Προσπάθεια ελέγχου της δυσαρέσκειας και μέσω των βουλευτικών εκλογών
του Ερρίκου Φινάλη
Στις 11 Ιουνίου πραγματοποιείται ο πρώτος γύρος των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία, και μία εβδομάδα αργότερα ο δεύτερος. Η συντριπτική πλειοψηφία των βουλευτών θα εκλεγεί στις 18 Ιουνίου, αφού στον πρώτο γύρο εκλέγονται οι ελάχιστοι υποψήφιοι που υπερβαίνουν το 50% στην (πάντα μονοεδρική) περιφέρειά τους. Στο δεύτερο γύρο περνούν, σε περίπτωση μη εκλογής από τον πρώτο, όσοι υποψήφιοι έχουν πάνω από 12,5%. Όμως αυτό το αντιδημοκρατικό εκλογικό σύστημα, κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μιας παλιότερης εποχής κυριαρχίας της Κεντροδεξιάς και των «σοσιαλιστών», ίσως να αποδειχθεί και τώρα εξυπηρετικό. Σε κάθε περίπτωση, οι δημοσκόποι προβλέπουν ποσοστά για τον πρώτο γύρο, αλλά σηκώνουν τα χέρια ψηλά όσον αφορά τη σύνθεση της μελλοντικής βουλής, δεδομένου ότι παλιότερα περνούσαν στο δεύτερο γύρο 2 ή 3 το πολύ υποψήφιοι (παντού αυτοί των δύο τότε μεγάλων κομμάτων, σε αρκετές περιπτώσεις και αυτοί του Εθνικού Μετώπου, σπανιότερα και της Αριστεράς). Αντίθετα, τώρα αναμένεται να είναι πλειοψηφία οι «τριγωνικές» ή και «τετραγωνικές» αναμετρήσεις, δεδομένου ότι στην εξίσωση εισβάλλει δυναμικά η λίστα του νέου προέδρου Μακρόν (οι δημοσκοπήσεις δίνουν εθνικό μέσο όρο 26-32% στο συνασπισμό του με τον κεντρώο Μπαϊρού), αλλά και η Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν (12-16%).
Φυσικά για να παίρνει τέτοια ποσοστά το ανύπαρκτο ως δομή «κόμμα» του Μακρόν έχει λεηλατηθεί καταρχήν το πάλαι ποτέ Σοσιαλιστικό Κόμμα που, αν και σε συνασπισμό με τους Πράσινους, δεν ξεπερνά σε καμία δημοσκόπηση το 12%. Αλλά και η παραδοσιακή Κεντροδεξιά βλέπει τα ποσοστά της πολύ μειωμένα (19-22%), ενώ το Εθνικό Μέτωπο την ακολουθεί κατά πόδας (18-21%). Όσο για το Γαλλικό Κ.Κ., βιώνει μαύρες μέρες με το ιστορικά χαμηλό 2%. Φυσικά με βάση το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα των μονοεδρικών σε δύο γύρους, το μόνο σίγουρο είναι ότι αυτά τα εθνικά ποσοστά δεν θα έχουν καμιά αντιστοίχιση με τη σύνθεση της νέας γαλλικής βουλής. Εάν οι εκλογείς λειτουργήσουν με τον «παραδοσιακό» τρόπο στο δεύτερο γύρο, η συμμαχία Μακρόν-Μπαϊρού αναμένεται να αποσπάσει απόλυτη πλειοψηφία σε βουλευτικές έδρες, ακόμη και με εθνικό ποσοστό μόλις 27-28% επί των εγκύρων. Προϋπόθεση είναι βέβαια οι εκλογείς να ακολουθήσουν τις «ανίερες συμμαχίες» που, ανάλογα με το αποτέλεσμα, συγκροτούνται την τελευταία στιγμή (αποσύρσου και ψήφισέ με εδώ για να σε ψηφίσω εκεί)…
Ανάσα ο Μακρόν για το σύστημα
Εάν υποτεθεί ότι οι δημοσκοπήσεις απηχούν έστω και θολά τις τάσεις του εκλογικού σώματος (κι αφού βέβαια γίνει μια μεγάλη αφαίρεση: αυτή του ποσοστού της λεγόμενης απορριπτικής συμπεριφοράς μέσω αποχής κ.λπ.), βγαίνουν κάποια συμπεράσματα για τις διαθέσεις των ψηφοφόρων. Καταρχήν, ότι το συστημικό κατασκεύασμα που ακούει στο όνομα Μακρόν όχι μόνο επιβλήθηκε ως νέος πρόεδρος, αλλά κατεβαίνει στις βουλευτικές εκλογές με σοβαρές αξιώσεις απόσπασης της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Οι φιλοδοξίες της εκλογικής λίστας που υποστηρίζει ο Γάλλος πρόεδρος εδράζονται, έτσι, στη συνέχιση της έμπρακτης και ολόψυχης υποστήριξης που του παρέχουν εσωτερικά, ευρωπαϊκά και διεθνή συστημικά κέντρα – και μάλιστα με επιτυχία. Πόσο θα διαρκέσει η «ανάσα» που παρέχει στο γαλλικό και ευρωπαϊκό κατεστημένο η διαχείριση Μακρόν, μένει να αποδειχθεί. Όμως για την ώρα αυτή η ανάσα (που για το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες έχει μεταφραστεί σε αναζωογονητικό αεράκι μετά από μήνες αγωνίας) γίνεται αισθητή.
Το δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι τη νύφη πληρώνουν οι μέχρι πρόσφατα δύο βασικοί πολιτικοί στυλοβάτες του συστήματος: περισσότερο οι «σοσιαλιστές», και λιγότερο οι κεντροδεξιοί «Ρεπουμπλικάνοι» – που διαγκωνίζονται με το Εθνικό Μέτωπο για τη δεύτερη θέση σε ποσοστά. Μιλάμε για ποσοστά διότι, ελέω εκλογικού συστήματος, οι βουλευτικές έδρες είναι άλλη ιστορία: με παραπλήσια ποσοστά, η Κεντροδεξιά αναμένεται να βγάλει συν-πλην 150 έδρες, ενώ το κόμμα της Λεπέν μόλις 15! Όσο για την Αριστερά (αν και η Ανυπότακτη Γαλλία δεν θεωρεί σκόπιμη την ταύτιση της με αυτόν τον όρο), φαίνεται να χάνει το εκλογικό τρένο στο οποίο υποτίθεται ότι ποντάριζαν οι ως τώρα τακτικισμοί της. Η λίστα του Μελανσόν κρατά μεν το βασικό όγκο όσων τον ψήφισαν στις προεδρικές εκλογές, αλλά μέχρις εκεί. Η Ανυπότακτη Γαλλία δεν θεωρείται πια απειλή… Η συμβολή στη δημιουργία ενός μακρόπνοου κινήματος μέσα από το οποίο θα δημιουργηθούν οι όροι για μια βαθιά, ριζοσπαστική αλλαγή δεν φαίνεται να είναι στα άμεσα σχέδια κανενός.
