του Ηρακλή Λογοθέτη
Έγραφα τις προάλλες για το παραπέταμα του πολιτισμού από τις συζητήσεις για τις Ευρωεκλογές και για τους πολιτικούς που αδυνατούν να συσχετίσουν τα πολιτισμικά ριζώματα με την άσκηση της τρέχουσας πολιτικής. Πρέπει, ωστόσο, να παραδεχτώ επανερχόμενος ότι έχουν και ελαφρυντικά οι άνθρωποι. Στις κομματικές νεολαίες που έκαμαν τη θητεία τους διδάχτηκαν ότι πολιτισμός είναι τα ετήσια φεστιβάλ που διανθίζουν τις ομιλίες των αρχηγών με καμιά συναυλία το πολύ-πολύ. Κατόπιν, ως επαρχιακοί παράγοντες και εξαπτέρυγα μυωπικών υποψηφίων, συνέδεσαν τον πολιτισμό με τοπικά πανηγύρια, χορούς και παρατράγουδα, δηλαδή, με συνοδεία αρνίσιου κρέατος ή γουρουνοπούλας και με την αντίστοιχη -κατά περίσταση- τσίκνα.
Μέσα από τόσα σύννεφα καπνού, λοιπόν, η όρασή τους δεν μπορούσε να φτάσει και πολύ μακριά. Γι’ αυτό, ως ώριμοι πλέον πολιτικοί όταν υψώνουν το βλέμμα προς τον πολιτισμό, η θέα τους επεκτείνεται ώς τον τελευταίο όροφο του πολιτιστικού κέντρου που εγκαινιάζουν. Κόβουν την κορδέλα που οδηγεί σε μια κεντρική αίθουσα, πρόχειρα επανδρωμένη με τους ψηφοφόρους τους και αισθάνονται ότι εξεπλήρωσαν το καθήκον τους παρακολουθώντας τα δέκα πρώτα λεπτά της εναρκτήριας εκδήλωσης πριν αποχωρήσουν, προφασιζόμενοι σοβαρότερες δουλειές. Λόγω «αλειμμένων υποχρεώσεων», όπως είπε κάποτε χαρακτηριστικά με τη λανθάνουσα γλώσσα της αλήθειας ένας από δαύτους.
Με τέτοια πασαλείμματα είναι ικανοποιημένοι, διότι, πολιτισμός γι’ αυτούς είναι οι πολιτιστικές καλούμενες εκδηλώσεις και τα κτήρια που τις φιλοξενούν. Έτσι έμαθαν. Πώς να τους κατηγορήσει κανείς ότι δεν καταλαβαίνουν πως τα τούβλα και το μπετόν δεν συνιστούν πολιτισμό αλλά το πολύ-πολύ στεγάζουν τα αποτελέσματά του. Πώς να τους μεμφθεί που δεν αντιλαμβάνονται ότι για να υπάρξουν αποτελέσματα στο χώρο της πολιτισμικής δημιουργίας είναι αναγκαίο να ενισχυθούν οι πρωτογενείς συνθήκες αυτής της δημιουργίας.
Ιδεωδώς, αυτοί οι πολιτικοί θα ’πρεπε να περάσουν από θρανία προσχολικής αγωγής για να μάθουν, επιτέλους, ότι η στιγμή που ένας ποιητής συλλαμβάνει στο μισόφωτο την ιδέα του ή ένας συνθέτης παλεύει μοναχικά με την αρχή μιας παρτιτούρας, είναι η κρίσιμη για τον πολιτισμό στιγμή και όσα ακολουθούν, παραστάσεις και συναυλίες, δεν είναι παρά οι εκδηλώσεις της πυρηνικής της ουσίας. Οι ίδιοι πολιτικοί, εάν τυχόν διαθέτουν στοιχειώδη εγκυκλοπαιδική μόρφωση, μπορεί να σου μιλήσουν με ενθουσιασμό για το big bang που γέννησε το σύμπαν. Αδυνατούν, όμως, να το συσχετίσουν με τη στιγμή της μεγάλης έκρηξης που γεννά τις καλλιτεχνικές επαναστάσεις και τα παράλληλα διανοητικά σύμπαντα. Δεν μπορούν να διακρίνουν ότι ακόμα κι ένα απλό μουσικό κουτί κρύβει, εκτός από το μηχανισμό παραγωγής ενός τραγουδιού και τον συνθέτη που το έγραψε.
