Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου
«Restructuring Greece within the Euro is illusory» (η ανάταξη της Ελλάδας εντός του ευρώ είναι μια ψευδαίσθηση). Η φράση ανήκει στον επικεφαλής του γερμανικού ινστιτούτου Ifo, Βέρνερ Ζιν. Την επανέλαβε την Πέμπτη στην Αθήνα, σε συνέδριο που διοργάνωσε η KPMG. Την ίδια μέρα, σε ημερίδα που έγινε στο Μέγαρο Μουσικής, οι συνήθεις ύποπτοι της ελληνικής «ιντελιγκέντσιας» (Στουρνάρας, Παπαδήμος κ.ά.) επιχειρηματολογούσαν υπέρ της πάση θυσία παραμονής στο ευρώ. Το έκαναν δε με τον υπερβάλλοντα ζήλο που επέβαλε το γεγονός ότι ένας «δικός τους», ο νέος πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Χριστόδουλος Στεφανάδης, «συνελήφθη κλέπτων οπώρας». O… δυστυχής τεχνοκράτης είχε περιλάβει σε άρθρο του προ τριετίας το σενάριο επιστροφής στο εθνικό νόμισμα. «Οικονομολόγο της δραχμής» έσπευσαν να τον χαρακτηρίσουν τα μνημονιακά ΜΜΕ.
Ούτε ο Χ. Στεφανάδης είναι «οικονομολόγος της δραχμής», ούτε ο Β. Ζιν ο τυπικός «ευρωσκεπτικιστής» που παρουσιάζουν τα ΜΜΕ. Ιδιαίτερα ο Γερμανός τεχνοκράτης επισημαίνει από τη σκοπιά της επιχειρηματικής ελίτ τα «κατασκευαστικά» προβλήματα του ευρώ που δημιούργησαν πληθωριστική πιστωτική φούσκα στις χώρες του Νότου. Το σκάσιμο αυτής της φούσκας, κατά τον Β. Ζιν, ώθησε την ΕΚΤ να αντικαταστήσει τη βίαια συρρικνούμενη τραπεζική πίστη, μαζεύοντας αφειδώς ομόλογα. Αλλά ταυτόχρονα μετέτρεψε κυβερνήσεις και εθνικά κοινοβούλια σε «εντολοδόχους του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, στρεβλώνοντας ταυτόχρονα και τις αγορές και τη δημοκρατία». Και στο δια ταύτα; Ο κ. Ζιν υποστηρίζει ότι η προσπάθεια της Ελλάδας να επιτύχει τη βελτίωση της «ανταγωνιστικότητας» εντός ευρώ σημαίνει ότι «θα περάσει τα επόμενα 20 χρόνια στην απελπισία».
Ο Β. Ζιν, όπως ενδεχομένως και ο Χ. Στεφανάδης το 2011, δεν ισχυρίζονται ότι η Ελλάδα πρέπει να αποφύγει τη σκληρή λιτότητα, τις μειώσεις μισθών, τις απελευθερώσεις αγορών, το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας. Απλώς, υποστηρίζουν ότι η ταξική επιλογή της εσωτερικής υποτίμησης θα ήταν πολύ αποτελεσματικότερη αν συνδυαζόταν με την εξωτερική υποτίμηση του νομίσματος. Τώρα, είναι μια τρύπα στο νερό.
Είναι απορίας άξιον γιατί δεν κατανοεί αυτή την αμιγώς φιλελεύθερη, υπεράνω αντικαπιταλιστικής υποψίας τεχνοκρατική ανάλυση η δική μας πολιτική και οικονομική ελίτ. Μια εξήγηση είναι η ταύτισή της με την τραπεζοκρατία, η οποία συνδέει απόλυτα την ύπαρξή της με το κοινό νόμισμα. Οι «οικονομολόγοι του ευρώ» συμφωνούν απολύτως με τη διαπίστωση του Β. Ζιν ότι η ελληνική κρίση είχε στον πυρήνα της την πληθωριστική πιστωτική φούσκα («ζούσαμε με δανεικά» δεν μας λένε;). Τώρα, προβάλλουν ως μόνη διέξοδο την ανακατασκευή αυτής της φούσκας, αφού ο τραπεζικός Λεβιάθαν είναι ο μόνος που διασώζεται και ο μοναδικός αποδέκτης νέων κεφαλαίων. Από τα περίπου 10 δισ. που εισέρευσαν στη χώρα τους τελευταίους μήνες και περιφέρονται ως απόδειξη της «εμπιστοσύνης των αγορών», τα 9 δισ. απορροφήθηκαν από τις ανακεφαλαιοποιημένες με δημόσιο χρήμα τράπεζες. Αυτές θα γίνουν και μοχλός αναδιάρθρωσης (ή εξάρθρωσης) των επιχειρηματικών κλάδων, μέσω της ρύθμισης των «κόκκινων δανείων». Είναι το μόνο που «διασώζεται» από την καθημαγμένη οικονομία και η «διάσωσή» του εξαρτάται απόλυτα από το ευρώ.
Τι διαφορετικό, λοιπόν, θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τα νυν και πρώην χρυσοπληρωμένα στελέχη των τραπεζών που μονοπωλούν τον πυρήνα της συγκυβέρνησης; Γιατί να μη βγάζουν φλύκταινες ακόμη και στην ψύχραιμη σύσταση του φιλελεύθερου Ζιν ότι ο μονόδρομος του ευρώ ίσως είναι καταστροφικός;
