Ξαναδιαβάζοντας τις απόψεις του G.E.M. de Sainte Croix
O Tζέφρι ντε Σεν Κρουά γεννήθηκε στην πορτογαλική αποικία του Μακάο, στην Κίνα, το 1910, από απογόνους Γάλλων Ουγενότων (διωκόμενων προτεσταντών του 16ου αιώνα) οι οποίοι είχαν ζητήσει την αγγλική (άρα αγγλικανική) προστασία και μέσα στο πέρασμα των αιώνων έγιναν, τελικά, Άγγλοι με μόνο δηλωτικό της παλαιάς καταγωγής τους τα γαλλικά τους ονόματα. Εγκατέλειψε το ιδιωτικό κολέγιο του Κλίφτον, όπου σπούδαζε, σε ηλικία 15 χρόνων (χωρίς να έχει αποκτήσει κανένα πιστοποιητικό σπουδών) και άρχισε να εργάζεται ως ασκούμενος δικηγόρος.
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος «μετέτρεψε» τον νεαρό δικηγόρο σε αεροπόρο της ΡΑΦ, στη Μέση Ανατολή. Με την Ιστορία ασχολήθηκε μετά τον πόλεμο. Σπούδασε στο University College, στο Λονδίνο, με τον Α.Η.Μ. Τζόουνς και εν συνεχεία με τον μεγάλο Ιταλό αριστερό ιστορικό της Αρχαιότητας, Αρνάλντο Μομιλιάνο. Ο βασικός του οδηγός, όμως, στην προσέγγιση της ελληνικής Αρχαιότητας ήταν ο Μαρξισμός. Για ένα σύντομο διάστημα δίδαξε στο Λονδίνο, μέχρι το 1953, οπότε εξελέγη εταίρος στο Νέο Κολλέγιο της Οξφόρδης. Εκεί έζησε και δίδαξε μέχρι το τέλος της ζωής του, το 2000.
Η αρχική επαφή του με το αριστερό κίνημα ήρθε με την άνοδο του ναζισμού και τον Ισπανικό Εμφύλιο. Μέλος του Αγγλικού Κομμουνιστικού Κόμματος, αποχώρησε το 1939, μετά τον κλονισμό που προκάλεσαν οι δίκες της Μόσχας, αλλά διατήρησε πάντα το πάθος του για το εργατικό κίνημα, με το οποίο έμεινε ποικιλότροπα συνδεδεμένος, καθώς και με τον Μαρξισμό. Μέσα από την ανάλυση των κοινωνικών τάξεων και της εκμετάλλευσης στις αρχαιοελληνικές κοινωνίες, προσπάθησε να εντοπίσει τις ιστορικές αιτιότητες και να ερμηνεύσει τις μεγάλες κάμπες του Αρχαίου Ελληνικού Κόσμου.
Το έργο του αποτελείται, κυρίως, από δύο μεγάλα (σε μέγεθος και σημασία) βιβλία: Τα Αίτια του Πελοποννησιακού Πόλεμου (1972-ελλ. έκδ. 2005) και Οι Ταξικοί Αγώνες στην Αρχαιότητα (1981-ελλ. έκδ. 1997). Η βασική ιδέα του, ειδικά στο δεύτερο, που παρακολουθεί την εξέλιξη των ελληνικών κοινωνιών και της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας από την αρχαϊκή εποχή έως την αραβική κατάκτηση, συνίσταται στο ότι οι συνθήκες παραγωγής και ανταλλαγής ήταν αυτές που οδήγησαν στη βαθμιαία κατάλυση της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και ότι, παρά το μικρό ποσοστό της εργασίας των δούλων στις ελληνικές και την ρωμαϊκή κοινωνία, ειδικά η Ρώμη (και μάλιστα η Ρώμη της αυτοκρατορίας) ήταν κοινωνία δουλείας και η όλη της διάρθρωση, κοινωνική και πολιτική, ήταν σφραγισμένη από το συγκεκριμένο γεγονός.
Ο Σεν Κρουά, μέλος της Βρετανικής Ακαδημίας, συμμετείχε ενεργά σε επιτροπές Βρετανών και Ελλήνων κατά της δικτατορίας, την περίοδο 1967-1974, και αργότερα υπήρξε μέλος της αγγλικής επιτροπής υπέρ της επιστροφής των Ελγινείων στην Ελλάδα. Εντούτοις, δεν τιμήθηκε ποτέ από κανένα ελληνικό πανεπιστημιακό ή άλλο ίδρυμα.
Ποιος είναι ο Δημήτρης Ι. Κυρτάτας
Ο Δημήτρης Κυρτάτας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1952. Σπούδασε στην Θεσσαλονίκη και το Λονδίνο, ενώ εργάστηκε στο Κέντρο Eρεύνης της Ελληνικής Κοινωνίας της Ακαδημίας Αθηνών. Διδάσκει Αρχαία Ιστορία, από το 1985, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και από το 2001 στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, όπου είναι σήμερα καθηγητής της Ύστερης Αρχαιότητας. Έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με κοινωνικά θέματα, την Οικονομία, τον θεσμό της Δουλείας και την Ιστοριογραφία. Επίσης, με την Ιστορία του Πρώιμου Χριστιανισμού.
Στα πιο πρόσφατα δημοσιεύματά του περιλαμβάνονται: Μια σύντομη μελέτη με τίτλο 666: Ο αριθμός του βιβλίου (Άγρα 2010) και μια εκτενέστερη με τίτλο Ο Διόνυσος στην Άνδρο ή οι μεταμορφώσεις ενός μύθου (Άγρα 2012). Το 2010 έγραψε μαζί με τον Σπύρο Ράγκο ένα εγχειρίδιο με τίτλο Η ελληνική αρχαιότητα: πόλεμος, πολιτική, πολιτισμός (ΙΝΣ 2010), στη σειρά Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση που διηύθυνε ο Δ. Ν. Μαρωνίτης.
Σύντομα πρόκειται να κυκλοφορήσει το βιβλίο του Μαθήματα από την Αθηναϊκή Δημοκρατία (Εκδόσεις του 21ου 2014), στο οποίο συζητά πλευρές του αρχαίου πολιτεύματος με τη σκέψη στραμμένη σε επίκαιρα προβλήματα της εποχής μας.
Την Τρίτη, 18 Μαρτίου, στις 20:00 στο Χώρο Ιδεών, Συναντήσεων και Πολιτισμού Δρόμος (Ανδρονίκου 18 & Κων/πόλεως Ρουφ-στάση μετρό Κεραμεικός) μιλά ο Άρης Στυλιανού με θέμα: Υλισμός, μαρξισμός, ιδεολογία: ο Αλτουσέρ διαβάζει Σπινόζα.
