Είμαστε σε φάση που συντελούνται πολύ μεγάλες αλλαγές σε παγκόσμια κλίμακα. Άλλες εμφανείς κι άλλες αφανείς. Αυτή τη βδομάδα οπωσδήποτε δέσποσε η επίσκεψη του Κινέζου προέδρου Σι στη Μόσχα, το πλήρες περιεχόμενο της οποίας, πέρα από τα ανακοινωθέντα, μάλλον θα είναι δύσκολο να το πληροφορηθούμε ως έχει. Το σίγουρο είναι ότι δεν θα είναι ασήμαντο για την πορεία του κόσμου. Και το πιο ορατό είναι ότι δεν μπορεί πια κανένας στη Δύση και την Ανατολή, το Βορρά και το Νότο, να έχει την παραμικρή αμφιβολία ότι μέσα σε δέκα χρόνια σφυρηλατήθηκε μια σχέση σταθερή μεταξύ Κίνας και Ρωσίας, ίσως η μεγαλύτερη σε επίπεδο μεγέθους και ποιότητας εταίρων, μια συμμαχία για την οποία ενδιαφέρονται και άλλοι, που δεν έχει χαρακτήρα στρατιωτικό, αν και κοινά στρατιωτικά γυμνάσια ήδη γίνονται.
Η αντίστοιχη δυτική συμμαχία, το ΝΑΤΟ, συγκροτήθηκε μεταπολεμικά από κράτη που μέχρι το 1945 αλληλομάχονταν μέχρι ολικής καταστροφής, γεγονός που επιτρέπει σε κάποιον να συμπεράνει ότι τα θεμέλια της είναι μάλλον σαθρά.
Δύο παγκόσμιοι πόλεμοι, δύο ατομικές βόμβες και μια μακριά περίοδος αποικιοκρατίας δυτικών δυνάμεων που βρίσκονταν σε ακατάπαυστη πολεμική, οικονομική και πολιτισμική σύγκρουση μεταξύ τους, η οποία πρακτικά διεξαγόταν σε ολόκληρη τη γήινη σφαίρα. Η εχθρότητα, το μίσος και η ανταγωνιστικότητα Αγγλίας και Γαλλίας είναι παροιμιώδεις, με διάρκεια πολλών αιώνων. Το ίδιο και ο ανταγωνισμός με τους Γερμανούς. Οι συμμαχίες μεταξύ των ευρωπαϊκών δυνάμεων ήταν πάντα πρόσκαιρες.
Η μεταπολεμική σύγκλιση των Ευρωπαίων έγινε υπό την αυστηρή επιτήρηση και καθοδήγηση των Αμερικάνων προκειμένου να δημιουργηθεί ένα ανάχωμα απέναντι στην επιρροή της Σοβιετικής Ένωσης και των κομμουνιστικών ιδεών. Υπάρχουν πολλές αποδείξεις γι’ αυτό, παρά τις όποιες εκλάμψεις αυτονομίας τύπου Ντε Γκωλ, που συμπληρώνονται σήμερα από το σύρσιμο της Ευρώπης σε ένα πόλεμο που αφενός υπηρετεί τις ΗΠΑ και αφετέρου υποβαθμίζει την Ευρώπη σε παίκτη βήτα κατηγορίας απομακρύνοντας ή αποκόβοντάς την από την τεράστια αγορά του «νέου ορίζοντα» που παίρνει σάρκα και οστά με πρωτοφανή για τον ανθρώπινο πολιτισμό και την εξέλιξη των κοινωνιών και των κρατών ταχύτητα, ποιότητα, όγκο και έκταση.
Γίνεται όλο και πιο φανερό ότι η Ευρώπη έχει μειούμενη πλέον οικονομική βαρύτητα. Είναι απολύτως εξαρτημένη σε επίπεδο πρώτων υλών και όχι μόνο πετρελαίου και αερίου. Η Γερμανία έχασε την προμήθεια ενεργειακών πόρων από τους Ρώσους που ίσχυε επί δεκαετίες χωρίς εκβιαστικούς όρους κι έπεσε στα νύχια των Αμερικάνων. Και η Γαλλία ανησυχεί βλέποντας τα «σύννεφα» που μεγαλώνουν στην Αφρική και θέτουν σε κίνδυνο τις προμήθειες της σε ουράνιο για τους 56 πυρηνικούς σταθμούς που διαθέτει και αυτούς που κατασκευάζει. Ήδη τα «ειρηνευτικά» της στρατεύματα εκδιώχτηκαν από το Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο. Και ο Μακρόν αντιμετωπίστηκε στα δύο τελευταία ταξίδια του σε πρώην γαλλικές αποικίες σχεδόν σαν παρίας.
Μικρόκοσμος
Διαβάζοντας τις αγγλόφωνες ή γαλλόφωνες εκδόσεις του Τύπου αφρικανικών χωρών, αραβικών, της Λατινικής Αμερικής, Ινδίας, Κίνας, Ρωσίας, Τουρκίας, Ιράν, Βιετνάμ ή της Ινδονησίας, δηλαδή του 85% της ανθρωπότητας, αντιλαμβάνεσαι ότι ο δυτικός κόσμος ούτε καν μπορεί να αντιληφτεί ότι ο ρόλος του υποσκελίζεται και περιορίζεται σε ρυθμούς τρελούς με βάση τον ιστορικό χρόνο. Διαβάζοντας μόνο το δυτικό Τύπο έχεις την εντύπωση ότι η Μάγια Σάντου της Μολδαβίας, η Σάνια Μάριν της Φινλανδίας και η Ίνγκριντα Σιμονιτέ της Λιθουανίας, χωρών με συνολικό πληθυσμό 11 εκατομμυρίων, είναι πολύ σημαντικά πρόσωπα με βαρύνουσα γνώμη για την πορεία της ανθρωπότητας. Αντιθέτως, ο Τζόκο Ουιντόντο, πρόεδρος της Ινδονησίας των 275 εκατομμυρίων ανθρώπων, ο Φαμ Μιν Τσιν, πρωθυπουργός του Βιετνάμ των 100 εκατομμυρίων και ο Σαμπάζ Σαρίφ, πρωθυπουργός του Πακιστάν των 230 εκατ., συνολικά 600 εκατομμυρίων ανθρώπων, είναι εντελώς άγνωστοι, ανύπαρκτοι. Σχόλια βρίσκεις μόνο για τους «κακούς» όπως είναι ο Κιμ Γιονγκ Ουν της Βόρειας Κορέας και ο Μαδούρο της Βενεζουέλας ή για τους «μη αρεστούς» τύπου Λούλα της Βραζιλίας των 200 εκατομμυρίων ψυχών.
Δηλαδή, οι πολίτες της Ευρώπης, όπως και των ΗΠΑ, ζουν στο μικρόκοσμο μέσα στον οποίο τους έχει εγκλωβισμένους το σύστημα εξουσίας. Ένα μικρόκοσμο που κυριαρχεί η στρέβλωση, η άγνοια, η μεροληψία και η απόκρυψη. Εξ ου και ο μικρομεγαλισμός των Ευρωπαίων και η αδυναμία έγκαιρης κατανόησης των φαινομένων. Επειδή ο Ντούντα της Πολωνίας και ο Πάβελ της Τσεχίας πλέουν σε πελάγη δόξας βλέποντας τους εαυτούς τους καθημερινά στα πρωτοσέλιδα των ευρωπαϊκών εφημερίδων και στα δελτία ειδήσεων των ευρωπαϊκών καναλιών, έχουν πιστέψει ότι είναι τόσο σπουδαίοι που ορίζουν τις τύχες της ανθρωπότητας! Οι πρέσβεις της Ουκρανίας στο Βερολίνο και το Παρίσι επειδή έχουν το ελευθέρας με τις πλάτες των ΗΠΑ να λένε όποια ανοησία θέλουν, προσβάλλοντας ακόμα και τους ομόλογους τους στην Ευρώπη, νομίζουν, βλακωδώς, ότι είναι πάνω από τους ηγέτες των κρατών που τους φιλοξενούν!
Η Ευρώπη εξακολουθεί να αποστρέφει τη ματιά της από την ανθρωπότητα, βλέποντας την μόνο μέσα από το στενό πρίσμα της ρατσιστικής της θεώρησης, ότι οι μη Ευρωπαίοι δεν λογίζονται ως ίσιοι, άρα δεν μας ενδιαφέρει τι κάνουν, με τι ασχολούνται και πώς μας βλέπουν. Αυτό έχει καλλιεργηθεί από τον καιρό της ακμής της αποικιοκρατίας και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Ορισμένοι πολιτικοί, πιεζόμενοι από τις πολυεθνικές, τη στρατιωτική ηγεσία, τον Τύπο, τις δεξαμενές σκέψεις και τις προσωπικές τους φιλοδοξίες, προσπαθούν να διασώσουν ό,τι μπορεί ή νομίζεται ότι μπορεί να διασωθεί από τον παλιό κόσμο της αποικιοκρατίας.
Οι Αμερικάνοι, Ευρωπαίοι στην καταγωγή, ακόμα θεωρούν ότι με τον τσαμπουκά θα διατηρήσουν την ηγεμονία τους στον κόσμο. Οι εντός της Ευρώπης Ευρωπαίοι προσπαθούν να κρατήσουν τα υπολείμματα της αποικιακής τους αυτοκρατορίας, υποκρινόμενοι ότι έχουν την πρόθεση να συναλλαχθούν με τους ιθαγενείς των άλλων ηπείρων με πιο δίκαιο τρόπο. Όπου τα ερείσματά τους είναι ακόμα ισχυρά, διατηρούν και στρατιωτική παρουσία, όπου, όμως, εκδιώκονται ή κινδυνεύουν να εκδιωχτούν, εμφανίζονται πιο ήπιοι και διαλλακτικοί, με λιγότερες απαιτήσεις και περισσότερες υποσχέσεις. Ο Μακρόν είναι ο κατ’ εξοχήν εκπρόσωπος αυτής της κατηγορίας, αλλά σε ορισμένες χώρες τα βρήκε σκούρα με τους απογόνους των πρώην δούλων της Γαλλίας. Και το πανηγύρι είναι μόλις στην αρχή.
«Πόρτα»
Ο Μπάιντεν έβαλε την ουρά κάτω από τα σκέλια και πήγε αυτοπροσώπως στη Σαουδική Αραβία να ζητήσει από τον πρίγκιπα Σαλμάν, τον οποίο δημόσια κατηγορούσε για δολοφόνο του Κασότζι, να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου για να διατηρηθούν οι τιμές χαμηλά, αλλά έφαγε πόρτα. Οι Σαουδάραβες δεν του έκαναν τη χάρη, γεγονός πρωτοφανές μιας και η Σαουδική Αραβία μέχρι πρότινος θεωρείτο παραμάγαζο των ΗΠΑ. Ψυχρότητα συνάντησε και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν στις χώρες της Αφρικής όπου προσπάθησε να πείσει τους ιθαγενείς ότι πρέπει να κόψουν τις σχέσεις τους με τη Ρωσία και την Κίνα. Μάλιστα, ένας ομόλογός του στην κοινή συνέντευξη Τύπου, όταν ο Αμερικάνος αναφέρθηκε στον κινέζικο κίνδυνο, του επισήμανε χωρίς πολλή κομψότητα ότι το αεροδρόμιο στο οποίο προσγειώθηκε, ο αυτοκινητόδρομος που χρησιμοποίησε για να φτάσει στην πόλη και το μικρόφωνο στο οποίο μιλάει είναι όλα κινεζικής κατασκευής. Είναι πάρα πολύ χαρακτηριστικό ότι καμία αφρικανική χώρα δεν δέχτηκε να συμμετάσχει στις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας.
Ο Μακρόν υποσχέθηκε τα περισσότερα, ήταν πιο διαλλακτικός από τους Αμερικάνους, τους Άγγλους και τους Γερμανούς που περιφέρονται στην Αφρική προσπαθώντας να βρουν ανταπόκριση, αλλά έφαγε τις μεγαλύτερες προσβολές γιατί οι Αφρικανοί δεν είναι αμνήμονες. Θυμούνται πολύ καλά τι έχουν τραβήξει από τους Γάλλους και τους ομοίους τους που εμπόδισαν τους Αφρικανούς να μπουν νωρίτερα στη νεωτερικότητα. Ξέρουν επίσης ότι οι Γάλλοι ακόμα διατηρούν τέσσερις στρατιωτικές βάσεις στην ήπειρο και ότι πολλά από τα περιουσιακά στοιχεία αφρικανικών χωρών ελέγχονται από το γαλλικό κράτος.
Από τα πιο εντυπωσιακά συμβάντα είναι το άδειασμα που έκανε στον Μακρόν ενώπιον των δημοσιογράφων και των τηλεοπτικών καναλιών στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου στην Κινσάσα, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας του Κονγκό Φελίξ Τσισεκέντι που, απαντώντας στις παραινέσεις του προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, τον έβγαλε από τα ρούχα του λέγοντας του ότι «η Γαλλοαφρική δεν υφίσταται πια και οι Γάλλοι πρέπει να απολογηθούν για το ρόλο τους στη γενοκτονία του 1994»! (σημ. αναφέρεται στο ρόλο της Γαλλίας στη σφαγή κοντά ενός εκατομμυρίου μελών της φυλής Τούτσι).
Όπως γράφει ο ειδικός αναλυτής σε θέματα διεθνούς πολιτικής Muhittin Ataman, αντίστοιχα αντέδρασε κι ο πρόεδρος της Ναμίμπια Hage Geingob που διέκοψε τον πρόεδρο της γερμανικής Βουλής Norbert Lammert αντιλέγοντας ότι οι Αφρικάνοι δεν χρειάζονται νουθεσίες από τους πολιτικούς της Δύσης, ούτε τον οίκτο τους και ότι η κινέζικη παρουσία στην Αφρική δεν είναι αφρικάνικο πρόβλημα, αλλά ευρωπαϊκό. Κατά τον Ataman «η Γαλλία και άλλες δυτικές χώρες έχουν συνειδητοποιήσει ότι είναι αδύνατο να διατηρήσουν την επιρροή τους στην ήπειρο» του ενός δισεκατομμυρίου τριακοσίων εκατομμυρίων ανθρώπων, εκ των οποίων το 77% είναι κάτω από 35 ετών! Ήδη, σύμφωνα με το United World International «πέντε αφρικανικές χώρες (Γουινέα, Σουδάν, Μάλι, Γουινέα-Μπισάου και Μπουρκίνα Φάσο) έχουν εκδιώξει τα γαλλικά στρατεύματα» και «ακολουθώντας τους Γάλλους, τα στρατεύματα της Γαλλίας, Βρετανίας, Σουηδίας και Λιθουανίας αποσύρονται από το Μάλι και από άλλες αφρικανικές χώρες…»
Δολοφόνοι
Το Μάλι έχει απελάσει και τον Γάλλο πρέσβη μαζί με τις ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται από το γαλλικό κράτος και καθοδηγούνται από τις μυστικές υπηρεσίες. Η χώρα έχει ταλαιπωρηθεί πάρα πολύ και έμεινε υπανάπτυκτη από τότε που κατακτήθηκε βίαια από τους Γάλλους στη δεκαετία του 1880. Το 1960, μέσα στο κύμα ανεξαρτησίας που σάρωνε την Αφρική, ανακηρύχτηκε η ανεξαρτησία του Μάλι, αλλά οι Γάλλοι δεν την σεβάστηκαν μέχρι τις μέρες μας. Γι’ αυτό τα πανό με το σύνθημα «Θάνατος στους Γάλλους και τους συμμάχους τους» στο Μάλι και «Ο Μακρόν είναι Δολοφόνος» στο Κονγκό, δεν βγήκαν επιπόλαια και ανιστόρητα στις διαδηλώσεις των Αφρικανών.
Ο πρόεδρος του «Κέντρου για την Ανάπτυξη και την Αποτροπή του Εξτρεμισμού» στο Τσαντ Ahmat Yacoub Dabio έγραψε «η Γαλλία πάντοτε υποστήριζε τις αφρικανικές δικτατορίες. Ανέκαθεν έκανε τα στραβά μάτια για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και δεν έχει κάνει καμία προσπάθεια να αλλάξει ριζικά τις πολιτικές της». Και ο αρθρογράφος του United World International έκανε την πρόβλεψη ότι «η βασιλεία του Μακρόν θα μείνει στην ιστορία ως εκείνη στη διάρκεια της οποίας οι Γάλλοι θα πεταχτούν οριστικά έξω από την ήπειρο παρ’ όλες τις προσπάθειες να παραμείνουν και να μιλάνε για τόσο αφηρημένες ‘‘συνεργασίες’’, ενώ η Ευρώπη συνεχίζει να παίρνει πόρους από την Αφρική με ατιμωρησία και να κρατάει το χρυσό των Αφρικανών και το χρηματιστικό σύστημα όμηρο».
Σε όλη την Αφρική, με τη μία ή την άλλη μορφή, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, υπάρχει μια γενική τάση για την απαλλαγή της ηπείρου από τις χώρες που την κράτησαν υπόδουλη και καθυστερημένη τα τελευταία πεντακόσια χρόνια. Βέβαια, οι αποικιοκράτες μέσα σε τόσο μεγάλο διάστημα δημιούργησαν ισχυρά ερείσματα μέσα στην κάθε χώρα, κυρίως ανάμεσα στους προύχοντες και το στρατό, αλλά η τεράστια και γρήγορη αύξηση του πληθυσμού με συντριπτικό πλέον το ποσοστό των νέων, σε συνδυασμό με την θεσμοθετημένη υπανάπτυξη που εμποδίζει την απελευθέρωση των κοινωνικών δυνάμεων, δημιουργεί μεγάλες αντιδράσεις που ανατρέπουν την παλιά τάξη προσώπων και πραγμάτων. Ο δρόμος είναι μακρύς αλλά δεν έχει επιστροφή. Η απόσυρση των ξένων στρατευμάτων από την Αφρική σηματοδοτεί για τους Αφρικανούς την ενίσχυση της ανεξαρτησία τους και την εδραίωση της αυτοκυριαρχίας των κρατών τους. Ίσως κι αυτή η τάση αποβολής να ωθεί περισσότερο τη Γαλλία στην υποταγή στα κελεύσματα των Αμερικάνων για συμμετοχή της στον πόλεμο της Ουκρανίας προκειμένου να έχει την υποστήριξή τους στην Αφρική όπου έχει πολλά επενδεδυμένα συμφέροντα.
Συνειδητοποίηση
Αλλά αυτή η τάση αυτονόμησης των χωρών δεν έχει εκδηλωθεί μόνο στην Αφρική. Στη Λατινική Αμερική και την Ασία, η τάση εκδηλώνεται με τους πιο απρόοπτους και ποικίλους τρόπους. Όπως έχω αναφερθεί στο «Περίπτερο Ιδεών», στους νέους μη-ΔΥΤΙΚΟΥΣ οργανισμούς που έχουν αναπτυξιακό, οικονομικό και συνεργατικό χαρακτήρα, οι συμμετοχές είναι τόσες πολλές που αλλάζουν τον παγκόσμιο χάρτη. Στο νέο δρόμο του Μεταξιού (BRI) που υποκινείται και συντονίζεται από την Κίνα συμμετέχουν 150 χώρες, αλλά και στους άλλους μεγάλους οργανισμός, όπως ο Οργανισμός της Σαγκάης και ο BRICS, συμμετέχουν οι πολυπληθέστερες χώρες, όπως η Ινδία, η Κίνα, η Βραζιλία, η Ρωσία κ.ά., ενώ αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των χωρών που έχουν θέσει υποψηφιότητα ένταξης, όπως το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Τουρκία, η Αίγυπτος, η Αργεντινή κ.ά.
Παράγωγο αυτής της τάσης είναι ότι οι χώρες στις οποίες κατοικεί το 85% του πληθυσμού της γης αρνήθηκαν να επιβάλλουν κυρώσεις στη Ρωσία παρ’ όλο που δέχονται αφόρητες πιέσεις και εκβιασμούς από τη δυτική συμμαχία.
Η αυτονόμηση των χωρών από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της Δύσης που δεν τις αφήνει να αναπνεύσουν και να προκόψουν με ειρήνη και στη βάση των δυνατοτήτων τους, ενεργοποιείται με πάρα πολλούς τρόπους. Για παράδειγμα, η Ινδονησία ανακοίνωσε ότι καταργεί τη χρήση της Mastercard και της VISA και καθιερώνει εθνικές κάρτες.
Η αυθαίρετη επιβολή κυρώσεων, χωρίς απόφαση του ΟΗΕ, σε βάρος κρατών που δεν υπακούν στις ηγεμονικές εντολές της Δύσης, από –ενδεικτικά- την Κούβα, τη Βενεζουέλα, τη Νικαράγουα, τη Ναμίμπια και τη Συρία μέχρι τη Ρωσία, αλλά και οι διαρκείς κλονισμοί στο δυτικό τραπεζικό σύστημα που εξαφανίζουν τις επενδύσεις των χωρών και κλονίζουν τις εθνικές οικονομίες, ωθούν πλέον με επιταχυνόμενους ρυθμούς στην αυτοπροστασία των εθνικών οικονομιών από τα απολύτως ελεγχόμενα από τη Δύση χρηματοπιστωτικά συστήματα.
Αυτή η τάση ανεξαρτησίας τροφοδοτείται και ενθαρρύνεται από την χωρίς προηγούμενο άνοδο της Κίνας που αποδείχνει με το πειστικότερο δυνατό και χειροπιαστό παράδειγμα ότι Η ΦΤΩΧΕΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, αλλά αποτέλεσμα της αποικιοκρατίας, της ηγεμονίας μιας μειοψηφίας που λεηλατεί τη πλειοψηφία. Τροφοδοτείται και από τη συνειδητοποίηση των δεινών που υφίστανται οι λαοί διαχρονικά, ακόμα και τώρα, από τις δυτικές χώρες.
Καρκίνος
Με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από την εισβολή των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στο Ιράκ, σε όλα τα ρεπορτάζ των ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων, εκδηλώνεται η απέχθεια των Ιρακινών για τη Δύση που κατέστρεψε ολοσχερώς τη χώρα τους με κατασκευασμένες δικαιολογίες. Και οι γιατροί που απέμειναν στο Ιράκ μιλούν αγανακτισμένα για τον τρομακτική αύξηση του καρκίνου και τις μαζικές γεννήσεις παιδιών με παραμορφώσεις που οφείλονται στις βόμβες απεμπλουτισμένου ουρανίου που χρησιμοποίησαν κατά κόρον οι Αμερικάνοι στο Ιράκ. Κάτι που τώρα θέλουν να επαναλάβουν οι Βρετανοί στην Ουκρανία!
Και μπορεί οι Ευρωπαίοι πολίτες να μην νοιάζονται για το πού καταλήγει το ουκρανικό σιτάρι που προοριζόταν για τις φτωχές χώρες που πάσχουν από υποσιτισμό, αλλά οι λαοί γνωρίζουν ότι μόνο το 3% αφέθηκε από τους δυτικούς να πάει στους λαούς της Αφρικής και το 97% κατευθύνθηκε στα δυτικά λιμάνια για να υπάρξει αφθονία και να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός που ροκανίζει τη Δύση.
Ως παράγωγο αυτής της τάσης, η αποκατάσταση των σχέσεων Ιράν – Σαουδική Αραβίας, με την καθοριστική συνδρομή της Κίνας, αποτελεί ένα κορυφαίο γεωπολιτικό γεγονός που επηρεάζει στρατηγικά τις ισορροπίες και τους συσχετισμούς στο μεγάλο πεδίο. Δύο πλούσιες πετρελαιοπαραγωγές χώρες με μεγάλη επιρροή σε πληθυσμούς εκατοντάδων εκατομμυρίων μουσουλμάνων, στους σιίτες η μία και στους σουνίτες η άλλη, άκρως εχθρικές μεταξύ τους μέχρι χτες, συγκλίνουν και συμφωνούν να επιλύουν εφεξής ειρηνικά τις διαφωνίες τους. Πρόκειται για πραγματικό σοκ για τη Δύση.
Αυτή η παγκόσμια τάση δεν είναι κάποια δύναμη που θα λύσει αυτομάτως όλα τα προβλήματα της ανθρωπότητας. Η αποικιοκρατία είναι ένας καρκίνος που δεν έχει νικηθεί ακόμα, τόσο υλικά όσο και πνευματικά. Και στη συρρίκνωση ή απόσυρσή της αφήνει νάρκες απ’ όπου έχει περάσει. Διεφθαρμένοι πολιτικοί, εξαγορασμένοι διανοούμενοι, ελεγχόμενα ΜΜΕ, ρημαγμένες οικονομίες, αλλοιωμένοι πολιτισμοί, λεόντεια δάνεια, στρατιωτικές βάσεις, ελάχιστες υποδομές, μεγάλες κοινωνικές ανισότητες, διακρατικές αντιπαλότητες από τον τρόπο που οριοθετήθηκαν τα κράτη από τους αποικιοκράτες και πολλά άλλα νοσήματα της αποικιοκρατίας δεν είναι εύκολο να θεραπευτούν. Γι’ αυτό θα υπάρχουν αμφιταλαντεύσεις, υπαναχωρήσεις, καιροσκοπισμοί, τυχοδιωκτισμοί και αντιδράσεις, αλλά η ακατάσχετη τάση θα κάνει τις αναγκαίες διορθώσεις καθώς εξελίσσεται και δυναμώνει.
Δεν υπάρχει κανένα μαγικό ραβδάκι για να γίνει αστραπιαία καλός ή τέλειος ο κόσμος, αλλά η απαλλαγή των θυμάτων από την αποικιοκρατία είναι προϋπόθεση για να απελευθερωθεί το πέρασμα που οδηγεί στη νέα πολιτισμική φάση της ανθρωπότητας.
