Για την γενική απεργία της 4 Φεβρουαρίου 2016
του Ρούντι Ρινάλντι
Η γενική απεργία της Πέμπτης με τον όγκο και τη μεγάλη συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων σε ολόκληρη τη χώρα, καταγράφεται σίγουρα ως ένα σημαντικό πολιτικό και κοινωνικό γεγονός. Ένα γεγονός που παράλληλα αντανακλά σε μεγάλο βαθμό το κλίμα, τις διεργασίες, την οργή, την σύγχυση αλλά και τους δισταγμούς που υπάρχουν. Ενώ απ’ τη μια είχε την μυρωδιά των μεγάλων κινητοποιήσεων ενάντια στα μνημόνια της εποχής του 2010-11, από την άλλη ήταν εμφανές το «μούδιασμα» και η έλλειψη προσανατολισμού και στόχου. Στην απεργία πήραν μέρος και την χρωμάτισαν στρώματα και χώροι που απουσίαζαν από προηγούμενες κινητοποιήσεις (έμποροι, συμβολαιογράφοι, δικηγόροι, γιατροί, ψαράδες, παπάδες κ.ά.) ενώ σε πολλές πόλεις της χώρας τα κλειστά μαγαζιά έδιναν έντονα την αίσθηση ότι τα πάντα είχαν νεκρώσει. Η γενική απεργία συνέπεσε με τον ξεσηκωμό του αγροτικού κόσμου, γεγονός που προσέδωσε ιδιαίτερη χροιά σε αρκετές περιοχές (τα τρακτέρ μπήκαν σε πόλεις δημιουργώντας κλίμα) ενώ η πρόθεσή τους να κλιμακώσουν τον αγώνα είναι προφανής. Συνέπεσε και με τις κινητοποιήσεις των επιστημόνων και των ελεύθερων επαγγελματιών που βλέπουν πολύ κοντινή την καταστροφή τους, με τα μέτρα που προωθούνται. Για όλους αυτούς τους λόγους η γενική απεργία είχε το άρωμα των μεγάλων κινητοποιήσεων του λαού, ήταν ένας σχετικά καλός πρώτος γύρος. Σε πολλές πόλεις οι συγκεντρώσεις και οι πορείες ήταν μαζικότατες – σε ορισμένα μπλοκ και σε ορισμένες στιγμές μπόρεσε να εκφραστεί η δυσαρέσκεια, να υπάρξουν κινήσεις και εκδηλώσεις απέχθειας προς το πολιτικό σύστημα και την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ χαρακτηριστικό στοιχείο ήταν η «συζήτηση» ανάμεσα στους συμμετέχοντες για γενικότερα ζητήματα: όπως μέχρι που θα πάει η κατάσταση, αν αντέχει η κυβέρνηση, αν πέφτει, γενικότερα δηλαδή θέματα που ξεπερνούσαν το πλαίσιο που είχε τεθεί και εστιασθεί στο «ασφαλιστικό έκτρωμα».
Aξιοπρόσεκτα στοιχεία
Οι συγκεντρώσεις και οι πορείες είχαν μεγάλη μαζικότητα, ο κόσμος που πήρε μέρος σε αυτές, όμως, ήταν σχετικά παγωμένος, χωρίς πάθος, χωρίς νεύρο και συνθήματα. Πορεύτηκε έξω από κομματικά μπλοκ, μέσα στους χώρους των σωματείων ή μπλοκ και πανό που δεν ανήκαν εμφανώς σε κάποιο πολιτικό χώρο. Επέλεξε να ενισχύσει χώρους που έμοιαζαν ή ήταν ακηδεμόνευτοι, ενώ χαρακτηριστικό ήταν πως τα μπλοκ της πολιτικής Αριστεράς που επέλεξαν να εμφανιστούν ως τέτοια, ήταν χωρίς μαζικότητα σε σχέση με τον όγκο των συγκεντρώσεων-πορειών αλλά και σε σχέση με τη συσπείρωση που παρουσίαζαν σε προηγούμενες απεργίες.
Αυτό δείχνει ότι ο κόσμος που δίνει τον τόνο και δημιουργεί γεγονότα είναι πιο μπροστά από το «πολιτικοποιημένο» τμήμα, πιο προσγειωμένος στην πραγματική κατάσταση, ψάχνει και ψάχνεται για μια εναλλακτική ή για μια προοπτική, είναι πιο θυμωμένος και πιο αποφασισμένος (αγρότες, επιστήμονες κ.λπ.).
Η ζωντάνια εκφραζόταν κυρίως από τους χώρους που βρίσκονται σε κινητοποίηση (δικηγόροι, ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες) ενώ χαρακτηριστική ήταν η απουσία της νεολαίας και από αυτή την απεργία. Αυτό μάλλον οφείλεται στη μορφή της κινητοποίησης, η οποία δεν αφήνει περιθώρια για αυτενέργεια και έκφραση, ενώ σε άλλες κινητοποιήσεις που σχεδιάζονται σε επαρχιακές πόλεις σαν κλιμάκωση του αγροτικού κόσμου υπάρχουν παρεμβάσεις σχολείων και νεολαίας. Αν βρεθεί τρόπος να εισβάλει η νεολαία στις κινητοποιήσεις θα υπάρξει σημαντική προώθηση της κατάστασης. Στην Αθήνα εντύπωση έκανε ένα μπλοκ φοιτητών της Γεωπονικής με συνθηματολογία και ζωντάνια που δεν παρατηρούνται μέχρι στιγμής σε τέτοιους χώρους. Συνέδεαν τον αγώνα τους με τον αγώνα των αγροτών έθεταν ζητήματα της παραγωγής στον πρωτογενή τομέα. Έλεγαν κάτι παραπάνω από το Πάρτε πίσω το ασφαλιστικό έκτρωμα ή την γενικόλογη συνθηματολογία για το «γρανάζι» και τον καπιταλισμό.
Τέλος, σε ορισμένες περιοχές εμφανίστηκαν παλιοί πολιτευτές της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ χωρίς να συναντήσουν την κατακραυγή του κόσμου, ενώ οι του ΣΥΡΙΖΑ σχεδόν δεν τόλμησαν να παρευρεθούν, να χαιρετήσουν, να «συμπαρασταθούν».
Για την πολιτική γραμμή της γενικής απεργίας
Η απεργία εξαγγέλθηκε και διοργανώθηκε με βασικό αίτημα να αποσυρθεί το ασφαλιστικό έκτρωμα, χωρίς κανένα πρόσθετο θέμα που να πολιτικοποιεί κάπως τον απεργιακό αγώνα. Ούτε αναφορά στην «αποικία-χρέους», ούτε λόγος για τη μετατροπή της χώρας σε γκέτο, ούτε φυσικά κάποια εμφανής αντικυβερνητική αιχμή. Ο περιορισμός της πολιτικής γραμμής στο πάρτε πίσω το ασφαλιστικό έκτρωμα, δημιουργεί έμμεσα (μόνο) πρόβλημα στην κυβέρνηση (μέσω της μαζικότητας και της πανελλήνιας έκτασης) όχι όμως και πολιτική πίεση απέναντί της. Αυτό επιτρέπει στον ΣΥΡΙΖΑ να δείχνει ότι παίρνει μέρος δικαιολογώντας την απεργία (βλέπε ανακοινώσεις τμήματος εργατικής πολιτικής) αλλά και «επιχειρήματα του τύπου «οι κινητοποιήσεις βοηθούν στη νέα διαπραγμάτευση»…
Επομένως, η εμμονή στο θέμα του Ασφαλιστικού μετριάζει την αναγκαία αντικυβερνητική χροιά που έπρεπε να λάβει η κινητοποίηση, ελαττώνει την πίεση απέναντι στην κυβέρνηση που υλοποιεί όλες αυτές τις πολιτικές, κατευνάζει ή καναλιζάρει την οργή του κόσμου στον αποπροσανατολισμό και την σύγχυση. Δεν πρόκειται για αδυναμία, αλλά για γραμμή συνειδητή περιορισμού του αγώνα σε στενό πλαίσιο και άρνηση να προωθηθεί η πολιτικοποίησή του.
Η ΓΣΕΕ (ανύπαρκτη στην κινητοποίηση) είχε ως πλαίσιο: Κλειστόν λόγω ασφαλιστικού – Αποσύρετε το νομοσχέδιο τώρα, Κλαυθμώνος 11.00
Η ΑΔΕΔΥ: Όλοι στους δρόμους – Να μην περάσει το αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο, Κλαυθμώνος 11.00
ΠΑΜΕ: Πάρτε πίσω το νόμο λαιμητόμο – Κοινωνική ασφάλιση για όλους αποκλειστικά δημόσια και υποχρεωτική – Να πληρώσει κράτος και πλουτοκρατία, Ομόνοια 10.30
ΛΑΕ: Η διάλυση της κοινωνικής ασφάλισης δεν θα περάσει – Κάτω όλα τα μνημόνια, Σταδίου και Σανταρόζα 10.30
Τμ. Εργατικής πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ: Καμία υπαναχώρηση – Καμία μείωση των συντάξεων. Χωρίς κάλεσμα.
Αυτό το περιοριστικό πλαίσιο δίνει την εντύπωση μιας γενικής απεργίας για ένα κοινωνικό δικαίωμα που απειλείται σοβαρά, αδυνατεί όμως να συνδεθεί με τον διευρυνόμενο τμήμα της εργασίας που δεν έχει κανένα δικαίωμα, που δουλεύει ανασφάλιστο και απλήρωτο. Αρνείται να συνδυάσει αγώνα με έναν πολιτικά αιχμηρό στόχο ενάντια σε μια κυβέρνηση που ξεπουλά, διαλύει την κοινωνία, υλοποιεί ότι επιθυμούν οι δανειστές, αρνείται την ανάγκη ανασυγκρότησης και διεξόδου της χώρας. Επιμένει με εμμονή στο έδαφος του διεκδικητισμού και του αποπροσανατολισμού.
Ο πολιτικός αγώνας όμως είναι αναγκαίος περισσότερο από ποτέ. Το πολιτικό σύστημα είναι ο άμεσος υλοποιητής και προωθητής της καταστροφής της χώρας. Γι’ αυτό και πρέπει να βρεθεί στο επίκεντρο της καταγγελίας και απαξίωσης. Να τελειώνουμε με το σάπιο και ένοχο πολιτικό σύστημα που μας κοροϊδεύει. Να μην καταστραφεί η χώρα, να ανοίξει το μέλλον στις νέες γενιές. Να χαραχθεί μια άλλη πορεία για την αναγέννηση του τόπου και του λαού, με δημοκρατία και ανεξαρτησία. Η έλλειψη ενός σωστού, ουσιαστικού πολιτικού προσανατολισμού αντανακλά βαθύτερες ελλείψεις και ανάγκες για το λαϊκό κίνημα. Δεν είναι απλώς αποτέλεσμα παρεμβάσεων συμβιβαστικών, συστημικών δυνάμεων. Αλλά και δεν είναι άσχετη η κατάσταση, η συνείδηση που υπάρχει και τα αδιέξοδα που αναπαράγει από την δράση τέτοιων δυνάμεων.
Η επόμενη μέρα
Η απεργία της 4ης Φλεβάρη αποτέλεσε έναν καλό «πρώτο γύρο» του νέου κύκλου που έχει ανοίξει μετά τις εκλογές του Σεπτέμβρη. Το παραπέρα προχώρημα των διεργασιών θα συναντήσει σύνθετα πολιτικά ζητήματα και εμπόδια που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Δεν πρόκειται για έναν απλό «αντιμνημονιακό» αγώνα ή μια επανάληψη όσων είδαμε το 2010-2012. Παρεμβάλλονται πολιτικά, γεωπολιτικά, εθνικά και άλλα ζητήματα πολλαπλών εκβιασμών από τους κυρίαρχους. Οι εξελίξεις θα τα περιλάβουν όλα. Για αυτό απαιτείται νέα συνείδηση και πιο συνολική πρόταση.
