Το Ηράκλειο Κρήτης, θέατρο ενός εναλλακτικού τρόπου σκέψης. Του Ηλία Σταθάτου
Τα νέα τεχνολογικά μέσα δεν επιφέρουν μόνο αλλαγές στον τρόπο εργασίας και διασκέδασης, αλλά κυρίως στον τρόπο αντίληψης και πρότασης ύπαρξης του ανθρώπου και κατ’ επέκταση της κοινωνίας. Αυτό ακριβώς αποτελεί το Φεστιβάλ των Κοινών (CommonsFest), το οποίο διοργανώνουν θιασώτες της ελεύθερης πρόσβασης και ελεύθερης γνώσης, με κεντρικό σύνθημα «Συμμετ-Έχουμε όλοι!», και θα λάβει χώρα στο Ηράκλειο Κρήτης. Εργαστήρια κατασκευής χρήσιμων αγαθών, καλλιέργειας τροφίμων, ομιλίες, προβολές, εργαστήρια ελεύθερου λογισμικού και πολλά ακόμη, αποτελούν ένα γαλαξία δραστηριοτήτων που σπάνια βλέπει κανείς συγκεντρωμένες σε ένα χώρο.
Όπως αναφέρουν οι διοργανωτές, το Φεστιβάλ των Κοινών «αποτελεί μια πρωτοβουλία για την προώθηση της ελεύθερης γνώσης και της ομότιμης συνεργασίας για τη δημιουργία και τη διαχείριση των κοινών. Μια φιλοσοφία που έχει διαδοθεί πολύ μέσα από τις κοινότητες του ελεύθερου λογισμικού και επεκτείνεται σε πολλές πτυχές της καθημερινότητάς μας, όπως στις τέχνες, την διακυβέρνηση, τις κατασκευές μηχανημάτων, εργαλείων και άλλων αγαθών. Σκοπός του φεστιβάλ είναι να προβληθούν στο κοινό τα επιτεύγματα αυτής της φιλοσοφίας και να γίνει αφορμή για περαιτέρω υιοθέτησή της».
Η κουλτούρα του Ίντερνετ έπαιξε ιδιαίτερο ρόλο, καθώς οι κοινότητες Ελεύθερου Λογισμικού / Λογισμικού Ανοικτού Κώδικα (ΕΛ/ΛΑΚ), με τον καιρό καλλιέργησαν και ανέδειξαν ένα νέο μοντέλο δημιουργίας, βασισμένο στη συνεργασία και την ελεύθερη ανταλλαγή γνώσης. Με βάση αυτό το μοντέλο, στη συνέχεια, αναπτύχθηκαν και οι διάφορες κοινότητες Ανοιχτής Διαχείρισης (Open Peer-to-Peer Communities), οι οποίες έδωσαν την ώθηση για επέκταση αυτού του μοντέλου και σε πολλά αγαθά εκτός του ψηφιακού φάσματος, δείχνοντας εν τέλει ότι είναι εφικτό ένα πιο δίκαιο και αποτελεσματικό μοντέλο διαχείρισης της καθημερινότητας. Το μοντέλο αυτό βασίζεται σε κάποια χαρακτηριστικά που διέπουν τη λειτουργία αυτών των κοινοτήτων. Τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά είναι η προσφορά, το μοίρασμα και η συνεργασία πάνω σε ένα πλαίσιο κάλυψης αναγκών όπου ο κάθε συμμετέχων λειτουργεί με βάση την αρχή ότι προσφέρει σύμφωνα με τις δυνατότητές του και παίρνει ανάλογα με τις ανάγκες του, συνεισφέροντας παράλληλα στην εδραίωση μιας συλλογής γνώσεων διαθέσιμων σε όλους για το κοινό καλό, όπως αναφέρουν οι διοργανωτές.
Αρχαίες καταβολές
Η φιλοσοφία που διέπει το φεστιβάλ έχει πολύ παλιές καταβολές, λένε οι διοργανωτές. «Ξεκινά από τη διαμάχη του Πλάτωνα με τον Αριστοτέλη και συνεχίστηκε με το Res Communes στη Ρώμη και τώρα πλέον παίρνει μια πολύ πιο σύγχρονη μορφή, καθώς πολλές κοινότητες έχουν αποκτήσει αυτονομία πλέον σε ενέργεια και διατροφή. Και τώρα έχει εξελιχθεί μέσα από την ανάπτυξη του λογισμικού ελεύθερου κώδικα σε νέες έννοιες, καθώς βοηθούν τα μέσα της τεχνολογίας. Πλέον γίνεται φανερό ότι με τα νέα τεχνολογικά μέσα η έμφυτη τάση μας για συνεργασία μπορεί να φτάσει ένα επίπεδο παραπέρα. Ασχολούμαστε με τα κοινά, με αυτά που δεν ανήκουν σε κανέναν και παράλληλα ανήκουν σε όλους» λέει χαρακτηριστικά στον Δρόμο ο Αντώνης Τριανταφυλλάκης, εκ των οργανωτών του Φεστιβάλ. Ο ίδιος, μάλιστα, στην ερώτηση αν η εναλλακτική σκέψη που προτείνει το φεστιβάλ «απαντά» στην κρίση, σημειώνει: «Νομίζω πως τα νέα μοντέλα που αναδύονται κάθε φορά, αναδύονται ακριβώς τη στιγμή που χρειάζεται, όταν τα προηγούμενα μοντέλα βρίσκονται σε κρίση. Νομίζω ότι αυτό γίνεται και τώρα, κάτι που καταλαβαίνουμε αν κοιτάξουμε πόσες παρόμοιες δράσεις και φεστιβάλ πραγματοποιούνται σε ολόκληρο τον κόσμο τα τελευταία χρόνια!»
Πληροφορίες αλλά και το πρόγραμμα του φεστιβάλ μπορεί ο κάθε ενδιαφερόμενος να βρει στο commonsfest.info
