Μια σειρά μακρονιστές, πράσινοι και σοσιαλιστές πολιτικοί και πανεπιστημιακοί, κινούμενοι υπό την αιγίδα της Ένωσης Ευρωπαίων Φεντεραλιστών (η οποία πρεσβεύει τη μετατροπή της Ε.Ε. σε «Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης»), συνυπέγραψαν αυτήν την εβδομάδα ένα άρθρο στη γαλλική εφημερίδα Le Monde[1]. Σε αυτό κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου: η Ευρώπη, γράφουν, που μέχρι τώρα απειλούνταν από τον ρωσικό και τον κινεζικό ιμπεριαλισμό, πλέον έχει να αντιμετωπίσει και τον ιμπεριαλισμό των ΗΠΑ – και για να επιβιώσει πρέπει επειγόντως να ομοσπονδοποιηθεί. Έκτοτε έχουν προσθέσει την υπογραφή τους δεκάδες ακόμη επιφανείς εκπρόσωποι της γαλλικής διανόησης και πολιτικής[2].
Οι συντάκτες του άρθρου ανακάλυψαν έκπληκτοι ότι –εκεί που όλα πήγαιναν πρίμα!– ο Τραμπ εν μια νυκτί και εντελώς απροσδόκητα μετέτρεψε τις ΗΠΑ από «ιστορικό σύμμαχο και στενό εταίρο της Ευρώπης» σε ιμπεριαλιστική δύναμη με αυτοκρατορικές βλέψεις. Αυτή η επίδοξη αυτοκρατορία ξαφνικά λοιπόν επεμβαίνει στις εσωτερικές μας υποθέσεις, κι επιπλέον καλοπιάνει τον Πούτιν, γράφουν. Αλλά –συνεχίζουν– οι αρχές της Ε.Ε. αντιδρούν αμήχανα, αντί να… κοπιάρουν τον Τραμπ αναφωνώντας MEGA. Δηλαδή «Make Europe Great Again» (στη θέση του τραμπικού MAGA, «Make America Great Again»). Και πώς θα γίνει Great Again η Ευρώπη; Μετατρεπόμενη γρήγορα σε ομοσπονδία με κοινή άμυνα, ώστε να αντιμετωπίσει τους «δεσποτικούς και αυταρχικούς άνδρες που δεν σέβονται τους Ευρωπαίους και διακατέχονται από ακόρεστη δίψα για εξουσία και επέκταση»…
Οι συντάκτες του άρθρου (μεταξύ των οποίων και ο πολύς Ντανιέλ Κον Μπεντίτ, διότι ποτέ δεν λείπει ο Μάρτης από τη Σαρακοστή) αυτοπυροβολούνται ως αφελείς που πιάστηκαν στον ύπνο αλλά, παρ’ όλα αυτά, έχουν έτοιμη τη λύση. Ξεπηδούν όμως από τα γραφόμενά τους κάμποσα ερωτήματα, που δεν μπορούν να παρακαμφθούν. Διότι οι καλοκάγαθοι ευρωπαϊστές μας καλούν να ενωθούμε όλοι μαζί σε μια ομοσπονδία με ενιαία άμυνα κ.λπ., αλλά ούτε μία λέξη δεν αφιερώνουν για να μας δώσουν κάποια θολή έστω ιδέα περί του ποια γραμμή θα έχει αυτή η ισχυρή ομοσπονδία στο εσωτερικό της και στο διεθνές γίγνεσθαι…
Θα είναι π.χ. δύναμη ειρήνης, δικαιοσύνης, ισότητας κ.ο.κ.; Ή άλλη μια ιμπεριαλιστική δύναμη που θα υπερασπίζεται τα «δικά της» κλεμμένα, τα οποία επιβουλεύονται οι αντίπαλοι ιμπεριαλισμοί; Θα φροντίζει τους πολλούς και θα σέβεται τη βούλησή τους; Ή θα είναι ένας στρατιωτικοποιημένος μηχανισμός που τους φτωχαίνει και τους φιμώνει για να συνεχίσουν το πάρτι τους οι ελίτ; Κάτι θα έπρεπε να πουν επ’ αυτών οι συντάκτες του άρθρου και οι τόσοι διανοούμενοι και πολιτικοί που συμφωνούν μαζί τους. Δεν λένε όμως. Ίσως βαυκαλίζονται ότι αρκεί να αερολογούν, όπως έκαναν στα τέλη του προηγούμενου αιώνα. Προφανώς δεν θέλουν να πάρουν χαμπάρι την κοσμογονία των τελευταίων δεκαετιών…
Εκεί που έχουν δίκιο, πάντως, είναι όταν επισημαίνουν την αμηχανία των υποτιθέμενων ηγετών μιας Ε.Ε. που «είναι πλέον παγιδευμένη σε μέγγενη». Πράγματι, η Ευρώπη (εδώ και χρόνια) αποσυντίθεται, καθώς οι ελίτ ακολουθούν τη… σοφή τακτική «ο σώζων εαυτόν σωθήτω». Οι περισσότερες έχουν στοιχηθεί πίσω από την Ουάσιγκτον –που όμως τώρα γίνεται αγνώριστη– κι έχουν αποποιηθεί κάθε «όραμα» αυτόνομης ευρωπαϊκής πορείας. Κι ενώ είναι έτοιμες να μετατρέψουν την Ευρώπη σε κρανίου τόπο, «απροσδόκητα» ανακαλύπτουν ότι απειλούνται και από τις ΗΠΑ (δασμοί, ενεργειακό, βλέψεις σε κτήσεις και συμφέροντα κρατών μελών της Ε.Ε. κ.ά.). Παράδειγμα: εκεί που οι Βίκινγκ ετοιμάζονταν να γίνουν ολοκαύτωμα για να ανακόψουν την επερχόμενη εισβολή της ρωσικής αρκούδας, και ανέμεναν τον υπερήφανο αμερικανικό αετό να προστρέξει προς υποστήριξή τους, ξαφνικά τον βλέπουν να φεύγει με τη Γροιλανδία παραμάσχαλα. Είναι να μην ζαλιστεί μέχρι κι ο σκληροτράχηλος Κον Μπεντίτ;
Όντως, κάτι πρέπει να γίνει επειγόντως. Όχι όμως μια ομοσπονδία που θα την κανοναρχούν οι ελίτ και η ευρωκρατία σε βάρος των ποικιλοτρόπως αφαιμασσόμενων χωρών, λαών και τάξεων, αλλά μια δημοκρατική επανάσταση. Ή αλλιώς, η Ευρώπη έχει ανάγκη μιας μεγάλης και βαθιάς πολιτικής αλλαγής, η οποία θα επαναθεμελιώσει τις σχέσεις μεταξύ των χωρών και των λαών της σε νέες βάσεις: ισότιμης συνεργασίας και αλληλεγγύης, προστασίας της εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας κάθε χώρας, κοινωνικής δικαιοσύνης και καταπολέμησης των κάθε είδους ανισοτήτων που μας κληροδότησε ένα παρελθόν καταπίεσης, εκμετάλλευσης, ταπείνωσης των αδύναμων από τους ισχυρούς. Ακόμα, νέες βάσεις σημαίνει μια Ευρώπη που οι ελίτ της θα πάψουν να ανατινάζουν τρίτες χώρες, να καταληστεύουν άλλα έθνη, να υποστηρίζουν την υποδούλωση ολόκληρων λαών κ.ο.κ. Σημαίνει επίσης έναν φιλειρηνικό προσανατολισμό και ειλικρινή συμφωνία συνύπαρξης και εγγυήσεων αμοιβαίας ασφάλειας με τη Ρωσία και όχι μόνο. Με δυο λόγια, ούτε MEGA ούτε MAGA.
[1] «L’Europe est désormais cernée par des empires renaissants, dépourvus de toute considération pour les Européens», Le Monde, 28/1/2025.
[2] «Russian, Chinese and now American imperialism: Europe must become federal to avoid disintegration», federalists.eu, 28/1/2025.
