Της Ελένης Πορτάλιου
Το ότι έχουμε επιτρέψει οι δύο μεγάλες ιστορικές επέτειοι: της Ελληνικής Επανάστασης κατά της Τουρκικής Τυραννίας και του Αντιφασιστικού Αγώνα κατά της Γερμανικής Κατοχής, να σημασιοδοτούνται με στρατιωτικές παρελάσεις και με -κατ’ αναλογίαν των στρατιωτικών- μαθητικές, μπορεί να ερμηνευτεί μόνο ως μέγιστη δημοκρατική ολιγωρία.
Η νεώτερη ταυτότητα του ελληνικού στρατού, με εξαίρεση λίγες περιπτώσεις όπως αυτή του Αλβανικού μετώπου, δεν έχει τίποτε το εθνικό, το λαϊκό, ή το ηρωικό -το αντίθετο. Συνδέεται με τις πιο αρνητικές πλευρές της ιστορίας μας. Ο στρατός, παρά τα λεγόμενά του, δεν είναι μάχιμος υπερασπιστής της εθνικής ακεραιότητας και της λαϊκής κυριαρχίας. Είναι αυτοαναπαραγόμενος κατασταλτικός μηχανισμός με δική του λογική και ίδια συμφέροντα και τεράστιου ύψους αμυντικές δαπάνες.
Η παρέλαση της 25ης Μαρτίου είχε και φέτος τανκς, αεροπλάνα και ταλαιπωρημένους φαντάρους αλλά απολύτως καμία σχέση με τους λαϊκούς ήρωες και τις πολυδιάστατες ηγετικές, στρατιωτικές και πνευματικές, φυσιογνωμίες της Ελληνικής Επανάστασης και τα λιανοντούφεκα των επαναστατημένων. Εξάλλου, η αντίσταση στο ναζισμό και τη Γερμανική Κατοχή υπήρξε σχεδόν καθ’ ολοκληρίαν υπόθεση του ΕΛΑΣ (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός), ο οποίος σε τίποτα δεν θυμίζει την αντίληψη για τον στρατό όπως παρουσιάζεται στην εθνική/εθνικιστική αφήγηση και παρωδείται στις παρελάσεις. Δίχως τανκς αεροπλάνα μόνο μ’ όλμους πολυβόλα και ψυχή σαν του λαϊκού στρατού…
Το κόστος μιας στρατιωτικής φιέστας, που συνοδεύεται από δηλώσεις απολύτως αστοιχείωτων πολιτικών, αποτελεί απαράδεκτη δαπάνη σε καιρούς φτώχειας. Υπάρχει, όμως, και ένα μείζον ιδεολογικό, πολιτικό και πολιτισμικό ζήτημα. Η Ελληνική Επανάσταση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο μιας πνευματικής αναγέννησης που βασίστηκε στις ιδέες της ελευθερίας του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και της παιδείας ως προϋποθέσεων εθνικής και κοινωνικής συγκρότησης.
Η μόνιμη κατάληψη του υπουργικού θώκου στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας από τον αρχηγό των ΑΝΕΛ κ. Καμμένο, που απολαμβάνει πλήρη ασυλία από την «πρώτη φορά αριστερά», έχει επιτείνει τις διαστρεβλώσεις και τον ευτελισμό του ιστορικού νοήματος. Δεν ξέρω πώς εορτάζεται η επέτειος στα σχολεία, για τον στρατό μπορώ να φανταστώ και φρίττω! Όσο μας αφορά παραπέμπω στο Θούριο του Ρήγα, που δημοσίευσε στην ποιητική του στήλη ο Λουκάς Αξελός στο προηγούμενο τεύχος του Δρόμου και στο συγκλονιστικό ποίημα Μπολιβάρ του Νίκου Εγγονόπουλου.
Μπολιβάρ! είσαι του Ρήγα Φερραίου παιδί,
του Αντωνίου Οικονόμου – που τόσο άδικα τον σφάξαν –
και του Πασβαντζόγλου αδελφός,
Τ’ όνειρο του μεγάλου Μαξιμιλιανού ντε Ρομπεσπιέρ
Ξαναζεί στο μέτωπό σου.
Είσαι ο ελευθερωτής της Νότιας Αμερικής
