Ας είμαστε ρεαλισταί, έλεγε ένα σουξέ του Τόλη Βοσκόπουλου, που δεν είναι από τα καλύτερα τραγούδια του λαϊκού ρεπερτορίου αλλά ταιριάζει στην περίσταση.
Για άλλη μια φορά η ανθρωπότητα απειλείται από μεγάλο πόλεμο. Αλλά δεν απειλείται από ένα μεγάλο πόλεμο που θα προκύψει από μια επιδρομή ασιατικών ή ισλαμικών ορδών εναντίον του πολιτισμένου κόσμου, όπως υπαινίσσονται οι ανθρωποφοβικοί ρατσιστές. Αυτό συνέβη μόνο δύο φορές τα τελευταία χίλια χρόνια και η πρώτη ήταν τον 13ο αιώνα που οι Ασιάτες έφτασαν ως τη Βιέννη και η δεύτερη -σε δύο φάσεις – το 1529 και το 1683 που οι Οθωμανοί έφτασαν στο ίδιο σημείο. Δηλαδή, αυτά συνέβησαν πριν από 700-και χρόνια η πρώτη και 500 και 350 η δεύτερη. Από τότε, όμως, είναι ο πολιτισμένος κόσμος, η Δύση, που όχι μόνο ρήμαξε και λεηλάτησε όλη την ανθρωπότητα επί 500 χρόνια, αλλά και αλληλοεξοντώθηκε πάμπολλες φορές από ακραία ανταγωνιστική μανία με αποκορύφωμα τους δύο παγκόσμιους πολέμους, μέσα στον εικοστό αιώνα, που κόστισαν πάνω από εκατό εκατομμύρια νεκρούς, τα οποία προστίθενται σε τουλάχιστον άλλα εκατό εκατομμύρια που εξολοθρεύτηκαν με τις κατακτήσεις όλων των ηπείρων και τον αφανισμό των ιθαγενών λαών με τη στυγνή μέχρι θανάτου εκμετάλλευση, τις σφαγές, το δουλεμπόριο και τις αρρώστιες, από τη Βόρεια, Κεντρική και Νότια Αμερική, ως την Κίνα και την Αυστραλία και την ευρύτερη Μέση Ανατολή και όλη την Αφρική. Αυτό δεν είναι το μοναδικό, αλλά είναι το μεγαλύτερο «έργο» της Δύσης!
Στην ανθρώπινη ιστορία, κανένας άλλος λαός και καμία συμμαχία λαών δεν μπορεί να συγκριθεί σε αγριότητα και βαρβαρότητα, ποιοτικά και ποσοτικά, με τη Δύση. Οι φερόμενοι ως πολιτισμένοι, ασφαλώς και έχουν να επιδείξουν αξιοζήλευτα επιτεύγματα, τα οποία όμως, στη ζυγαριά του καλού με το κακό, δεν έχουν ηθικά και ανθρωπιστικά το ίδιο βάρος με την τερατώδη βαρβαρότητα που άσκησαν και συνεχίζουν να ασκούν σε βάρος όλων των άλλων λαών. Ούτε ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ούτε ο Σέξπιρ, ο Βολταίρος, ο Μποντλέρ, ο Μπετόβεν, ο Μαρξ, ο Λόρκα, ο Μπρεχτ, ο Τσάπλιν, η Κάλλας, ο Μπέργκμαν, ο Τσόμσκι, ο Κεν Λόουτς και όλοι οι επιφανείς της δημιουργικής πτέρυγας δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δικαιολογήσουν και να ξεπλύνουν τα φρικτά, κατά συρροή και κατ’ εξακολούθηση εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που πραγματοποίησε και συνεχίζει να πραγματοποιεί η Δύση σε κάθε σημείο της γης. Κι αυτή η αναμφισβήτητη πραγματικότητα μας επιτρέπει να συμπεράνουμε ότι η ειρήνη, όχι σαν διάλειμμα μεταξύ σφαγών και λεηλασιών, όπως παρουσιάζεται από τους καθεστωτικούς ιστορικούς, πολιτικολόγους, δημοσιογράφους και πολιτικούς, αλλά σαν διαρκής αξία δεν αποτέλεσε ποτέ τον ύψιστο στόχο και το κριτήριο που ορίζει το χαρακτήρα και την ποιότητα του πολιτισμού στην πορεία των κοινωνιών προς ένα ανώτερο επίπεδο συνύπαρξης και προόδου.
Ακόμα και η θρησκεία, από προσωπική και εσώτερη σχέση του ανθρώπου με τις άγνωστες και αναπόδεικτες δυνάμεις του σύμπαντος, έγινε σύστημα, έγινε μηχανισμός χειραγώγησης και αξιοποιήθηκε σαν μέσο καθυπόταξης των λαών και σαν δικαιολογία για τη διάπραξη των επαχθέστερων εγκλημάτων μαζικής κλίμακας, από τις Σταυροφορίες και τα πογκρόμ μέχρι τις γενοκτονίες και τις εθνοκαθάρσεις. Ο παπικός και προτεσταντικός χριστιανισμός ως παρακράτος πρωτοστάτησε, πλαισίωσε, στήριξε και εδραίωσε την αποικιοκρατία και την απολυταρχία, το δουλεμπόριο και τη λεηλασία, έμμεσα με τον προσηλυτισμό και άμεσα με την Ιερά Εξέταση στην καρδιά των δυτικών κοινωνιών και με τον εξαγνισμό και τη στήριξη της απολυταρχίας στο εσωτερικό και το εξωτερικό.
Πόλεμοι
Αυτή η αντίληψη, αυτή η κουλτούρα της Δύσης επιβλήθηκε με το καλό και με το άγριο σε όλη σχεδόν την ανθρωπότητα ως αξίωμα, ως μοναδική αλήθεια την οποία οι εκλεκτοί πρέπει να εφαρμόζουν και οι λιγότερο εκλεκτοί να υφίστανται και να υπηρετούν. Επιβλήθηκε και ενσωματώθηκε με την ισχύ, τον εξαναγκασμό και την τιμωρία, αλλά και με την παιδεία, την κουλτούρα, τη θρησκεία, το φόβο, την εξαγορά και την παραπληροφόρηση, στις πεποιθήσεις και την κουλτούρα των θυμάτων αυτής της αντίληψης και πρακτικής.
Οι πόλεμοι, λοιπόν, δεν προκύπτουν ούτε από τη θέληση του θεού ούτε από τη φύση του ανθρώπου ούτε από λάθη των πολιτικών ούτε από ατυχήματα της ιστορίας. Οι πόλεμοι είναι σκοπούμενοι και απορρέουν από οργανωμένα συμφέροντα και συστήματα που βασίζονται στην ανισότητα και την απληστία. Κι αν οι παλαιότεροι πόλεμοι γίνονταν για να εξασφαλίσει μια κοινότητα την επιβίωσή της, το φαΐ της, την ηρεμία της και την αναπαραγωγή της, οι νεώτεροι πόλεμοι γίνονται για τα πλούτη και την αρπαγή, γίνονται για την εξουσία και την επέκταση, γίνονται για τη χλιδή και την αφθονία, για την υπερβολή και την πολυτέλεια. Είναι γεμάτος ο κόσμος από τα σύμβολα αυτής της κουλτούρας, από τις Βερσαλλίες και το παλάτι του Μπάκιγχαμ ως το Λούβρο και το Βρετανικό Μουσείο στα οποία οι αποικιοκράτες εκθέτουν εκατομμύρια έργα από εκατοντάδες πολιτισμούς που λεηλατήθηκαν και ισοπεδώθηκαν.
Αν κάποτε, με τη μικρή παραγωγικότητα λόγω της τεχνολογίας της εποχής, με το κατώτερο κοινωνικό στάτους που είχαν οι αγρότες και υπηρέτες και με τη μικρή διάρκεια ζωής που προσδοκούσε το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας, μετά βίας κατάφερναν να έχουν ένα πιάτο φαγητό στο σπίτι, σήμερα, είναι τόσο μεγάλη η παραγωγική ικανότητα που το ένα τρίτο των παραγόμενων τροφίμων καταλήγει από τα ράφια των σουπερμάρκετ στις χωματερές! Δεν πάει σε άδεια στομάχια, αλλά στα σκουπίδια. Τρόφιμα που με καλύτερη, δικαιότερη, ανθρωποκεντρική και όχι κερδοσκοπική κατανομή, υπερεπαρκούν για να τρέφεται ο πληθυσμός όλης της γης, αντί ένα μεγάλο του κομμάτι να υποσιτίζεται και να λιμοκτονεί. Παρατηρούμε, όμως, ότι αντί να είναι οι πεινασμένοι και οι στερημένοι που επιτίθενται στους πλούσιους, σ’ αυτούς που τους περισσεύουν τα τρόφιμα, πράγμα που θα ήταν φυσικό για την επιβίωση των φτωχών, είναι οι προνομιούχοι που εξακολουθούν να επιτίθενται εναντίον των μη προνομιούχων για να τους αρπάξουν κι ό,τι παράγουν, ώστε να συνεχίσουν αυτοί που ζουν οριακά να τρώνε λιγότερο και οι άλλοι που πλέουν στην αφθονία να συνεχίσουν να πετούν τα τρόφιμα στους κάδους των σκουπιδιών!
Αν, όμως, αυτό ήταν καθεστώς που το δέχονταν οι πεινασμένοι και οι αδύναμοι ως ηττημένοι και υποταγμένοι, κι αν οι αντιδράσεις τους όταν έφταναν στο αμήν καταπνίγονταν βίαια για να μη διαταραχτεί η ευημερία και η αφθονία στη Δύση, πράγμα που εξηγεί και τη μακροβιότητα της αποικιοκρατίας, σήμερα αυτό το απάνθρωπο σύστημα γίνεται όλο και λιγότερο ανεκτό και, μάλιστα, γίνεται μη ανεκτό με πολύ ευνοϊκότερες για την αμφισβήτησή του προϋποθέσεις απ’ ότι στο παρελθόν.
Τα πάνω-κάτω
Σήμερα, η ανθρωπότητα βρίσκεται στη φάση μιας μεγάλης στροφής, μάλλον αναπότρεπτης, που αλλάζει τη διεθνή πραγματικότητα που εξυπηρετεί την αποικιοκρατία, δηλαδή την προνομιακή ηγεμονική θέση της Δύσης. Όπως το κάθε τι στο σύμπαν, έχει έρθει η ώρα για τη μεγάλη αλλαγή, για την επιδιόρθωση μιας ανισορροπίας που έφτασε στην κορύφωσή της και τώρα κινείται προς μία νέα ισορροπία. Σε μια τέτοια φάση ζούμε, σε φάση μετάβασης από ένα επίπεδο σε άλλο ή από μία κατάσταση σε άλλη.
Από το 1950 που ο πληθυσμός της Αφρικής ήταν στα 200 εκατομμύρια, σήμερα είναι στο ένα δισεκατομμύριο τετρακόσιες χιλιάδες! Και το 77%, πάνω από ένα δισεκατομμύριο Αφρικανοί, είναι κάτω από 35 ετών. Με κινητά τηλέφωνα. Και στο ίντερνετ βλέπουν τους χάρτες που δείχνουν πώς η Αφρική ολόκληρη ήταν κατειλημμένη από τους δυτικούς -δια πυρός και σιδήρου- μέχρι πριν από λίγα χρόνια κι αντιλαμβάνονται ότι ακόμα αγκομαχεί από τα υπολείμματα της αποικιοκρατίας. Και δεν πείθονται πια ότι είναι φτωχοί και δεν έχουν ηλεκτρικό ρεύμα επειδή είναι ηλίθιοι και καθυστερημένοι. Ούτε θεωρούν ότι, με βάση το προσδόκιμο ζωής, τους αξίζει να ζουν 14 χρόνια λιγότερα από τους λευκούς Ευρωπαίους επειδή είναι μαύροι.
Κι αυτές οι τάσεις, που εναντιώνονται στο υπαρκτό δυτικό μοντέλο της πλήρους ανισότητας μεταξύ φτωχών και πλουσίων κρατών, χορτασμένων και πεινασμένων λαών, καλοντυμένων και ξυπόλητων παιδιών, διατρέχουν και αναστατώνουν όλη τη μη δυτική ανθρωπότητα. Χώρες που ήταν αυλές της Δύσης, γιγαντώνονται και διεκδικούν δικαιοσύνη. Όχι γιατί ήρθε ο Μεσσίας και δίδαξε την αλήθεια. Επειδή άλλαξε η πραγματικότητα. Αυτό που χτες ήταν λογικό και αποδεκτό ή υποφερτό, σήμερα φαίνεται ότι είναι παράλογο και εγκληματικό. Ότι η κουτσουλιά σε πληθυσμό και έδαφος Ολλανδία απομυζούσε την Ινδονησία και την κρατούσε υπανάπτυκτη. Τώρα, η κάποτε ανίσχυρη Ινδονησία έχει 275 εκατομμύρια πληθυσμό, έχει μορφωμένους πολίτες, έχει νέους ισότιμους εταίρους κι έχει άλλη αντίληψη για το μέλλον της. Και βλέπει πλέον το πρώην αφεντικό με τα 16 εκατομμυριάκια σε ένα κρατίδιο με επιφάνεια μικρότερη από την επιφάνεια Πελοποννήσου-Στερεάς Ελλάδας, σαν νάνο. Το ίδιο η Ινδία την Αγγλία, η μισή Αφρική τη Γαλλία, το Κονγκό το Βέλγιο και η υπόλοιπη ήπειρος την Αγγλία, η Βραζιλία την Ισπανία και όλη η υπόλοιπη κεντρική και νότια Αμερική την Ισπανία. Δηλαδή, έρχονται τα πάνω κάτω!
Άλλη τροχιά
Δεν μπορεί πλέον η Ευρωπαϊκή Ένωση, που ενσωματώνει όλους τους σκληρούς αποικιοκράτες, συν μερικούς δορυφόρους, με πληθυσμό 450 εκατομμύρια, να ζει με την ψευδαίσθηση ότι θα παραμένει, με τις πλάτες της αμερικάνικης πολεμικής μηχανής, ο επικαρπωτής της εργασίας και του πλούτου 7 δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Αν πριν από εκατό χρόνια η Ευρώπη είχε σχεδόν το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού, σήμερα η Ε.Ε. έχει 5,5% και οι ΗΠΑ άλλο ένα 4%! Με το ζόρι ένα 10% μαζί, που μέχρι το 2050 θα έχει πέσει κι άλλο, ενώ μόνο η Αφρική θα φτάσει τα 2,5 δισεκατομμύρια. Κίνα, Ινδία, Αφρική έχουν ήδη πάνω από τέσσερα δις, έχουν δυναμισμό, κουλτούρα και θέλουν πρόοδο κι όχι πόλεμο. Το ίδιο και όλες σχεδόν οι χώρες του Παγκόσμιου Νότου που συνασπίζονται σε μεγάλης εμβέλειας υπερεθνικούς οργανισμούς, ακηδεμόνευτους, σε μια άλλη τροχιά, πολλαπλασιάζοντας τη δύναμη και την αποτελεσματικότητά τους. Ενδεικτικά:
BRI – Δρόμος του μεταξιού (150+ συμμετέχοντα κράτη).
BRICS (10 μέλη: Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική, Αιθιοπία, Αίγυπτος, Σαουδική Αραβία, Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιράν) 3,5 δισεκατομμύρια πληθυσμός, 32,1% της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας.
SCO – Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης (10: Ινδία, Ιράν, Καζακστάν, Κίνα, Κιργιζστάν, Πακιστάν, Ρωσία, Τατζικιστάν, Ουζμπεκιστάν, Λευκορωσία) επιφάνεια 35 εκατ. τ.χλμ., 3,4 δισ. κάτοικοι (42%) BRICS+SCO πληθυσμός 5 δισεκατ. (62,5% πληθυσμού γης).
RCEP – Περιφερειακή Συνολική Οικονομική Σύμπραξη (16: Κίνα, Ινδία, Ινδονησία, Βιετνάμ, Αυστραλία, Καμπότζη, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Λάος, Ταϊλάνδη, Μαλαισία, Μιανμάρ, Φιλιππίνες, Νέα Ζηλανδία, Μπρουνέι και Σιγκαπούρη).
ECO – Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας (10: Τουρκία, Ιράν, Πακιστάν, Αφγανιστάν, Αζερμπαϊτζάν, Καζακστάν, Κιργιζστάν, Ουζμπεκιστάν, Τατζικιστάν και Τουρκμενιστάν) επιφάνεια 8 εκατ. τ.χλμ., πληθ. 500 εκατ.
Οι Κινέζοι με βάση τις «5 αρχές της ειρηνικής συνύπαρξης» κινούν τη σφαίρα προς την υποχρεωτική για τους δυτικούς ευθυγράμμιση ή υποστολή. Οι μαύροι, οι κίτρινοι και οι σοκολατί, οι φυλετικά και πολιτισμικά θεωρούμενοι ως κατώτεροι, ανασυντάσσονται και επιλέγουν το δρόμο της ειρηνικής συνεργασίας και του αμοιβαίου οφέλους. Χωρίς στρατιωτικές επιδρομές, χωρίς ανατροπές κυβερνήσεων, χωρίς ληστρικούς μονόδρομους.
Οι δυτικοί είναι στα πρόθυρα πανικού. Και βάζουν τους λαούς μπροστά στο φριχτό δίλημμα: πόλεμος ή κατάρρευση;
Δυτικά Τείχη
Το θέμα των καθεστώτων και των συστημάτων για την παγκόσμια ειρήνη δεν τίθεται με τους διαχωρισμούς των στρατοπέδων όπως τους έχουμε συνηθίσει από την προηγούμενη φάση, αριστεροί, δεξιοί, κεντρώοι, μοναρχικοί κ.λπ., αν και οι αριστεροί παίζουν ενεργό ρόλο σε όλες τις ηπείρους και στο μέλλον θα παίζουν ακόμα σημαντικότερο (Κίνα, Βιετνάμ, Βραζιλία, Βενεζουέλα, Νότια Αφρική, Λάος, Κούβα, Νικαράγουα, Β. Κορέα, Νεπάλ, Κολομβία, Βολιβία…, χώρες με δύο δισεκατομμύρια πληθυσμό). Και οι διαχωρισμοί που κάνουν οι αποικιοκράτες, σε έγχρωμους και λευκούς, σε πολιτισμένους και βάρβαρους, σε σε χριστιανούς και άλλους (οι Κινέζοι είναι άθρησκοι και η κυβέρνηση κομμουνιστική, αλλά αυτό δεν αποτελεί κανένα εμπόδιο για τις εξαιρετικές τους σχέσεις με μουσουλμάνους, χριστιανούς, βουδιστές, ινδουιστές κ.λπ.), θα έχουν όλο και μικρότερη δραστικότητα.
Ήδη η Δύση είναι φορτωμένη με πρόσφατες αποτυχίες (Ιράκ, Αφγανιστάν, Λιβύη κ.λπ.). Και οι πόλεμοι του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία και του Ισραήλ στην Παλαιστίνη είναι η προέκταση των αποικιοκρατικών πολέμων και μάλλον δεν θα είναι και οι τελευταίοι, αφού η Δύση υποδαυλίζει κι άλλες εστίες πολέμου (Λίβανος, Ιράν, Λευκορωσία, Κόσοβο, Ταϊβάν, Αρμενία, Γεωργία, Μολδαβία, Κορέα, Φιλιππίνες κ.λπ.), εξοπλίζεται με ξέφρενους ρυθμούς και εκτοξεύει συνεχώς απειλές. Σαν να προαναγγέλλει κάτι ακόμα χειρότερο. Αλλά το μοτίβο που επαναλαμβάνουν για «δυτικές αξίες», «δημοκρατίες» και «ελευθερίες», είναι τόσο άδειο από ουσία, τόσο ψευδεπίγραφο, που παραπλανεί όλο και λιγότερους ανθρώπους σε όλη τη γη.
Τρανό παράδειγμα της υποκρισίας και της ευχέρειάς τους να συγκαλύπτουν τα δικά τους εγκλήματα, είναι η αναφορά τους στο Τείχος του Βερολίνου, που χώριζε τις δύο Γερμανίες. Οι δυτικοί γιορτάζουν το γκρέμισμα του, ενώ κατασκευάζουν τείχη 30πλάσιου μήκους, πιο σύγχρονα, πιο αδιαπέραστα και πιο θανατηφόρα από το παλιομοδίτικο της Γερμανίας! Οι δυτικοί έχουν ήδη κατασκευάσει το μεγαλύτερο στην ιστορία Σιδηρούν Παραπέτασμα! Τείχη που έχουν μήκος 3.111 χλμ. και ύψος 4,8-8,1 μέτρα στις ΗΠΑ, 708 χλμ. και ύψος 9 μέτρα στη Δυτική Όχθη της Παλαιστίνης και 64 χλμ. με 6 μέτρα ύψος στη Γάζα, 200 χλμ. στα σύνορα Φινλανδίας-Ρωσίας, 186 χλμ. στα σύνορα Πολωνίας-Λευκορωσίας, 155 χλμ. στα σύνορα Ουγγαρίας-Σερβίας και 37,5 χλμ. στα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας. Συνολικά, το σύγχρονο δυτικό Σιδηρούν Παραπέτασμα έχει μήκος 4.461 χλμ., με πύργους ελέγχου, κάμερες, ανιχνευτές κίνησης, συρματοπλέγματα, συναγερμούς, στρατιωτικές μονάδες και ντρόουνς που υπερίπτανται όλο το εικοσιτετράωρο! 4.461 χλμ. ενώ ακόμα κατηγορούν τους Σοβιετικούς για ένα τείχος που αντιστοιχούσε μόλις στο 3% των τειχών που έχουν χτίσει για τα γκέτο της Παλαιστίνης και τα φράγματα της Ευρώπης και της Αμερικής!
Άνοιγμα επειγόντως
Τι μας λείπει και τι μπορούμε να κάνουμε; Να βρούμε κοινή γλώσσα με την κοινωνία. Να αναζητήσουμε επειγόντως ομοϊδεάτες στα Βαλκάνια, τη Μεσόγειο και την Ευρώπη. Και γιατί όχι σε όλο τον κόσμο. Να βγούμε από το μικρό μας καβούκι. Να φτιάξουμε δίκτυα προβολής των απόψεών μας και επικοινωνίας με τους άλλους. Τι στο καλό, μάταια κόπιασαν οι γονείς μας να μας μάθουν γράμματα και ξένες γλώσσες;!
Ούτε εθνικισμός ούτε νατοϊσμός. Εντατική δημιουργική πολιτική ειρήνης, συνεργασίας και πολιτισμού. Να προλάβουμε, γιατί η Ελλάδα, που την έχουν κολλημένη σαν παράσιτο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς ανεξάρτητη πολιτική, αποσαρθρώνεται εσωτερικά και υποβαθμίζεται σε παραμάγαζο και χωματερή μιας Δύσης που δύει.
Άνοιγμα στους γείτονες και διασύνδεση από τα κάτω. Όχι νατοϊκής έμπνευσης συνεργασία ούτε μεταξύ των μαφιόζων και των διαχειριστών των προτεκτοράτων. Των διανοουμένων με τους διανοούμενους, των καλλιτεχνών με τους καλλιτέχνες, των αθλητών με τους αθλητές, των εργατών με τους εργάτες, των αγροτών με του αγρότες, των εμπόρων με τους εμπόρους, των δημοσιογράφων με τους δημοσιογράφους, των φοιτητών με τους φοιτητές, των μαθητών με τους μαθητές κ.ο.κ.
Κι επειδή το θέμα δεν εξαντλείται στο γραπτό λόγο, ας πάρει φωτιά η συζήτηση για να επιλέξουμε και να επινοήσουμε τις σωστές δράσεις.
(Ομιλία στο Κοινωνικό Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα, στις 12 Ιουλίου 2024)
