Με βαρύγδουπες εξαγγελίες λανσαρίστηκε το πρόγραμμα Ελλάδα 2.0, που παρουσιάστηκε ως μάννα εξ ουρανού για να ανορθώσει την οικονομία από τις συνέπειες της πανδημίας. Μάλιστα είναι πιθανόν να γιορταστούν τα 40 χρόνια από την είσοδό μας ως πλήρες μέλος στην ευρωπαϊκή «οικογένεια», αρχικά στην ΕΟΚ, μετά στην ΕΕ και λίγο αργότερα και στην Ευρωζώνη, με πανηγυρικούς για το πρόγραμμα Ελλάδα 2.0 – το οποίο θα είναι η ελληνική εφαρμογή του ευρωενωσιακού Μηχανισμού Ανάκαμψης και Σταθερότητας, που συζητήθηκε για μερικούς μήνες στους μηχανισμούς της Ε.Ε., για να εγκριθεί τελικά και από το ευρωκοινοβούλιο τον Φεβρουάριο. Για να προχωρήσουν οι διαδικασίες οφείλει το κοινοβούλιο κάθε χώρας μέχρι τέλη Απρίλη να έχει εγκρίνει τη δική της πρόταση για την εφαρμογή του πακέτου που της αναλογεί (στην περίπτωση της Ελλάδας, 58 δισεκατομμύρια ευρώ). Επομένως το πρόγραμμα Ελλάδα 2.0 δεν είναι τίποτα παραπάνω από την πρόταση που θα παρουσιάσει η κυβέρνηση στις αρμόδιες ευρωενωσιακές αρχές προς τελική έγκριση. Ο «χορός» όμως έχει ήδη αρχίσει…
Τι έχει γίνει και ποια η ουσία του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Σταθερότητας
Από τις αρχές του περσινού καλοκαιριού, όταν είχε γίνει φανερό ότι η πανδημία θα διαρκέσει κι ότι όλοι οι οικονομικοί δείκτες θα ήταν πτωτικοί στις χώρες της Ε.Ε., η Κομισιόν αρχίζει να προβάλλει ορισμένα σχέδια υπό τον γενικό τίτλο Next Generation EU (NGEU). Προπαγανδιστικά θέλει να δείξει ενδιαφέρον για τις μέλλουσες γενιές και να παρουσιάσει ένα γενικότερο προγραμματισμό της Ε.Ε. που να μην θυμίζει ονομαστικά τα μνημόνια και τα έκτακτα μέτρα, αλλά να μοιάζει με πρόγραμμα βοήθειας και αλληλεγγύης. Έτσι προβάλλει τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Σταθερότητας, που αφορά ένα πακέτο 750 δισεκατομμυρίων ευρώ μοιρασμένο αναλογικά σε όλες τις χώρες – είτε με τη μορφή επιχορηγήσεων άμεσων (ένα μέρος) είτε με δανεισμό (με χαλαρούς όρους ένα άλλο μέρος), και με συμμετοχή ιδιωτών κατά περίπου 20% (δηλαδή όσων θα θελήσουν να πάρουν μέρος στα προγράμματα). Μετά από διαπραγματεύσεις το πακέτο εγκρίνεται και υπερψηφίζεται στο ευρωκοινοβούλιο με ευρύτατη πλειοψηφία (582 υπέρ, 40 κατά, 69 αποχές). Από τους Έλληνες ευρωβουλευτές υπέρ ψήφισαν η Ν.Δ., ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝΑΛ, και κατά το ΚΚΕ.
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που προσανατολίζει όλες τις ροές σε συγκεκριμένους στόχους, οι οποίοι δεν έχουν τόση σχέση με την ανόρθωση των οικονομιών και την ανακούφιση των εργαζομένων, αλλά με τη χρηματοδότηση μεγάλων ομίλων και επιχειρήσεων σε έργα και υποδομές που ενδιαφέρουν κυρίως τα γερμανικά και γαλλικά μεγαθήρια και τους όποιους συνεταίρους τους. Παράλληλα, το μεγαλύτερο μέρος αυτών των πόρων θα αντληθεί από την αύξηση της φορολογίας ή τη μεγαλύτερη συμπίεση του κόστους εργασίας (με διάφορες «μεταρρυθμίσεις» που θα μειώνουν κοινωνικές δαπάνες, μισθούς και συντάξεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο). Για να γίνει σαφές το σημείο αυτό, παραθέτουμε δύο αποσπάσματα των εισηγητών του προγράμματος (που γνώριζαν οι Έλληνες ευρωβουλευτές που ψήφισαν υπέρ): «Τα χρήματα για την ανάκαμψη της Ε.Ε. θα αξιοποιηθούν βάσει των προτεραιοτήτων της Ε.Ε. Η ανάκαμψη της Ε.Ε. δεν θα λειτουργήσει ως ταμειακή μηχανή για εθνικές πολιτικές και ατζέντες», δήλωσε ο Ρουμάνος συνεισηγητής Ντράγκος Πισλάρου (Φιλελεύθεροι). Η Ισπανίδα συνεισηγήτρια Έιντερ Γκαρδιαθάμπαλ (Σοσιαλδημοκράτες) τόνισε ότι «ενώ τα κονδύλια πρέπει να μετριάσουν τον άμεσο κοινωνικό αντίκτυπο της κρίσης, θα πρέπει επίσης να στηρίξουν τους μακροπρόθεσμους στόχους της Ε.Ε., όπως είναι η πράσινη μετάβαση και η ψηφιακή μετάβαση».
Σήμερα στήνεται άλλο ένα φαγοπότι από τους ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες της Ευρώπης (κύρια Γερμανούς) και επιχειρείται ένα νέο γιουρούσι ενάντια σε δικαιώματα και κατακτήσεις
Στον επίσημο ιστότοπο της Ε.Ε. αναφέρονται σχετικά και τα ακόλουθα:
«Προκειμένου να λάβουν στήριξη από τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, ζητείται από τα κράτη μέλη της Ε.Ε. να καταρτίσουν μια συνεκτική δέσμη προγραμμάτων, μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων σε έξι τομείς πολιτικής:
- πράσινη μετάβαση
- ψηφιακός μετασχηματισμός
- έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και απασχόληση
- κοινωνική και εδαφική συνοχή
- υγεία και ανθεκτικότητα
- πολιτικές για την επόμενη γενιά, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων
Τα κράτη μέλη της Ε.Ε. έχουν, κατά κανόνα, προθεσμία έως τις 30/4/2021 για να υποβάλουν τα εθνικά τους σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, στα οποία θα καθορίζονται τα μεταρρυθμιστικά και επενδυτικά τους θεματολόγια έως το 2026».
Είναι πολλά τα λεφτά Άρη…
Μόλις εγκρίθηκε το πρόγραμμα από το ευρωκοινοβούλιο σκάει μύτη ο έγκυρος κ. Σημίτης με άρθρο («Μια ματιά στο αύριο», Το Βήμα, 7/3/2021), όπου τονίζει τη σημασία που θα έχει ο πακτωλός χρηματοδότησης για τη χώρα. Ο κ. Σημίτης δεν είναι όποιος και όποιος: υπήρξε ο μακροβιότερος πρωθυπουργός της χώρας (8 χρόνια και 2 μήνες), ρεκόρ που ξεπερνά κι αυτό του Ανδρέα Παπανδρέου (7 χρόνια και 9 μήνες). Αλλά αυτό είναι το λιγότερο. Το κυριότερο είναι ότι δημιούργησε «κλώνους» που υπάρχουν και δρουν σε 3 κόμματα (Ν.Δ., ΚΙΝΑΛ και ΣΥΡΙΖΑ), και φέρει το κύριο βάρος του λεγόμενου «εκσυγχρονισμού» και της «ευρωποποίησης» της χώρας. Ο ίδιος φαίνεται ότι δεν έχει αυταπάτες για τον τρόπο που παίζεται το παιχνίδι στην Ε.Ε., γι’ αυτό και δίνει συμβουλές: «Η ελληνική κυβέρνηση προφανώς θα πρέπει να επιδιώξει προϋποθέσεις σταθερής ανάπτυξης και την επαναφορά και βελτίωση του επιπέδου διαβίωσης […] Σε αυτήν την προσπάθεια όλες οι πολιτικές δυνάμεις θα πρέπει να συνεργασθούν, γιατί θα είναι καθοριστική για το μέλλον της χώρας».
Στο ίδιο μήκος κύματος, το κύριο άρθρο του Βήματος (συγκρότημα Μαρινάκη) αναφέρει: «Σπάνια στην ιστορία των εθνών παρουσιάζονται τέτοιες ευκαιρίες και δυνατότητες οικονομικής ανασύνταξης και ανασυγκρότησης. Η κυβέρνηση και οι λοιπές πολιτικές δυνάμεις επιβάλλεται να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων, να ασφαλίσουν κατά το δυνατόν την απορρόφηση των πόρων και να διευκολύνουν έτσι τη νέα εθνική προσπάθεια. Δεν είναι καιρός για άγονους ανταγωνισμούς, παρά για εξασφάλιση συνθηκών δημιουργικής συναίνεσης».
Επομένως το «νέο Σχέδιο Μάρσαλ», όπως το αποκαλούν πολλοί σχολιαστές, θα αποτελέσει πεδίο τριβών, ανταγωνισμών και διαπραγματεύσεων. Θα αποτελέσει αιτία αναταράξεων και τρικλοποδιών, αφού η διαχείρισή του ξεπερνά τα όρια μιας κυβέρνησης. Κάθε κυβέρνηση θα μοιράζει τα πακέτα στους πιο κοντινούς της, αλλά δεν μπορεί να αγνοήσει όλους τους «παίκτες». Οι δυσαρεστημένοι από το μοίρασμα έχουν τρόπους να δημιουργούν σκάνδαλα, να εκβιάζουν, να συνασπίζονται και να αλλάζουν στρατόπεδα και συμμαχίες. Αυτά θα εκφραστούν και στο πολιτικό σκηνικό. Αυτό που όλοι δεν ομολογούν είναι πως για να εγκριθούν τα προγράμματα πρέπει να γίνουν «μεταρρυθμίσεις», να απελευθερωθεί η αγορά (και κυρίως η αγορά εργασίας) από όλα τα «βαρίδια», να ανοίξει ο δρόμος στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, να αυξηθεί η λιτότητα και το ξεζούμισμα των εργαζομένων και των μικρομεσαίων. Επομένως όπως ροκάνισαν το ορίτζιναλ σχέδιο Μάρσαλ για την Ελλάδα η αμερικανοκρατία και οι ελληνικές ελίτ, και ξαναστήθηκαν στα ποδάρια τους με μεσολάβηση των κομμάτων της Δεξιάς και του Κέντρου, έτσι και σήμερα στήνεται άλλο ένα φαγοπότι (στο όνομα της πανδημίας) από τους ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες της Ευρώπης (κύρια Γερμανούς) και επιχειρείται ένα νέο γιουρούσι ενάντια σε δικαιώματα και κατακτήσεις του κόσμου της εργασίας, σε επίπεδα που δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί πριν 10 χρόνια.
Συμπέρασμα και ερώτημα
Το βασικό συμπέρασμα είναι πως όλοι αυτοί, Ευρωπαίοι και ημέτεροι, δεν νοιάζονται για την πορεία του τόπου, δεν νοιάζονται για το λαό της χώρας, δεν νοιάζονται για την κοινωνία, την υγεία, την παιδεία, την ασφάλεια, το μέλλον. Τρέχουν σαλιαρίζοντας και γράφοντας εκθέσεις ιδεών για να δικαιολογήσουν και να συγκαλύψουν τα νέα εγκλήματα ενάντια στους λαούς της Ευρώπης, ενάντια στη Δημοκρατία και την Ειρήνη, ενάντια σε ένα καλύτερο μέλλον για ολόκληρη τη Μεσόγειο, ενάντια σε κάθε προοπτική ελευθερίας και χειραφέτησης. Αυτά που καταπολεμούν θα είναι έργα (δύσκολα βέβαια) των λαών και εθνών της ευρύτερης περιοχής. Επομένως και ο λαός της Ελλάδας πρέπει να αποκτήσει έναν λόγο και ένα ανάστημα. Γιατί δεν θα φταίνε πάντα οι «κακοί». Οι «κακοί» παρά τους τσακωμούς τους οργανώνονται. Οι «καλοί» τι κάνουν;
