Του Αποστόλη Χαραλαμπίδη.
1. Τους τελευταίους δύο μήνες, χιλιάδες άνθρωποι σε όλη τη χώρα συμμετέχουν στο κίνημα άρνησης πληρωμής του χαρατσού της ΔΕΗ. Σε μια κοινωνία που η φτώχεια εξαπλώνεται με γρήγορους ρυθμούς, το νέο χαράτσι είναι δυσβάσταχτο για τον ατομικό και τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Η άρνηση πληρωμής, που τα προηγούμενα δύο χρόνια είχε σαν αιχμές τα διόδια και τα εισιτήρια στις αστικές συγκοινωνίες, είχε σαν βάση την αδυναμία του κόσμου να αντεπεξέλθει στη συνεχώς αυξανόμενη ακρίβεια, συνδυαζόμενη με τη μείωση των εισοδημάτων και την ανεργία. Σήμερα όμως βρισκόμαστε μπροστά σε μια τομή σε ό,τι αφορά την αδυναμία πληρωμής, διότι η πλειοψηφία του λαού δεν έχει δυνατότητα όχι μόνο να αντεπεξέλθει σε έναν υψηλό φόρο, αλλά ούτε και να ανταποκριθεί στις καθημερινές πρώτες ανάγκες. Σε αυτό ας συμπληρωθεί η κατανόηση από την πλειοψηφία του κόσμου της αντισυνταγματικότητας του νέου φόρου και η αναγνώριση ότι οι φόροι μεταφέρονται απευθείας στις τσέπες των τοκογλύφων.
2. Η κυβέρνηση σε διόδια και εισιτήρια απάντησε πολιτικά με τα σαθρά επιχειρήματα περί ομάδων κοινωνικά ανάλγητων, τζαμπατζήδων κ.λπ. Αυτό το επιχείρημα ως ένα μικρό βαθμό επηρέασε τμήματα του λαϊκού παράγοντα. Σήμερα αυτό το επιχείρημα για το νέο χαράτσι δεν μπορεί καν να εκφωνηθεί από τους κυβερνώντες. Και επειδή «όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος», ο δρόμος της ποινικοποίησης που ακολουθήθηκε στα κινήματα Δεν Πληρώνω διαφαίνεται ότι θα έχει συνέχεια. Αν σε αυτό προστεθεί η διαρκώς αυξανόμενη καταστολή (παρελάσεις και 17 κατηγορούμενοι, συλλήψεις συνδικαλιστών της ΓΕΝΟΠ και μελών του κινήματος) αντιλαμβανόμαστε ότι το κίνημα ενάντια στα χαράτσια ξεδιπλώνεται σε ένα περιβάλλον αυταρχισμού.
3. Τις τελευταίες δεκαετίες ζήσαμε την αποθέωση του ατομισμού και την υποτίμηση της συλλογικότητας. Σήμερα όλο και περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται ότι αυτή η λογική οδηγεί σε αδιέξοδο. Συμμετέχουν στην επιτροπή της γειτονιάς τους ψάχνοντας λύση στο πρόβλημά τους. Ακραίες μέχρι εχθές προτάσεις, όπως το να βάλουν λουκέτα στα ρολόγια ή να ενωθούν με τους γείτονές τους με στόχο να αποτρέψουν τη διακοπή του ρεύματος, σήμερα ακούγονται λογικές. Αυτό δεν σημαίνει ότι συμφωνούν όλοι ή, ακόμα περισσότερο, θα το κάνουν όλοι. Το βασικό είναι ότι η ανάγκη έχει ανοίξει τα αυτιά, υπάρχει αναζήτηση, δεν απορρίπτονται με ευκολία ριζοσπαστικές προτάσεις. Και αυτό αφορά από το λουκέτο μέχρι τη διαγραφή του χρέους και την πλήρη απονομιμοποίηση περί ισχυρού ευρώ. Η διαθεσιμότητα, η αναζήτηση και η πολιτική συζήτηση έχουν αυξηθεί.
4. Η οργάνωση του λαού είναι μια πολυσύνθετη διαδικασία σε οριζόντια και κάθετα επίπεδα. Από την εργασία μέχρι τη γειτονιά και από το σωματείο μέχρι την επιτροπή. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει θετικές προσπάθειες σε εργασιακούς χώρους και σε κινήματα πόλης (διόδια, εισιτήρια, φυσικό αέριο κ.ά.). Σήμερα, μπροστά στην κοινωνική ισοπέδωση που βιώνουμε, είναι αναγκαίο να γίνει ένα βήμα μπροστά. Το χαράτσι αφορά σχεδόν το 90% του λαού και στη βάση της ανάγκης μπορεί να αποτελέσει τον σπόρο για την οργάνωσή του με μαζικούς όρους στο κοινωνικό πεδίο. Οι επιτροπές μπορούν να αποτελέσουν δομές έκφρασης προχωρώντας το μήνυμα των πλατειών για δημοκρατία. Να συμβάλουν στο να μπολιαστεί η οργή με την αγωνιστική διέξοδο. Αν το χαράτσι είναι ο σπόρος, το δέντρο μπορεί να είναι η οργάνωση του λαού στη βάση των ευρύτερων προβλημάτων του.
5. Το τελευταίο διάστημα βλέπουμε μια επιτάχυνση του ιστορικού χρόνου. Βρισκόμαστε συνεχώς μπροστά σε ραγδαίες εξελίξεις. Η πλειοψηφία όλο και περισσότερο συνειδητοποιεί ότι έρχονται ακόμα χειρότερες μέρες. Αυτό που μας ενώνει σήμερα (π.χ. χαράτσι), μάλλον αύριο θα είναι πολύ λίγο. Με το χρόνο να πιέζει ασφυκτικά στην προετοιμασία των επόμενων βημάτων των επιτροπών, πρέπει να παίρνεται σοβαρά υπόψη το ενδεχόμενο της επίσημης χρεοκοπίας.
6. Υπάρχει ένα κεντρικό ερώτημα στο μυαλό του απλού καθημερινού ανθρώπου και αφορά το αν μπορεί να υπάρξει θετική διέξοδος και ποιος μπορεί να την προωθήσει. Αυτό εκφράζεται με διάφορους τρόπους στους χώρους δουλειάς, στο σπίτι, στο καφενείο και στις επιτροπές. Η απάντηση δεν είναι εύκολη και πολύ περισσότερο δεν είναι απλή. Η αναγκαιότητα ενός πολιτικού και κοινωνικού μετώπου είναι αναγκαία όσο ποτέ.
7. Στα μυαλά διαφόρων δυνάμεων το πολιτικό με το κοινωνικό μέτωπο υπάρχουν ως δύο τελείως ξεχωριστά πεδία ή ταυτίζουν το ένα με το άλλο. Πιο συγκεκριμένα, γύρω από το κοινωνικό μέτωπο, το να τίθεται κάθε φορά μια μαζική γραμμή δράσης, φτιάχνοντας επιτροπές-εστίες αντίστασης-αλληλεγγύης και σωτηρίας της χώρας και των ζωών μας, χρησιμοποιώντας διάφορες κινητήριες ιδέες τύπου π.χ. χαράτσια, αλλά και προετοιμάζοντας τον κόσμο με μια πολιτική αντοχής, δηλαδή για έναν παρατεταμένο, δύσκολο αγώνα που θα είναι όμως και μονόδρομος αν θέλει να ζήσει λεύτερος και όχι εξαρτημένος, αποτελεί τη μια πλευρά. Την ίδια στιγμή μέσα από τη μαζική γραμμή δράσης, η γραμμή ζύμωσης και προπαγάνδισης μπορούν να αντλούνται από το πολιτικό μέτωπο. Για όλα αυτά όμως χρειάζεται να βγει κάποιος μπροστά και να δηλώσει ότι αυτό το μέτωπο μπορεί να διαχειριστεί αυτήν τη κατάσταση. Ένα μέτωπο σωτηρίας του λαού από τη χρεοκοπία της χώρας και διεξόδου με ρίζες στην κοινωνία μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους. Η Αριστερά οφείλει να συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση στο μερίδιο που της αναλογεί. Και δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου.
* Ο Αποστόλης Χαραλαμπίδης, συμμετέχει στην Επιτροπή Ενάντια στα Χαράτσια του κέντρου Θεσσαλονίκης.
Σχόλια
