Κανένας άνθρωπος χωρίς σπίτι, κανένα σπίτι χωρίς ανθρώπους
Τα τελευταία 3 -τουλάχιστον- χρόνια βιώνουμε την συνεχώς εντεινόμενη επίθεση του κεφαλαίου, τόσο στους χώρους παραγωγής και εργασίας με περικοπές μισθών, απολύσεις, επισφάλεια, ανασφάλιστη εργασία, ανεργία, όσο και στη σφαίρα της αναπαραγωγής με την εφαρμογή νέων περιφράξεων και αποκλεισμών, όπως η καταστολή και οι διώξεις των κοινωνικών αγώνων, τα στρατόπεδα κράτησης μεταναστών, τα 25ευρα στα νοσοκομεία, η διάλυση του συστήματος ασφάλισης και δημόσιας Υγείας, οι αυξήσεις στην ενέργεια και στα εισιτήρια στις Μεταφορές, η εμπορευματοποίηση της δημόσιας εκπαίδευσης κ.λπ. Αυτό που κάποιοι άλλοι, σκόπιμα, ονομάζουν «Κρίση, δημόσιο χρέος, δημοσιονομική προσαρμογή, ΔΝΤ, Μέρκελ, τρόικα, Σαμαράς», εμείς το λέμε κάπως αλλιώς: Υποτίμηση της ζωής μας.
Τι είναι το χαράτσι της ΔΕΗ, αν όχι ένας εκβιασμός ώστε να γίνουμε «φτηνότεροι»; Τι είναι ο βασικός μισθός στα 400 ευρώ, αν όχι ένας εκβιασμός ώστε να μάθουμε «να τη βγάζουμε με λίγα»; Τι είναι η επίθεση στο νερό (βλέπε ΕΥΑΘ), οι απολύσεις, οι μειωμένες συντάξεις, τα κλειστά νοσοκομεία, η φτώχεια, η ανεργία και η ανέχεια; Τίποτε άλλο από την ωμή πρόκληση των κεφαλαιοκρατών: Θα μάθετε να ζείτε έτσι, ώστε εμείς να συνεχίσουμε να μεγιστοποιούμε τα κέρδη μας. Αν είσαι 25άρης άνεργος, θα αναγκαστείς να πας να μείνεις με τους γονείς σου. Αν είσαι 50άρης εργαζόμενος με δυο παιδιά και είσαι από τους τυχερούς που δεν είναι άνεργοι, θα πρέπει να ψάξεις να βρεις και δεύτερη δουλειά για να τα βγάλεις πέρα. Αν είσαι 15χρονος μαθητής θα πρέπει να ελπίζεις και να παρακαλάς να έχεις βιβλία ή θέρμανση κάθε χρονιά. Και πάει λέγοντας…
Κομμάτι-κομμάτι, λοιπόν, χτίστηκε και συνεχίζει να χτίζεται η εικόνα αυτού του ζοφερού παρόντος και μέλλοντος. Αργά ή γρήγορα, έλεγαν κάποιοι παρατηρητικοί, θα έρθει και η στιγμή που θα μας πετάξουν έξω απ’ τα σπίτια μας. Και να που η στιγμή αυτή ήρθε…
Βιώνουμε, σήμερα, μια εντεινόμενη στεγαστική κρίση. Όλο και περισσότεροι κάτοικοι δυσκολεύονται να διασφαλίσουν το αναφαίρετο δικαίωμά τους σε αξιοπρεπείς συνθήκες κατοικίας και ποιότητας ζωής, αντιμετωπίζοντας καθημερινά τον κίνδυνο να βρεθούν στο δρόμο για χρέη προς τις τράπεζες, το Δημόσιο ή τους ιδιοκτήτες της κατοικίας τους. Όλο και περισσότεροι ενοικιαστές αδυνατούν να ανταποκριθούν ακόμη και στα μειωμένα ενοίκια, ιδιοκτήτες δεν μπορούν να πληρώσουν τις δόσεις του δανείου ή τους αυξημένους φόρους, νοικοκυριά δεν μπορούν να καλύψουν τα πάγια λειτουργικά έξοδα διαβίωσης, νέοι άνθρωποι αναγκάζονται να επιστρέψουν στην κατοικία των γονιών τους, οικογένειες στριμώχνονται σε ακατάλληλα σπίτια, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι ζουν σε κακές συνθήκες ή στο δρόμο.
Τι αλλάζει από το 2014
Αυτήν τη στιγμή, λοιπόν, η κυβέρνηση κάτω από τις επιταγές της τρόικας και σε πιστή εφαρμογή του Μνημονίου, επιλέγει από 1ης Ιανουαρίου να άρει -υπό προϋποθέσεις- τόσο την προστασία από πλειστηριασμούς της πρώτης κατοικίας όσο και οποιουδήποτε άλλου ακινήτου, ενώ καταργείται και το όριο προστασίας από πλειστηριασμούς για οφειλές μέχρι 200.000 ευρώ.
Τι σημαίνει αυτό με λίγα λόγια; Πριν απαντήσουμε, ας ρίξουμε μια ματιά στα αποτελέσματα έρευνας της Τράπεζας της Ελλάδας, από τον Μάιο του 2013: Εκεί βλέπουμε ότι το 23% των στεγαστικών δανείων είναι «κόκκινα». Από αυτά υπολογίζεται ότι θα προκύψουν απαιτήσεις πλειστηριασμών για περισσότερα από 180.000 ακίνητα από τα οποία σε ποσοστό 80% αφορούν την πρώτη κατοικία. Ακόμα κι αν υπάρξουν τροποποιήσεις του τύπου: κοινωνικά κριτήρια για μακροχρόνια άνεργους, ανάπηρους, χρόνιους ασθενείς κ.λπ., υπολογίζεται ότι μέσα στο 2014 πάνω από 25.000 σπίτια θα απειληθούν με έξωση. 25.000 οικογένειες στο δρόμο, λοιπόν…
Πώς απαντάμε
Για εμάς, ως Ανοιχτή Συνέλευση Αγώνα Κατοίκων Τούμπας, η αρπαγή κατοικίας είναι άμεση επίθεση στη ζωή μας. Η κατάσχεση της κατοικίας, όταν είναι εστία, δεν είναι απλώς κατάσχεση των «κόπων μιας ζωής», είναι λεηλασία και κατάσχεση της ίδιας της ζωής. Αντιλαμβανόμαστε την κατοικία ως βασική ανάγκη, ως προϋπόθεση για μια ζωή με αξιοπρέπεια. Ξέρουμε ότι για άλλη μια φορά τα ΜΜΕ, πιστά στο ρόλο τους, θα μιλήσουν για δανειολήπτες που υπερκατανάλωναν και για «μπαταχτσήδες» που επωφελήθηκαν και τώρα πρέπει να πληρώσουν, κρύβοντας επιμελώς ότι το μεγαλύτερο μέρος των δανείων αφορά κάλυψη βασικών αναγκών που δημιουργούνται όταν σου μειώνουν μισθούς και συντάξεις ή ότι πολλά δάνεια θα είχαν ήδη εξοφληθεί, είτε εξολοκλήρου είτε στο μεγαλύτερο μέρος τους, αν αυτά δεν χρεώνονταν με υπέρογκους τόκους. Αλλά τίποτα δεν μπορεί να κρύψει το γεγονός ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με τον πιο ωμό εκβιασμό πάνω σε μία από τις πιο βασικές ανάγκες του ανθρώπου. Και γι’ αυτό δεν το διαπραγματευόμαστε με καμία τράπεζα, με κανένα Δημόσιο, με κανένα ασφαλιστικό ταμείο.
Να μην πεταχτεί κανένας στο δρόμο!
Ως Ανοιχτή Συνέλευση Αγώνα Κατοίκων Τούμπας, εδώ και χρόνια, έχουμε βάλει πρώτο στόχο να αγωνιζόμαστε συλλογικά και αδιαμεσολάβητα σε επίπεδο γειτονιάς. Έτσι και τώρα, απέναντι στην απειλή των πλειστηριασμών, δεν κάνουμε πίσω, αλλά διεκδικούμε το αυτονόητο: τη στέγαση!
Θεωρώντας ότι οι κατασχέσεις θα εγκαινιάσουν, πιθανότατα, μία νέα φάση κοινωνικής σύγκρουσης, πιστεύουμε ότι είναι άμεση ανάγκη, όλοι μαζί, να συσπειρωθούμε και να οργανώσουμε από κοινού ένα νέο μαζικό κίνημα που θα εξαπλωθεί στις γειτονιές και δεν θα επιτρέψει να πραγματοποιηθούν κατασχέσεις και πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας. Με κινητοποιήσεις σε τράπεζες, εφορίες, ασφαλιστικά ταμεία, ειρηνοδικεία, με αυτομειώσεις ενοικίων, με κατάληψη στα ίδια μας τα σπίτια ή και σε άδεια σπίτια, να χτίσουμε ένα δίκτυο αλληλεγγύης που θα καταφέρει να απαντήσει άμεσα στις εξώσεις. Το παράδειγμα αντίστοιχων κινημάτων για το ίδιο θέμα στην Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία αλλά και το δικό μας κίνημα υπεράσπισης των αυθαιρέτων σπιτιών από τις κατεδαφίσεις τη δεκαετία του ’80-’90, μας δείχνουν το δρόμο του αγώνα.
Να μην αφήσουμε καμία οικογένεια, κανέναν άνθρωπο ανέστιο που θα ζει στο δρόμο και θα περιφέρεται σε ανοίκειους χώρους, να μην αφήσουμε κανένα σπίτι άδειο.
Πασχάλης Σανδραμάνης,
μέλος της Ανοιχτής Συνέλευσης Αγώνα Κατοίκων Τούμπας
Γιατί αυτή η κίνηση τώρα;
Πολλά μπορούν να ειπωθούν για το νόημα και τους στόχους μιας τέτοιας επίθεσης. Από τη βελτίωση της εικόνας και των ισολογισμών των τραπεζών μέχρι την απαξίωση ολόκληρων γειτονιών. Από τα χρηματιστηριακά παιχνίδια ακινήτων που θα ακολουθήσουν μέχρι τον εξαναγκασμό στην αναζήτηση στέγης με ενοίκιο, άρα άλλη μία έμμεση επίθεση στη μισθωτή εργασία. Και, τέλος, για την υλοποίηση της απόφασης του κεφαλαίου και της άρχουσας τάξης, εκτός από την εγγραφή δικαιώματος επί της μελλοντικής παραγωγής των εργαζόμενων τάξεων (διαμέσου του δημόσιου χρέους και της δημοσιονομικής πολιτικής που ήδη έχει κάνει), να προσπαθήσει να ιδιοποιηθεί ένα μέρος από την παρελθούσα αξία με την οποία είχαν αμειφθεί οι εργαζόμενες τάξεις. Μια και ένα σημαντικό μέρος αυτής της εργασίας είναι μετασχηματισμένη στις ιδιόκτητες κατοικίες που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενες τάξεις για τη βιολογική και κοινωνική τους αναπαραγωγή.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι αυτή η κίνηση ούτε ξαφνική είναι, ούτε αποκομμένη. Είναι άλλο ένα κομμάτι στο πάζλ που συνθέτουν το τελευταίο διάστημα το κλείσιμο της ΕΡΤ και το πέταγμα χιλιάδων εργαζόμενων στο δρόμο, η βαρβαρότητα της καταστολής και της ποινικοποίησης του αγώνα των κατοίκων της Β.Α. Χαλκιδικής ενάντια στα μεταλλεία χρυσού, η ιδιωτικοποίηση του νερού, οι συνεχείς επιστρατεύσεις απεργών και η οριστική διάλυση της δημόσιας παιδείας και υγείας. Για άλλη μια φορά, κράτος και κεφάλαιο επιλέγουν να χτυπήσουν στην ίδια την κοινωνική αναπαραγωγή μας, κάνοντας όλο και δυσκολότερο το να μπορείς να ζεις με αξιοπρέπεια.
