2011, το τέλος του Τύπου. Μείωση των διαφημίσεων, μείωση των πωλήσεων. Το τσουνάμι της οικονομικής κρίσης δεν χαρίζεται ούτε σε εκείνες, που σε άλλους καιρούς εθεωρούντο οι ναυαρχίδες της ενημέρωσης. Τα συνολικά χρέη των μιντιακών επιχειρήσεων προς τις Τράπεζες ξεπερνά το 1,5 δισ. ευρώ, ενώ άγνωστα παραμένουν τα χρέη τους προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία και την Εφορία.
Οι εκδότες προσπαθούν να σώσουν το καράβι με συνταγή Μνημονίου: κόβουν μισθούς, κάνουν μαζικές απολύσεις και αναδιαρθρώσεις προσωπικού, επαιτούν δάνεια. Η συνταγή, όμως, είναι θανατηφόρα. Θα απαξιώσει ακόμη περισσότερο το ήδη απαξιωμένο προϊόν. Δεν μπορούν και δεν θέλουν να καταλάβουν ότι το πάρτι τελείωσε. Ότι οι μέρες που πουλούσαν διαφημιστικό χώρο και διαπλοκή, αντί ενημέρωση, έχουν παρέλθει. Στην εποχή του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού και της δικτατορίας της αγοράς η ενημέρωση είναι και αυτή ένα σύνθετο προϊόν που πρέπει να αποφέρει κέρδη στο κεφάλαιο.Είτε άμεσα: να πουλιέται ως προϊόν, είτε έμμεσα: να πωλεί δρόμους, όπλα, τζόγο, ενέργεια, σκουπίδια, υγεία, παιδεία κ.λπ. Ο Τύπος, ως εμπόρευμα, έχει πάψει προ πολλού να πουλιέται με κέρδος και τείνει να μην πουλιέται καθόλου, να απολέσει και τους τελευταίους εναπομείναντες αναγνώστες.
Αλλά λόγω της κρίσης και οι επενδύσεις στην ενημέρωση για να παραχθεί πολιτική (και πολιτικοί) που θα κάνει (κάνουν) μπίζνες με τους επενδυτές έχουν γίνει αντιπαραγωγικές. Δεν αποφέρουν τα κέρδη ανάλογα με το κόστος τους στους εργολάβους, στους τραπεζίτες και στους βιομήχανους. Tα ΜΜΕ δεν είναι, όμως, πλέον αποτελεσματικά ούτε και ως εργαλεία χειραγώγησης της κοινής γνώμης. Ο Τύπος και (κυρίως) η τηλεόραση τα τελευταία 30 χρόνια αποτελούν τον ιδεολογικό βραχίονα των οικονομικών κέντρων εξουσίας. Αποστολή τους είναι να εγκλωβίσουν τα μυαλά των πολιτών στην κυρίαρχη ιδεολογία του νεοφιλελευθερισμού.Να περάσουν στη συνείδηση των ανθρώπων ότι η παγκοσμιοποίηση, η ελεύθερη αγορά αποτελούν μονόδρομο. Αποστολή τους είναι να καταστέλλουν τις κοινωνικές συγκρούσεις, να υπονομεύουν τις διεκδικήσεις των εργαζομένων να διαμορφώνουν κλίμα συναίνεσης στις αδύναμες τάξεις.
Η στρατηγική του κεφαλαίου για την έξοδο από την κρίση, ανάγκασε τα μίντια ακόμα και το πιο έγκυρα και τα πιο σοφιστικέ, να παίξουν ωμά το ρόλο τους. Να αποκαλύψουν την αποστολή τους. Να ταχτούν ανοιχτά με τα συμφέροντα των αφεντικών τους. Και αυτό τα κατέστησε αναξιόπιστα. Αποκάλυψε στο αγοραστικό κοινό ότι ούτε ανεξάρτητα ούτε αντικειμενικά είναι.
Το παραγόμενο προϊόν δεν έχει πλέον ζήτηση. Δεν πουλιέται και άρα δεν πουλάει: ούτε μπίζνες, ούτε συναίνεση.Το τέλος της ιστορίας δεν επαληθεύτηκε, αποδείχθηκε μια επικοινωνιακή φούσκα του νεοφιλελευθερισμού, αλλά το τέλος της δημοσιογραφίας των κηνσόρων και θεραπόντων της εξουσίας είναι πολύ πιθανό.
Αλλά λόγω της κρίσης και οι επενδύσεις στην ενημέρωση για να παραχθεί πολιτική (και πολιτικοί) που θα κάνει (κάνουν) μπίζνες με τους επενδυτές έχουν γίνει αντιπαραγωγικές. Δεν αποφέρουν τα κέρδη ανάλογα με το κόστος τους στους εργολάβους, στους τραπεζίτες και στους βιομήχανους. Tα ΜΜΕ δεν είναι, όμως, πλέον αποτελεσματικά ούτε και ως εργαλεία χειραγώγησης της κοινής γνώμης. Ο Τύπος και (κυρίως) η τηλεόραση τα τελευταία 30 χρόνια αποτελούν τον ιδεολογικό βραχίονα των οικονομικών κέντρων εξουσίας. Αποστολή τους είναι να εγκλωβίσουν τα μυαλά των πολιτών στην κυρίαρχη ιδεολογία του νεοφιλελευθερισμού.Να περάσουν στη συνείδηση των ανθρώπων ότι η παγκοσμιοποίηση, η ελεύθερη αγορά αποτελούν μονόδρομο. Αποστολή τους είναι να καταστέλλουν τις κοινωνικές συγκρούσεις, να υπονομεύουν τις διεκδικήσεις των εργαζομένων να διαμορφώνουν κλίμα συναίνεσης στις αδύναμες τάξεις.
Η στρατηγική του κεφαλαίου για την έξοδο από την κρίση, ανάγκασε τα μίντια ακόμα και το πιο έγκυρα και τα πιο σοφιστικέ, να παίξουν ωμά το ρόλο τους. Να αποκαλύψουν την αποστολή τους. Να ταχτούν ανοιχτά με τα συμφέροντα των αφεντικών τους. Και αυτό τα κατέστησε αναξιόπιστα. Αποκάλυψε στο αγοραστικό κοινό ότι ούτε ανεξάρτητα ούτε αντικειμενικά είναι.
Το παραγόμενο προϊόν δεν έχει πλέον ζήτηση. Δεν πουλιέται και άρα δεν πουλάει: ούτε μπίζνες, ούτε συναίνεση.Το τέλος της ιστορίας δεν επαληθεύτηκε, αποδείχθηκε μια επικοινωνιακή φούσκα του νεοφιλελευθερισμού, αλλά το τέλος της δημοσιογραφίας των κηνσόρων και θεραπόντων της εξουσίας είναι πολύ πιθανό.
* Ο Βασίλης Μουλόπουλος είναι βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ, δημοσιογράφος.
Σχόλια
