Του Χρίστου Καραθανάση
Πατησίων και Στουρνάρη… Το φανάρι κόκκινο… περιμένει… Μέσα του Νοέμβρη, λιακάδα κι ως συνήθως βιάζεται. Δουλειές, τι να κάνουμε! Σαράντα ένα χρόνια μετά τον ξεσηκωμό κι έχουν αλλάξει πολλά. Αγνώριστοι γίναμε. Άλλαξαν οι δρόμοι, τα συνθήματα, τα χαμόγελα, οι άνθρωποι. Μα η αλλαγή δεν ήρθε ακόμα.
-Οι δρόμοι: Με μεγάλα μαγαζιά franchise οίκων εξωτερικού, με διαφημίσεις κινητής τηλεφωνίας για έξυπνα τηλέφωνα. Για φαντάσου έξυπνα. Κείνο το χαζό μαύρο βαρύ τηλέφωνο που είχαμε το 73 όλο το παρακολουθούσαν. Αυτά μάλλον δεν θα τα παρακολουθούν. Τι άλλη εξυπνάδα να έχουν.
Στη Στουρνάρα σύριγγες χρησιμοποιημένες και λίγο πιο κάτω studios με ροζ νέον φώτα με ΑΦΜ και Aπόδειξη Παροχής Υπηρεσιών. Μετά το 2004 αυξήθηκε ο τριτογενής τομέας. Κι άστεγοι, άστεγοι παντού πάνω στην πολύτιμη χαρτόκασα. Αυτή τη βρήκαν τσάμπα γιατί την άλλη την ξύλινη θα την πληρώσουν οι απόγονοι… ή ο δήμος. Τσακωμός για μια θέση που να κόβει το κρύο, συσσίτιο και δημόσια λουτρά. Παντού μονόδρομοι. Όλοι οι δρόμοι, τελικά, στο σήμερα δηλώνονται ως μονόδρομοι. Να προσέχω… Γεμάτοι οι δρόμοι με αφίσες τραγουδιστών. Εμφανίζεται στην σκηνή τάδε… τιμή φιάλης τόσο…
-Τα συνθήματα με στυλ ποδοσφαιρικό ν’ ανταγωνίζονται για το αν ο αγώνας δικαιώθηκε ή όχι. Να προσπαθούν να χωρέσουν το μεγάλο γυμνό «τότε» στο μικρό Armani κοστούμι του «σήμερα». Τόσο επετειακά που θα χωρούσε ένα «και του χρόνου γείτονα» μιας και το «σύντροφε» κρύβει πια συνενοχή. Δεν φάγαμε ποτέ μαζί παρά μόνο τις σάρκες μας. Πάντα τρεις κι ο κούκος στις συγκεντρώσεις και… είμαστε δυο, είμαστε τρεις, είμαστε χίλιοι δεκατρείς. Και πολλά πανό πάνω από τα κεφάλια μας για να μη βλέπεις τον ήλιο που σίγουρα έλεγες θα τον μεθούσαμε.
-Τα χαμόγελα. Ποια χαμόγελα ρε συ που όλοι στο μετρό (δεν το είχαμε τότε) είναι μουτρωμένοι. Μα σε μνημόσυνο πάνε κάθε μέρα, κάθε πρωί τι θες να γελάνε; Και το χέρι να βαστά γερά τη χιαστή τσάντα μην την κλέψουν. Δεν έχει λεφτά πια αλλά η ίδια κοστίζει, είναι Gucci την είχε αγοράσει πριν από την κρίση. Πού ν’ αφήσεις ένα χαμόγελο αδέσποτο σαν σκυλί στην Πατησίων του 2014. Σε ποια ματιά θα βρει να φωλιάσει, όταν κανείς δεν σε κοιτάει κατάματα. Χώρια που μπορεί κάποιος «χαμογελόφιλος» να το βρει, να το μαζέψει και να το στειρώσει. Να κοιμάται το έρμο μόνο, χοντρό και στείρο στο αναιμικό γρασίδι της διαχωριστικής νησίδας. Ανούσιο και ψεύτικο! Ένα καθώς πρέπει χαμόγελο.
***
-Κι οι άνθρωποι (εκ του άνω θρώσκω) που κοιτάνε ψηλά πια μόνο όταν βρέχει. Πότε μαλακοί σαν τον πηλό πότε σκληροί σαν το ατσάλι έτοιμοι να χαρακώσουν τον πηλό των άλλων. Καμιά δεκαριά πιστωτικές κάρτες και περισσότερες ταυτότητες. Όλες τσάμπα και πλαστικές.
Χίλια οκτακόσια κυβικά Ford Focus στο φανάρι μας Πατησίων που δεν σ’ αφήνει να εστιάσεις πια σε τίποτα. Καινούργιο. Απ’ το παλιό χιλιαράκι έμεινε κείνο το «Μπαμπά μην τρέχεις» μπροστά από το συνοδηγό και μέσα δύο καινούργιες φωτογραφίας. Γυναίκα και γιος φαντάρος με παραλλαγή. Και στο κινητό το τηλέφωνο της ξανθιάς που είναι όμορφη μα πάνω απ’ όλα δεν ρωτάει. Αμάν αυτές οι ερωτήσεις της γυναίκας του.
Καλό το γκάζι δεν λέω, μα το δάνειό του ληξιπρόθεσμο. Λες να τα ρυθμίσουν όταν πάρουν την εξουσία; Να βολευτεί κι αυτός κοντά στους άλλους που έχουν ανάγκη; Κι άλλα πολλά τηλέφωνα στο κινητό του, όπως του γνωστού κουμπάρου. Αν χρειαστεί. Ήταν κι αυτός τότε μέσα δω πίσω απ’ την Πόρτα (ναι ρεμ κεφαλαίο). Είναι λέει ο εξ απορρήτων του πρωθυπουργού. Να βολευτούμε. Κι η φίλη του κι αυτή ήταν μέσα εδώ, γνωστή φωνή, επίτροπος για την αλιεία στην Ευρώπη. Κοράκου χρώμα τα μαλλιά κι ασπρίσανε απ’ τις Βρυξέλες με ρευστό γυρίσανε!
Πίσω του ένα ασθενοφόρο ουρλιάζει. Πιο μεγάλο από κείνο του Ρυθμιστικού που τον φυγάδεψε κείνο το βράδυ. Διαβάζει καθαρά στον καθρέπτη του Ambulance. Όχι, για κάτσε… κάτι άλλο γράφει… alles zu verkaufen. Αυτό το τελευταίο κι αν μυρίζει θάνατο! Κείνο το βράδυ στο Ρυθμιστικό τους «έδωσε» όλους και σώθηκε. Δεν το ‘μαθε κανείς κι όλοι ξέρουν βέβαια ότι είναι δύσκολο να ‘σαι ήρωας.
Η φωτογραφία στο ταμπλό κάτι είπε, μα δεν την άκουσε. Ο γιος φαντάρος υπηρετεί στο Πεντάγωνο και θέλει ένα μήνα να απολυθεί. Ήρθε από τις Ευρώπες. Αγγλία· σπούδασε Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού. Ευτυχώς που ξέρουμε τον Λευτέρη από το ‘73 από τις συνελεύσεις του Νοέμβρη. Αλλιώς, ποιος ξέρει σε ποια Ρόδο και ποια Κάλυμνο θα υπηρετούσε! Τώρα, μάλιστα, που τα πράγματα στην Κύπρο ζορίζουνε… Θυμάται… Ήμουν στην Ήπειρο κρυμμένος όταν έγινε ο Αττίλας. Η χούντα πούλησε στους Αμερικάνους αυτό που δεν της ανήκε. Κι από τότε αποφάσεις του ΟΗΕ διαμαρτυρίες, διαδηλώσεις, συνομιλίες μα η κατοχή κατοχή! Βρε, ας πάνε τα παιδιά των άλλων. Εξάλλου στην Αθήνα γεννήθηκε, κι αυτός δεν είναι σκληρός σαν τους άλλους. Τι δουλειά έχει ο γιος μου; Δεν έλυσαν το Κυπριακό 40 χρόνια. Χίλιες φορές στο Πεντάγωνο. Θα έχει και γνωριμίες που θα του χρειαστούν.
Είναι πια στο ύψος της πύλης, τα μεγάφωνα στη διαπασών Εδώ Πολυτεχνείο… Εδώ Πολυτεχνείο. Οι δυο γνωστές φωνές. Σημαίες και στο βάθος η τσακισμένη Πόρτα και το κεφάλι το μπρούντζινο μες τα στεφάνια Εδώ Πολυτεχνείο.
***
Στο απέναντι πεζοδρόμιο ένα σχολείο έρχεται να καταθέσει στεφάνι. Άσπρα και κόκκινα γαρίφαλα κι ένα πανό. Εσπερινό Λύκειο… δεν βλέπει καλά ποιο λύκειο είναι… Πρεσβυωπία το λένε. Το στεφάνι το κρατάει -Θεέ μου πλάκα μου κάνεις- μια κοπέλα μελαχρινή. Δεν είναι δυνατόν! Μοιάζει με την Ελένη… τότε. Ναι, έτσι ήταν τότε η Ελένη. Περδικόστηθη και γελαστή. Αυτό είναι το ίδιο χαμόγελο μετά από σαράντα ένα χρόνια. Είναι όμορφη, πολύ όμορφη γιατί ονειρεύεται. Το πανό πάνω της γράφει «όχι στην κοινωνία των χαμένων ονείρων». «Το σχολείο που φτιάχνει πρόβατα ευθύνεται για την κοινωνία των λύκων». Θεέ μου βόηθα την, όταν την βρουν οι λύκοι να ’ναι τουλάχιστον αυτή τυχερή.
Απ’ τα μεγάφωνα του Πολυτεχνείου ακούγεται μακριά πίσω του Αναγνωστάκης… Δρόμοι παλιοί… Κρατώντας μια σπίθα τρεμόσβηστη στις υγρές μου παλάμες…
Ναι, η Ελένη είχε υγρές παλάμες. Δεν τις στέγνωσε σε άθλιες καθώς πρέπει χειραψίες και σε χειροκροτήματα. Μια σπίθα τρεμόσβηστη πάνω στα ερείπια που θέλουμε να χτίσουμε την άλλη Ελλάδα. Εκεί -όπως έλεγε κι η Κατερίνα- που τα παιδιά θα διαλέγανε γονείς… Μόνο που θα ’πρεπε να φυλάξουμε σε μια φιάλη με νερό λέξεις όπως: Απροσάρμοστοι, καταπίεση, μοναξιά, τιμή, κέρδος, εξευτελισμός μόνο για το μάθημα της Ιστορίας.
Το σχολείο με τα πανό προσπέρασε. Ξανά τα μεγάφωνα μακριά Εδώ Πολυτεχνείο δυνατά, ξανά… μα όχι κάτι άλλο λένε. Κάτι άλλο… ναι λένε παντού ναι Παντού Πολυτεχνείο, Παντού Πολυτεχνείο. Ταχυκαρδία… φοβήθηκε… Αμέσως, κατέβασμα τρίτη, γκάζι, δεξιά στροφή στην Ηπείρου και γρήγορα αριστερά για να βγει στην Αλεξάνδρας. Όχι δεν αντέχω να περάσω μπροστά από την Μπουμπουλίνας… Εκεί στα κρατητήρια μένω εδώ και σαράντα ένα χρόνια και δεν φωνάζω πια… Συνήθισα και ζω! Και η αλλαγή δεν ήρθε ποτέ! Ξανά τα μεγάφωνα Παντού Πολυτεχνείο. Και συ φαντάρε πάψε να με κοιτάς έτσι.
