Περικλής Γ. Παπανδρέου, Παιδιά της μετανάστευσης στην Αθήνα: Η πολιτική του ανήκειν και οι σκοτεινές πλευρές της προσαρμογής, Μετάφραση: Πελαγία Μαρκέτου, Νήσος, Αθήνα 2013, σελ. 512
«Πώς τόσα πρόσωπα να γίνουν αριθμοί / Και τόσα γεγονότα απλά βιβλία», αναρωτιόταν ο Μανόλης Αναγνωστάκης (Όταν αποχαιρέτησα τους φίλους μου…). Ο Περικλής Παπανδρέου έφυγε από τη ζωή τον Απρίλιο του 2011, λίγο πριν συμπληρώσει τα 50 του χρόνια. Έφυγε βίαια και ακατανόητα για όσους άφησε πίσω του, όσους τον γνώρισαν κι όσους τον αγάπησαν. Δυο χρόνια νωρίτερα, είχε ολοκληρώσει τη διατριβή του στο LSE του Λονδίνου, με θέμα τη διερεύνηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η δεύτερη γενιά μεταναστών στη διαβίωση και την ένταξή της στην Ελλάδα. Την κοινωνική ευαισθησία για τους πιο ευάλωτους και περιθωριοποιημένους δεν την αποδείκνυε μονάχα με την ακαδημαϊκή ενασχόληση στο πεδίο της κοινωνικής επιστήμης, ενασχόληση ιδιαίτερα υψηλών απαιτήσεων και επιπέδου, όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης. Φανερωνόταν στην πολιτική του δράση, αλλά και στην επαγγελματική του δραστηριοποίηση στο πλαίσιο του ΚΕΘΕΑ, του οποίου υπήρξε υψηλόβαθμο στέλεχος.
Το βιβλίο, που είναι μετάφραση της διατριβής του, αποτελεί μια σημαντική συμβολή στην κατανόηση του φαινομένου της σύγχρονης μετανάστευσης στη χώρα μας. Ξεκινάει με μια σύντομη επισκόπηση της σύγχρονης ιστορίας της μετανάστευσης στην Ελλάδα και συνεχίζει παρουσιάζοντας τα βασικά πραγματολογικά δεδομένα για τη μετανάστευση της δεκαετίας του 1990. Στη συνέχεια ακολουθεί μια επισκόπηση των θεωρητικών ζητημάτων και των συζητήσεων για τη διαδικασία προσαρμογής και ενσωμάτωσης των παιδιών μεταναστευτικής καταγωγής. Έπειτα από μια μεθοδολογική τοποθέτηση, εκτίθενται τα εμπειρικά ευρήματα της μελέτης: Προσεγγίζει τις εμπειρίες των νεαρών μεταναστών από την ξενοφοβία, τον κοινωνικό διαχωρισμό, τις εθνοτικοποιημένες συγκρούσεις, εξετάζει τους τρόπους με τους οποίους αυτοπροσδιορίζονται, εθνικά και κοινωνικά, τη διαπροσωπική βία, την παραβατικότητα κατά της ιδιοκτησίας και την κατάχρηση ναρκωτικών ουσιών. Στη συνέχεια, εξετάζει σε βάθος το χαρακτήρα της αστυνόμευσης, της απονομής δικαιοσύνης και όλα τα στοιχεία ανισότητας που αντιμετωπίζουν οι νέοι μετανάστες απέναντι σε αυτούς τους θεσμούς. Ένα νομικό και πολιτικό αποκλεισμό που σε συνδυασμό με την οικονομική ανισότητα παίρνει εκρηκτικά χαρακτηριστικά…
