Τι απασχολεί τον πλανήτη αυτόν τον καιρό; Κατά τεκμήριο, δεν υπάρχει καλύτερος καθρέφτης των ζητημάτων που τριβελίζουν την υφήλιο απ’ αυτόν ενός κινηματογραφικού φεστιβάλ.
Και ειδικά ενός μεγάλου κινηματογραφικού φεστιβάλ, όπως αυτόν του Βερολίνου που έσβησε χθες –με την τελετή λήξης– τα κεράκια των εξηκοστών γενεθλίων του. Την ώρα, λοιπόν, που η Ελλάδα παλεύει με την οικονομία, ο πλανήτης φαίνεται να παλεύει με «τα ζόρια» της οικογένειας, της φυλακής και, βέβαια, της οικολογικής καταστροφής. Αυτή η τελευταία, αναπτυγμένη στο πλαίσιο μιας οικογενειακής μελισσοκομικής βιοτεχνίας, είναι που χάρισε και τη Χρυσή Αρκούδα στον Τούρκο Σεμίχ Καπλάνογλου και στο «Μέλι» του. Παρ’ όλα αυτά, η κοινή γνώμη δεν επικρότησε με ιδιαίτερη θέρμη το βραβείο αυτό, αφού με αντίστοιχο θέμα, συγκλονιστική κινηματογράφηση της σύγκρουσης δύο ατόμων, «στριμωγμένων» στην απέραντη φύση της Βόρειας Σιβηρίας και με τη μορφή ενός θρίλερ που δεν ξέρεις για ποιον αγωνιάς περισσότερο –για το άτομο ή για τη φύση;– ο Ρώσος Αλεξέι Ποπογκρέμπσκι με το «Πώς τέλειωσα αυτό το καλοκαίρι» φάνηκε να κερδίζει τις εντυπώσεις. Τελικά, βραβευμένοι βρέθηκαν (εξ ημισείας) μόνον οι δύο πρωταγωνιστές του, ο Γκριγκόρι Ντομπρίγκιν και ο Σεργκέι Πουσκεπάλις. Και το βραβείο παρηγοριάς –«Καλλιτεχνικού επιτεύγματος», όπως ονομάζεται– που απέσπασε το φιλμ. Πέρα απ’ αυτή την παράδοξη-απέραντη φυλακή που κατασκεύασε ο άνθρωπος, υπάρχουν και οι άλλες, οι κυριολεκτικές, αυτές που κατασκεύασε η εξουσία. Εκεί μέσα κλείνεται «Ο κλέφτης» του Αυστριακού Μπένζαμιν Χάϊζεμπεργκ και ο Ιρανός πρωταγωνιστής στη «Στιγμή της οργής» του Ράφι Πιτς, και οι δύο ενάντια στο σύστημα, και οι δύο ηττημένοι από το θάνατο. Φυλακή μπορεί να καταντήσει και η οικογένεια για μια πενηντάχρονη, Αργεντινή μεσοαστή σε κλιμακτήριο, φυλακή και για μια ψευδαισθητικά πετυχημένη συνομήλική της στις Η.Π.Α. Η πρώτη, για να «δραπετεύσει», λύνει «Παζλ» στην ομότιτλη ταινία της Νατάλια Σμιρνόφ, η δεύτερη το ρίχνει στις φιλανθρωπίες, στο «Δώστε, παρακαλώ» της Νικόλ Χολοφσένερ. Και οι δύο πολύ καλές ταινίες, έφυγαν με άδεια χέρια από το Βερολίνο. Από το αναμορφωτήριο δίνει το δικό του αγώνα να κρατήσει ενωμένη οικογένεια ο μικρός Ρουμάνος πρωταγωνιστής του «Εάν θέλω να σφυρίξω, σφυρίζω» (σε σκηνοθεσία Φλορίν Σερμπάν) και κερδίζει δίκαια το βραβείο σεναρίου. Μαζί του φαίνεται να συμφωνεί και η Περνίλε Φίσερ Κρίστενσεν, η οποία με αφορμή την εξαιρετική, αλλά πεισιθάνατη, ταινία της «Μια οικογένεια» προσπαθεί να κρατήσει ενωμένη την οικογένεια της Ευρώπης. Τέλος, βρίσκεται σε μια φυλακή-ψυχιατρικό ίδρυμα ο πολύς Λεονάρντο Ντι Κάπριο (ο μεγάλος σταρ της φετινής διοργάνωσης), στην πολυσυζητημένη ταινία του Μάρτιν Σκορτσέζε, υπό τον τίτλο «Το νησί των καταραμένων». Βέβαια, ο μεγάλος φυλακισμένος της φετινής Μπερλινάλε ήταν ο Ρομάν Πολάνσκι, που κέρδισε το βραβείο σκηνοθεσίας με το «Συγγραφέα φάντασμα».
Φάντασμα ο ίδιος, σε «κατά chalet» περιορισμό στην Ελβετία, δεν διέσχισε τον κόκκινο διάδρομο του Berlinale Palast αφού, όπως είπε, «την τελευταία φορά που πήγα για να βραβευτώ σε φεστιβάλ (Γενεύης), με συνέλαβαν».