δημόσιο στην αύξηση, πρέπει παράλληλα να εφαρμοστεί ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης, που κατά τη διοίκηση ήταν όχι προσλήψεις για μια τριετία, σταδιακή μείωση του μισθολογικού κόστους, κλείσιμο ενός αριθμού καταστημάτων, πώληση των θυγατρικών του μη χρηματοπιστωτικών τομέα, μεγάλης έκτασης εξυγίανση του χαρτοφυλακίου. Αυτό το σχέδιο είναι που υπέβαλε ο διοικητής στον υπουργό Οικονομικών, ο οποίος θα το υπέβαλλε με τη σειρά του στην τρόικα.
Την προηγούμενη εβδομάδα, η διοίκηση μας ενημέρωσε ότι η τρόικα δέχεται την αύξηση του Μ.Κ., αλλά ζητάει επιπλέον μείωση 10% των αποδοχών μας αλλά και μείωση κατά 35% του ενεργητικού, δηλαδή συρρίκνωση της τράπεζας. Όταν σου λένε «μείωσε την αξία σου και μη δουλεύεις» σημαίνει ότι σου λένε να αποχωρήσεις από την αγορά. Και μάλιστα, ειπώθηκε ότι η Αγροτική πρέπει να απεμπλακεί από τις εργασίες του Δημοσίου, που τις κάνει φτηνά και για τις οποίες έχει και μια ιδιαίτερη τεχνογνωσία. Σίγουρα όλα αυτά δεν στοχεύουν σε δημόσιο πυλώνα. Στοχεύουν στη συρρίκνωση, για να πουληθεί φτηνά η ΑΤΕ σε κάποιον ιδιώτη, Έλληνα ή ξένο.
Η πώληση της ΑΤΕ, λόγω του χαρακτήρα των εργασιών της, θα έχει αρνητικές κοινωνικές συνέπειες ειδικά στον αγροτικό πληθυσμό;
Πολύ σοβαρό είναι το ζήτημα της αγροτικής γης και των γεωργικών εγκαταστάσεων, των κτιρίων κ.λπ. όσων είναι υποθηκευμένα στην ΑΤΕ, δηλαδή στο ελληνικό κράτος. Στα χέρια ποιων θα περάσουν και πώς; Μιλάμε για εκποίηση μιας ολόκληρης χώρας.
Το δεύτερο είναι ότι σε μια χώρα χωρίς βιομηχανική ανάπτυξη, που η αγροτική παραγωγή θα μπορούσε να βοηθήσει σε μια πορεία παραγωγικής ανασυγκρότησης, ποιος θα υποκαταστήσει το ρόλο της ΑΤΕ; Αποδεικνύεται ότι η κυβέρνηση δεν έχει κανένα σχέδιο. Παραδίδει τον έλεγχο της οικονομίας στους ιδιώτες και δεν κάνει κάτι για να χρηματοδοτήσει την περιλάλητη ανάπτυξη. Αν δεν στηριχτείς στις τράπεζες για τα πρώτα βήματα, δεν έχεις ελπίδα. Χρειάζεται εθνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος για να συμβάλλει σε ένα σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης. Τέλος, οι εξελίξεις στην ΑΤΕ θα ανοίξουν την πόρτα για ανατροπή στο εργασιακό τοπίο όλων των τραπεζών, με πρόσχημα τη λεγόμενη νόθευση του ανταγωνισμού. Δηλαδή, αν μειώσεις εσύ το κόστος εργασίας, αυτόματα θα το κάνουν κι οι άλλοι τραπεζίτες, καταργώντας στην πράξη και την κλαδική σύμβαση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για το επίπεδο των αμοιβών και για τις συνθήκες εργασίας μας.
Πώς θα περιγράφατε τις αντιδράσεις των εργαζομένων σε αυτά τα σενάρια;
Η κατάσταση περιγράφεται ως εξής: ανησυχία ως και πανικός. Όλοι καταλαβαίνουν ότι από το βάθος έρχονται οι απολύσεις. Οι υπηρεσιακά ώριμοι είναι έτοιμοι να φύγουν. Το μεγάλο ποσοστό των εργαζόμενων, οι οποίοι μπήκαν με ΑΣΕΠ τα τελευταία 15 χρόνια, ζει πλέον με το φόβο της ανεργίας. Συνδικαλιστικά δεν πιστεύουν ότι μπορεί να γίνει κάτι. Γιατί πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι υπάρχει κι ένα συνδικαλιστικό κίνημα, το οποίο είναι από χρόνια απαξιωμένο λόγω των σχέσεων που έχουν αναπτύξει οι κυρίαρχες παρατάξεις-κυρίως η ΠΑΣΚΕ αλλά και η ΔΑΚΕ- και οι οποίες έχουν αδρανοποιήσει τη μεγάλη μάζα των συναδέλφων. Η πλειοψηφία του ΣΕΑΤΕ αγοράζει χρόνο για τη διοίκηση. Αποσυμπιέζει αντιδράσεις των εργαζομένων και δημιουργεί κλίμα τετελεσμένου. Η ΟΤΟΕ δεν έχει βγάλει ούτε καν μια ανακοίνωση για το Sabbatical. Θεωρεί ότι με μικρές υποχωρήσεις θα βολευτούμε όλοι.
Με αυτήν την κατάσταση, οι τραπεζίτες νιώθουν ότι δεν έχουν αντίπαλο, δεν έχουν καν ανάγκη να προχωρήσουν σε μικροπαραχωρήσεις, όπως παλιότερα. Από την άλλη, υπάρχουν εργαζόμενοι που ζητούν συνελεύσεις, ζητούν πρωτοβουλίες, δράση από τα κάτω. Αυτές τις διαθέσεις θα έπρεπε να εκμεταλλευτεί ένα ζωντανό πρωτοβάθμιο σωματείο και να προσανατολίσει τους συναδέλφους στον αγώνα για μια δημόσια ΑΤΕ, βασικό μοχλό μιας αναπτυξιακής πολιτικής.
Αδιαφορία για 700 διοριστέους
Στον αέρα παραμένουν οι 700 διοριστέοι στην ΑΤΕ μέσω της προκήρυξης 9Κ/2008 του ΑΣΕΠ. Η διοίκηση Πανταλάκη αρνείται να τους προσλάβει, παραβιάζοντας τους νόμους και την αρχή της ισότητας. Οι επιτυχόντες πραγματοποίησαν συγκέντρωση την Τετάρτη 1/12 σε κεντρικό κτίριο της Αγροτικής, ενώ ετοιμάζουν συγκεντρώσεις στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και στο υπουργείο Εσωτερικών.
Απόφαση για τις απεργίες
Το Γενικό Συμβούλιο του Σ.Ε. ΑΤΕ στη χθεσινή του συνεδρίαση (1/12) κατήγγειλε την προσπάθεια συρρίκνωσης της ΑΤΕ, αρνήθηκε ομόφωνα και κατηγορηματικά οποιαδήποτε συνδιαλλαγή με τη Διοίκηση με αντικείμενο τη μείωση των αποδοχών των εργαζομένων και αποφάσισε την προκήρυξη 24ωρης πανελλαδικής προειδοποιητικής απεργίας την επόμενη Τετάρτη 8/12/2010 και επαναλαμβανόμενες κυλιόμενες 24ωρες εάν και όταν η κυβέρνηση προχωρήσει σε περικοπή μισθών. Ο Σύλλογος, πριν και κυρίως μετά την 24ωρη απεργία, θα προσπαθήσει να ενημερώσει τους εργαζόμενους με περιοδείες των διοικητικών και γενικών συμβούλων του στα καταστήματα και συνελεύσεις στις έδρες των νομών, όπου αυτό είναι δυνατό.
