Συζητήθηκε και ψηφίστηκε στις 6/12 ο νέος φορολογικός νόμος. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη με αυτόν βάζει σε εφαρμογή τη νεοφιλελεύθερη πολιτική της δραστικής μείωσης της φορολογικής επιβάρυνσης στον επιχειρηματικό τομέα, προκειμένου να πείσει, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, τους κεφαλαιούχους να προχωρήσουν σε επενδύσεις. Παράλληλα φροντίζει, με «ταχυδακτυλουργικές» κινήσεις για το θεαθήναι, να δώσει και κάτι στα λαϊκά στρώματα. Σκοπός της να συντηρήσει ένα φιλολαϊκό προφίλ και να αφαιρέσει από τον ΣΥΡΙΖΑ το προνόμιο να εμφανίζεται, από τα κυβερνητικά κόμματα, ως ο «αποκλειστικός» εκφραστής των συμφερόντων τους.
Τα βασικά μέτρα του νέου φορολογικού νόμου
- Μειώνεται ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος των επιχειρήσεων από 28% σε 24% από το 2019. Παράλληλα εκφράστηκε η πολιτική βούληση της κυβέρνησης για νέα μείωση του φόρου εισοδήματος των νομικών προσώπων τα επόμενα έτη στο 20%.
- Μειώνεται η προκαταβολή φόρου για τα νομικά πρόσωπα στο 95%.
- Μειώνεται στο 5% η φορολογία των κερδών που αποθεματοποιούνται
- Μειώνεται στο μισό ο συντελεστής φορολογίας των διανεμόμενων μερισμάτων, από 10% σε 5%.
- Θεσπίζεται η υπό όρους απαλλαγή ελληνικών νομικών προσώπων από το φόρο υπεραξίας μεταβίβασης τίτλων συμμετοχής.
- Μειώνονται δραστικά, ουσιαστικά εξαλείφονται, οι φόροι εισοδήματος των εταιρειών επενδύσεων σε ακίνητα, των αμοιβαίων κεφαλαίων ακινήτων και των εταιρειών επενδύσεων χαρτοφυλακίου.
- Απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήματος τα εταιρικά ομόλογα που είναι εισηγμένα σε οργανωμένη αγορά.
- Εξομοιώνεται η φορολογία των «καλυμμένων ομολόγων» με εκείνη των κρατικών ομολόγων.
- Το πρώτο κλιμάκιο στη φορολογία φυσικών προσώπων μειώνεται από 22% σε 9%. Επίσης μειώνονται κατά μία ποσοστιαία μονάδα (1%) και οι συντελεστές για την υπόλοιπη κλίμακα.
- Θεσμοθετείται χαμηλός φορολογικός συντελεστή 10% για τα αγροτικά συνεταιριστικά σχήματα.
- Αυξάνεται το αφορολόγητο κατά 1.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο
- Απαλλάσσονται από την εισφορά αλληλεγγύης οι πολίτες ΑμεΑ με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω
- Μειώνεται ο ΦΠΑ στα βρεφικά είδη από 24% σε 13%
- Μειώνεται η φορολογία των stock options. Δεν θα φορολογείται η υπεραξία (κέρδος) που αποδίδουν ως εισόδημα με τη φορολογική κλίμακα αλλά «αυτοτελώς» με ενιαίο φορολογικό συντελεστή 15%.
- Μειώνεται η φορολογική επιβάρυνση από παροχές σε είδος προς τους εργαζόμενους π.χ. εταιρικά αυτοκίνητα.
- Θεσπίζονται νέες διαδικασίες για τον καθορισμό των αντικειμενικών αξιών ώστε ευθυγραμμιστούν με τις εμπορικές.
- Αναστέλλεται ο ΦΠΑ στις οικοδομές και ο φόρος υπεραξίας στη μεταβίβαση ακινήτων για τρία χρόνια
- Ο μέγιστος αριθμός δόσεων πάγιας ρύθμισης οφειλών στο Δημόσιο γίνεται 24 από 12 και για τις έκτακτες περιπτώσεις 48 από 24.
- Αυξάνεται το όριο ηλεκτρονικών δαπανών στο 30% του εισοδήματος
- Γίνεται εφάπαξ διαγραφή οφειλών προς το Δημόσιο έως 10 ευρώ.
Τι σημαίνουν οι αλλαγές, ποιοι επωφελούνται
Το σύνολο των φορολογικών αλλαγών ανέρχεται σε 1,18 δισ. ευρώ. Τόσο είναι το ποσό που εκτιμάται ότι μειώνονται οι φόροι με τον νέο νόμο. Το ποσό αυτό είναι ελάχιστο μετά από 10 χρόνια εφαρμογής των μνημονίων που επέφεραν νέους φόρους 50 δισ. ευρώ (35 δισ. το 1ο και το 2ο μνημόνιο και 15 δισ. το 3ο).
Όμως και αυτό το ανεπαρκές ποσό δεν κατανέμεται ούτε δίκαια, ούτε διασφαλίζει την ανάπτυξη όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση. Όπως προκύπτει από την παράθεση των μέτρων στο μεγαλύτερό μέρος τους αφορούν το μεγάλο κεφάλαιο και τα πολύ υψηλά εισοδήματα. Τα όποια μέτρα για τα λαϊκά εισοδήματα αποφέρουν ελάχιστα ψίχουλα.
Η μείωση της φορολογίας των κερδών, των μερισμάτων και της προκαταβολής φόρου επιχειρήσεων έχει σαν συνέπεια τη μείωση των φόρων κατά 754 εκατ. ευρώ. Δηλαδή τα 2/3 από τα οφέλη πάνε άμεσα σε ελάχιστους, μειώνοντας για μία ακόμα φορά δραστικά τη συμμετοχή της φορολογίας των κερδών στο σύνολο των φορολογικών βαρών. Δηλαδή αυτές οι αλλαγές έχουν σαν συνέπεια να μεγαλώνει αναλογικά το φορολογικό βάρος που έχουν τα λαϊκά στρώματα ενώ ελαφρύνονται τα πολύ υψηλά και υψηλά εισοδήματα που αφορούν – συνδέονται με την επιχειρηματική δραστηριότητα και το κεφάλαιο.
Ένα δείγμα του πόσο «δίκαια» κατανέμονται τα οφέλη: ο μισθωτός με μεικτό μισθό των 800 ευρώ θα φορολογηθεί με συντελεστή, έστω και μειωμένο 9%. Ο κάθε «Βαρδινογιάννης», «Μυτιληναίος» κλπ θα φορολογηθούν με συντελεστή 5% για τα δεκάδες εκατομμύρια που θα εισπράξουν από τα αυξημένα μερίσματα! Πρακτικά ένας μισθωτός των 800 ευρώ με 3 παιδιά θα έχει μια αύξηση μόλις 5,58 ευρώ μηνιαία (ποσοστιαία ούτε 0,7%) έναντι οφέλους κατά 21,22% για τους μεγαλοεπιχειρηματίες. Αυτό ονομάζεται από την κυβέρνηση «δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών» και «φορολογική δικαιοσύνη».
Στα παραπάνω, όσον αφορά ορισμένες από τις επιχειρήσεις και τα μεγάλα εισοδήματα πρέπει να προστεθούν τα φορολογικά οφέλη από την κατάργηση ουσιαστικά της φορολογίας για τις εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητα, τα αμοιβαία κεφάλαια ακινήτων, τα κέρδη από τα εταιρικά ομόλογα κλπ. Όλα αυτά οδηγούν σε ένα συνολικό φορολογικό όφελος της τάξης των 900 εκατ. ευρώ από τα 1,18 δισ. δηλαδή το φορολογικό bonus στον επιχειρηματικό τομέα αντιπροσωπεύει το 76% του συνόλου των φορολογικών ελαφρύνσεων ενώ το υπόλοιπο 24% ούτε και αυτό είναι ισοκατανεμημένο αλλά ευνοεί κυρίως τα υψηλά εισοδήματα.
Ακόμα και η μείωση της επιβάρυνσης από παροχές σε είδος προς τους εργαζόμενους αφορά ελάχιστους αναλογικά εργαζόμενους. Πρόκειται για τα μεγαλοστελέχη των επιχειρήσεων που ανήκουν στις υψηλότερες κατηγορίες μισθωτής εργασίας. Οι ίδιοι όπως και οι βασικοί μέτοχοι των εταιρειών που ασκούν διοίκηση στις επιχειρήσεις είναι οι βασικοί ωφελημένοι από την δραστική επίσης μείωση της φορολογίας από τα κέρδη μέσω των stock option. Κάποιοι που θα αποκομίσουν χιλιάδες ή ακόμα και δεκάδες χιλιάδες ευρώ θα φορολογηθούν με ενιαίο συντελεστή 15% όταν με τη φορολογική κλίμακα θα ήταν στον ανώτατο συντελεστή (44%) ενώ ο μισθωτός των 800 ευρώ θα φορολογείται με 22% για το εισόδημα πάνω από τις 10.000.
Παράλληλα μέσα στο σύνολο των μέτρων υπάρχουν και τα τα ελάχιστα ψίχουλα της κοινωνικής ευαισθησίας όπως π.χ. η μείωση του ΦΠΑ στα βρεφικά είδη και η απαλλαγή από την εισφορά αλληλεγγύης των πολιτών ΑμεΑ με ποσοστό αναπηρίας από 80% και πάνω η αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για κάθε παιδί.
Μία ακόμα «αβάντα» για τις τράπεζες είναι η αύξηση στο 30% για όλους των υποχρεωτικών ηλεκτρονικών συναλλαγών. Ουσιαστικά πρόκειται για τριπλασιασμό του ισχύοντος μέχρι τώρα ελάχιστου ορίου, που αποτελεί ένα ακόμα δώρο προς τις τράπεζες για να ενισχύσουν την κερδοφορία τους μέσω των προμηθειών και των τόκων αλλά και να ετοιμάσουν τη διαδικασία για την επιβολή νέων χρεώσεων επί των συναλλαγών στο μέλλον. Και για όσους δεν θα μπορέσουν, για οποιοδήποτε λόγο, να φτάσουν το 30% θα επιβάλλεται φόρος στο υπόλοιπο της διαφοράς με συντελεστή 22%.
Τέλος ο «εξορθολογισμός» και η επέκταση των αντικειμενικών τιμών θα έχουν σαν συνέπεια την απαιτούμενη από τους δανειστές διεύρυνση της φορολογικής βάσης και σε αυτό τον τομέα και φυσικά το χαράτσωμα των λαϊκών στρωμάτων με το φούσκωμα του ΕΝΦΙΑ. Έτσι από τη μια ετοιμάζονται να φουσκώσουν τον ΕΝΦΙΑ που αφορά τα λαϊκά στρώματα και παράλληλα, για να δείξουν κοινωνικό πρόσωπο, αναγγέλλουν νέα μείωση ώστε τελικά από την όλη «ανακατωσούρα» να μας μείνει, με την «παπατζίδικη» μέθοδο, ότι μειώθηκε η φορολογική μας επιβάρυνση.
Συμπέρασμα
Η κυβέρνηση ψήφισε ένα νεοφιλελεύθερο φορολογικό νόμο «κομμένο και ραμμένο» σύμφωνα με τις ανάγκες της επιχειρηματικής ελίτ. Ο νόμος υπηρετεί τα επιχειρηματικά συμφέροντα ενισχύοντας την κερδοφορία και τη διανομή των κερδών. Παράλληλα διαμορφώνει συνθήκες για τις αναγκαίες αναδιαρθρώσεις στην ελληνική οικονομία υπέρ των επιχειρηματικών συμφερόντων (εταιρείες διαχείρισης ακινήτων, διαχείριση «κόκκινων δανείων», ιδιωτική ασφάλιση κλπ). Και όπως «δίδαξε» η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μαζί με τα αντιλαϊκά μέτρα πρέπει να λαμβάνονται και ορισμένα φιλολαϊκά για να ρίχνει η κυβέρνηση «στάχτη στα μάτια του κόσμου». Έτσι μοιράζονται και μερικά ψίχουλα φοροελαφρύνσεων στα λαϊκά στρώματα. Συνολικά όμως τα λαϊκά στρώματα, με την εφαρμογή του νόμου, θα σηκώνουν αναλογικά μεγαλύτερο φορολογικό βάρος. Αυτό ονομάζεται κατά την κυβέρνηση «φορολογική δικαιοσύνη». Η γνωστή ιστορία του Χότζα… σε όλο της το μεγαλείο…
Και οι επενδύσεις;
Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι με το νέο φορολογικό νόμο δίνει κίνητρα που θα φέρουν την ανάπτυξη και συνεπώς «νέες και καλύτερα πληρωμένες θέσεις εργασίας». Όμως πουθενά στο νόμο δεν διασφαλίζεται, δεν συνδέεται η παροχή των κινήτρων με επενδύσεις. Πουθενά δεν υπάρχει ούτε ρήτρα ούτε προϋπόθεση επενδύσεων για την παροχή των φορολογικών ελαφρύνσεων. Το κράτος μειώνει μονομερώς τη φορολογία των επιχειρηματικών κερδών και αφήνει στην καλή θέληση των επιχειρηματιών την πραγματοποίηση των επενδύσεων. Τα αντίστοιχα αποτελέσματα, από τη μείωση της φορολογίας των επιχειρηματικών κερδών και τη μη πραγματοποίηση επενδύσεων τη βιώσαμε ως χώρα με την ανάλογη φορολογική μεταρρύθμιση του Κώστα Καραμανλή το 2006. Ήταν τόσο μεγάλη και έντονη η «επενδυτική άνοιξη» ώστε τρία χρόνια μετά μπήκαμε στα μνημόνια. Μάλιστα η όλη μείωση της φορολογίας των επιχειρηματικών κερδών και κυρίως η κατά 50% μείωση της φορολογίας των μερισμάτων αποτελούν κίνητρο όχι για επενδύσεις αλλά για «αποεπενδύσεις», μέσω της μείωσης των αποθεματικών των επιχειρήσεων. Αποθεματικά που έχουν φορολογηθεί με ειδικό τρόπο ή δεν έχουν καθόλου φορολογηθεί μπορούν να διανεμηθούν ως μερίσματα αφού θα φορολογηθούν σήμερα με το νέο μειωμένο φορολογικό συντελεστή (24%) και κυρίως θα φορολογηθούν κατά 50% λιγότερο στο τελικό διανεμόμενο μέρισμα. Να σημειώσουμε εδώ ότι και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με τον τελευταίο της φορολογικό νόμο είχε κινηθεί σε αντίστοιχη κατεύθυνση. Είχε μειώσει τη φορολογία των επιχειρήσεων από 29% σε 28% και τα μερίσματα από 15% σε 10%. Φυσικά όταν δίνεις τέτοια και τόσο υψηλά φορολογικά κίνητρα και μάλιστα σε μια οικονομία όπου η ιδιωτική κατανάλωση είναι σε προβληματική κατάσταση, λόγω των μνημονιακών πολιτικών και της φτώχειας, δεν είναι λογικό να αναμένεις «έκρηξη» επενδύσεω
