Η πρόσφατη κλιμάκωση του πολέμου στη Μέση Ανατολή (επίθεση του Ισραήλ κατά του Ιράν με πλήρη ανοχή των ΗΠΑ και της Δύσης) δεν είναι ακριβώς κεραυνός εν αιθρία. Αποτελεί συνέχεια ενός σχεδιασμού, και υλοποίησης επί του πεδίου, αλλαγής του χάρτη, των συνόρων, των συσχετισμών στην περιοχή αλλά και γενικότερα στον πλανήτη. Και η Ελλάδα είναι πολύ, πάρα πολύ κοντά. Βρίσκεται ανάμεσα σε δύο θερμά επίκεντρα πολέμου (Ουκρανία – Μέση Ανατολή). Και αυτοπροσφέρεται ως κόμβος, ως σύμμαχος-κολαούζος σε ό,τι ζητηθεί από ΗΠΑ, Ε.Ε., ΝΑΤΟ και Ισραήλ. Ταυτόχρονα είναι πρόθυμη να αποδεχθεί τη βαλκανοποίηση των Βαλκανίων και τις επεκτατικές απαιτήσεις της αναβαθμισμένης σε περιφερειακή μεγάλη δύναμη Τουρκίας.
Στην πράξη καταγράφεται έτσι μια εντυπωσιακή υποβάθμιση της Ελλάδας, και αυξάνονται αλματικά οι υπαρξιακοί κίνδυνοι σε πολλούς τομείς. Τα όσα γίνονται στη Λιβύη, στο Σινά, στο Κυπριακό, στο Αιγαίο είναι έντονα εκδηλωτικά σημάδια της υποβάθμισης. Μέσα σε αυτό το ταραγμένο γεωπολιτικά πλαίσιο σημειώνεται και μια έντονη διεργασία ανακύκλωσης του πολιτικού συστήματος, αφού τα «τέρμινα» της διακυβέρνησης Μητσοτάκη πλησιάζουν προς το τέλος τους. Υπάρχουν εντούτοις πολλά ζητήματα που χρήζουν εξέτασης για να δούμε τι προσφέρει σαν «κάλυψη» το υπάρχον πολιτικό σύστημα, όπως και τι επαγγέλλονται όσοι θέλουν να εμφανιστούν ως σωτήρες από το σημερινό Μαξίμου και τον Μητσοτάκη. Στο τέλος θα εξετάσουμε ποια θα ήταν μια ουσιαστική στάση της Ελλάδας μέσα στις κρίσιμες συνθήκες.
Η κυβέρνηση του «ό,τι πείτε» και το άρμα Γεραπετρίτης
Η ΝΑΤΟφροσύνη και η αίσθηση ότι η καλύτερη επιλογή είναι η εχθρότητα προς τη Ρωσία και τα «ήρεμα νερά» με την Τουρκία, δεν μπορεί να κρύψει πως υπάρχουν συγκεκριμένες υποχωρήσεις και παραχωρήσεις σε επίπεδο κυριαρχίας. Το να αναγγέλλονται δύο θαλάσσια πάρκα σε Ιόνιο και Κυκλάδες, τίποτα στα Δωδεκάνησα, κανένα καλώδιο να μην ποντίζεται πέρα από 6 μίλια, είναι γεγονότα που δείχνουν την πλήρη συμμόρφωση στις απαιτήσεις της Τουρκίας. Η μη απάντηση σε προκλήσεις όπως στην Κύπρο και τα κατεχόμενα, όπως και η αδράνεια και απόκρυψη στοιχείων για την Ιερά Μονή Σινά, δείχνουν ορισμένα πράγματα.
Αλλά και χθες το πρωί, όταν πήραν είδηση την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν, ο Γεραπετρίτης (που κοψομεσιάζεται σε υποκλίσεις) εξέφρασε με παρρησία την πραγματική άποψη της κυβέρνησης, των δύο οικογενειών και των οικονομικών ελίτ που εκπροσωπεί: Δεν καταδίκασε την επίθεση, αντίθετα υπενθύμισε ότι είμαστε «στρατηγικός εταίρος του Ισραήλ», και επιπλέον χαρακτήρισε το Ιράν «παράγοντα αποσταθεροποίησης»! Κι έπειτα συνέστησε «αυτοσυγκράτηση», και ευχήθηκε να υπάρξει παρέμβαση από χώρες που «ασκούν ουσιαστική επιρροή να περιορίσουν τη ζημιά»… Σαν να μην καταλαβαίνει ότι εδώ πρόκειται για πόλεμο και όχι για «ζημιά που πρέπει να περιοριστεί».
Στη συνέχεια προχώρησε δε στην ακόλουθη ανεκδιήγητη δήλωση: «Αισθάνομαι ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μια τάση να υπερεκτιμούμε τα εθνικά συμφέροντα και να αγνοούμε τους ενδεχόμενους κινδύνους για την παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφαλείας». Δηλαδή ίσως να είναι η ώρα να κάνουμε κάθε τι που θα μας ζητήσουν «οι σύμμαχοι», ώστε Δύση-Ισραήλ να καθαρίσουν τους «αποσταθεροποιητικούς παράγοντες» όπως το Ιράν…
Την ίδια ώρα ο Μητσοτάκης ταξιδεύει από την έδρα του ΟΗΕ, όπου ανακοίνωσε πως θα φτιάξει δύο πάρκα στην Οδησσό, απευθείας προς Στοκχόλμη, όπου συνεδριάζει η Λέσχη Μπίλντερμπεργκ (πάει για τρίτη φορά). Αλήθεια, ποια ανάγκη τον ωθεί στη Λέσχη αυτή; Επαφές και ζυμώσεις, λένε οι κακές γλώσσες, για μια προσεχή θέση σε πόστα της Ε.Ε. ή του ΝΑΤΟ. Πρέπει κι αυτός να φροντίσει το μέλλον του… Έκανε μια απόπειρα να ερμηνεύσει ότι υπάρχει πλειοψηφία με 149 ψήφους αφού έμειναν κενές (έξω από κάθε διαδικασία) 3 θέσεις βουλευτών που δεν αναπληρώνονται· αμέσως ήρθαν κατραπακιές από φιλοκαραμανλικούς πολιτικούς (Παυλόπουλος, Κακλαμάνης κ.ά.). Άλλωστε την επόμενη εβδομάδα θα έχουμε τις διαδικασίες της προανακριτικής και ψηφοφορίες σε 14 κάλπες (που πιθανόν να κρύβουν εκπλήξεις).
Ένας περιφερειακός πόλεμος θα αλλάξει όμως πολλά δεδομένα, και θα δημιουργήσει εξελίξεις και άλλη ατμόσφαιρα, όπου πολλοί θα τρέξουν να προσαρμοστούν ή να επωφεληθούν. Σκεφθείτε τι χρήση θα κάνει για αυτά ο ίδιος ο Μητσοτάκης. Μπορεί να αλλάξει και συνολικά η ατζέντα.
Τι θα πουν (και κυρίως τι θα κάνουν) Σαμαράς και Καραμανλής
Οι διεργασίες στα πλευρά της Ν.Δ. κορυφώνονται γύρω από το πρόσωπο του κ. Σαμαρά. Όπως γράψαμε και στο προηγούμενο φύλλο, λέγεται ότι η διακήρυξη είναι έτοιμη, και υπάρχει κάποιος προβληματισμός για το πότε θα γίνει η κίνηση δημόσια. Αφήνεται να διαρρέει ότι και πολλοί από τους ολιγάρχες βλέπουν με καλό μάτι μια κίνηση απομάκρυνσης του Μητσοτάκη με όρους που να τους ευνοούν. Ορισμένοι μάλιστα καταφέρονται ιδιαίτερα κατά του Γεραπετρίτη και του περιβάλλοντός του (ΤΕΡΝΑ κ.λπ.). Την επόμενη εβδομάδα θα γίνει κοινή εμφάνιση των Σαμαρά και Καραμανλή σε παρουσίαση του νέου βιβλίου του Σταύρου Λυγερού για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Είναι προφανές ότι η εμφάνιση αυτή σχετίζεται με όλες τις διεργασίες γύρω από την κίνηση Σαμαρά.
Πρέπει ωστόσο να επισημάνουμε ότι αυτό που τόνισε ο Γεραπετρίτης, πως «υπάρχει μια τάση να υπερεκτιμούμε τα εθνικά θέματα», μοιάζει και ως σπόντα προς την κριτική που ήδη ασκείται από Σαμαρά (ανοικτά) και από Καραμανλή (πιο προσεκτικά). Να δούμε τι θα πουν και οι δύο για τις πρόσφατες εξελίξεις. Θα θίξουν έστω το ΝΑΤΟϊκό και φιλοϊσραηλινό πλαίσιο, ή θα παραμείνουν σε γενικολογίες για υποχωρήσεις απέναντι στην Τουρκία και για λάθος χειρισμούς στο Ουκρανικό; Εδώ πρόκειται για ένα θέμα ουσίας. Ναι, την Τουρκία τη στηρίζουν όλοι οι «μεγάλοι», ατλαντιστές και ευρωπαϊκές δυνάμεις. Όπως όμως στηρίζουν και το Ισραήλ, όπως και τον επανεξοπλισμό ΝΑΤΟ και Ευρώπης.
Άρα οι δύο μάλλον θα πουν για την αποτυχία στη Λιβύη, για την υπόθεση του Σινά, για τις πιθανές ήττες σε Αιγαίο και για τη «συνεκμετάλλευση». Δεν θα θίξουν όμως καθόλου τις ΝΑΤΟϊκές δομές και υποχρεώσεις, ούτε θα θέσουν ζήτημα επαναπροσανατολισμού εξωτερικής πολιτικής, ιδιαίτερα απέναντι στο Ισραήλ. Έτσι ο κ. Σαμαράς καλείται να παίξει έναν ρόλο στο «γκρέμισμα» του Μητσοτάκη και μόνον, χωρίς άλλες παρακαταθήκες ή άλλο προσανατολισμό. Φυσιολογικό βέβαια, αλλά πολλοί έχουν καταπιεί την καραμέλα περί «μοναδικής λύσης» απέναντι στον Μητσοτάκη.
Αυτό που δεν μπορεί να παρακαμφθεί είναι πως το γεγονός του πολέμου και της αναδιανομής στην περιοχή που βρισκόμαστε απαιτεί πολύ περισσότερα πράγματα. Γιατί; Βασικά τμήματα των ελίτ (εφοπλιστές και ολιγάρχες κάθε είδους) είναι ήδη μπλεγμένοι σε deals ή ενδιαφέρονται για συμφωνίες μέσα στο Δυτικό πλαίσιο. Ξέρουν ότι τώρα είναι πλέον η ώρα όχι της «πράσινης μετάβασης», αλλά της στρατιωτικής πολεμικής οικονομίας. Σπεύδουν να δηλώσουν πρόθυμοι να πάρουν μερίδια από τα εξοπλιστικά προγράμματα, να διαθέσουν τους στόλους τους στις διάφορες ανάγκες των νέων εφοδιαστικών και εμπορικών αλυσίδων, ή ακόμα και στη μεταφορά πληθυσμών από τη μία περιοχή στην άλλη. Δεν περιμένουν πότε το πολιτικό σύστημα θα προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Προτρέχουν, ξέρουν να πλασάρονται σε τέτοιες καταστάσεις.
Το αν θα βγει ή όχι από τη μέση το περιβάλλον Μητσοτάκη, και πόσο γρήγορα, μπορεί να ενδιαφέρει για ανακατατάξεις εντός ΝΑΤΟϊκού Δυτικού πλαισίου: δηλαδή δεν αφορά μια βαθιά και ουσιαστική αλλαγή προσανατολισμού, που να συνοδεύεται από ανάγκες ενός σχεδίου εθνικής κυριαρχίας της χώρας και μιας κοινωνικής αλλαγής η οποία θα βάλει τέλος στο καθεστώς κατάλυσης της Δημοκρατίας, παρανομίας, ακαταδίωκτου, αισχροκέρδειας, ξεπουλήματος και αποικιοποίησης.
Και να ’σου ξεπετάγεται κι ο Τσίπρας
Μετά από δύο χρόνια απουσίας από την κεντρική σκηνή, κι αφού πραγματοποίησε ταξίδια στις ΗΠΑ και διεργασίες με κύκλους των ολιγαρχών, εμφανίζεται ξανά ο Αλέξης Τσίπρας με κύριο φορέα το Ινστιτούτο που φέρει σεμνά το λαμπρό του όνομα, ανταποκρινόμενος πλήρως στην τεράστια εμπιστοσύνη που του επιδεικνύει ο ελληνικός λαός. Δύο χρόνια νομίζει ότι είναι αρκετά για να ξεπλύνει το στίγμα της αναξιοπιστίας και της αχρηστίας που τον κυνηγά μετά από όσα έκανε το 2015-2019, όπως και ό,τι έκανε το 2019-2023, όταν άνοιξε διάπλατα το δρόμο στην αυτοδυναμία και παντοκρατορία του Μητσοτάκη. Μάλιστα θέλει να αποσείσει από πάνω του την ευθύνη για επιλογές (ποιος έφερε π.χ. τον Κασσελάκη, ποιος μετά θέλησε να τον γκρεμίσει, ποιος «γέννησε» 2 και 3 ΣΥΡΙΖΑ στη συνέχεια, ποια η σχέση του με Γεροβασίλη και Φάμελλο κ.ο.κ.). Τώρα λοιπόν κάνει ένα «come back» που θέλει να εμφανίσει ως εγχείρημα υπερβατικό τον ΣΥΡΙΖΑ, και σφυγμομετρά διαθέσεις και δυνατότητες.
Δεν μπορεί όμως να ξεπεράσει τον παλιό εαυτό του (μη κατατοπισμένος πολιτικά, με βασικές ελλείψεις γνώσεων, δηλαδή αμορφωσιά). Ίσως ακούει τι του λένε πάλι εντελώς ακατάλληλοι άνθρωποι γύρω του. Σε δύο δημόσιες ομιλίες του έκανε έτσι λόγο για «βαλκανοποίηση» της χώρας και για «νέο πατριωτισμό». Η ρηχότητά του έγκειται στο ότι τις έννοιες αυτές δεν τις θέτει σε κανένα γεωπολιτικό πλαίσιο: τις αντιμετωπίζει απλά από την οικονομική πλευρά και για να παραστήσει ότι λέει κάτι σοβαρό και σπουδαίο, ή ακόμα από οπορτουνισμό (στην περίπτωση του «νέου πατριωτισμού»).
Αν άνοιγε ένα βιβλίο ή έστω αν γκουγκλάριζε τον όρο «βαλκανοποίηση» θα μάθαινε ότι αυτός δεν περιγράφει την οικονομική υποβάθμιση μιας χώρας, π.χ. της Ελλάδας, στο επίπεδο άλλων Βαλκανικών χωρών, π.χ. Βουλγαρία, Αλβανία κ.λπ. Θα μάθαινε πως ο όρος αυτός καθιερώθηκε για να δείξει περιπτώσεις σχεδιασμού και επανασχεδιασμού συνόρων και χωρών από τις Μεγάλες Δυνάμεις, έτσι ώστε να κληροδοτούνται σε κάθε μία από αυτές εθνικές μειονότητες και πληθυσμοί. Που στη συνέχεια θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να μοχλεύουν καλύτερα τις επιδιώξεις τους οι Μεγάλες Δυνάμεις – οι οποίες εύκολα μπορούν να «υιοθετήσουν» τέτοιες μειονότητες. Αλλά κάτι τέτοιο –δηλαδή να ξέρει τι λέει και τι όρους χρησιμοποιεί– θα σήμαινε να μην αποδεχθεί τους ρόλους που έπαιξε στο παρελθόν (π.χ. συμφωνία Πρεσπών), ή τώρα, που έχει… υπεύθυνη θέση στα Δυτικά Βαλκάνια.
Όσον αφορά τον «νέο πατριωτισμό», αυτός έχει νέο, τσιπρικό νόημα: Τον ορίζει κυρίως οικονομικά: «νέο ηθικό, κοινωνικό και οικονομικό πατριωτισμό», «Ένας νέος πατριωτισμός απέναντι στην ολιγαρχία και την κλεπτοκρατία. Από τη μια η πατρίδα μας, από την άλλη τα πλούτη τους. Αυτή είναι η σύγχρονη διαχωριστική γραμμή». Δηλαδή τσιπρικός κολοβός «πατριωτισμός». Δεν έχει καμία γεωπολιτική διάσταση, δεν αφορά διόλου την εθνική κυριαρχία της Ελλάδας και τις απειλές που υπάρχουν. Δεν λέει κουβέντα για την αποικιοποίηση της χώρας, που άλλωστε την υπηρέτησε σθεναρά από το 2015 και δώθε.
Τέτοια άγνοια –εθνικών– κινδύνων είναι εντυπωσιακή, έως βάζει κι άλλες σκέψεις… Οπωσδήποτε δηλώνει προκαταβολική συμμόρφωση σε ό,τι σχεδιάζεται για την περιοχή. Απλά το ανακυκλωμένο πολιτικό σύστημα χρειάζεται και μια κεντροαριστερή πτέρυγα λίγο πιο σοβαρή από την εικόνα που παρουσιάζουν σήμερα ΠΑΣΟΚ και τρίμματα του παλιού ΣΥΡΙΖΑ. Οπότε ο Τσίπρας ρίχνεται στο σκηνικό για να περιμαζέψει την κατάσταση. Μόνο που αυτή την φορά μοιάζει περισσότερο με την εισβολή του Κασσελάκη… Προτείνει λοιπόν την εξής πολιτική:
– «να υποστηρίζει νόμιμες οδούς μετανάστευσης, τη συμπερίληψη των χιλιάδων εργαζομένων που χρειάζεται η Ευρώπη τα επόμενα χρόνια»·
– «να σταθούμε πιο σθεναρά ενάντια στις ισραηλινές επιχειρήσεις που σκοτώνουν δεκάδες χιλιάδες αμάχους στη Γάζα και να ζητήσουμε την επιβολή ευρωπαϊκών κυρώσεων στο Ισραήλ όσο δεν τις τερματίζει»·
– «να συνεχίσουμε την αντίθεσή μας στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, χωρίς όμως να παρασυρόμαστε από το πολεμικό κλίμα που διατρέχει την Ευρώπη»·
– «προτάσσουμε το αίτημα για άμεσο τερματισμό του αιματηρού πολέμου με σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και ένα ευρωπαϊκό αλλά όχι ΝΑΤΟϊκό μέλλον για αυτή τη χώρα»·
– «να υποστηρίζουμε ενεργά τη διεύρυνση της Ε.Ε. προς τα Δυτικά Βαλκάνια».
Πουθενά δεν θα βρείτε κάτι για την τουρκική προκλητικότητα και επιθετικότητα απέναντι στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, πουθενά κάτι για την εμπλοκή της χώρας στους πολέμους σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή.
Η συμπεριφορά της ελληνικής κεντροαριστεράς (σε καθεστώς ανικανότητας ακόμη) μπορεί να συνοψιστεί ως εξής: Ναι στο κυρίαρχο Δυτικό πλαίσιο· περισσότερο προσανατολισμένη στην υποστήριξη του μπλοκ της παγκοσμιοποίησης, εξ ου και οι αναφορές στην ακροδεξιά· ναι στη συμφωνία των Πρεσπών, και αυτή να αποτελέσει μοντέλο για άλλα ανοικτά ζητήματα· ολίγη Παλαιστίνη για «ξεκάρφωμα», χωρίς καμία νύξη για γενοκτονία και σιωνιστικό Ισραήλ. Αυτά σημαίνουν πλήρη σεβασμό του ευρωδυτικού και φιλοϊσραηλινού πλαισίου και αποδοχή της νέας πραγματικότητας που φέρνει η ενδυνάμωση της Τουρκίας.
Σύνοψη: Για μια άλλη στάση και προσανατολισμό της Ελλάδας, με γνώμονα την εθνική της υπόσταση και την ειρήνη
Βάσεις, λιμάνια, φιλοξενία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων, συνεργασία υπηρεσιών και, όπου χρειάζεται, άμεση εμπλοκή των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων σε πολεμικούς τυχοδιωκτισμούς. Ελλάδα και Κύπρος στη μέγγενη της μηχανής του πολέμου ΗΠΑ-Ευρώπης-Ισραήλ. Ελλάδα και Κύπρος υπό την επικυριαρχία Τουρκίας και Ισραήλ σε εκτεταμένες περιοχές και τομείς. Αυτή είναι η πραγματικότητα, και με αυτούς τους όρους εισερχόμαστε στον κυκλώνα του γεωπολιτικού αναδασμού. Ιδιαίτερα σε ταραγμένες στιγμές πολέμου ή αποτροπής εμπλοκής σε πόλεμο, το αίτημα και ο στόχος της Ουδετερότητας της χώρας και της μη εμπλοκής της είναι κεντρικό.
Ουδετερότητα εν καιρώ πολέμου σημαίνει ειδικές σχέσεις και επιμονή στο να μην εκτεθεί η χώρα σε τεράστιους κινδύνους. Να μην γίνει στόχος σε πολέμους που δεν προκάλεσε και με «εχθρούς» που της υποδείχθηκαν από τη συμμαχία του πολέμου. Ούτε η Ρωσία, ούτε το Ιράν μας απειλούν ή είναι εχθροί της χώρας. Αντίθετα, μας εκθέτουν οι «σύμμαχοί» μας, και μας θέλουν σαν ορμητήριο και πιόνια στους πολέμους που εξαπολύουν. Η Ελλάδα δεν πρέπει να γίνει βάση και ορμητήριο. Η Ελλάδα δεν πρέπει να γίνει μετόπισθεν του Ισραήλ. Ελλάδα και Κύπρος κινδυνεύουν να τους καταπιεί το δίδυμο Τουρκία-Ισραήλ υπό τις επευφημίες ολόκληρης της Δύσης.
Η Ελλάδα οφείλει να μάθει και να τολμήσει να βάλει βέτο (κι όχι να συναινεί στην κατάργησή του) σε όλους τους οργανισμούς που μετέχει όταν θίγονται ή τίθενται σε κίνδυνο εθνικά δικαιώματα και συμφέροντα. Η Ελλάδα οφείλει να αποκτήσει φωνή. Σε καιρό πολέμου μπορούν και πρέπει να ανασταλούν οι λειτουργίες των βάσεων δυνάμεων εμπλεκόμενων στους πολέμους. Η Ελλάδα οφείλει να αποκτήσει φωνή ειρήνης. Και άμυνα αποτροπής, με κύριο φορέα το φρόνημα και την ενημέρωση και ενεργοποίηση του ελληνικού λαού.
Η ύπνωση που επιβάλλει το πολιτικό σύστημα βλάπτει την εθνική κυριαρχία, αποδυναμώνει την Ελλάδα, την εκθέτει σε ανυπολόγιστους κινδύνους μέσα στο ταραγμένο και πολεμικό πλαίσιο που έχει ξετυλιχθεί και θα ενταθεί. Σε τέτοιες συνθήκες, τι να σου κάνει και η «βαριά βιομηχανία» του τουρισμού…
ΥΓ: Δεν ασχολήθηκα με την αριστερά σε διάφορες εκδοχές της (ΚΚΕ, εξωκοινοβουλευτική κ.λπ.). Ισχύει πάντως ότι κι αυτός ο χώρος είναι αποπροσανατολισμένος, πετά συνεχώς την μπάλα στην εξέδρα, σκέπτεται με όρους «φαίνεσθαι» και ποσοστών.