Το πολιτικό σκηνικό και οι προτάσεις Σαμαρά
Το περιβόητο, αν και τσαλακωμένο, success story του Α. Σαμαρά δεν εξαντλείται στα θέματα της οικονομίας. Ο πρωθυπουργός επιχειρεί να παρουσιάσει μια εικονική πραγματικότητα στη θέση όλων των βασικών αιτημάτων που διατύπωσαν οι πολίτες τα τελευταία χρόνια.
Το μενού δεν έχει μόνο «τέλος των μνημονίων» και «να φύγει η τρόικα ώστε να ανακτηθεί η εθνική κυριαρχία» αλλά και «αλλαγή στο πολιτικό σύστημα». Χαρακτηριστικό είναι ότι την επόμενη βδομάδα θα παρουσιαστεί και ένα «εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο», κάτι σαν απάντηση στο αίτημα της παραγωγικής ανασυγκρότησης που παραμένει ζητούμενο για την κοινωνία.
Έτσι, και η παρουσίαση των προτάσεων της Νέας Δημοκρατίας για τη συνταγματική αναθεώρηση, εντάσσεται στην προσπάθεια να παρθεί η πολιτική πρωτοβουλία γύρω από ορισμένα ζητήματα. Να επιχειρηθεί, δηλαδή, μια φυγή προς τα μπρος, τη στιγμή που η κοινωνική πραγματικότητα αλλά και η κατάσταση του κυβερνητικού στρατοπέδου δεν προμηνύουν εύκολες μέρες για τη Νέα Ελλάδα του Α. Σαμαρά.
Ένα πρώτο εμπόδιο αποτελεί η κατάσταση του κυβερνητικού συνεταίρου. Ποια θα είναι αυτή μετά τις ευρωεκλογές; Οι εκβιασμοί του Β. Βενιζέλου γύρω από τη στήριξη της κυβέρνησης εντείνονται, ενώ και στο θέμα των προτάσεων για το Σύνταγμα, το ΠΑΣΟΚ στάθηκε αρνητικό, όπως εξάλλου και η ΔΗΜΑΡ. Πού ακριβώς, λοιπόν, βασίζει ο σημερινός πρωθυπουργός την αισιοδοξία ότι θα βρεθεί η πλειοψηφία που χρειάζεται στη σημερινή Βουλή για να προωθήσει τις προτάσεις του; Αλλά ακόμα κι αν το κατάφερνε, η τύχη τους εξαρτάται από την επόμενη Βουλή στην οποία οι συσχετισμοί αναμένονται διαφορετικοί.
Πέρα όμως από αυτά, είναι φανερή η προσπάθεια να δοθεί ένας φαντασμαγορικός τόνος και να παρουσιαστούν υποτιθέμενες μεγάλες τομές στο πολιτικό σύστημα, μιας και αυτό είναι απονομιμοποιημένο στην κοινωνία. Αυτό δείχνει και το γεγονός ότι η διαδικασία συνταγματικής αναθεώρησης θα μπορούσε να έχει ξεκινήσει πριν έναν και πλέον χρόνο αλλά κάτι τέτοιο δεν θεωρήθηκε απαραίτητο, παρά μόνο λίγες μέρες πριν από μια κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση.
Υπάρχει όμως πιο αδιάψευστος μάρτυρας για την ποιότητα των αλλαγών που εξαγγέλλονται από την ίδια την πολιτική συμπεριφορά της Ν.Δ. και των τελευταίων κυβερνήσεων; Ατιμωρησία των πολιτικών προσώπων που ευθύνονται για μια σειρά υποθέσεις, διαρκής κατάλυση του Συντάγματος και ευτελισμός της Βουλής, βουλευτές – μαριονέτες, υποταγή του πολιτικού συστήματος στην τρόικα, έλεγχος των ΜΜΕ, διαπλοκή με τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα. Κι όμως, οι θιασώτες αυτού του ειδικού καθεστώτος είναι που σήμερα οραματίζονται την αλλαγή του πολιτικού συστήματος με ελεγκτικές διαδικασίες, διαφάνεια ή και δημοψηφίσματα…
Αυτοί, λοιπόν, που διέγραφαν το ίδιο βράδυ όποιον βουλευτή τους αποφάσιζε να ψηφίσει σύμφωνα με τη συνείδησή του, προτείνουν τώρα ενίσχυση του ρόλου των βουλευτών. Αυτοί που έκλεισαν σε μια νύχτα τη δημόσια ραδιοτηλεόραση προτείνουν να ενισχυθεί η αντικειμενικότητα και η διαφάνεια των ΜΜΕ. Αυτοί που μέχρι και αυτές τις μέρες μοιράζουν το κρατικό χρήμα στα κόμματα όπως τους βολεύει ζητούν διαφάνεια στα οικονομικά των κομμάτων. Και ο κατάλογος πραγματικά δεν έχει τελειωμό…
Με μια απλή ανάγνωση των 30 προτάσεων Σαμαρά, εύκολα κανείς διαπιστώνει ότι πρόκειται:
– Για μια σειρά (περίπου 13 από τις 30, σύμφωνα με ειδικούς) προτάσεις που δεν θα απαιτούσαν αλλαγές στο Σύνταγμα αλλά απλά ψήφιση νόμων από τη Βουλή και παρουσιάζονται μόνο για δημιουργία εντυπώσεων.
– Για ορισμένες προτάσεις που επιδιώκουν να παίξουν με το λαϊκό αίσθημα, μένοντας όμως εσκεμμένα στη γενικολογία και ουσιαστικά αποφεύγοντας να πάρουν θέση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η «αναθεώρηση» (γενικώς) του πλαισίου για την ποινική ευθύνη των υπουργών.
– Και φυσικά, για μια σειρά προτάσεις που κινούνται σε αντιδραστική κατεύθυνση. Επανέρχεται, έτσι, το θέμα της κατάργησης των άρθρων 16 (δημόσια παιδεία) και 24 (προστασία του περιβάλλοντος), ενώ η πρόταση για «κατοχύρωση του δικαιώματος της ελεύθερης διακίνησης και της ανεμπόδιστης πρόσβασης στην εργασία», αποτελεί σαφή αναφορά στα δικαιώματα του συνέρχεσθαι και της απεργίας.
Οι προτάσεις αυτής της τελευταίας κατηγορίας θα πολλαπλασιαστούν και θα γίνουν σαφέστερες, στο βαθμό που θα το επιτρέπει το πολιτικό κλίμα. Είναι δεδομένο ότι, σε αυτή την περίπτωση, θα ανοίξουν το δρόμο για την κατοχύρωση και συνταγματοποίηση των μνημονίων και του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, επιβάλλοντας ένα αυταρχικότερο και ασφυκτικό κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο. Την ίδια στιγμή που το τέλος των μνημονίων θα εξαγγέλλεται.
Όλα αυτά βέβαια δεν παύουν να είναι σχεδιασμοί επί χάρτου καθώς η κοινωνία δεν έχει πει την τελευταία της λέξη. Το άνοιγμα ενός διαφορετικού δρόμου μπορεί να οδηγήσει σε μια πραγματική ρήξη με το σημερινό πολιτικό σύστημα, στον αντίποδα όσων σκηνοθετούνται από τους σημερινούς «αναμορφωτές».
