Η «απρόσμενη» εξέγερση του αλγερίνικου λαού, με αφορμή την επιμονή του επί 20ετία προέδρου να παραμείνει στην εξουσία, σημείωσε την πρώτη επιτυχία της: ο Μπουτεφλίκα υποχρεώθηκε αυτή την εβδομάδα να δηλώσει ότι θα αποσυρθεί από την πολιτική. Οκτώ χρόνια μετά το κύμα εξεγέρσεων που έδιωξαν τον φιλοδυτικό δικτάτορα της Τυνησίας και ταρακούνησαν τη μοναρχία του Μαρόκου (αλλά δεν κατάφεραν να προχωρήσουν εξαιτίας δικών τους αδυναμιών και των επιθέσεων που δέχτηκαν από εσωτερικές και εξωτερικές αντιδραστικές δυνάμεις), ο ξεσηκωμός των Αλγερίνων απειλεί εκ νέου το στάτους κβο στην πρώην γαλλική Βόρεια Αφρική. Η ανοιχτή επιστολή που δημοσιεύουμε, και συνυπογράφεται από εκπροσώπους δύο διαφορετικών γενιών, μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση όσων συμβαίνουν, καθώς και των προσπαθειών που καταβάλλονται ώστε αυτή η εξέγερση να μην έχει την τύχη προηγούμενων αποπειρών λαϊκής χειραφέτησης.
των Μοχάμεντ Χαρμπί και Νετζίμπ Σιντί Μουσά
Η λαϊκή ανάταση της 22ας Φεβρουαρίου αποτελεί μια μεγάλη τομή στην ιστορία μας, και γενικότερα στην ιστορία του Μαγκρέμπ. Τώρα πρέπει να τη σταθεροποιήσουμε, και να διευρύνουμε το πεδίο του τι είναι δυνατό. Σήμερα* οι Αλγερίνοι απέσπασαν μια πρώτη νίκη. Πρώτο καθήκον μας είναι να διδαχθούμε από την εξέγερση του Οκτωβρίου του 1988, ώστε να αποφύγουμε την επανάληψη της «εκτροπής του ποταμού». Δηλαδή μια νέα υπεξαίρεση της λαϊκής κυριαρχίας, που οδήγησε στη σημερινή μορφή αυταρχισμού.
Βρισκόμαστε ενώπιον μιας νέας κρίσης του καθεστώτος. Αλλά ο αλγερίνικος λαός έχει ήδη αποφασίσει: το κυβερνητικό FLN ξεψυχάει, και μαζί του και η πέμπτη θητεία του Μπουτεφλίκα. Η σημερινή ανακοίνωση του προέδρου απλά επιβεβαιώνει το γεγονός. Την ίδια στιγμή, εδώ κι εκεί, στο όνομα της αλλαγής διάφοροι δημοκράτες προτείνουν πολιτικάντικες εναλλακτικές. Τα συμφέροντα των λαϊκών τάξεων σπάνια παίρνονται υπόψη σε αυτές τις προτάσεις. Είναι όμως οι λαϊκές τάξεις που βιώνουν με τη μεγαλύτερη ένταση την ταπείνωση, τις καταχρήσεις της εξουσίας και την hogra**.
Αυτά τα δεινά χαρακτηρίζουν όλο το Μαγκρέμπ. Αυτός είναι και ο λόγος που, μετά την τυνησιακή επανάσταση και το κίνημα της 20ής Φεβρουαρίου 2011 στο Μαρόκο, η κατάσταση στην Αλγερία συγκινεί τόσο έντονα όλους όσοι διψούν για αξιοπρέπεια. Χωρίς να ενδώσουμε σε ένα πνεύμα εκδικητικότητας, πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί μπροστά στην απόπειρα των παλιών απολογητών του στάτους κβο να ξεπλύνουν τις αμαρτίες τους στο όνομα μιας μετάβασης που, με ύπουλο τρόπο, θα ανανέωνε το παλιό καθεστώς και τις πρακτικές του (διαφθορά, πελατειακές σχέσεις, αρπακτικότητα κ.λπ.).
Ο λαός ποθεί μια αδελφοσύνη που δεν μπορεί παρά να θεμελιώνεται πάνω σε σχέσεις ισότητας, και μια πραγματική δημοκρατία που πρέπει να ξαναχτιστεί από τα θεμέλια και να υπηρετεί τους πόθους των λαϊκών τάξεων
Δεν υπάρχει αδελφοσύνη χωρίς σχέσεις ισότητας
Η δημοκρατία, την οποία όλοι διεκδικούν σήμερα με στεντόρεια φωνή, είναι το αντίθετο μιας συναίνεσης από τις συνέπειες της οποίας όλοι υποφέρουμε. Ας θυμηθούμε ότι η συναίνεση ήταν πάντα το σύνθημα που συσπείρωνε τις άρχουσες τάξεις. Αντίθετα, ο λαός ποθεί μια αδελφοσύνη που δεν μπορεί παρά να θεμελιώνεται πάνω σε σχέσεις ισότητας. Αλλά για να αποκτήσει ουσία αυτή η αδελφοσύνη πρέπει να βγούμε από τη βιτρίνα της ομοφωνίας, που φρενάρει τη σύγκλιση και συσπείρωση των λαϊκών δυνάμεων. Η δημοκρατία μας πρέπει να ξαναχτιστεί από τα θεμέλια, σε ρήξη με τους δεσποτικού τύπου πειρασμούς που θυμίζουν μοναρχία…
Οι πόθοι των εργαζόμενων τάξεων, με κινητήρια δύναμη τις γυναίκες και τη νεολαία, πρέπει να νομιμοποιηθούν από αυτή τη στιγμή. Άρα, πρέπει να γίνει σεβαστή η αυτονομία οργάνωσης και δράσης των εξεγερμένων. Και, σ’ αυτήν την προοπτική, θέματα όπως η ισότητα των φύλων δεν μπορούν καν να μπουν σε συζήτηση. Αντίθετα με την ιδέα ότι οι Αλγερίνοι και οι Αλγερίνες ξαφνικά αφυπνίστηκαν μια 22α Φεβρουαρίου, τα γεγονότα που ζούμε τώρα είναι στην πραγματικότητα καρπός μιας μακράς διαδικασίας που κρατήθηκε ζωντανή χάρη στις μάχες των πιο αποφασισμένων δυνάμεων – οι οποίες κατέβαλαν βαρύ τίμημα για τον αγώνα τους…
Το χέρι που τείνουν σήμερα οι ολιγάρχες στους εργαζόμενους είναι μια κοροϊδία, η οποία αποσκοπεί στη διαιώνιση της υποταγής στη νεοφιλελεύθερη ατζέντα. Αιτία αυτής της «επίθεσης φιλίας» είναι το γεγονός ότι οι επιχειρηματίες έχουν ανάγκη τις λαϊκές μάζες ώστε να ασκήσουν πίεση στην κυβέρνηση για να διατηρήσουν τα προνόμιά τους. Αντίθετα, οι άνεργοι, οι φτωχοί, οι μισθωτοί δεν έχουν ανάγκη τους δισεκατομμυριούχους για να προωθήσουν τους δικούς τους στόχους.
Η σκοτεινή κλίκα της εξουσίας και οι λαϊκοί πόθοι
Από το 2012 τουλάχιστον, φτιάχτηκε στη σκιά μια κλίκα που περιλαμβάνει τους ένστολους πολιτικούς, τον πρέδρο και το σόι του, καθώς και μια σειρά επιχειρηματίες. Είναι αυτή η κλίκα που υποστήριξε ότι ο Μπουτεφλίκα πρέπει να έχει μια τέταρτη θητεία, και τώρα μια πέμπτη. Η αλαζονεία της προκάλεσε τον λαϊκό ξεσηκωμό. Ας επαγρυπνούμε: ανεμίζουν το σκιάχτρο μιας έξωθεν παρέμβασης, αλλά δεν γίνονται πιστευτοί… Ο πόθος για ριζοσπαστική αλλαγή εκφράστηκε μαζικά και δυνατά στους δρόμους, αψηφώντας τους υποστηρικτές του καθεστώτος.
Για τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού μας, η αναζήτηση της Ελευθερίας δεν διαχωρίζεται από την αναζήτηση της Ισότητας. Άρα είμαστε στο πλάι των λαϊκών τάξεων που ποθούν να διαχειρίζονται οι ίδιες τις υποθέσεις τους. Διότι δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική δημοκρατία αν δεν λαμβάνονται υπόψη οι πόθοι τους. Είμαστε λοιπόν υπέρ της αυτοοργάνωσης των εργαζόμενων, υπέρ της δημιουργίας λαϊκών συνελεύσεων στις γειτονιές, τα χωριά και τις πόλεις, όπου οι άνθρωποι θα αποφασίζουν για όλες τις πτυχές της καθημερινότητας, χωρίς τη διαμεσολάβηση του κράτους και των επαγγελματιών της αντιπροσώπευσης.
Πρέπει να πάμε όσο μακρύτερα γίνεται στην αμφισβήτηση της καπιταλιστικής τάξης, και του πατριαρχικού και θρησκευτικού αυταρχισμού της… Ο δρόμος προς τη χειραφέτηση είναι μακρύς, αλλά δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να ανθίσει ο καθένας μας και όλοι μαζί.
* Η ανοιχτή επιστολή (εδώ δημοσιεύεται σε ελαφρά συντετμημένη μορφή, με τίτλους της Σύνταξης) γράφτηκε στις 11 Μαρτίου, δηλαδή την ημέρα που ο επί 20 χρόνια πρόεδρος Μπουτεφλίκα υποχρεώθηκε, υπό την πίεση του λαϊκού ξεσηκωμού, να δηλώσει ότι δεν θα είναι πάλι υποψήφιος. Για όσα προηγήθηκαν, βλ. «Σουρεαλισμός στο Αλγέρι» (φύλλο 443, σελ. 15) και «Μήλον της Έριδος η Αφρική» (φύλλο 445, σελ. 22).
** Ιδιωματισμός που στην Αλγερία περιγράφει το καθεστώς το οποίο περιφρονεί τον λαό και επιβάλει κοινωνική αδικία και ανισότητα.
Ποιοι είναι οι συγγραφείς της ανοιχτής επιστολής
Ο 86χρονος σήμερα Μοχάμεντ Χαρμπί είναι ιστορική μορφή της Αλγερίνικης Επανάστασης. Από νεαρή ηλικία μπήκε στον αντιαποικιακό αγώνα και σταδιακά αναδείχθηκε σε ηγετικό στέλεχος του Μετώπου Εθνικής Απελευθέρωσης (FLN). Στενός συνεργάτης του πρώτου Αλγερινού προέδρου Μπεν Μπελά μετά την εκδίωξη των Γάλλων, ακολούθησε τη μοίρα του όταν αυτός ανατράπηκε με το πραξικόπημα της δεξιάς πτέρυγας του FLN υπό τον Μπουμεντιέν το 1965: Φυλακίστηκε επί 6 χρόνια και μετά κρατήθηκε κατ’ οίκον. Το 1973, με τη βοήθεια Κούρδων αγωνιστών, δραπέτευσε και μέσω Τυνησίας πήγε στο Παρίσι. Εκεί ξεδίπλωσε ένα άλλο ταλέντο του, γράφοντας βιβλία και διδάσκοντας στο πανεπιστήμιο, χωρίς να αλλάξει τις ιδέες του παρά τις απειλές εναντίον του από τις πιο διαφορετικές πλευρές: τις μυστικές υπηρεσίες της Αλγερίας, τους τζιχαντιστές και τη γαλλική Ακροδεξιά. Ο Νετζίμπ Σιντί Μουσά είναι συγγραφέας βιβλίων για την ιστορία της Αλγερίας και διδάσκει σε πανεπιστήμια.
