Με θολές εγγυήσεις και υπό το φόβο του πολιτικού κόστους απέναντι στη Σητεία που «διψάει» για… «Ανάπτυξη». Του Μάριου Διονέλλη
Μετά βαΐων και κλάδων επανέρχεται στην Κρήτη η επένδυση μαμούθ στην περιοχή Κάβο Σίδερο της Σητείας και μάλιστα πλέον με τη βούλα φορέων όπως το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, το Πολυτεχνείο Κρήτης κ.ά. Την Τετάρτη το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης ενέκρινε με ευρεία πλειοψηφία τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που παρουσίασαν οι εκπρόσωποι των επενδυτών παρακάμπτοντας, ωστόσο, σημαντικά ζητήματα που έμειναν αναπάντητα κατά τη μακρά διαδικασία της συζήτησης.
Για την έγκριση της Μελέτης είχε ήδη δημιουργηθεί ευνοϊκό κλίμα, τόσο με δημοσιεύματα στον τοπικό Τύπο που περίπου είχαν προαναγγείλει την απόφαση του Συμβουλίου όσο και με παρεμβάσεις φορέων (από τους Συλλόγους ξενοδόχων μέχρι τους… κομμωτές της Σητείας) που με κοινή τους επιστολή ζητούσαν τη θετική γνώμη της Περιφέρειας ώστε να έρθει η πολυπόθητη ανάπτυξη στον τόπο τους.
Τα στοιχεία της επένδυσης
Σύμφωνα με τη μελέτη η εταιρία Minoan Group πρόκειται να κατασκευάσει ξενοδοχειακές μονάδες με δομημένη έκταση 108.000 τετραγωνικών μέτρων, με 1.936 κλίνες και ένα γήπεδο γκολφ.
Η επένδυση έρχεται για δεύτερη φορά προς έγκριση εφόσον είχε απορριφθεί από το ΣτΕ το 2010, και είναι πλέον με πολύ μικρότερα μεγέθη (η αρχική προέβλεπε 7.000 κλίνες και τρία γήπεδα γκολφ). Ωστόσο, παρά τη μείωση του μεγέθους η συνολική έκταση που δεσμεύεται είναι η ίδια, δηλαδή 26.000 στρέμματα, γεγονός που προκάλεσε εύλογες απορίες κατά τη συζήτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Από την πλευρά των παρατάξεων της αντιπολίτευσης εκφράστηκαν ανησυχίες ότι πολύ σύντομα θα ζητηθεί επέκταση των δραστηριοτήτων της εταιρίας εφόσον θα έχει υπό τον έλεγχό της τον χώρο, ενώ από την πλευρά των μελετητών διατυπώθηκε η άποψη πως αντιθέτως η ένταξη όλης της έκτασης στο ίδιο σχέδιο με αυστηρούς όρους είναι που εγγυάται την προστασία της γύρω περιοχής από πιθανές άλλες παρεμβάσεις.
Παιχνίδι με τις θέσεις εργασίας
Μεγάλο μέρος της συζήτησης και σε υψηλούς τόνους κατέλαβαν τα θέματα της απασχόλησης που θα παράσχει στην περιοχή η συγκεκριμένη επένδυση. Το συγκεκριμένο θέμα ανέπτυξαν εκπρόσωποι του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης κάνοντας λόγο για 2.000 έως 3.000 εργαζόμενους το χρόνο στη φάση της κατασκευής και για μια σειρά διαφορετικών «απασχολήσεων» κατά τη φάση της λειτουργίας.
Συγκεκριμένα μίλησαν για 610 θέσεις άμεσης πλήρους απασχόλησης και ακόμα 213 άμεσης μερικής απασχόλησης με τη γενικόλογη υπόσχεση πως θα προτιμηθούν ντόπιοι από τη Σητεία.
Πέρα από τις θέσεις μέσα στο ξενοδοχείο, ανέβασαν πολύ περισσότερο τα νούμερα των ωφελουμένων (μέχρι τους 4.000) μιλώντας με όρους όπως «δευτερογενής», «συμπληρωματική» και «υποστηρικτική» απασχόληση, χωρίς όμως να διευκρινίσουν επαρκώς σε τι είδους εργασίες αναφέρονται, δίνοντας μόνο το γενικό παράδειγμα των παραγωγών της περιοχής που θα ωφεληθούν πουλώντας τα προϊόντα τους στους ενοίκους ή στους εργαζόμενους του ξενοδοχείου. Στην πραγματικότητα, όπως παραδέχτηκε αργότερα και σε συνέντευξή του ο επικεφαλής της ομάδας έργου του Πανεπιστημίου Δημήτρης Ξενάκης, τα νούμερα που ακούστηκαν δεν αναφέρονται σε πραγματικούς εργαζόμενους της περιοχής αλλά προκύπτουν από τους συντελεστές που θέτει ο ΣΕΤΕ για αντίστοιχου μεγέθους επενδύσεις. Ούτε καν όλες οι θέσεις εντός του ξενοδοχείου δεν μπορούν να καλυφθούν από ντόπιους είπε ο κ. Ξενάκης αφού από δική του έρευνα στον τοπικό ΟΑΕΔ δεν υπάρχουν σήμερα 610 άνεργοι ξενοδοχοϋπάλληλοι στην περιοχή της Σητείας. Βέβαια, όπως είπε ο ίδιος, αυτό μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για εργαζόμενους να έρθουν στο Λασίθι από άλλες περιοχές.
Εταιρία φάντασμα;
Πολλές φορές στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου ζητήθηκαν οι «περγαμηνές» της εταιρίας Minoan Grpoup, να παρουσιάσει δηλαδή άλλες παρόμοιες επενδύσεις που έχει υλοποιήσει, χωρίς όμως να δοθεί η παραμικρή απάντηση επ’ αυτού. Αντίθετα, από την ίδια την αντιπεριφερειάρχη Λασιθίου (η οποία ωστόσο ψήφισε θετικά) τονίστηκαν τα στοιχεία που έχουν ήδη δει το φως της δημοσιότητας σχετικά με τη Minoan Group. Ότι δηλαδή δεν είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου όπως αναφέρεται στο site του υπουργείου Ανάπτυξης, αλλά στη δευτερεύουσα χρηματιστηριακή αγορά (ΑΙΜ) με το 35% των εταιριών στον συγκεκριμένο κλάδο να είναι off shore.
Πριν ονομαστεί Minoan Group (το 2005) η εταιρία ονομαζόταν Loyalward Group και η μόνη της «δραστηριότητα» μέχρι τώρα εκτός από το Κάβο Σίδερο ήταν κάποιες υποσχέσεις για επενδύσεις στα βόρεια της Αττικής κατά την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων, που όμως δεν τελεσφόρησαν ποτέ. Από την ίδια την αντιπεριφερειάρχη διατυπώθηκαν φόβοι μήπως το όλο σχέδιο αφορά μόνο χρηματιστηριακά παιχνίδια και όχι πραγματική επένδυση.
Η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία ενώ ήδη από τους εκπροσώπους της αντιπολίτευσης ανακοινώθηκε πως θα υπάρξει και νομική συνέχεια στο θέμα προαναγγέλλοντας εκ νέου προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Αρνητική ψήφο έδωσαν οι εκπρόσωποι της Λαϊκής Συσπείρωσης και της παράταξης «Μία Κρήτη» (Οικολόγοι – ΔΗΜΑΡ) ενώ οι εκπρόσωποι της Ριζοσπαστικής Συνεργασίας (ΣΥΡΙΖΑ) απείχαν από την ψηφοφορία.
Ιδιωτική… αρχαιολογία
Σοβαρές επίσης είναι οι ενστάσεις που διατυπώνονται και μάλιστα σε διεθνές επίπεδο για την έλλειψη αρχαιολόγου από τη μελετητική ομάδα και μάλιστα για έναν χώρο που βρίθει αρχαιολογικών ευρημάτων και θέσεων. Τις ενστάσεις τους στη διαδικασία της διαβούλευσης έχουν υποβάλει οι αρχαιολόγοι Γιάννης Χαμηλάκης, Τζένιφερ Μούντι και Όλιβερ Ράκαμ από τα πανεπιστήμια του Σάουθάμπτον, του Τέξας και του Cambridge αντίστοιχα, μιλώντας μάλιστα και για προσπάθεια εγκαθίδρυσης καθεστώτος «ιδιωτικής αρχαιολογίας» αφού και με βάση τη μελέτη πολλά από τα αρχαιολογικά ευρήματα παραδίδονται στη χρήση της εταιρίας. Οι μελετητές απάντησαν πως περιμένουν τις γνωμοδοτήσεις των τοπικών εφορειών αρχαιοτήτων ενώ ο υπέρμαχος της επένδυσης δήμαρχος Σητείας δήλωσε πως δεν χρειάζεται η γνώμη των αρχαιολόγων του εξωτερικού εφόσον έχουμε πολύ καλούς δικούς μας.
