του Τάσου Βαρούνη
Συζητώντας με μια φίλη μου, δασκάλα εδώ στη Νάξο, για το τι στάση θα έπρεπε να κρατήσουμε στο ζήτημα της τηλεκπαίδευσης αυτές τις μέρες, σκέφτηκα να επικαλεστούμε –σε περίπτωση που κάποια προϊστάμενη αρχή μάς εγκαλέσει– την «παιδαγωγική επιστήμη που λέει ότι ένα παιδάκι σε νησί, είναι καλύτερα να βολτάρει στο χιόνι ή να χαζεύει το σπάνιο αυτό φαινόμενο από το παράθυρό του, παρά να είναι μπροστά σε μια οθόνη». Εντάξει, δεν κατέχουμε το μονοπώλιο της παιδαγωγικής γνώσης είναι όμως κατανοητή η κεντρική ιδέα. Η σκέψη αυτή φάνηκε αμέσως και στους δυο μας κάπως γραφική. Κάτι σαν «ας το πούμε κι αυτό με την ευκαιρία», και σίγουρα αδύναμη ως επιχείρημα για να αρνηθούμε μια υπαλληλική μας υποχρέωση. Είναι όμως;
Είναι. Όχι όμως για λόγους ουσίας, αλλά γιατί ο πήχης έχει πέσει χαμηλά. Γιατί το είδος της αντιπαράθεσης που διεξάγεται έχει φτωχύνει, παρασυρόμενο όχι μόνο από τις ανάλογα χαμηλές προσδοκίες, αλλά και από τον πολιτικαντισμό που κυριαρχεί στο δημόσιο διάλογο. Στην πραγματικότητα, αυτά τα δυο πάνε μαζί. Όταν η μια ελπίδα σκοτεινιάζει, η άλλη «Ελπίδα» επιτίθεται. Το είδος της αντιπολίτευσης που αναδεικνύει το «πόσα λίγα είναι τα 200 ευρώ Voucher για την αγορά εξοπλισμού», το «πόσο πίσω τεχνολογικά είναι τα σχολεία», μαζί με το αίτημα για «ένα λάπτοπ σε κάθε μαθητή», δεν είναι ακριβώς άχρηστα, αφού μπορούν να αναδείξουν την τεράστια υποκρισία αλλά και απόσταση που υπάρχει ανάμεσα σε εξαγγελίες και πράξη. Εντούτοις, μας αφήνουν ανοχύρωτους απέναντι στη μεγάλη επέλαση, αυτής της τηλεζωής, η οποία άνετα μπορεί να επιβάλλεται περνώντας ανάμεσα από αντινεοφιλελεύθερους αγώνες και «αγώνες» ή δίκαια, κλαδικά δικαιώματα.
Γιατί λοιπόν ψηφιακός εξοπλισμός και όχι παραπάνω πετρέλαιο θέρμανσης ή συσκευές καθαρισμού αέρα στα σχολεία; Γιατί τσεκαρίσματα για την καλή λειτουργία του Webex και όχι αλάτι και φτυαρίσματα στα προαύλια; Γιατί ατομικοί υπολογιστές και όχι ένας προτζέκτορας σε κάθε τάξη; Γιατί όλη αυτή η έκρηξη παραγωγής εκπαιδευτικών λογισμικών, πακέτων, επιμορφώσεων και όχι ο ανάλογος ακαδημαϊκός συναγερμός για το ότι πολλοί μαθητές Λυκείου δεν ξέρουν διαίρεση με χαρτί και μολύβι; Ο Φίλης του ΣΥΡΙΖΑ, δηλώνοντας ότι «η μετάβαση στην τηλεκπαίδευση δεν είναι τεχνικό θέμα, ένα κουμπί που πατάει κανείς on-off!», τους έκανε τη μούρη κρέας…
Δεν υπάρχουν ουδέτερες λύσεις, παρά μόνο αυτές που είναι συμβατές με ευρύτερες επιλογές και στόχους, τελικά δηλαδή νέα προβλήματα. Αυτό εννοεί η Κεραμέως όταν δηλώνει ότι «προσαρμόζεται η ζωή μας όταν έχουμε ακραίες συνθήκες», τονίζοντας ξανά τους «έκτακτους αντικειμενικούς λόγους» που δεν επιτρέπουν τη δια ζώσης διδασκαλία. Και έτσι το σχολείο μετατρέπεται γοργά σε «κάτι σαν σχολείο», εμείς συνηθίζουμε να είμαστε «κάτι σαν καθηγητές», κάνοντας εντέλει «κάτι σαν μάθημα». Το διαρκές φόντο αλλά και ο καταλύτης της κοινωνικής αποδιάρθρωσης είναι ακριβώς αυτό το «κάτι». Και αυτό δεν μπορεί να ξεχνιέται.
