«Παρατηρούμε πως ίσως να βρισκόμαστε στην αρχή μιας μετατόπισης της ισορροπίας των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών από τις πλούσιες δυτικές χώρες προς τις αναδυόμενες περιοχές, καθώς οι πολιτικές λιτότητας αλλά και της αποχώρησης στο Αφγανιστάν μειώνουν τις δαπάνες στις πρώτες, ενώ η οικονομική ανάπτυξη τροφοδοτεί συνεχόμενες αυξήσεις δαπανών στις άλλες περιοχές», δηλώνει ο καθηγητής Sam Perlo-Freeman, διευθυντής του Προγράμματος Στρατιωτικών Δαπανών και Παραγωγής Όπλων του Διεθνούς Ερευνητικού Ινστιτούτου για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).
Συνολικά οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες για το 2012 ανήλθαν στο 1,75 τρισ. δολάρια, είχαμε δηλαδή πτώση κατά 0,5% από το 2011, την πρώτη από το 1998. Το σύνολο των δαπανών συνεχίζει βέβαια να υπερβαίνει τις δαπάνες κατά τον Ψυχρό Πόλεμο.
Την πτώση οδηγεί η πρώτη των δαπανών σε ΗΠΑ, Δυτική και Κεντρική Ευρώπη, Αυστραλία, Καναδά και Ιαπωνία. Ωστόσο, τις πτώσεις αυτές αντισταθμίζουν μεγάλες αυξήσεις σε Ασία, Ανατολική Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, καθώς Λατινική Αμερική. Η Κίνα αύξησε τις στρατιωτικές δαπάνες για το 2013 κατά 7,8% και η Ρωσία, ο τρίτος μεγαλύτερος καταναλωτής παγκοσμίως, κατά 16%. Παρ’ όλα αυτά, ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ συνεχίζουν να δαπανούν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος, με 1 τρισ. από 1,75 τρισ. δολάρια.
Για τις ΗΠΑ είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά μείωσης στρατιωτικών δαπανών. Κατά το μεγαλύτερο μέρος οφείλεται στην πορεία απεμπλοκής από το Αφγανιστάν, ωστόσο μείωση εμφανίζεται για πρώτη φορά εδώ και χρόνια και στις υπόλοιπες στρατιωτικές δαπάνες. Επίσης, από το ξέσπασμα της κρίσης το 2008, 18 από τις 31 χώρες της Ε.Ε. και του ευρωπαϊκού ΝΑΤΟ μείωσαν τις στρατιωτικές τους δαπάνες περισσότερο από 10%.
Από τις υπόλοιπες περιοχές του πλανήτη, πέραν της Ανατολικής Ασίας, αξίζει να σημειώσουμε τη συνεχιζόμενη πολύ μεγάλη αύξηση στη Βόρεια Αφρική με 7,8% και στη Μέση Ανατολή με 8,4% (51% στο Ομάν και 12% στη Σαουδική Αραβία) την ακόμη μεγαλύτερη αύξηση στην ανατολική Ευρώπη με 15,3% (24% η Ουκρανία), καθώς και τις αυξήσεις στο Μεξικό με 9,7% λόγω του ναρκοπολέμου και σε Βενεζουέλα και Παραγουάη με 42% και 43% αντίστοιχα.
Γ.Τσ.
