Του Μάκη Καβουριάρη. Πριν από λίγους μήνες, σ’ αυτήν ακριβώς την εφημερίδα, έγραψα για το Αιγαίο, αυτό το Αρχιπέλαγος, που κανένα άλλο δεν μπορεί να συγκριθεί μαζί του, με την ιστορία και τους πολιτισμούς που έζησαν σ’ αυτό, αυτή την πλωτή πολιτεία που συνδέει την Ευρώπη με την Ασία και την Αφρική, αυτούς τους τόπους που όλοι θέλουν να τους επισκεφτούν, αυτό το καταφύγιο για τους ανθρώπους που αναζητούν την μοναδική σχέση του ήλιου, των νησιών και της θάλασσας, αυτές τις εκπληκτικές συνθέσεις των χρωμάτων και των τρόπων ζωής που έρχονται από πολύ μακριά.
Σ’ όλα αυτά αναφέρθηκα μπροστά στον σχεδιαζόμενο κίνδυνο εκμετάλλευσης των πετρελαίων που υπάρχουν στο Αιγαίο και μετατροπής του Αρχιπελάγους σε δεξαμενή άντλησής του και διέλευσης πετρελαιοφόρων. Αντιπροτείνοντας δε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ευλογημένη και πολυδιαφημιζόμενη πράσινη ανάπτυξη. Η οποία από ευλογία κινδυνεύει να μετατραπεί σε εφιάλτη, όπως την περιγράφει στην ανάλυσή του ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Ηλίας Γιαννίρης, στην κριτική του για τη χορήγηση αδείας, τον Ιούλιο του 2011 από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), για τη δημιουργία αιολικού πάρκου στην Ικαρία με 110 ανεμογεννήτριες συνολικής παραγωγής 330 ΜW. Όταν η μεγαλύτερη ζήτηση στο νησί είναι 9 MW, για 10 μέρες τον Αύγουστο.
Και όχι μόνο στην Ικαρία. Σε πολλά νησιά του Αιγαίου, στα Ιόνια και την ηπειρωτική Ελλάδα λειτουργούν ήδη και έχουν χορηγηθεί άδειες για τη δημιουργία μεγάλων αιολικών πάρκων, χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό και χωρίς ουσιαστική εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Αποτέλεσμα είναι να εκδίδονται άδειες εγκατάστασης γιγαντιαίων έργων ακόμη και σε εξαιρετικά ευαίσθητες περιοχές. Γιατί μέχρι το 2020 έχει προγραμματιστεί η παραγωγή 10.000 ΜW από ανανεώσιμες μορφές ενέργειας. Κι επειδή, για να μας δανείσουν οι εταίροι μας, μάς πιέζουν να τους πουλήσουμε ενέργεια, όποια πρόταση γίνει τα επόμενα χρόνια θα εγκρίνεται από την ΡΑΕ με κίνδυνο η πράσινη ανάπτυξη από τα γιγαντιαία αιολικά πάρκα να καταστρέψει για πολλές γενιές την ανάπτυξη των νησιών μας με βάση τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα.
Το πρόβλημα είναι τι είδους ανάπτυξη επιλέγουμε. Αν ακολουθήσουμε το δρόμο «κάντε ό,τι θέλετε, όπου θέλετε και όπως το θέλετε» ούτε σχεδιασμός χρειάζεται, ούτε περιβαλλοντολογικές και άλλες μελέτες. Η ΡΑΕ εφαρμόζει αυτή την αρχή ανοίγοντας το δρόμο για αμφισβητήσεις, αντιστάσεις των κατοίκων και μετατροπή της αιολικής ενέργειας σε εφιάλτη για τις επιλεγμένες περιοχές.
Το παράδειγμα της Αγγλίας και των άλλων χωρών της Βόρειας Ευρώπης είναι αποκαλυπτικό. Οι ανεμογεννήτριες φεύγουν από τη στεριά και εγκαθίστανται σε θαλάσσιες περιοχές, με μεγαλύτερο βέβαια κόστος αλλά με ελαχιστοποίηση των αρνητικών συνεπειών που έχει η τεχνολογία, η κάθε τεχνολογία, στα πρώτα στάδια χρησιμοποίησής της.
Και επαναλαμβάνω την κατάληξή μου στο προηγούμενο άρθρο για το Αρχιπέλαγος. Να το διαφυλάξουμε ως ένα από τα τελευταία αναχώματα στη βαρβαρότητα που μας περιβάλλει. Και να παλέψουμε για τη διεθνή αναγνώρισή του ως πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας.
Και όχι μόνο στην Ικαρία. Σε πολλά νησιά του Αιγαίου, στα Ιόνια και την ηπειρωτική Ελλάδα λειτουργούν ήδη και έχουν χορηγηθεί άδειες για τη δημιουργία μεγάλων αιολικών πάρκων, χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό και χωρίς ουσιαστική εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Αποτέλεσμα είναι να εκδίδονται άδειες εγκατάστασης γιγαντιαίων έργων ακόμη και σε εξαιρετικά ευαίσθητες περιοχές. Γιατί μέχρι το 2020 έχει προγραμματιστεί η παραγωγή 10.000 ΜW από ανανεώσιμες μορφές ενέργειας. Κι επειδή, για να μας δανείσουν οι εταίροι μας, μάς πιέζουν να τους πουλήσουμε ενέργεια, όποια πρόταση γίνει τα επόμενα χρόνια θα εγκρίνεται από την ΡΑΕ με κίνδυνο η πράσινη ανάπτυξη από τα γιγαντιαία αιολικά πάρκα να καταστρέψει για πολλές γενιές την ανάπτυξη των νησιών μας με βάση τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα.
Το πρόβλημα είναι τι είδους ανάπτυξη επιλέγουμε. Αν ακολουθήσουμε το δρόμο «κάντε ό,τι θέλετε, όπου θέλετε και όπως το θέλετε» ούτε σχεδιασμός χρειάζεται, ούτε περιβαλλοντολογικές και άλλες μελέτες. Η ΡΑΕ εφαρμόζει αυτή την αρχή ανοίγοντας το δρόμο για αμφισβητήσεις, αντιστάσεις των κατοίκων και μετατροπή της αιολικής ενέργειας σε εφιάλτη για τις επιλεγμένες περιοχές.
Το παράδειγμα της Αγγλίας και των άλλων χωρών της Βόρειας Ευρώπης είναι αποκαλυπτικό. Οι ανεμογεννήτριες φεύγουν από τη στεριά και εγκαθίστανται σε θαλάσσιες περιοχές, με μεγαλύτερο βέβαια κόστος αλλά με ελαχιστοποίηση των αρνητικών συνεπειών που έχει η τεχνολογία, η κάθε τεχνολογία, στα πρώτα στάδια χρησιμοποίησής της.
Και επαναλαμβάνω την κατάληξή μου στο προηγούμενο άρθρο για το Αρχιπέλαγος. Να το διαφυλάξουμε ως ένα από τα τελευταία αναχώματα στη βαρβαρότητα που μας περιβάλλει. Και να παλέψουμε για τη διεθνή αναγνώρισή του ως πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας.
Σχόλια