Αν και τα μάτια όλων είναι στραμμένα στις εξελίξεις στο μέτωπο της Ουκρανίας, η Μέση Ανατολή κάθε άλλο παρά έχει ησυχάσει μετά την αρχική απαίτηση Τραμπ να γίνει αποδεκτό από το Ισραήλ ένα προσωρινό σχέδιο εκεχειρίας στη Γάζα.
Όπως είναι γνωστό, ακολούθησε η πρόταση Τραμπ για απομάκρυνση όλων των Παλαιστινίων από τη Γάζα και για εξαγορά της από τις ΗΠΑ ώστε να μετατραπεί σε τουριστική Ριβιέρα. Πρόταση που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων σε όλα τα αραβικά κράτη της περιοχής, ακόμα και εκείνα με φιλοαμερικάνικο προσανατολισμό, εν μέσω παραληρηματικών πανηγυρισμών του Νετανιάχου και της ισραηλινής ακροδεξιάς.
Η πρόταση αυτή του «ειρηνοποιού» Τραμπ ήταν το πρώτο μήνυμα ότι πίσω από την προσωρινή κατάπαυση του πυρός –με επιχειρηματικά κριτήρια αντίστοιχα με την πρόταση υπεξαίρεσης του φυσικού πλούτου της Ουκρανίας έναντι εκεχειρίας– κρύβεται ένα σχέδιο αναδασμού ολόκληρης της Μέσης Ανατολής, και ουσιαστικής στήριξης των Ισραηλινών προθέσεων για τη δημιουργία ενός «Μεγάλου Ισραήλ» με… βιβλικές προδιαγραφές.
Δεν τηρούνται ούτε τα προσχήματα
Έτσι, και ενώ ήταν σε εξέλιξη η πρώτη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, δεν σταμάτησαν λεπτό οι ισραηλινές προκλήσεις, με ορατό και ομολογημένο στόχο την ακύρωση της συμφωνίας και τη ματαίωση της δεύτερης και τρίτης φάσης της εκεχειρίας – που προβλέπουν μεταξύ άλλων την αποχώρηση του κατοχικού στρατού από τη Λωρίδα. Το καθεστώς Νετανιάχου προχώρησε λοιπόν και σε νέες απαγορεύσεις στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, φθάνοντας στην αθλιότητα να δηλώσει ότι η Χαμάς διαθέτει τόσα τρόφιμα ώστε να στηρίξει «μια επιδημία παχυσαρκίας»…
Ταυτόχρονα οι δολοφονικές επιθέσεις του ισραηλινού στρατού στη Γάζα αλλά και σε πολλές πόλεις της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης (όπου έχει εντατικοποιηθεί η επιχείρηση εθνοκάθαρσης) δεν έπαψαν στιγμή. Από την πλευρά τους οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν νέα βοήθεια προς το Ισραήλ, με όπλα και βαριά μηχανήματα εκσκαφών αξίας περίπου 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Προετοιμάζουν έτσι το έδαφος για ολοκληρωτική εκκαθάριση της Γάζας μετά την ολοκλήρωση του μόνου «αγκαθιού» που ακόμα συγκρατεί τους γενοκτόνους, δηλαδή της ανταλλαγής αιχμαλώτων.
Η κυβέρνηση Νετανιάχου, σε πλήρη αναντιστοιχία με τα συμφωνηθέντα, δηλώνει ότι ο πόλεμος εναντίον της Χαμάς και γενικά εναντίον των «τρομοκρατών» (δηλαδή του κινήματος αντίστασης) δεν πρόκειται να σιγάσει μέχρι την οριστική συντριβή τους. Με το σιγοντάρισμα του Τραμπ, θέτει διαρκώς και μονομερώς νέους όρους: πλέον απαιτεί τον αφοπλισμό της Χαμάς και την απομάκρυνση των μελών της από τη Γάζα και ολόκληρη την περιοχή. Δεν διστάζει μάλιστα να παραβιάσει κατάφωρα την εκεχειρία προχωρώντας σε βομβαρδισμούς περιοχών στη Ράφα και στη Χαν Γιουνίς. Τα ίδια συμβαίνουν και στη Δυτική Όχθη, με επίκεντρο τη μαρτυρική πόλη Τζενίν.
Περί «αρρώστων» και «διεστραμμένων»
Είναι φανερό ότι σε αυτή τη φάση ο Νετανιάχου δέχεται πιέσεις στο εσωτερικό της χώρας του για να «συγκρατηθεί» και να αναμείνει την ολοκλήρωση της ανταλλαγής αιχμαλώτων πριν προχωρήσει σε νέες επιθετικές πρωτοβουλίες. Παράλληλα και η νέα αμερικάνικη διοίκηση δεν επιθυμεί τώρα μια νέα κλιμάκωση του πολέμου στη Γάζα, αφού μια αποτυχία της επιθετικής πρωτοβουλίας Τραμπ για «ειρήνευση» στη Μέση Ανατολή θα προκαλούσε ερωτήματα για την αντίστοιχη πρωτοβουλία στην Ουκρανία. Με αυτήν την έννοια, δεν είναι τυχαίο το προχθεσινό μήνυμα του Τραμπ: «Απελευθερώστε όλους τους ομήρους τώρα, όχι αργότερα, και επιστρέψτε αμέσως όλες τις σορούς των ανθρώπων που δολοφονήσατε, αλλιώς τελείωσε για σας. […] Στέλνω στο Ισραήλ ό,τι χρειάζεται για να τελειώσει τη δουλειά. Ούτε ένα μέλος της Χαμάς δεν θα είναι ασφαλές αν δεν κάνετε αυτό που σας λέω».
Στο ίδιο μήνυμα, ο Τραμπ έχει το θράσος να κατηγορεί ως «άρρωστους και διεστραμμένους» τους Παλαιστίνιους διότι κρατούν σορούς ισραηλινών, ζητώντας την ανταλλαγή τους με τις σορούς εκατοντάδων Παλαιστινίων που το κατοχικό κράτος αρνείται να επιστρέψει στις οικογένειές τους εδώ και δεκαετίες. Πάντως η ισραηλινή οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων B’Tselem καταγγέλλει ότι «η κατοχή των σορών των Παλαιστινίων ως διαπραγματευτικό χαρτί είναι μια μακροχρόνια πρακτική στο Ισραήλ». Το δε Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ, στο οποίο προσέφυγαν οι οικογένειες των νεκρών, έκρινε το 2019 ότι η πρακτική αυτή είναι σύννομη! Αυτά περί αρρώστων και διεστραμμένων…
Σε κάθε περίπτωση, η «τελευταία προειδοποίηση» του Τραμπ προμηνύει και την επόμενη φάση της τραγωδίας της Παλαιστίνης. Το Ισραήλ θα επιμείνει στη στρατιωτική παρουσία στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη με στόχο τη συντριβή του «ιρανικού άξονα» και όραμα την ολοκληρωτική εθνοκάθαρση της Παλαιστίνης – την οποία φιλοδοξεί να ολοκληρώσει με την «ειρηνική απομάκρυνση» των κατοίκων της και τη διασπορά τους σε γειτονικές χώρες, ως και τη Λιβύη.
Λίβανος και Συρία στην κόψη του ξυραφιού
Την ίδια στιγμή αβεβαιότητα επικρατεί στον Λίβανο, καθώς και εκεί οι ισραηλινές δυνάμεις εισβολής έχουν καταστήσει κουρελόχαρτο τη συμφωνία εκεχειρίας. Έτσι έχει αναγκαστεί ακόμα και ο φιλοδυτικός πρόεδρος της χώρας να ζητά από τους Αμερικανούς και Γάλλους «εγγυητές» της κατάπαυσης του πυρός να πιέσουν το Ισραήλ να σεβαστεί την υπογραφή του. Η ένταση στη χώρα των Κέδρων έχει αυξηθεί εκ νέου μετά την τελευταία επίδειξη επιρροής της Χεζμπολά στην κηδεία του Νασράλα, που έστειλε προς όλους το «ανησυχητικό» μήνυμα ότι, παρά τα βαριά πλήγματα που έχει υποστεί, παραμένει υπολογίσιμη δύναμη.
Όμως οι πιο αντιφατικές εξελίξεις μάλλον σημειώνονται στη Συρία, όπου πλήθος δυνάμεων –με αντικρουόμενα συμφέροντα και στοχεύσεις– εμπλέκονται στον καθορισμό του μέλλοντος αυτής της χώρας. Το νέο καθεστώς της Συρίας πυκνώνει τις επαφές του με την Τουρκία, με την τελευταία να προσφέρει αμέριστη προστασία στην αυτοδιορισμένη «κυβέρνηση» των τζιχαντιστών, διατηρώντας ισχυρότατες στρατιωτικές δυνάμεις επί συριακού εδάφους. Αντικείμενο των διαπραγματεύσεων είναι ο καθορισμός της επόμενης μέρας στη χώρα και η εξασφάλιση της «ακεραιότητάς» της, με έμφαση στην απαίτηση να εκκαθαριστεί η Β.Α. Συρία από τους Κούρδους μαχητές. Είναι ενδεικτικό ότι οι Κούρδοι της Συρίας διαφοροποιήθηκαν εμμέσως πλην σαφώς από την πρόταση Οτσαλάν για αφοπλισμό των Κούρδων, δηλώνοντας ότι δεν τους αφορά.
Ο πιο αστάθμητος όμως παράγοντας παραμένει, και για αυτή τη χώρα, το Ισραήλ. Το καθεστώς Νετανιάχου δεν έχει πάψει να θεωρεί αυτή καθαυτή την ύπαρξη της Συρίας, υπό οποιοδήποτε καθεστώς, ως «κίνδυνο για την ασφάλεια του Ισραήλ». Γι’ αυτό και εναντιώνεται σθεναρά στην παρουσία και το ρόλο της Τουρκίας στη χώρα αυτή. Πρόσφατα ο ισραηλινός στρατός παραδέχθηκε αεροπορικό βομβαρδισμό στην περιοχή Καρντάχα, κοντά στη ρωσική βάση στην Ταρτούς, με στόχο αποθήκες όπλων του Συριακού στρατού. Παράλληλα αύξησε τη στρατιωτική του παρουσία στα νότια της χώρας, στην περιοχή των Δρούζων – στους οποίους δίνει γενναιόδωρες υποσχέσεις προκειμένου να κερδίσει την υποστήριξή τους. Είναι εξάλλου γνωστό ότι η σιωνιστική ελίτ θεωρεί πως ένα μέρος της Συρίας θα αποτελεί τμήμα του «Μεγάλου Ισραήλ» (το οποίο έχει κληροδοτήσει ο… Θεός στους ισραηλινούς, σύμφωνα με μια νέα ερμηνεία της Βίβλου από ακροδεξιούς σιωνιστές!).
Αν και μέχρι στιγμής οι ΗΠΑ του Τραμπ δεν έχουν δηλώσει σαφείς προθέσεις για τους σχεδιασμούς τους στην περιοχή, η παρουσία τόσων ισχυρών περιφερειακών δυνάμεων με ανταγωνιστικά συμφέροντα στη Συρία επιβεβαιώνει ότι όλα συνεχίζουν να κρέμονται από μια κλωστή.
