του Γιώργου Κυριακού
Το ΝΑΤΟϊκό σχέδιο της λεγόμενης συμφωνίας του Ραμπουγιέ (του οποίου η απόρριψη, το 1999, από την τότε Γιουγκοσλαβία αποτέλεσε το πρόσχημα για τους ΝΑΤΟϊκούς βομβαρδισμούς) δεν συγκρίνεται από άποψη μεγέθους με τη «γαλλογερμανική» πρόταση την οποία καλούνται να υπογράψουν τώρα η Σερβία και το Κόσοβο. Συγκρίνεται όμως η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε τότε με αυτήν που χρησιμοποιούν και σήμερα οι Δυτικοί για να εκβιάσουν την υποταγή της Σερβίας. Απλώς η απειλή στρατιωτικής επίθεσης τώρα υποκαθίσταται από τελεσίγραφα που οδηγούν εξίσου στον εκμηδενισμό της ύπαρξης ενός ανεξάρτητου έθνους.
Οι δηλώσεις του Σέρβου προέδρου Βούτσιτς είναι αποκαλυπτικές: «Μου είπαν: Θα αντιμετωπίσετε, πρώτον, τη διακοπή της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, δεύτερον, τη διακοπή και την απόσυρση των επενδύσεων και, τρίτον, θα ληφθούν ολοκληρωμένα μέτρα σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο που θα βλάψουν τη Σερβία». Τι σημαίνει το τρίτο μέτρο; Πίσω από τα μελίρρυτα περί «διατήρησης της ειρήνης», η απειλή διατυπώνεται ωμά: θα σας τσακίσουμε, θα πεινάσετε, θα παγώσετε, θα υποστείτε προβοκάτσιες και επεμβάσεις.
Στόχος του σχεδίου είναι: α) η Σερβία να επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία, και β) να αναγνωρίσει το Κόσοβο. Στην εκβιαστική «συμφωνία» περιλαμβάνονται, βέβαια, και οι υποχρεώσεις του Κοσόβου – που προβλέπονται από διεθνείς συμφωνίες και συμβάσεις, αλλά η κοσοβάρικη πολιτική ηγεσία μέχρι σήμερα αρνείται να τις εφαρμόσει (αυτοδιοίκηση της σερβικής κοινότητας, διασφάλιση των σχέσεών της με τη Σερβία, προστασία της σερβικής θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς κ.ο.κ.). Όσα δηλαδή θα έπρεπε να έχουν υλοποιηθεί εδώ και χρόνια απλά «υπενθυμίζονται» στο άρθρο 7 του σχεδίου συμφωνίας…
Τραχύ δίλημμα
Υπό την απειλή του ευρωαμερικανικού τελεσίγραφου, ο Βούτσιτς δήλωσε ετοιμότητα αποδοχής του σχεδίου, ξεσηκώνοντας εσωτερικές αντιδράσεις. Προχθές ο Σέρβος υπουργός Εξωτερικών Ντάτσιτς άφησε να εννοηθεί ότι, «εάν κρίνουμε ότι είναι προς το συμφέρον της Σερβίας», το Βελιγράδι μπορεί να αλλάξει στάση έναντι της Μόσχας… Τα πράγματα είναι οριακά, καθότι δεν διαφαίνεται η δυνατότητα άλλων συμμαχιών ως αντίβαρο στις Δυτικές απειλές:
– Η Ρωσία, απασχολημένη στην Ουκρανία, το μόνο που κάνει είναι να παρέχει στη Σερβία φτηνό φυσικό αέριο.
– Η μακρινή Κίνα ενδιαφέρεται πρωτίστως για την προστασία του βαλκανικού δρόμου του εμπορίου.
– Η Τουρκία δεν θα διακινδυνεύσει να επιβαρύνει τη θέση της υποστηρίζοντας τη Σερβία.
– Και οι χώρες των Βαλκανίων, με τις όποιες αντιφάσεις τους, βρίσκονται στην κατεύθυνση ένταξης στους δυτικούς οργανισμούς…
Ο πρόεδρος Βούτσιτς, αντιμετωπίζοντας ήδη σκληρή κριτική για πιθανό ενδοτισμό, δήλωσε ότι θα οργανώσει δημοψήφισμα για την έγκριση τυχόν συμφωνίας. Πρόσθεσε δε ότι, αν δεν υποστηριχθεί από το κόμμα του, είναι έτοιμος να παραιτηθεί. Τραχύ δίλημμα αντιμετωπίζουν όμως και οι Σέρβοι πολίτες, που στην πλειοψηφία τους αντιτίθενται στην «ευρωπαϊκή προοπτική» αν το αντάλλαγμα είναι η εγκατάλειψη του Κοσόβου και η διάρρηξη των σχέσεων με τη Ρωσία. Ταυτόχρονα όμως οι μνήμες του ΝΑΤΟϊκού Αρμαγεδδώνα του 1999 είναι νωπές… Η απειλή μεταφοράς του πολέμου στα Βαλκάνια είναι εδώ. Άραγε οι Σέρβοι προσπαθούν να κερδίσουν χρόνο, ελπίζοντας σε αλλαγή του ρευστού διεθνούς σκηνικού, ευνοϊκότερη γι’ αυτούς; Μέχρι στιγμής, πάντως, το μόνο που ευνοεί τη Σερβία είναι η αδιαλλαξία του Κοσοβάρου πρωθυπουργ