Αν η ποιότητα της δημοκρατίας ορίζεται από το βαθμό εξασφάλισης των δικαιωμάτων των μειοψηφιών, των μειονοτήτων και των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων, τότε το επίπεδό της στις καπιταλιστικές μητροπόλεις και τις περιφερειακές τους χώρες πέφτει συνεχώς υπό την ισχυρή επήρεια του αναδυόμενου νεοφασισμού. Τρία επίκαιρα παραδείγματα είναι αρκετά για να καταδείξουν το γεγονός: Γαλλία, ΗΠΑ, Ισραήλ.
Γαλλία: επιστροφή στα ναζιστικά πρότυπα
Στη Γαλλία, ο Σαρκοζί και η κυβέρνησή του με τη δεύτερη νομοθετική απαγόρευση ενέτειναν την επίθεσή τους εναντίον των μουσουλμάνων γυναικών που ντύνονται σύμφωνα με τα δικά τους ήθη και έθιμα, στέλνοντας ένας σαφές εκφοβιστικό μήνυμα σε όλους τους πολίτες που έχουν άλλη κουλτούρα και ιδιαιτέρως στους αλλόθρησκους που προέρχονται από τις πρώην αποικίες στην Ασία και την Αφρική.
Επίσης, ο πρόεδρος εξήγγειλε την αφαίρεση της υπηκοότητας από αλλογενείς Γάλλους πολίτες εάν προβάλλουν αντίσταση σε αστυνομικά όργανα. Επί πλέον, εξαπέλυσε πογκρόμ εναντίον μερικών χιλιάδων τσιγγάνων και έμμεσα εναντίον εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών που ζουν νομαδικά στη Γαλλία. Παράλληλα, η αντιμετώπιση των μεταναστών γίνεται πιο σκληρή και απάνθρωπη. Η Γαλλική Δημοκρατία, που προκάλεσε μεταπολεμικά εκατομμύρια πρόσφυγες από την Αλγερία και άλλες χώρες τις οποίες εκμεταλλευόταν σε καθεστώς υποτέλειας, δεν ανέχεται τη διαφορετικότητα των ξένων, ακόμα κι αν αυτοί είναι πολίτες διαφορετικής φυλετικής καταγωγής από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης!
Σημαντικό δε κομμάτι της κοινωνίας συναινεί με τα κυβερνητικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων ξένων που ενσωματώθηκαν, όπως φαίνεται από τη δήλωση της Βιετναμέζας που μετά την πτώση της Σαϊγκόν υιοθετήθηκε από την οικογένεια του Ζακ Σιράκ: «Οι τσιγγάνοι δεν έχουν μέλλον στη Γαλλία, η οποία δεν μπορεί να δεχτεί όλη τη μιζέρια του κόσμου»! (εφ. Liberation, 24 Αυγ.) Οι εικόνες με πάνοπλους αστυνομικούς να εκκενώνουν βίαια τους καταυλισμούς των τσιγγάνων και να οδηγούν άντρες, γυναίκες, γέρους και παιδιά έξω από τα σύνορα, θυμίζουν -σε πιο χάι-τεκ μορφή- τις ναζιστικές εκκαθαρίσεις κομμουνιστών, Εβραίων και τσιγγάνων, που αποτελούν αιώνια ντροπή για τον αναπτυγμένο καπιταλιστικό κόσμο.
Οι πολιτικές αυτές είναι η συνέχεια των ανθρωπιστικών πολέμων που στηρίχτηκαν από τους φιλοσαρκοζικούς Γάλλους διανοούμενους, οι οποίοι τώρα, με μυξοκλάματα σαν αυτά του υπουργού Εξωτερικών Μπερνάρ Κουσνέρ, προσπαθούν να διασώσουν την προ πολλού χαμένη αξιοπιστία τους.
Ευτυχώς, εκδηλώνονται αντιδράσεις. Σε ολόκληρη τη Γαλλία 150 οργανώσεις κατέβασαν κόσμο στους δρόμους, ιδιαίτερα στις πόλεις του νότου, Μασαλία, Τουλούζη και Μπορντό, ενώ στο Παρίσι διαδήλωσαν και τσιγγάνοι ανάμεσα σε καλλιτέχνες και συνδικαλιστές που φώναζαν για ελευθερία, ισότητα και αδελφότητα, αξίες που περιορίζονται όλο και πιο πολύ στα βιβλία ιστορίας.
Αμερική: επιστροφή στις φυλετικές διακρίσεις
Στις ΗΠΑ, η εκλογή ενός μαύρου προέδρου μόνο προσωρινά ωραιοποίησε την εικόνα της αμερικανικής κοινωνίας. Οι πολίτες που δεν είναι λευκοί εξακολουθούν να γεμίζουν δυσανάλογα τις αμερικανικές φυλακές, να έχουν υψηλότερα ποσοστά ανεργίας, μεγαλύτερο αναλφαβητισμό και να εκτελούν τις χειρότερες εργασίες, θεωρούμενοι από μεγάλη μερίδα του κυρίαρχου λευκού πληθυσμού και ιδίως των κρατικών αρχών (δικαστικών, αστυνομικών κ.λπ.) ως άνθρωποι κατώτερης κατηγορίας.
Ο νόμος στην πολιτεία της Αριζόνας που καθιστά ποινικά ύποπτο οποιονδήποτε έχει διαφορετικό χρώμα ή εμφάνιση απ’ αυτή του λευκού «μέσου πολίτη», αποτελεί, σύμφωνα με διακεκριμένους νομικούς και φορείς υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σαφή επιστροφή στην εποχή των φυλετικών διακρίσεων. Ένας νόμος που ξεσήκωσε σημαντικές αντιδράσεις, ακόμα και του προέδρου Ομπάμα (που όμως, υπέγραψε 400 χιλιάδες απελάσεις μεταναστών μέσα σε ένα χρόνο!), αλλά ο σκοπός του υποστηρίζεται στις περισσότερες πολιτείες από την πλειοψηφία του λευκού πληθυσμού, από μεγάλο αριθμό βουλευτών και γερουσιαστών και από την ισχυρότερη μερίδα των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών δικτύων. Σημειωτέον ότι στην Αμερικανική Δημοκρατία οι μαύροι γερουσιαστές είναι λιγότεροι από τα δάχτυλα του ενός χεριού! Και οι μισοί Αμερικάνοι πιστεύουν ότι ο Ομπάμα είναι (κρυφο)κομμουνιστής ή/και (κρυφο)μουσουλμάνος!
Στην αμερικανική δημοκρατία, συμπληρωματικά στο αστυνομικό κράτος, η εξουσία της χριστιανικής δεξιάς είναι πανίσχυρη. Υποστηρίζει την οπλοφορία και τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς, δεν πιστεύει στις ανθρωπογενείς κλιματικές αλλαγές, είναι εναντίον της περίθαλψης και σύνταξης για όλους, κατά της νομιμοποίησης των μεταναστών, υπέρ της θανατικής ποινής, εναντίον των μουσουλμάνων, κατά των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων κ.λπ. Η τάση εναντίον κάθε δημοκρατικής κοινωνικής, πολιτικής και πολιτισμικής κατάκτησης του δυτικού πολιτισμού, έχει μεγάλη λαϊκή βάση και αποτελεί βασικό ρυθμιστή της ποιότητας της αμερικανικής δημοκρατίας.
Αντίβαρο, στις ΗΠΑ, οι εναλλακτικές φωνές που δεν είναι κυρίαρχες, αλλά ούτε ευκαταφρόνητες.
Ισραήλ: επιστροφή στη βίβλο
Ο θρησκευτικός διαχωρισμός και η φυλετική διάκριση αποτελούν επίσημο δόγμα της Ισραηλινής Δημοκρατίας που εφαρμόζεται μεταξύ των υπηκόων του κράτους, αλλά και μεταξύ ομόδοξων Εβραίων! Οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα και σε ό,τι έχει απομείνει από τη Δυτική Όχθη, βρίσκονται υπό καθεστώς νοτιοαφρικανικού απαρτχάιντ.
10.000 Παλαιστίνιοι είναι φυλακισμένοι επ’ αόριστον, χωρίς δικαστικά εντάλματα, δικηγόρους και επισκέψεις, σε φυλακές και στρατόπεδα συγκέντρωσης! Ισραηλινά Νταχάου χωρίς θαλάμους αερίων. Το ισραηλινό κράτος δεν τους αναγνωρίζει κανένα ανθρώπινο δικαίωμα. Ξεχασμένοι από τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Δύση που είναι τόσο δυναμικές σε περιπτώσεις που κάτι απ’ αυτά συμβαίνει σε χώρα που δεν ανήκει στο δυτικό μπλοκ.
Είναι σπάνια και ασυνήθιστη για το ύφος της η ανακοίνωση αποδοκιμασίας που έκανε η Ευρωπαία επίτροπος, Catherine Ashton, για την καταδίκη του 39χρονου δασκάλου Abdullah Abu Rahmeh, από ισραηλινό στρατοδικείο για τη συμμετοχή του στις βδομαδιάτικες ειρηνικές κινητοποιήσεις των Παλαιστινίων στο χωριό Μπιλίν εναντίον του διαχωριστικού τείχους, παρόλο που το ανώτατο δικαστήριο του Ισραήλ έχει διατάξει την μετακίνηση του τείχους από την περιοχή.
Είναι δε ρουτίνα οι «αθόρυβες» στοχευμένες δολοφονίες Παλαιστινίων από κομάντος των μυστικών υπηρεσιών και τηλεκατευθυνόμενα αεροπλάνα, αλλά και ο τραυματισμός ειρηνικών ντόπιων και ξένων ακτιβιστών που διαμαρτύρονται για το «Τείχος της ντροπής». Τον τελευταίο καιρό, έγινε θέμα η Εβραία στρατιωτίνα που λανσάρισε φωτογραφίες της δίπλα σε ανήμπορους Παλαιστίνιους κρατουμένους με δεμένα χέρια και μάτια. Αντί να απολογηθεί, όπως τουλάχιστον έκανε η αντίστοιχη Αμερικανίδα που δικάστηκε για το Άμπου Γκράιμπ, δήλωσε προκλητικά και ανενόχλητα ότι «ευχαρίστως θα σκοτώσω Άραβες – ακόμα και να τους σφάξω»! Ο επικεφαλής της Δημόσιας Επιτροπής κατά των Βασανιστηρίων, Ισαΐας Μενουχίν, δήλωσε αποτροπιασμένος ότι «αυτές οι φριχτές φωτογραφίες καθρεφτίζουν τον συνηθισμένο τρόπο με το οποίο αντιμετωπίζονται οι Παλαιστίνιοι, σαν αντικείμενα και όχι σαν άνθρωποι» (εφ. Χααρέτζ, 19 Αυγ.).
Ο πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου δεν είχε κανένα ενδοιασμό να ευχηθεί ευόδωση των σκοπών του στον αρχιραβίνο Ovadia Yosef που δήλωσε δημόσια και με έμφαση ότι οι Παλαιστίνιοι πρέπει να πεθάνουν! Και οι υπερευαίσθητοι Ευρωπαίοι δεν ανατρίχιασαν, όπως ανατριχιάζουν ακαριαία όταν Άραβες ή Ιρανοί ιερωμένοι καταδικάζουν το κράτος του Ισραήλ.
Αλλά και οι Άραβες με ισραηλινή υπηκοότητα που ζουν στο Ισραήλ δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους υπηκόους εβραϊκής καταγωγής. Είναι το μοναδικό κράτος στον κόσμο με υπηκόους α’ και β’ κατηγορίας ανάλογα με το θρήσκευμα και την καταγωγή! Οι Άραβες υπήκοοι του Ισραήλ, με εκπροσώπους στην Κνεσέτ, απαγορεύεται να παντρευτούν με Εβραίο/α, απαγορεύεται να εγκαταστήσουν στο Ισραήλ σύζυγο από άλλη χώρα, δεν υπηρετούν στο στρατό, αποκλείονται από δημόσιες υπηρεσίες, ορισμένα επαγγέλματα κ.λπ. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση ενός Άραβα πολίτη του Ισραήλ ο οποίος καταδικάστηκε σε φυλάκιση ενάμιση χρόνου επειδή δεν δήλωσε στην ερωτική σύντροφο που γνώρισε σε ένα μπαρ ότι δεν είναι Εβραίος! Η ερωτική συνεύρεση την οποία επιθύμησαν και πραγματοποίησαν, ένας Άραβας και μια Εβραία, θεωρήθηκε βιασμός!
Το Αύγουστο, πραγματοποιήθηκε διαδήλωση χιλιάδων ανθρώπων στο Τελ Αβίβ για την απόφαση της κυβέρνησης να απελάσει 400 παιδιά μεταναστών! Αρχικά, πριν την κατακραυγή ακόμα και από τις συζύγους του πρωθυπουργού Νετανιάχου(!) και του πρώην πρωθυπουργού Ολμέρτ, προβλεπόταν η απέλαση 1.200 παιδιών, με το σκεπτικό ότι αποτελούν μελλοντικό κίνδυνο για την καθαρότητα του εβραϊκού πληθυσμού! Δηλαδή, κρατούν τους γονείς επειδή χρειάζονται εργατικά χέρια, αλλά διώχνουν τα παιδιά τους με το ζόρι!
Ταυτόχρονα, στην Ιερουσαλήμ, όπου εκδιώκονται οι Παλαιστίνιοι κάτοικοι της πόλης από τα σπίτια τους, οι υπερορθόδοξοι Εβραίοι έχουν επιβάλει διαχωρισμό στα λεωφορεία, για Εβραίους! Οι άντρες κάθονται στο μπροστινό μέρος και οι γυναίκες στο πίσω! Όπως συνέβαινε στην Αμερική με τους μαύρους μέχρι το 1965! Μάλιστα, απαιτούν να ισχύσει ο διαχωρισμός και στο νέο μητροπολιτικό τρένο, με ξεχωριστά βαγόνια για άντρες και γυναίκες! (Χααρέτζ, 23 Αυγ.)
Θρησκευτικός φονταμενταλισμός, και μάλιστα, εξαγώγιμος. Με έκπληξη οι υπάλληλοι στο αεροδρόμιο του Κιέβου έβλεπαν αυτές τις μέρες χιλιάδες Εβραίους από το Ισραήλ να φορούν βέλο που κάλυπτε ολόκληρο το πρόσωπό τους, ακόμα και τα μάτια! Επισκέπτες του τάφου ενός ραβίνου που βρίσκεται στην Ουκρανία, έκρυβαν το πρόσωπό τους για να μη μιανθούν βλέποντας γυναίκες!
Για πολλούς προοδευτικούς ανθρώπους και καλλιτέχνες η Δημοκρατία του Ισραήλ εξελίσσεται ραγδαία σε φασιστικό κράτος. Ήδη, κατά πλειοψηφία, οι Ισραηλινοί Εβραίοι δηλώνουν ότι οι ανθρωπιστικές οργανώσεις, οι πολίτες και οι δημοσιογράφοι που αμφισβητούν τις πολιτικές του Ισραήλ, πρέπει να τεθούν υπό απαγόρευση και περιορισμό (έρευνα του Κέντρου Tami Steinmetz του πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ).
Ο καλλιτέχνης Yosi Even Kama εκθέτει αφίσες όπως τις φαντάζεται από τη μελλούμενη φασιστική «Πολιτεία της Ιουδαίας», όπου απαγορεύεται η ελεύθερη έκφραση, καταργείται η ισότητα των φύλων, επιβάλλεται ο εβραϊκός θρησκευτικός νόμος και οι αντιφρονούντες απελαύνονται ή φυλακίζονται. Παράλληλα, στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας Χολόν, η Sivan Hurvitz παρουσιάζει έκθεση κόμικς με θέμα «το μέλλον μιας χώρας που εγκατέλειψε τη δημοκρατία», απεικονίζοντας ομοφυλόφιλους που οδηγούνται για «αναμόρφωση», αντισυλληπτικά χάπια και πολιτικά βιβλία να κυκλοφορούν παράνομα, ανθρωπιστικές οργανώσεις εκτός νόμου κ.λπ. «Πριν από γυναίκα ή Εβραία, είμαι άνθρωπος και τα δικαιώματα πρέπει να βασίζονται σ’ αυτό», γράφει η Hurvitz. Φωτογραφίες από τις δύο εκθέσεις δημοσιεύτηκαν στη Χααρέτζ και την Τζερούσαλεμ Ποστ.
Αυτή η φασιστικοποίηση έχει ήδη πάρει εξαιρετικά ακραίες μορφές. Στην Αγγλία, μία ομάδα σιωνιστών Εβραίων δημιούργησε την «Εβραϊκή μονάδα» σαν τμήμα της βρετανικής ακροδεξιάς ρατσιστικής οργάνωσης «Αγγλική Αμυντική Ένωση», που αποτελείται από φασίστες και χούλιγκαν των γηπέδων και δραστηριοποιείται εναντίον των μουσουλμάνων, γεγονός που έχει ανησυχήσει πάρα πολύ τη μεγάλη εβραϊκή κοινότητα της Αγγλίας.
Ο μιλιταρισμός της κοινωνίας και ο επακόλουθος εκφυλισμός της Δημοκρατίας του Ισραήλ προκαλούν και άλλες σοβαρές παρενέργειες. Η πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Ισραήλ, Dorit Beinisch, επισήμανε ότι «μεγαλώνει ένα κλίμα βίας, απειλών, εγκληματικότητας και έλλειψης σεβασμού για την ανθρώπινη ζωή». (Χααρέτζ, 23 Αυγ.) Το Ισραήλ, μεταξύ άλλων θεωρείται κέντρο του διεθνούς εμπορίου ανθρωπίνων οργάνων που προέρχονται από εγκληματικές ενέργειες και παράνομες αγοραπωλησίες.
Ας σημειωθεί ότι σε καμία χώρα, αραβική, τουρκική ή περσική, οι Εβραίοι δεν θεωρούνται πολίτες με περιορισμένα δικαιώματα και δεν υφίστανται διωγμούς οποιασδήποτε μορφής. Αν μία μέρα άλλαζε η πολιτική των δυτικών κρατών απέναντι στο Ισραήλ, αυτά που θα αποκαλύπτονταν για το κράτος του Ισραήλ, ίσως δεν θα είχαν ιστορικό προηγούμενο σε επίπεδο ρατσισμού, φανατισμού, φασισμού, φονταμενταλισμού, βίας, εγκληματικότητας και γενοκτονίας.
Με τον βαρύ τίτλο «Ο φασισμός είναι ήδη εδώ», στη Χααρέτζ (3 Σεπτ.), ο Yossi Sarid κάνει τις πιο τραγικές διαπιστώσεις για αυτό που πραγματικά συμβαίνει στο ισραηλινό καθεστώς που διαφημίζεται ως «δημοκρατικό».
«Η ισραηλινή δημοκρατία είναι βασικά διακοσμητική… Εάν (ο ισραηλινός πολίτης) συμμετέχει στον αγώνα κατά του διαχωριστικού τοίχου, θα θαφτεί έξω από τη μάντρα του νεκροταφείου· εάν διαδηλώσει στο Sheikh Jarrah, θα νιώσει το βαρύ χέρι της αστυνομίας· εάν είναι λέκτορας στο πανεπιστήμιο, θα του ρίξουν πίσω του χαφιέδες στο όνομα του Σιωνισμού· εάν ανήκει σε θεατρική ομάδα και ακόμα μπορεί να δει την Πράσινη Γραμμή, θα τον απειλήσουν με περικοπή του εισοδήματός του· εάν είναι δικαστής που τολμάει να αρνηθεί ότι η ασφάλεια είναι πάνω απ’ όλα, θα κατηγορηθεί για την αιματοχυσία· εάν είναι δημοσιογράφος που αρνείται να μπει στη χορωδία τους, θα προσπαθήσουν να μποϊκοτάρουν την εφημερίδα του· εάν είναι πολίτης που θέλει να προστατεύσει ένα παιδί που κινδυνεύει να απελαθεί από τη χώρα, θα καταχωρηθεί σε μαύρη λίστα σαν εχθρός του λαού· και ο κατάλογος είναι μακρύς.»
«Εάν οι διαδηλωτές δεν υπήρχαν», γράφει ο Sarid, «θα έπρεπε ο Νετανιάχου και οι άλλοι, να τους εφεύρουν. Γιατί, οι διαδηλωτές αποτελούν την τελευταία ζωντανή απόδειξη ενός δημοκρατικού καθεστώτος στο Ισραήλ».
Απολογητές της δημοκρατίας
Οι απολογητές του εκφυλιστικού μοντέλου επικαλούνται τις δυσκολίες της εποχής, τα δισεπίλυτα προβλήματα της οικονομικής κρίσης κ.λπ., για να δικαιολογήσουν τις εκτροπές από τις δημοκρατικές αρχές και αξίες ως αναγκαίες. Τα ακροδεξιά μέτρα για τη σωτηρία της δημοκρατίας! Μα η δημοκρατία, όπως και κάθε σύστημα, στα δύσκολα φαίνεται. Σε εποχές γαλήνης και ευημερίας για όλους, οι πολίτες είναι ικανοποιημένοι ακόμα και σε καθεστώτα μοναρχικά. Η δημοκρατία είναι δημοκρατία όταν δεν κάνει εκπτώσεις, δεν ενεργεί μεροληπτικά και δεν φασιστικοποιείται!
Το σύγχρονο μοντέλο δημοκρατίας είναι επιφανειακό και εύθραυστο. Διατηρείται στη ζωή αφενός από τον υπέρμετρο πλούτο που έχει συσσωρεύσει από την υπερεκμετάλλευση των εργαζομένων και την αφαίμαξη των πλουτοπαραγωγικών πηγών όλου του υπόλοιπου κόσμου, και αφετέρου από τη στρατιωτική ισχύ και την αστυνομική καταστολή. Η δυτική δημοκρατία εξελίσσεται σε κούφιο σώμα. Και αυτό το κούφιο σώμα προσπαθούν οι δυτικοί φορείς του, εκ δεξιών και αριστερών, να επιβάλλουν στους άλλους με τη βία και τη γενοκτονία.