Άνω-κάτω το πολιτικό σύστημα, αντιφατικά τα δεδομένα
του Ερρίκου Φινάλη
Ο «μεγάλος συνασπισμός» Κεντροδεξιάς και Κεντροαριστεράς, που κυβερνά την Ολλανδία από το 2012, τρέμει το αποτέλεσμα των εκλογών που θα γίνουν σε ένα μήνα. Μαζί τους τρέμει και το Διευθυντήριο των Βρυξελλών, το οποίο υπηρέτησαν αποτελεσματικότατα τα τελευταία χρόνια. Η κινδυνολογία για επερχόμενη πρωτιά του ακροδεξιού «Κόμματος για Ελευθερία» (PVV) του ρατσιστή Γκέερτ Βίλντερς είναι βάσιμη. Την ίδια στιγμή, είναι και ομολογία ενοχής του παραδοσιακού πολιτικού κόσμου, που με τις πολιτικές του οδηγεί εκατοντάδες χιλιάδες πρώην ψηφοφόρους του στην Ακροδεξιά. Ακόμη χειρότερα, το λεγόμενο «δημοκρατικό τόξο» σείει τον ακροδεξιό μπαμπούλα χωρίς καμιά αυτοκριτική, μόνο και μόνο για να πείσει τους πολίτες να ξαναψηφίσουν μία από τα ίδια – τα οποία ίδια είναι στην πραγματικότητα μια ακροδεξιά και ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική, πασπαλισμένη όμως και με λίγη δημοκρατική χρυσόσκονη. Τέτοια πολιτική εφαρμόζει ο σημερινός κεντροδεξιοαριστερός(!) κυβερνητικός συνασπισμός, όχι μόνο απέναντι σε αποικίες όπως η Ελλάδα, αλλά και στο εσωτερικό της Ολλανδίας – όπου η λιτότητα και η ανεργία (και ταυτόχρονα τα τρελά κέρδη για μια χούφτα πλούσιους) κρύβονται στατιστικά πίσω από το «μοίρασμα της εργασίας» και άλλες παρόμοιες «μοντέρνες» πολιτικές.
Μισές αλήθειες…
Έτσι τα ευρωπαϊκά ΜΜΕ, των δικών μας περιλαμβανομένων, βγάζουν τσιρίδες για την πιθανή πρωτιά του Βίλντερς, αλλά φροντίζουν να κρύβουν τη συνολική εικόνα. Καταρχήν η Ακροδεξιά αναμένεται να μην ξεπεράσει, και στη χειρότερη περίπτωση, τις 35-40 έδρες σε σύνολο 150. Επιπλέον, οι φωνασκούντες βολικά ξεχνούν ότι η προηγούμενη κεντροδεξιά κυβέρνηση του Ρούτε είχε στηριχτεί στις ψήφους των βουλευτών της Ακροδεξιάς, χωρίς να ανησυχεί τότε και πολύ για τις «ακραίες» θέσεις του Βίλντερς. Θα πρέπει να αποφασίσουν επιτέλους οι τάχα δημοκράτες που σήμερα καλούν σε απομόνωση του Βίλντερς, γιατί δεν είχαν ανησυχήσει από το 2010 ως το 2012; Και να θυμηθούν επιτέλους ότι βάφτισαν «ακραίο» τον Βίλντερς μόνο όταν διαφώνησε με τις περικοπές που ζητούσε η Ε.Ε., με συνέπεια να πέσει η κυβέρνηση… Στην πραγματικότητα, η ακροδεξιά απειλή είναι γι’ αυτούς το ιδανικό επιχείρημα ώστε να ζητιανέψουν πάλι «κριτικές», έστω, ψήφους.
Δεύτερη πλευρά που αποκρύπτεται: χάρη στην απλή αναλογική, που καθρεφτίζει πιστά τις επιλογές των ψηφοφόρων, στην απερχόμενη βουλή υπάρχουν 11 κόμματα [βλ. πίνακα]. Και, πέραν του ακροδεξιού PVV, κάποια ακόμη από αυτά αναμένεται να ενισχυθούν αποφασιστικά, αφαιμάσσοντας τη δεξαμενή των δύο «μεγάλων» κομμάτων που κυβερνούν σήμερα. Μεταξύ αυτών, οι Πράσινοι («Πράσινη Αριστερά» για την ακρίβεια), που ελπίζουν σε τριπλασιασμό ή και τετραπλασιασμό των 4 εδρών που κατέχουν σήμερα. Το ίδιο και με το κόμμα των συνταξιούχων «50+», που επίσης αναμένεται να εκτιναχθεί – ας είναι καλά οι περικοπές στις συντάξεις και η αύξηση ορίων ηλικίας που επέβαλε το… δημοκρατικό τόξο. Και, επειδή κάθε χώρα έχει τις ιδιομορφίες της, σε υπερδιπλασιασμό των ψήφων του προσβλέπει και το PvdD, δηλαδή το «Κόμμα για τα Ζώα»…
Η «υπευθυνοποίηση» κάνει κακό!
Αλλά ας πάμε και σε μια μάλλον πικρή ιστορία, αυτήν του Σοσιαλιστικού Κόμματος – που δεν έλκει τις ρίζες του από τη σοσιαλδημοκρατία, αλλά από το εξεγερσιακό κύμα των δεκαετιών του ’60 και του ’70. Αυτή η πάλαι ποτέ μαοϊκής καταγωγής οργάνωση δυνάμωσε χάρη στο ρίζωμά της στις γειτονιές και στο ριζοσπαστισμό που εξέπεμπε, παίζοντας σημαντικό ρόλο στο ολλανδικό «όχι» στην ευρωσυνθήκη και φτάνοντας το 2006 να εκλέξει 25 βουλευτές. Έκτοτε όμως η επιχείρηση «υπευθυνοποίησής» της, καθώς έβαλε σαν στόχο να καταστεί «κόμμα εξουσίας», οδήγησε στα αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Η σταδιακή εγκατάλειψη των κοινωνικών κινημάτων και η μετατροπή των ακτιβιστών σε μηχανισμό μόνιμης προεκλογικής εκστρατείας οδήγησε σε αποστράτευση χιλιάδες ανθρώπους στο τοπικό επίπεδο, που ήταν πάντα η ραχοκοκαλιά του Σοσιαλιστικού Κόμματος.
Η πεισματική εμμονή της ηγεσίας στη γραμμή του «υπεύθυνου κόμματος εξουσίας», όπως και η συνδιοίκηση με αστικά κόμματα σε τοπικό ή επαρχιακό επίπεδο, σταδιακά γκριζάρισαν την κάποτε ζωηρή εικόνα του κόμματος που κατάφερνε να συσπειρώσει και να εκφράσει την αυξανόμενη δυσαρέσκεια εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών. Έτσι σήμερα το Σοσιαλιστικό Κόμμα μοιάζει όλο και περισσότερο με «ένα ακόμη πολιτικό κόμμα», αδυνατώντας να έλξει τα πλατιά στρώματα που γυρνούν την πλάτη στο παραδοσιακό πολιτικό σύστημα – και να αποτελέσει μεταξύ άλλων και ανάχωμα στην Ακροδεξιά. Εάν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για περαιτέρω μείωση της επιρροής του στις ερχόμενες εκλογές, οι εξελίξεις στο εσωτερικό του μπορεί να είναι… ενδιαφέρουσες.
