Ξεκίνησαν οι διερευνητικές επαφές για το ξεπούλημα των ελεύθερων χώρων στη Δυτική Θεσσαλονίκη
Του Νίκου Έξαρχου*
Μία από τις βασικές παραμέτρους για την ποιότητα ζωής των πολιτών μέσα στο δομημένο περιβάλλον (πόλεις-μεγαλουπόλεις) είναι και οι ελεύθεροι κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου και αναψυχής. Σ’ αυτούς τους χώρους οι πολίτες μπορούν να περνούν κάποιες ώρες της ημέρας για περιπάτους, για χαλάρωση καθώς και για ήπιες αθλητικές δραστηριότητες (τζόκινγκ κ.λπ.). Στο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης υπήρχαν διάσπαρτα πολλά στρατόπεδα. Η αναγκαιότητα των οποίων ήταν η βίαιη καταστολή των κινητοποιήσεων του εργαζόμενου εχθρού λαού, από την πλευρά της κυρίαρχης άρχουσας αστικής τάξης. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 άρχισαν οι μετεγκαταστάσεις ή και το κλείσιμο των στρατοπέδων εντός των πόλεων μαζί και της Θεσσαλονίκης. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε ανέλπιστο δώρο, διότι οι ελεύθεροι πλέον χώροι που δημιουργούνται θα είχαν τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν από τις τοπικές κοινωνίες για την αναβάθμιση του αστικού δομημένου περιβάλλοντος και κατ’ επέκταση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων. Αυτό θα επιτυγχάνονταν με την αποκλειστική χρήση των χώρων αυτών για πράσινο και αναψυχή.
Τα κόμματα της Αριστεράς πρωτοστατούν διαχρονικά για να αποδοθούν οι ελεύθεροι χώροι στις τοπικές κοινωνίες με αποκλειστική χρήση το αστικό πράσινο.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση αναλόγου μεγέθους πόλεων με τη Θεσσαλονίκη η αναλογία πρασίνου κατά μέσο όρο είναι 10τ.μ. ανά κάτοικο. Αυτή τη στιγμή στη Θεσσαλονίκη η αναλογία αυτή είναι 2,4τ.μ. ανά κάτοικο και το υλοποιημένο πράσινο είναι 1,9τ.μ. ανά κάτοικο. Υπάρχουν μελέτες από την Πολυτεχνική Σχολή του ΑΠΘ που αποδεικνύουν επιστημονικά ότι, αν όλοι οι ελεύθεροι χώροι χρησιμοποιηθούν με αποκλειστική χρήση πρασίνου η αναλογία αυτή θα έφτανε στα 7τ.μ. ανά κάτοικο κάτω από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής ένωσης. Ως εκ τούτου, είναι επιβεβλημένη η αναγκαιότητα όλα τα πρώην στρατόπεδα να χρησιμοποιηθούν για χώρους πρασίνου και να αποδοθούν κατά πλήρη κυριότητα στους δήμους που ανήκουν χωροταξικά.
Το πρωί της Τετάρτης, 16/3, έγινε προγραμματισμένη συνάντηση στο Ξενοδοχείο «Λαζαριστές», στην οποία ο Δήμος Παύλου Μελά παρουσίασε το Επιχειρησιακό Σχέδιο για το πρώην Στρατόπεδο «Παύλου Μελά». Στη συνάντηση παρευρέθηκαν ο διευθυντής του ΤΕΘΑ κ. Σταθιάς, εκπρόσωποι της κυβέρνησης, του υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης καθώς και ο περιφερειάρχης κ. Τζιτζικώστας. Μετά το τέλος της συνάντησης, ανακοινώθηκε στους παρευρισκόμενους ότι το απόγευμα της ίδιας μέρας είναι προγραμματισμένη συνάντηση στα γραφεία της Μητρόπολης Νεαπόλεως, στην οποία εκπρόσωποι του ΠΑΟΚ θα παρουσίαζαν ένα σχέδιο για κατασκευή αθλητικών εγκαταστάσεων στο πρώην Στρατόπεδο «Καρατάσιου». Στη συνάντηση αυτή, που είχε ανακοινωθεί μόνο από τον ΠΑΟΚ παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του ΤΕΘΑ, συνεργάτες του κ. Καμμένου και βεβαίως ο οικοδεσπότης Μητροπολίτης Νεαπόλεως Βαρνάβας. Δεν είχε κληθεί ο δήμαρχος Παύλου Μελά κ. Δεμουρτζίδης, ο οποίος το πρωί της Τετάρτης ζήτησε να παρευρεθεί και συμμετείχε. Στη συνάντηση αυτή -σύμφωνα με πληροφορίες- οι εκπρόσωποι του ΠΑΟΚ ζήτησαν την εκχώρηση του πρώην Στρατοπέδου «Καρατάσιου» έκτασης 689 στρεμμάτων, προκειμένου να κατασκευάσουν ποδοσφαιρικό γήπεδο για την ΠΑΕ ΠΑΟΚ 35.000 θέσεων, ένα ξενοδοχείο πέντε αστέρων, δέκα βοηθητικά γήπεδα καθώς και εμπορικό κέντρο.
Στο Δημοτικό Συμβούλιο, το βράδυ της Τετάρτης, τοποθετήθηκαν επί του θέματος εκπρόσωποι συλλογικοτήτων, πολίτες του Δήμου και όλες οι Παρατάξεις. Όλοι συμφώνησαν να μην παραχωρηθεί με κανένα τρόπο ο χώρος του στρατοπέδου στον επιχειρηματία και να επικαιροποιηθούν οι προηγούμενες αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου που αφορούσαν τη μη παραχώρηση του χώρου του Στρατοπέδου «Καρατάσιου» σε κανένα ιδιώτη επιχειρηματία για οικοδόμηση πάσης φύσεως κτιριακών εγκαταστάσεων.
Μετά από αυτή την εξέλιξη πρέπει να πιεστεί η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ, ώστε όλοι οι ελεύθεροι χώροι των πρώην στρατοπέδων καθώς και το πρώην Στρατόπεδο «Καρατάσιου» για:
Την αποτροπή της μεταβίβασης με κάθε τρόπο, των στρατοπέδων στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) που ήδη έχει στην κατοχή του τα καλύτερα φιλέτα ακινήτων, μεγάλα μετοχικά πακέτα των πιο κερδοφόρων επιχειρήσεων του Δημοσίου και το δίκτυο των υποδομών της χώρας (αυτοκινητόδρομοι, λιμάνια, ΕΥΑΘ, ΔΕΗ κ.λπ.) με σκοπό την «αξιοποίησή» τους.
Την κατάργηση του νομοθετικού πλαισίου, δηλαδή του Ν. 2745/1999 περί οικιστικής ανάπλασής τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του οποίου, ένα μεγάλο μέρος της έκτασής τους αποδίδεται προς εξυπηρέτηση οικιστικών αναγκών του προσωπικού των ενόπλων δυνάμεων.
Το χαρακτηρισμό των πρώην στρατοπέδων και της ΔΕΘ με προεδρικά διατάγματα ή άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις ως κοινόχρηστους χώρους πρασίνου.
Τα εντός των στρατοπέδων αξιόλογα κτίρια να χαρακτηριστούν ως ιστορικά μνημεία από το ΥΠΠΟ (ήδη έχουν υπάρξει ανάλογες αποφάσεις για μια σειρά κτίρια π.χ. του πρώην Στρατοπέδου «Κόδρα», «Παύλου Μελά»). Αφού συντηρηθούν, να αποδοθούν για ήπιες κοινωφελείς χρήσεις.
Την απόδοση της ιδιοκτησίας των πρώην στρατοπέδων (Π. Μελά, Καρατάσιου, Ζιάκα, Γκόνου, Μ. Αλεξάνδρου, Παπακυριαζή, Γ’ Σώμα Στρατού, Νταλίπη, Κόδρα, Φαρμάκη, Κακιούση, Αντωνίου Ζώη, Παπαπασχάλη) στους δήμους στους οποίους ανήκουν γεωγραφικά χωρίς, φυσικά, την ένταξή τους σε οποιαδήποτε σχέδιο «αξιοποίησής» τους. Τη σύσταση δημόσιου μητροπολιτικού φορέα, με τη συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, υπεύθυνου για την ανάδειξη και τη διαχείρισή τους ως χώρων κοινόχρηστου πράσινου υπερτοπικής σημασίας. Απαραίτητη κρίνεται η μεταφορά των ανάλογων κονδυλίων από μέρους της κεντρικής εξουσίας.
Τη θεσμοθέτηση Τράπεζας Γης παράλληλα με την πλήρη διερεύνηση του ιδιοκτησιακού τους καθεστώτος.
*Ο Νίκος Έξαρχος είναι πολιτικός μηχανικός ΑΠΘ – μέλος Λαϊκής Ενότητας Δήμου Παύλου Μελά
