Λίγο πριν συμπληρωθεί χρόνος από την έναρξη της πολέμου στην Ουκρανία περισσότεροι από 40 αρχηγοί κρατών και 400 καλεσμένοι συγκεντρώθηκαν στο Μόναχο της Γερμανίας με αφορμή την ετήσια συνάντηση της Διεθνούς Διάσκεψης για την Ασφάλεια.
Οι συμμετέχοντες, έχοντας φροντίσει να αποκλειστεί η συμμετοχή της Ρωσίας και του Ιράν, έβαλαν στην ατζέντα της τριήμερης συνάντησης όλα τα θερμά ζητήματα που απειλούν την ασφάλεια της «παγκόσμιας τάξης», σύμφωνα με τις δυτικές προδιαγραφές. Οι εξελίξεις στο μέτωπο της Ουκρανίας, ο κίνδυνος ανάφλεξης νέας σύγκρουσης στην Ασία, με αφορμή την Ταϊβάν οι κίνδυνοι κυβερνο-ασφάλειας, η επισιτιστική ασφάλεια, η ενεργειακή μετάβαση, οι κίνδυνοι από την ανάδειξη νέων πυρηνικών δυνάμεων, αποτέλεσαν ουσιαστικά τις αιχμές της συνδιάσκεψης. Το ζητούμενο είχε διατυπωθεί στην Έκθεση Ασφαλείας της Διάσκεψης του Μονάχου δόθηκε στη δημοσιότητα λίγο πριν την εκκίνηση των συζητήσεων: «Απαιτείται μια επανασχεδιασμένη φιλελεύθερη, βασισμένη σε κανόνες διεθνής τάξη, για την ενίσχυση της δημοκρατικής ανθεκτικότητας σε μια εποχή σκληρού συστημικού ανταγωνισμού με αυταρχικά καθεστώτα». Και για να μην υπάρχουν αμφιβολίες από την αρχή διατυπωνόταν η θέση ότι «η ρωσική εισβολή έκανε ξεκάθαρο πως ο αυταρχικός αναθεωρητισμός εντείνεται». Στην ουσία ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι απειλές σε βάρος της Κίνας κυριάρχησαν στις τριήμερες συζητήσεις.
Στο στόχαστρο Ρωσία και Κίνα
Οι εκπρόσωποι της δυτικής συμμαχίας προσπάθησαν να δείξουν μια ενότητα στην αποφασιστικότητα τους ενάντια στη Ρωσία, παρά τις φανερές αντιφάσεις τους και το υψηλό οικονομικό τίμημα που χρεώνεται η Ε.Ε. Αμερικάνοι και Ευρωπαίοι ιθύνοντες διαβεβαίωσαν για την πρόθεση τους να συνεχίσουν την αποστολή σύγχρονων και βαριών οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία «όσο χρειαστεί» ποντάροντας σε μια ρωσική ήττα αναγκαία προϋπόθεση ώστε να επαναθεμελιωθεί η κυριαρχία του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ σε πλανητική κλίμακα.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία παρουσιάζεται ως το αναγκαίο τίμημα για την ισχυροποίηση των «αξιών της Δύσης» σε βάρος των «αυταρχικών καθεστώτων» που «δυναμώνουν στον πλανήτη». Όχι τυχαία, η έκθεση της Διάσκεψης του Μονάχου επισημαίνει από την αρχή το γεγονός ότι πολλές κυβερνήσεις της Αφρικής, της Λατινικής Αμερικής και της Ασίας δεν συντάσσονται με τις δυτικές επιλογές, δεν υιοθετούν την πολιτική των κυρώσεων και, αντίθετα, ενισχύουν τους δεσμούς τους με τον άξονα Ρωσίας- Κίνας. Και καταλήγει στη διαπίστωση ότι «τα ισχυρά αυταρχικά καθεστώτα δεν είναι μόνα» και μάλιστα αναγνωρίζεται ότι υπάρχει «βαθιά δυσαρέσκεια με τα υπάρχοντα διεθνή πρότυπα και τους θεσμούς» της Δύσης.
Αυτή ακριβώς η διαπίστωση κρύβει τη βαθιά ανησυχία της Δύσης για την επιρροή της στον πλανήτη και παράλληλα αναδεικνύει τους πραγματικούς λόγους της σύγκρουσης με τις χώρες της Ανατολής. Η ανησυχία τους δεν είναι η ενίσχυση του «αυταρχισμού» στον κόσμο αλλά η ενδυνάμωση της επιρροής του ανατολικού μπλοκ σε περιοχές του πλανήτη.
Οι εκπρόσωποι της δυτικής συμμαχίας προσπάθησαν να δείξουν μια ενότητα στην αποφασιστικότητα τους ενάντια στη Ρωσία, παρά τις φανερές αντιφάσεις τους και το υψηλό οικονομικό τίμημα που χρεώνεται η Ε.Ε
Και οι χώρες της Δύσης προσποιούνται ότι δεν καταλαβαίνουν ότι πηγή της «βαθιάς δυσαρέσκειας» είναι τα ΝΑΤΟϊκά εγκλήματα σε όλες τις γειτονιές του πλανήτη. Δεν μπορούν όμως να αποδεχτούν τις τροποποιήσεις που γεννιούνται στην παγκόσμια σκηνή ως απόρροια και των εγκλημάτων και των ολοφάνερων αδυναμιών τους να ελέγξουν τις εξελίξεις. Καταφεύγουν έτσι σε μια εμπρηστική στάση, πυροδοτώντας νέα επεισόδια, στο πόλεμο της Ουκρανίας, με μοναδικό κίνητρο τον ανταγωνισμό σχέδια για πλανητική κυριαρχία. Αν το τίμημα θα είναι μια γενικευμένη πολεμική ανάφλεξη και ενός πυρηνικού ολέθρου, καθόλου δεν απασχολεί τους ιθύνοντες της διάσκεψης για την υποτιθέμενη «ασφάλεια» στον κόσμο.
Ταυτόχρονα με τους «όρκους» παντοτινής στήριξης της Ουκρανίας οξυμένοι ήταν οι τόνοι της αντιπαράθεσης με τη Κίνα. Οι εκπρόσωποι των ΗΠΑ δεν στάθηκαν μόνο στο επεισόδιο με την κατάρριψη του μπαλονιού στον εναέριο χώρο τους αλλά προειδοποίησαν ανοικτά τη Κίνα ότι θα έχει σοβαρές συνέπειες η στρατιωτική στήριξη της Ρωσίας στην Ουκρανία. Προειδοποιητικές βολές ρίχθηκαν και για τις εντάσεις που δυναμώνουν στην Ταϊβάν με το Κινέζο υπουργό Εξωτερικών να απαντά πως οι «δυνάμεις της ανεξαρτησίας» της Ταϊβάν είναι ασύμβατες με την ειρήνη. «Αν θέλουμε να διατηρήσουμε την ειρήνη στο Στενό της Ταϊβάν, πρέπει να διατηρήσουμε αποφασιστικά την πολιτική της μίας Κίνας» είπε, υπογραμμίζοντας έτσι ότι η Κίνα γνωρίζει ότι αποτελεί τον επόμενο στόχο αλλά δεν έχει πρόθεση να συμβιβαστεί.
Κινέζικη πρόταση ειρήνευσης
Αν και ο επικεφαλής της κινέζικης διπλωματίας Ουάνγκ Γι δεν έκρυψε τα λόγια του όσο αφορά τη στάση των ΗΠΑ δηλώνοντας ότι «υπάρχουν δυνάμεις που δεν θέλουν να πετύχει η διαπραγμάτευση» ανακοίνωσε ότι η Κίνα θα παρουσιάσει τις επόμενες μέρες σχέδιο ειρήνευσης στην Ουκρανία. Ο Κινέζος υπουργός απευθυνόμενος κυρίως στους Ευρωπαίους ηγέτες δήλωσε ότι η πρόταση ειρήνευσης θα προβλέπει τον σεβασμό στις αρχές «της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας» κάθε χώρας και ταυτόχρονα θα διασφαλίζει τις «νόμιμες ανησυχίες για την ασφάλεια όλων των μερών» υπονοώντας βέβαια την αντίθεση του στη στρατιωτική περικύκλωση της Ρωσίας και την επέκταση του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία. Οι λεπτομέρειες της κινέζικης πρότασης πρόκειται να παρουσιαστεί τις επόμενες από τον Κινέζο πρόεδρο και ήδη η Ρωσία χαρακτήρισε καλοδεχούμενη την πρωτοβουλία. Από την πλευρά της Ε.Ε. έσπευσε να δώσει πρώτη μια απάντηση η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας δηλώνοντας ότι το ειρηνευτικό σχέδιο πρέπει να αποκλείει εδαφικές απώλειες για την Ουκρανία. Όλα τα αιτήματα για τερματισμό του πολέμου με την παραχώρηση εδαφών στη Ρωσία είναι απαράδεκτα, δήλωσε η Μπέρμποκ δείχνοντας έτσι τις αρνητικές προθέσεις της Δύσης. Και η εικόνα συμπληρώθηκε με τη δήλωση του Αμερικάνου προέδρου από τη Βαρσοβία ότι οι ΗΠΑ θεωρούν «ιερή υποχρέωση» να «υπερασπιστούν κυριολεκτικά κάθε σπιθαμή του ΝΑΤΟ». Δυστυχώς ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ακόμα να αναδείξει πολλά δραματικά επεισόδια.
Είπαν
- Κάμαλα Χάρις, αντιπρόεδρος ΗΠΑ: «Η Ρωσία έκανε επίθεση στις κοινές μας αξίες και στον κοινό ανθρωπισμό. Πρόκειται για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, για βαρβαρότητα και απανθρωπιά».
- Ντμίτρο Κουλέμπα, υπουργός Εξωτερικών Ουκρανίας: «Ειρήνη και σταθερότητα θα υπάρξει μόνο όταν η Ρωσία δεν θα αποτελεί πλέον απειλή».
- Γεν Στόλτενμπεργκ, γ.γ. του ΝΑΤΟ: «Πρέπει να δώσουμε στην Ουκρανία ό,τι χρειάζεται για να νικήσει τη Ρωσία». «Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ευρώπη μπορεί να συμβεί αύριο στην Ασία».
- Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: «Όπως και στην πανδημία με τις φαρμακευτικές εταιρίες, έτσι και τώρα θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να επιταχύνουμε την παραγωγή οπλικών συστημάτων».
- Αναλένα Μπέρμποκ., υπουργός Εξωτερικών Γερμανίας: «Η ουδετερότητα δεν είναι επιλογή. Παρακαλώ, διαλέξτε πλευρά».
- Ουάνγκ Γι, υπουργός Εξωτερικών Κίνας: «Η Κίνα ούτε έμεινε άπραγη ούτε έριξε λάδι στη φωτιά όσον αφορά την Ουκρανία και συνεχίζει να καλεί για ειρήνη και διάλογο».
- Andrew Michta, κοσμήτορας του Κολλεγίου Διεθνών Σπουδών και Σπουδών Ασφάλειας στο Κέντρο Μάρσαλ με έδρα τη Γερμανία: «Οι μόνοι που χαμογελούν στο φετινό συνέδριο για την ασφάλεια είναι οι εργολάβοι αμυντικών συστημάτων. Οι πωλήσεις όπλων ανθούν από όλες τις απόψεις».