Ο επίσημος απολογισμός των μνημονιακών νόμων. Του Γιώργου Κατερίνη.
Μέσα στους πέντε πρώτους μήνες του 2011 οι Συμβάσεις Εργασίας 24.641 εργαζομένων μετατράπηκαν από πλήρους απασχόλησης σε κάποιας μορφής ελαστική εργασία, όταν ολόκληρο το 2010 αυτές οι μετατροπές ήταν 26.253 και το 2009 16.977. Ενώ από τις νέες συμβάσεις που δηλώθηκαν στο ίδιο πεντάμηνο, το 60,2% αντιπροσώπευαν εργασία πλήρους απασχόλησης, το 31,1% μερικής απασχόλησης και το 8,7% εκ περιτροπής.
Η εξέλιξη της εργασιακής κατάστασης, όπως επίσημα καταγράφεται από τις κατά τόπους Επιθεωρήσεις Εργασίας και ανακοινώθηκαν από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) ξεπερνούν και τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις των συνδικάτων. Η ευέλικτη εργασία, που το 2009 αντιπροσώπευε το 21% των νέων συμβάσεων, εκτινάχτηκε το 2010 στο 33% και στους πέντε πρώτους μήνες του 2011 έφτασε το 39,8%. Από τις ελάχιστες -έτσι κι αλλιώς- προσλήψεις του 2011, οι 104.268 εργαζόμενοι έπιασαν δουλειά με ελαστική μορφή και μόνο 157.701 με πλήρη απασχόληση.
Η ποσοστιαία παρακολούθηση των μετατροπών συμβάσεων εργασίας είναι ακόμα πιο αποκαλυπτική του τοπίου που διαμόρφωσε η κυβερνητική πολιτική. Η αλλαγή των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης των προηγούμενων ετών που μετατράπηκαν στη διάρκεια του 2011 είναι αυξημένες κατά 165,58%, όσον αφορά τη μερική απασχόληση, 667,67% για την εκ περιτροπής απασχόληση, κατόπιν συμφωνίας με τους εργαζομένους και 5.071,70% για την εκ περιτροπής απασχόληση με μονομερή απόφαση του εργοδότη σε σχέση με τις αντίστοιχες του 2010.
Απόλυτη φτωχοποίηση
Η επίσημη καταγραφή αυτής της ζοφερής πραγματικότητας αποτυπώνει την απόλυτη φτωχοποίηση δεκάδων χιλιάδων οικογενειών, αφού πλέον στην αγορά εργασίας εισέρχονται όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι με μικρά έως ελάχιστα εισοδήματα. Η εικόνα συμπληρώνεται από την -έτσι κι αλλιώς- μειωμένη προσφορά θέσεων εργασίας: από 945.138 προσλήψεις που καταγράφηκαν το 2009, το 2010 μειώθηκαν στις 875.952 και στο πρώτο πεντάμηνο του 2011 έφτασαν μόλις τις 261.969. Στον αριθμό αυτό, μάλιστα, συνυπολογίζονται και οι νέες προσλήψεις στον τουρισμό (τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος τους), που δηλώνονται μεν ως πλήρους απασχόλησης αλλά είναι εποχιακές (έχουν ημερομηνία λήξης). Άρα, τα πράγματα είναι σαφώς χειρότερα.
Να προσθέσουμε σε όλα αυτά τις μειώσεις μισθών που έχουν επιτευχθεί με ατομικές Συμβάσεις Εργασίας και δεν καταγράφονται επίσημα στις στατιστικές του ΣΕΠΕ, αλλά και τους νέους εργαζόμενους κάτω των 24 ετών που, πλέον, προσλαμβάνονται με δυνατότητα αμοιβής στο 80% των κατώτατων ορίων της Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (δυνατότητα που λαμβάνει και νομικό χαρακτήρα, αφού περιλαμβάνεται στον εφαρμοστικό νόμο του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος).
Οι αλλαγές στην αγορά εργασίας γίνονται πιο εμφανείς, αν δούμε τα στοιχεία από τα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου είναι συγκεντρωμένες και οι περισσότερες επιχειρήσεις (βλέπε πίνακα). Στην Αχαΐα, για παράδειγμα, στις 2.990 νέες προσλήψεις του 2011, οι 2.192 είναι ελαστικής εργασίας, ενώ παράλληλα άλλες 2.404 θέσεις πλήρους απασχόλησης ελαστικοποιήθηκαν το ίδιο διάστημα.
Τόσο ο πρωτεργάτης υπουργός Εργασίας, Α. Λοβέρδος, όσο και η αντικαταστάτριά του, Λ. Κατσέλη, πράγματι μόχθησαν πολύ να καταστήσουν ευέλικτη την εργασία. Οι πρώην συνδικαλιστές, Γ. Κουτρουμάνης-Γ. Κουτσούκος, που παρέλαβαν τα ηνία του υπουργείου, απλώς καλούνται να διαχειριστούν ένα πλήρως ισοπεδωμένο τοπίο, εφευρίσκοντας τρόπους περαιτέρω αφαίμαξης των λαϊκών εισοδημάτων, ώστε να καλύψουν τα τεράστια κενά που δημιούργησε αυτή η ευελιξία στα ασφαλιστικά ταμεία και την κοινωνική αλληλεγγύη.
