«Από μερικές σοβαρές αιτίες, ο άνθρωπος έφτασε στο συμπέρασμα ότι είναι η τελειότερη μορφή του σύμπαντος. Δεν υπάρχει, φυσικά, τίποτα απολύτως που να επιβεβαιώνει αυτή του την άποψη»
Τζέιμς Θέρμπερ
Σότσι 2014. Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες. Αφού επικράτησε της Πιεονγκτσάνγκ (στην καθοριστική ψηφοφορία) και του Σάλτσμπουργκ, η συγκεκριμένη ρωσική πόλη έγινε η εκλεκτή που αυτές τις ημέρες συγκεντρώνει (σε σημαντικό βαθμό) τα φώτα της δημοσιότητας. Αφού, βέβαια, έχει φροντίσει το ίδιο το ρωσικό κράτος να «τοποθετήσει φωτεινούς λαμπτήρες» σε όσο το δυνατόν περισσότερα σημεία, έτσι ώστε να βγάλει προς την παγκόσμια κοινότητα μια «καλή» και «λαμπερή» εικόνα.
Μα, μήπως είναι χαμένο εξαρχής το παιχνίδι; Όσοι είναι φιλορώσοι (και γενικώς θετικά διακείμενοι προς τον Βλαδίμηρο και τα διάφορα επιτελεία του) θα υπερθεματίσουν, έτσι και αλλιώς, για τα θετικά, υποτιμώντας τα όποια αρνητικά. Οι Δυτικοί, από τη δική τους πλευρά, θα προβάλλουν με περισσή προθυμία τα όποια αρνητικά, ανάγοντας στην προδήλως επιτηδευμένη μινιμαλιστική σφαίρα του αυτονόητου τα όποια θετικά. Κινούμενοι στο πνεύμα «αυτά έτσι και αλλιώς έπρεπε να γίνουν, με τα άλλα -τα σπουδαία- τι κάνει ο Πούτιν;», επιχειρούν να μετατρέψουν ακόμα και τα θετικά της διοργάνωσης σε όψιμη αφορμή για την έναρξη μιας «κουβέντας» που θα εστιάζει στα αρνητικά του ρωσικού πολιτικο-κοινωνικο-οικονομικού μοντέλου… Έτσι, γίνεται πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις. «Τα δικά μας δικά μας, τα δικά σας -πάλι- δικά μας».
Ο αθλητισμός είναι από παλιά μέσο για να κερδίσουν κάποιοι στο επίπεδο των εντυπώσεων. Εδώ και οι κανονικοί Ολυμπιακοί Αγώνες έγιναν έρμαια των αδηφάγων ψυχροπολεμικών αντιπαραθέσεων, σε παρελθόντα χρόνο. Και η ουσία; Μα, φυσικά, η Ρωσία δεν είναι μόνο η βιτρίνα της, αυτό που θέλει να βγάλει προς τα έξω η ίδια με τη διοργάνωση και την αντίστοιχη προπαγάνδα που την επικαλύπτει. Η Ρωσία είναι και η φτώχεια, και οι ανισότητες, και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η διαφθορά, και ο φασισμός, και ο κρατικός αυταρχισμός, και ο επίπλαστος δημο-κρατικός πλουραλισμός (που στην ουσία είναι ένα σχήμα ομόκεντρων κύκλων), και πολλά άλλα… Το ίδιο που ισχύει και για τις ΗΠΑ. Δεν είναι μόνο αυτό που θέλουν οι ίδιες να νομίζει ο κόσμος για αυτές. Σε καμία περίπτωση, μάλιστα, καθώς αποτελεί «παράδεισο» μόνο για τους προνομιούχους, για τους εθελοτυφλούντες, τα παπαγαλάκια, τους ευνοημένους και τους ανόητους.
Έτσι λειτουργούν τα ανθρώπινα. Όταν δεν μιλάς, αυτό εκλαμβάνεται ως αδυναμία σε ένα κόσμο επιδειξιομανίας και πολλαπλών αυτάρεσκων κραυγών. Αν το κάνεις, σου καθορίζουν οι άλλοι το μέτρο που θα πρέπει να κινηθείς, για να μην κατηγορηθείς για εγωισμό και πρόζα. Άσε που αν τολμάς μόνος σου να ορίζεις τα τρωτά σου, «εξεγείρονται» οι μη κάτοχοί τους, γιατί «αυτά δεν πρέπει να λέγονται». Τελικά, ρε παιδιά, τι πρέπει να λέμε και τι όχι; Μήπως πρέπει να παραδώσουμε από πριν ένα κατάλογο με ερωτήματα για το πώς θα μας θέλανε οι άλλοι, έτσι ώστε να μη βαδίζουμε στα τυφλά και να είμαστε σε θέση να τους ικανοποιούμε συνεχώς; Μάλλον, η σωστή απάντηση είναι η εξής: «Ούτε Ρωσία, ούτε ΗΠΑ».
Κώστας Μαρούντας
