Άμεση επαναλειτουργία του με κοινωνικό έλεγχο ζητά ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Να επιβιώσουν οι εγκαταστάσεις ήπιου αγροτουρισμού της περιοχής. Του Γιάννη Σηφάκη*
Το Χιονοδρομικό Κέντρο του Καϊμακτσαλάν βρίσκεται στο τρίτο υψηλότερο βουνό της χώρας και υψώνεται κατά το μεγαλύτερο μέρος του στην Π.Ε. Πέλλας κατά μήκος της μεθοριακής γραμμής με τη FYROM. Όπως είναι γνωστό, αποτελεί πόλο έλξης για χιονοδρόμους, φυσιολάτρες, ορειβάτες και απλούς τουρίστες από όλη τη χώρα αλλά και από το εξωτερικό. Στην ευρύτερη περιοχή του χιονοδρομικού κέντρου έχουν αναπτυχθεί αγροτουριστικές εγκαταστάσεις διαφόρων κατηγοριών (για να εξυπηρετούν από τον «υψηλό» τουρισμό μέχρι τον τουρισμό «του Σαββατοκύριακου» και τον κοινωνικό τουρισμό) στον Άγιο Αθανάσιο, τα Λουτρά Πόζαρ Αλμωπίας (συνδυάζοντας τον ορεινό χιονοδρομικό με τον ιαματικό τουρισμό), την Όρμα, την Κερασιά, την Παναγίτσα και την Έδεσσα. Τα ξενοδοχεία και οι χώροι εστίασης βασίζονται κατά μεγάλο ποσοστό στην εύρυθμη λειτουργία του Χιονοδρομικού Κέντρου. Με την απαξίωση και το ουσιαστικό κλείσιμό του, τα τελευταία δύο χρόνια, όλες αυτές οι εγκαταστάσεις φιλοξενίας και εστίασης κινδυνεύουν άμεσα με λουκέτο, κάτι που δεν θα αποφευχθεί αν και τη φετινή σεζόν, από τον Νοέμβριο και μετά, δεν λειτουργήσει κανονικά το Χιονοδρομικό Κέντρο. Είναι απολύτως δικαιολογημένη η έντονη ανησυχία όλων των κατοίκων της Πέλλας για την τύχη του Χιονοδρομικού, γιατί συνδέεται άμεσα με την οικονομία όλης της περιοχής, ιδιαίτερα βέβαια της Αλμωπίας και της Έδεσσας.
Ιστορικό απαξίωσης
Το Χιονοδρομικό Κέντρο ξεκίνησε την πιλοτική του λειτουργία το 1995 από τη Νομαρχία Πέλλας. Το 1995 εκμισθώθηκε σε ιδιώτη, το 1997 εκμισθώνεται στον Δήμο Έδεσσας, το 1999 πάλι σε ιδιώτη, το 2001 εκμισθώνεται στην εταιρία λαϊκής βάσης Ενεργειακή Τουριστική Παναγίτσας, από το 2003 το διαχειρίστηκε η ΕΥΡΩΑΠ (εταιρία που ανήκει στην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Πέλλας). Η λειτουργία του από την ΕΥΡΩΑΠ σημαδεύτηκε από καταχρήσεις και κακοδιοίκηση (είναι σε εξέλιξη εισαγγελική έρευνα). Το 2011 παραχωρήθηκε από την ΚΕΔ στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας για δύο χρόνια η οποία, με την σειρά της, ανέθεσε στην Αναπτυξιακή Πέλλας την εξεύρεση ιδιώτη διαχειριστή.
Οι ιδιώτες που το ανέλαβαν αποδείχθηκαν απολύτως ανεπαρκείς και σε συνδυασμό με την ανοχή της Αναπτυξιακής Πέλλας, το Χιονοδρομικό οδηγήθηκε σε ουσιαστικό κλείσιμο και πλήρη απαξίωση (δεν ήταν για μεγάλα διαστήματα ανοιχτός ο δρόμος, απαξίωση των εγκαταστάσεων κ.λπ.). Προφανώς η εξέλιξη αυτή ήταν «βολική» για την επιδίωξη κοινωνικής συναίνεσης για το ξεπούλημά του (13.500 στρέμματα) μαζί με 3.000 στρέμματα στον τουριστικό Αγ. Αθανάσιο και 400 στρέμματα στην Λίμνη Βεγορίτιδα, σε «στρατηγικό» επενδυτή από το ΤΑΙΠΕΔ.
Οι διαβουλεύσεις και οι υπόνοιες
Ο διαγωνισμός για το ξεπούλημα του Χιονοδρομικού Κέντρου μαζί με τις εκτάσεις που προαναφέρθηκαν σε Αγ. Αθανάσιο και Βεγορίτιδα έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του ΤΑΙΠΕΔ από τον περασμένο χρόνο και ήταν να ολοκληρωθεί ώς τον Φεβρουάριο του 2013. Αργότερα το ΤΑΙΠΕΔ ανακοίνωσε ότι μέχρι τον Μάιο του 2013 θα γνωρίζει πότε θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός. Προφανώς δεν είχαν ολοκληρωθεί οι «υπόγειες» διαβουλεύσεις με «στρατηγικούς» επενδυτές, πιθανότατα «ημετέρους», αν κρίνουμε από την εμπειρία άλλων «ιδιωτικοποιήσεων».
Στο μεταβατικό στάδιο αποφασίστηκε η συντήρηση και ανακαίνιση των εγκαταστάσεων με έξοδα της ΕΤΑΔ (στην οποία ανήκει), η παραχώρησή του για 1+1 χρόνο σε προσωρινό διαχειριστή και η συνέχιση της διαδικασίας για την εξεύρεση «στρατηγικού επενδυτή». Απορρίφθηκε αίτημα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για παραχώρηση σε αυτήν της έκτασης για τουλάχιστον 10 χρόνια.
Να σημειωθεί ότι υπάρχουν αρκετές ασάφειες στο ιδιοκτησιακό του καθεστώς, καθώς και στη νομιμότητα όλων των εγκαταστάσεών του. Μόλις το 2012, μετά από 17 χρόνια, νομιμοποιήθηκαν κάποια από τα αυθαίρετα κατασκευασμένα κτίριά του και κάποια άλλα έχουν χαρακτηριστεί αυθαίρετα και εκκρεμεί η νομιμοποίησή τους.
Η θέση και η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ
Αδιανόητο να παραμένει το Χιονοδρομικό Κέντρο κλειστό και να απαξιώνεται. Αυτή είναι η θέση που διατυπώνει για το θέμα αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, που ζητά το Κέντρο να λειτουργήσει αμέσως (τη σεζόν που έρχεται, από τον Νοέμβριο) για να αποφευχθούν τα λουκέτα στις αγροτουριστικές επιχειρήσεις φιλοξενίας και εστίασης και η επακόλουθη αύξηση της ανεργίας στην περιοχή καθώς και η σοβαρή μείωση του τουριστικού προϊόντος, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες. Χρειάζεται ταυτόχρονα να συντηρηθούν και να ανακαινιστούν οι εγκαταστάσεις.
Απαιτείται ο κοινωνικός έλεγχος της λειτουργίας του. Μακριά από μας το πασάλειμμα, το μπάλωμα, ο εξωραϊσμός της αδιαφανούς και απαράδεκτης διαχείρισής του από τους εκάστοτε νομάρχες ή αναπτυξιακές εταιρίες. Όμως, δεν είναι δυνατόν να μην έχουν ουσιαστικό λόγο και έλεγχο για τη λειτουργία του οι Δήμοι Αλμωπίας και Έδεσσας, οι Χιονοδρομικοί Σύλλογοι Αλμωπίας και Έδεσσας, οι εμπορικοί σύλλογοι, οι σύλλογοι ξενοδόχων και εστίασης. Η δημιουργία ενός φορέα τουλάχιστον από τους προαναφερόμενους που να ελέγχει τις διαδικασίες συντήρησης και ανακαίνισης, τις διαδικασίες ανάθεσης (έστω για τα δύο αυτά χρόνια) και λειτουργίας του Χιονοδρομικού Κέντρου θεωρούμε ότι είναι εκ των ων ουκ άνευ.
Στην πορεία ο φορέας αυτός μπορεί (ανάλογα με τη δυναμική και τη φερεγγυότητά του) να διεκδικήσει την ανάληψη της ευθύνης λειτουργίας του χωρίς να πληρώνει τίποτε στην ΕΤΑΔ.
Η διαδικασία εξεύρεσης «στρατηγικού επενδυτή» είναι ακριβώς η διαδικασία ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας προς όφελος μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων. Ακριβώς γι’ αυτό (για να είναι θελκτικότερη η «προσφορά») παραχωρούνται μαζί με τα 13.500 στρέμματα του Χιονοδρομικού και 3.000 στρέμματα στον Αγ. Αθανάσιο και τα 400 στρέμματα στη Βεγορίτιδα. Η δυνατότητα εκμετάλλευσης (κατά το ίδιο το ΤΑΙΠΕΔ) είναι: Πολυτελή ξενοδοχεία 60.000μ2, 70.000μ2 εξοχικές κατοικίες και βίλες-ξενοδοχεία, κέντρο συνεδρίων 12.000μ2, 1.000μ2 εγκαταστάσεις ελλιμενισμού και οικοτουρισμού.
Είναι φανερό ότι μια τέτοια εξέλιξη (ακόμη και να υπάρχει περίπτωση να συμβεί, πράγμα εξαιρετικά απίθανο με τις συνολικές αβεβαιότητες της χώρας και τα αδιέξοδα της πολιτικής των μνημονίων που διώχνει αντί να φέρει επενδυτές) θα δημιουργήσει συνθήκες τουρισμού «all inclusive» με ανεπανόρθωτες καταστροφικές επιπτώσεις στον ήπιο ποιοτικό αγροτουρισμό που έχει αναπτυχθεί στις περιοχές Αλμωπίας και Έδεσσας. Η εμπειρία από ανάλογες περιπτώσεις στη χώρα μας, αλλά και διεθνώς, είναι αποδεικτική της εξέλιξης αυτής.
Η πολιτική της κυβέρνησης για το ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου πρέπει να βρει απέναντί της όλη την κοινωνία της Πέλλας. Καλούμε τους πολίτες και τους φορείς της Πέλλας και όλης της χώρας σε αντίσταση στα σχέδια που απαξιώνουν καθημερινά τη δημόσια περιουσία για να την ξεπουλήσουν και μάλιστα φτηνά σε «ημετέρους» στο βωμό τού μη βιώσιμου δημόσιου χρέους.
Το Χιονοδρομικό του Βόρα (Καϊμακτσαλάν) πρέπει να λειτουργήσει αμέσως, με κοινωνικό έλεγχο και δημιουργία των συνθηκών για ανάληψη της διαχείρισής του από δημοκρατικό και αποτελεσματικό φορέα που θα λειτουργεί με απόλυτη διαφάνεια, με συμμετοχή τουλάχιστον των Δήμων Αλμωπίας και Έδεσσας, των χιονοδρόμων Αλμωπίας και Έδεσσας, των εμπορικών συλλόγων και των συλλόγων ξενοδόχων και εστίασης.
Η τοπική κοινωνία οφείλει να κινητοποιηθεί και να επιβάλει τη θέλησή της. Δεν θα είναι και το Χιονοδρομικό του Καϊμακτσαλάν άλλο ένα θύμα της αδιέξοδης μνημονιακής πολιτικής. Να ανατραπεί η κυβέρνηση της καταστροφής. Η κυβέρνηση της Αριστεράς μαζί με τους πολίτες και τους φορείς της Πέλλας που, είμαστε βέβαιοι, θα κινητοποιηθούν για το σοβαρό αυτό θέμα, θα ακυρώσει τυχόν πράξεις σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος και θα βοηθήσει στην περαιτέρω ανάπτυξη της περιοχής προς όφελος των κατοίκων της και των επισκεπτών της.
* Ο Γιάννης Σηφάκης
είναι Συντονιστής Ν.Ε. Πέλλας του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ
