του Γιώργου Πατέλη
Ως άλλος… φοίνικας που αναγεννάται από τις στάχτες του φαντάζει το σχέδιο για την επαύριο των πρόωρων βουλευτικών εκλογών της 28ης Απριλίου στην Ισπανία. Οι ευχές του Βερολίνου και όλης της ευρωκρατίας για επιτυχία συνοδεύουν το Σοσιαλιστικό Κόμμα και τους ακραίους «εκσυγχρονιστές» Ciudadanos (εν ανάγκη όμως και τους Podemos, όλο και προθυμότερους να συγκυβερνήσουν με οποιονδήποτε…). Όλες οι συστημικές δυνάμεις, εντός και εκτός ισπανικού κράτους, ευελπιστούν σε ένα αποτέλεσμα που θα φέρει σχετική έστω πολιτική σταθερότητα σε ένα από τα μεγάλα κράτη μέλη της Ε.Ε., όπου μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο έπεσαν δύο κυβερνήσεις. Και με το φάντασμα της επανάληψης των πολλαπλών εκλογικών αναμετρήσεων στα τέλη 2015-μέσα 2016 να τους στοιχειώνει, καθώς τα προγνωστικά δεν δίνουν, ούτε αυτή τη φορά, σιγουριά σχηματισμού κυβέρνησης.
Στο διάστημα που κυβέρνησε ο Σάντσεθ, από την πτώση του Ραχόι ως και τη δική του πτώση εξαιτίας των Καταλανών και Βάσκων βουλευτών που καταψήφισαν τον προϋπολογισμό του*, το Σοσιαλιστικό Κόμμα αποδείχθηκε εξαιρετικά πρόθυμο προς το ιερατείο των Βρυξελλών. Κι αυτό με τη σειρά του ήταν γαλαντόμο προς την κυβέρνηση μειοψηφίας του Σάντσεθ (βλ. έγκριση της αύξησης μισθών), ελπίζοντας ότι έτσι οι σοσιαλιστές θα εκτονώσουν τον ισπανικό πονοκέφαλο. Όμως οι αιτίες της κρίσης που ταλανίζει το ισπανικό κράτος είναι βαθιές, και δεν περιορίζονται στην οικονομία. Ο τεχνητός χαρακτήρας του υπογραμμίζεται από την ανάγκη του να ασκεί μια διαρκή καταστολή εναντίον εκατομμυρίων υπηκόων διαφόρων «επαρχιών» που ασφυκτιούν εντός του. Έτσι, ήταν ουσιαστικά οι συνεχιζόμενες διώξεις εναντίον των Καταλανών αυτονομιστών που προκάλεσαν την πτώση του Σάντσεθ και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών.
Η Δεξιά στα τρία, χαμένοι οι Podemos
Στο μεταξύ, και δεδομένης της μείωσης της επιρροής της πνιγμένης στα σκάνδαλα παραδοσιακής Δεξιάς (Λαϊκό Κόμμα), οι «άφθαρτοι» Ciudadanos, φανατικοί υπερασπιστές του νεοφιλελευθερισμού και της ισπανικής μοναρχίας, αναδείχθηκαν σε τρίτη πολιτική δύναμη – άρα και σε πιθανό εταίρο μιας μελλοντικής κυβέρνησης συνασπισμού με τους σοσιαλιστές, αν βγουν τα κουκιά στη νέα βουλή. Ταυτόχρονα βγήκε στην επιφάνεια και το φάντασμα της φρανκικής Ακροδεξιάς υπό τη μορφή του κόμματος Vox, οι ψηφοφόροι του οποίου «κρύβονταν» μέχρι τώρα στο Λαϊκό Κόμμα. Χαμένοι οι Podemos, ιδίως μετά την με συνοπτικές διαδικασίες εκδίωξη των επικεφαλής του καταλανικού τμήματός τους, που ήταν φιλικά προσκείμενοι προς την ανεξαρτησία της Καταλονίας – και άρα δεν συμβάδιζαν με τη γραμμή της κεντρικής ηγεσίας. Αυτό αναμένεται να κοστίσει στο κόμμα του Ιγκλέσιας στις επικείμενες εκλογές, καθώς οι Podemos ήταν πρώτοι στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές σε δύο μόνο περιφέρειες του ισπανικού κράτους: την Καταλονία και τη Χώρα των Βάσκων, που στήριξαν τους Podemos με τη φρούδα ελπίδα ότι κι αυτοί θα ανταποδώσουν αναγνωρίζοντας έμπρακτα (όπως έλεγαν παλιότερα) το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση.
Οι αιτίες της κρίσης που ταλανίζει το ισπανικό κράτος είναι βαθιές, και δεν περιορίζονται στην οικονομία: αυτή τη φορά ήταν οι συνεχιζόμενες διώξεις εναντίον των Καταλανών που προκάλεσαν την πτώση του Σάντσεθ και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών
Αυτό δεν συνέβη και έτσι, σε συνδυασμό με το τσουνάμι λαϊκής δυσαρέσκειας προς το πολιτικό σύστημα εξαιτίας της γενικευμένης διαφθοράς, συνέχισε να τροφοδοτείται η πολιτική αστάθεια. Η άρνηση των Καταλανών και Βάσκων βουλευτών να υπερψηφίσουν τον κρατικό προϋπολογισμό, καταλογίζοντας και στον Σάντσεθ, πια, τη συνέχιση της κατασταλτικής πολιτικής του Ραχόι, ήταν απλά το κερασάκι στην τούρτα. Η εκδικητικότητα και η παρωδία δικαιοσύνης που στήθηκε από το ισπανικό κράτος κατά των «στασιαστών» Καταλανών υπουργών, βουλευτών και στελεχών μαζικών οργανώσεων (οι περισσότεροι από τους οποίους παραμένουν προφυλακισμένοι για πάνω από ένα χρόνο) επηρέασε δηλαδή βαθιά και το ίδιο το πολιτικό σύστημα της χώρας, προκαλώντας ριζικές ανακατατάξεις σε όλες τις πτέρυγές του.
Παρωδία δίκης, φρανκικής έμπνευσης και μεθόδευσης
Συνεχίζεται μέχρι σήμερα, με άκρως τιμωρητική διάθεση, η δίκη των Καταλανών «στασιαστών» στο ανώτατο ειδικό δικαστήριο της Μαδρίτης (το οποίο είχε ιδρύσει ο δικτάτορας Φράνκο για τη δίωξη «πολιτικών αδικημάτων»…). Αρκεί να σημειωθεί ότι το 93% των απορριφθέντων μαρτύρων είχαν προταθεί από την υπεράσπιση, ενώ το 47% αυτών που έγιναν αποδεκτοί είναι αστυνομικοί. Επιπλέον, ως «πολιτική αγωγή» παρίστανται εκπρόσωποι του ακροδεξιού κόμματος Vox! Μάλιστα η άρνηση π.χ. των υπόδικων στελεχών του αριστερού καταλανικού κόμματος CUP να απαντήσουν στις «ερωτήσεις» των νοσταλγών του φρανκισμού κινδυνεύει να οδηγήσει και σε πρόσθετες ποινές, αφού θεωρείται ασέβεια προς το… δικαστήριο. Έτσι αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται οι αντιδράσεις προς τον πλήρη εξευτελισμό των βασικών αρχών της δικαιοσύνης από το καθεστώς της Μαδρίτης και τα ειδικά δικαστήριά του. Και πλέον δεν προέρχονται μόνο από την πλευρά των υποστηρικτών της αυτοδιάθεσης, αλλά και από κόσμο που είναι εναντίον της, καθώς το κλίμα μυρίζει έντονα πλέον φρανκισμό.
Να σημειωθεί ότι ανάμεσα στους κατηγορούμενους υπάρχουν άνθρωποι όπως οι «δύο Τζόρδι», που είναι επικεφαλής των δύο μαζικότερων οργανώσεων της Καταλονίας – δηλαδή ο Τζόρδι Κουσάρτ, πρόεδρος του Omnium Cultural, και ο Τζόρδι Σάντσεθ, πρόεδρος της Καταλανικής Εθνικής Συνέλευσης. Αυτοί οι δύο κλείνουν σήμερα 502 μέρες εγκλεισμού στα κελιά της Μαδρίτης, κατηγορούμενοι ότι οργάνωσαν «χωρίς άδεια» διαδηλώσεις υπέρ της ανεξαρτησίας! Είναι χαρακτηριστική από αυτήν την άποψη η δήλωση του «αντιεθνικιστή» Αλμπέρτο Γκαρθόν, επικεφαλής της ισπανικής Ενωμένης Αριστεράς, που μόνο για συμπάθεια προς την υπόθεση των Καταλανών δεν μπορεί να κατηγορηθεί: «Ο Κουσάρτ, όπως και οι υπόλοιποι κατηγορούμενοι, έχει φυλακιστεί άδικα για περισσότερο από έναν χρόνο. Πολλοί μη υποστηρικτές της ανεξαρτησίας φρίττουμε βλέποντάς τον να καλείται να υπερασπιστεί μία απόλυτα ειρηνική διαδικασία» (εννοεί το καταλανικό δημοψήφισμα). Ο ίδιος ο Κουσάρτ στην πρώτη του κατάθεση δήλωσε ότι υπερασπίζεται τη νομιμότητα της πολιτικής ανυπακοής, προσθέτοντας: «Προτεραιότητά μου είναι η καταδίκη της επίθεσης εναντίον των δικαιωμάτων και των ελευθεριών τόσο στην Καταλονία όσο και γενικότερα στο ισπανικό κράτος».
* «Τον έφαγε κι αυτόν ένα… ανύπαρκτο πρόβλημα» (φύλλο 442).
